chodz¹cych z urz¹dzeñ zewnêtrznych.

Odtwarzacz Jukebox jest wyposa¿ony

w podwójne wyjœcie stereofoniczne, do g³o-

œników przednich i tylnych. G³oœniki tylne

mog¹ odtwarzaæ ten sam sygna³ co prze-

dnie, lub te¿ s¹ wykorzystane do tworzenia

otaczaj¹cej przestrzeni dŸwiêkowej.

Komputer wspó³pracuj¹cy

Przy wspó³pracy z zewnêtrznym standardo-

wym komputerem klasy PC Jukebox zacho-

wuje siê jak twardy dysk.

Komputer powinien umo¿liwiaæ dostêp do In-

ternetu w celu pobierania muzyki w forma-

cie MP-3 lub korzystania z biblioteki CDDB

(biblioteka zawartoœci p³yt i obrazów ich

ok³adek). Nie zalecane jest u¿ywanie po³¹-

czeñ modemowych, na których przep³yw-

noœæ rzadko osi¹ga wartoœci nominalne

(najszybciej 56 kbit/s). Lepiej jest korzy-

staæ ze sztywnego ³¹cza internetowego

z przep³ywnoœci¹ co najmniej 100 kbit/s.

Wtedy nie trzeba nerwowo patrzeæ na zega-

rek i przeliczaæ jednostek telefonicznych na

op³aty wnoszone na konto Telekomunikacji

Polskiej, a nale¿y sobie zdawaæ sprawê,

¿e pliki MP-3 zawieraj¹ po kilka megabajtów.

Nagrywanie

i odtwarzanie

muzyki

Cyfrowy stereofoniczny sy-

gna³ dŸwiêkowy jest repre-

zentowany przez ci¹g binar-

nych liczb 16-bitowych

(próbek) przekazywanych

z czêstotliwoœci¹ stanowi¹c¹

co najmniej dwukrotnoϾ naj-

wiêkszej czêstotliwoœci sy-

gna³u oryginalnego, np. 44,1

kHz w przypadku p³yt kom-

paktowych lub 48 kHz w przy-

padku magnetofonów cyfro-

wych. Oznacza to, ¿e w ci¹gu

jednej sekundy trwania ste-

reofonicznego sygna³u dŸwiêkowego przeka-

zuje siê 2 x 16 x 44 100 = 1 411 200 bitów, co

oznacza koniecznoœæ zapewnienia przep³yw-

noœci binarnej ponad 1,4 Mbit/s.

Zastosowanie algorytmu opisanego w normie

MPEG-2 Layer 3, znanej pod skrócon¹ na-

zw¹ MP-3, umo¿liwia zagêszczenie zapisu

cyfrowego sygna³u akustycznego nawet 12-

krotne bez utraty jego jakoœci. Kompresjê

24-krotn¹ i wiêksz¹ uzyskuje siê przy za-

chowaniu jakoœci lepszej od uzyskiwanej

przy prostym ograniczaniu liczby próbek lub

czêstotliwoœci próbkowania. Wszystko to jest

realizowane przy wykorzystaniu techniki ko-

dowania percepcyjnego opartej na dok³ad-

nym poznaniu odbioru muzyki przez ludzki

zmys³ s³uchu.

Panuje ogólna zgodnoœæ, ¿e muzyka w for-

macie MP3 kodowana i przekazywana

z szybkoœci¹ 128 kbit/s zapewnia w prawie

ka¿dych warunkach ods³uchu jakoœæ dŸwiê-

ku niemal nieodró¿nialn¹ od materia³u pier-

wotnego, nie poddanego kompresji. Kodowa-

nie przy mniejszej przep³ywnoœci umo¿liwia

uzyskanie mniejszych plików, ale powoduje

pewn¹ utratê jakoœci, która pod pewnymi

warunkami mo¿e byæ jeszcze akceptowana

przez s³uchaczy. Jukebox mo¿e dzia³aæ przy

szybkoœci kompresji od 20 do 320 kbit/s.

Je¿eli napêd CD-ROM nie ma mo¿liwoœci

przekazywania dŸwiêku cyfrowego z p³yt, lub

nie jest wyposa¿ony w cyfrowe wyjœcie sy-

44

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 5/2002

Cyfrowy odtwarzacz

dŸwiêku umo¿liwia

zapis ponad 150

godzin muzyki

o jakoœci p³yty

kompaktowej.

KIESZONKOWA

SZAFA GRAJ¥CA

O

sobisty odtwa-

rzacz cyfrowej

muzyki DAP (Di-

gital Audio Play-

er) firmy Creative

Labs jest nazy-

wany szaf¹ gra-

j¹c¹ (rys.1). Uza-

sadnieniem tej nazwy jest mo¿liwoœæ prze-

chowywania nagrañ mieszcz¹cych siê na

150 typowych p³ytach muzycznych (CD),

tj. ponad 100 godzin muzyki. Dane cyfrowe

s¹ przechowywane na twardym dysku o

pojemnoœci 6 GB, a ca³oœæ ma masê zale-

dwie 400 gramów.

Odtwarzacz Jukebox jest w zasadzie pro-

stym komputerem przenoœnym sk³adaj¹cym

siê z jednostki centralnej z oprogramowa-

niem do katalogowania zarejestrowaych da-

nych i kart¹ dŸwiêkow¹ z szerok¹ gam¹ de-

koderów cyfrowej muzyki, a w tym najpopu-

larniejszych MP3, WMA, AAC i WAV. Opro-

gramowanie mo¿e byæ uaktualniane, co

umo¿liwia przystosowanie odtwarzacza do

obs³ugi nowych formatów natychmiast po

pojawieniu siê ich na rynku. Nowum stanowi

mo¿liwoœæ korzystania z programów tzw.

bezpiecznej obs³ugi cyfrowej muzyki, czyli

umo¿liwiaj¹cych tworzenie w³asnych pro-

gramów muzycznych wy³¹cznie z posiada-

nych p³yt lub utworów muzycznych zakupio-

nych u legalnych dostawców. Jest wyzwa-

niem dla programistów d¹¿¹cych do prze³a-

mywania wszelkich zakazów.

Prosty komputer z twardym

dyskiem

Komputer zawiera bazê danych obejmuj¹-

c¹ katalogi zarejestrowanych utworów oraz

narzêdzia do ich przegl¹dania i klasyfikowa-

nia. Czterokana³owy dŸwiêk otaczaj¹cy (sur-

round) zapewnia znakomit¹ jakoœæ odtwa-

rzania muzyki w warunkach domowych.

Korektor EQ Tone umo¿liwia optymalne do-

branie brzmienia do w³asnych upodobañ.

Funkcja skalowania czasu (time-scaling)

reguluje szybkoϾ odtwarzania bez zmiany

oryginalnej wysokoœci dŸwiêku.

Interfejs USB zapewnia du¿¹ szybkoœæ prze-

sy³ania danych i ³atwe konfigurowanie urz¹-

dzenia.

Wbudowana karta dŸwiêkowa umo¿liwia

tak¿e bezpoœredni¹ rejestracjê sygna³ów

stereofonicznych w plikach WAV, s³u¿y do

tego celu wejœcie liniowe dla sygna³ów po-

Rys. 1. Wygl¹d odtwarzacza Jukebox

Rys. 2. Ekran programu Creative PlayCenter 2

45

gna³u za poœrednictwem magistrali IDE, to dŸwiêk mo¿e byæ re-

jestrowany wy³¹cznie z pojedyncz¹ szybkoœci¹ (1x). Oznacza

to, ¿e jeœli czas trwania nagrañ wynosi 60 minut, to równie¿ 60

minut zajmie przeniesienie jej zawartoœci na dysk. Je¿eli jednak

jest dostêpne wyjœcie cyfrowe, to zale¿nie od konkretnej kon-

figuracji komputera, bêdzie mo¿na uzyskaæ szybkoœæ zapisu da-

nych muzycznych od 3 do 10 razy wiêksz¹. Oznacza to, ¿e przy

szybkoœci rejestracji danych ”10x” rejestracja zawartoœci tej

samej 60-minutowej p³yty potrwa zaledwie 6 minut. Po przes³a-

niu danych dŸwiêkowych musz¹ one zostaæ poddane kom-

presji. Jej czas jest zró¿nicowany w zale¿noœci od rodzaju pro-

cesora i pojemnoœci dostêpnej pamiêci operacyjnej w kompu-

terze. Komputer z procesorem taktowanym z czêstotliwoœci¹

433 MHz mo¿e kompresowaæ zawartoœæ p³yt z szybkoœci¹

6

÷

8x, co odpowiada czasowi przetwarzania jednej p³yty 10 mi-

nut, czyli 6 p³ytom na godzinê. W przypadku s³abszych kompu-

terów mo¿na siê spodziewaæ szybkoœci 3

÷

4 p³yty na godzinê.

Jakoœæ nagrañ jest lepsza ni¿ w przypadku MiniDisku i równie

dobra jak przy u¿yciu magnetofonu cyfrowego (DAT). Sygna³y

s¹ rejestrowane bez u¿ycia kompresji. Mo¿na wybraæ ró¿ne czê-

stotliwoœci próbkowania od 11,025 do 48 kHz, w zale¿noœci od

przeznaczenia zapisywanego materia³u dŸwiêkowego. Je¿eli na-

grywa siê sam g³os (jak w przypadku dyktafonu itp.), to mo¿na

skorzystaæ z czêstotliwoœci 11,025 kHz, a przy rejestrowaniu mu-

zyki stosuje siê zwykle 44,1 lub 48 kHz. Dostêpne s¹ nastêpu-

j¹ce czêstotliwoœci próbkowania: 11,025, 12, 16, 22,05, 24,

32, 44,1 i 48 kHz.

Pakiet oprogramowania PlayCenter 2 (dostêpny w zestawie z Ju-

keboxem) umo¿liwia przesy³anie plików muzycznych z kompu-

tera do odtwarzacza, odtwarzanie ich i zarz¹dzanie nimi.

Ekran programu jest przedstawiony na rys. 2. Umo¿liwia on

tak¿e kodowanie, dekodowanie i archiwizowanie wysokiej jako-

POZNAJEMY SPRZÊT

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 5/2002

Dane techniczne

PojemnoϾ dysku twardego

6 GB (100 godzin muzyki przy

kodowaniu 128 kbit/s)

Pojemnoœæ bufora pamiêci DRAM

8 MB

Czas odtwarzania

4

÷

5 godzin przy zastosowaniu akumulatorów

NiMH.

Odtwarzane formaty

MP3 i WAV

Stosunek sygna³u do szumu

lepszy ni¿ 90 dB

Transmisja danych

³¹cze USB

System operacyjny

uaktualniany za poœrednictwem Internetu

Pasmo przenoszenia

20

÷

20 000 Hz

Zniekszta³cenia harmoniczne

< 0,1%

RozdzielczoϾ ekranu LCD

132 x 64 piksele

Wejœcia / wyjœcia

Stereofoniczne wejœcie liniowe typu minijack

/ Dwa stereofoniczne wyjœcia liniowe

typu minijack do g³oœników przednich i tylnych

Moc wyjœciowa do s³uchawek 100 mW

Zasilacz napiêcia sta³ego

9

÷

15 V

Wymiary

12,7 x 12,7 x 3,8 cm

Masa

400 g

Wymagania systemowe

System operacyjny

Microsoft Windows 98 lub Windows 2000

Procesor

Procesor Pentium 200 MHz lub szybszy

(do nagrywania plików MP3 zalecany procesor

Pentium II lub lepszy)

Karta graficzna

SVGA (min. 256 kolorów,

rozdzielczoϾ 640x480)

Pojemnoœæ pamiêci RAM

>32 MB (zalecane 64 MB)

Dysk twardy

Wolne miejsce o pojemnoœci >12 MB

(do przechowywania MP3 potrzeba wiêcej)

œci plików MP3 i tworzenie z nich najró¿niejszych sk³adanek zgodnie

z w³asnymi upodobaniami. Nagrania muzyczne mo¿na dzieliæ na kate-

gorie wed³ug dowolnego kryterium, np. tempa, nazwiska wykonawcy, ga-

tunku i nastroju, co umo¿liwia ³atwe wybranie ka¿dego rodzaju muzy-

ki. Po dokonaniu wyboru mo¿na dodawaæ kolejne nagrania do powsta-

j¹cej w ten sposób sk³adanki i tworzyæ swoje w³asne listy odtwarzanych

utworów.

n

Cezary Rudnicki