1

Dezynfekcja i uzdatnianie

wody

Uzdatnianie wody:

Dezynfekcja wody:

Pomimo na ogół wysokiej jakości wody stosowanej do

produkcji żywności istnieje konieczność jej
dezynfekcji, stosowane w takich przypadkach
chlorowanie obniża smak wody i wprowadza
dodatkowe niekorzystne chlorowe pochodne.

Dezynfekcja wody:

Metody:

- Chlorowanie

- Ozonowanie

- Ditlenek chloru

- Promieniowanie UV

- Ogrzewanie

-

Odwrócona osmoza

-

Ultradźwięki

Dezynfekcja wody:

UV

Chlor

Ditlenek

chloru

Ozon

Szybkość

Bdb

Dobra

Dobra

Bdb

Skuteczność

Bdb

Dobra

Dobra

Dobra

Stabilność

w wodzie

-

Wysoka

Bardzo

wysoka

-

Koszt

Niski

Bardzo

niski

Wysoki

Wysoki

Tworzenie

produktów

ubocznych

Bardzo

małe

Wysokie Niewielkie Niewielkie

Chlorowanie wody:

Chlorowanie wody prowadzi się przez dozowanie wody

chlorowej.

Zachodzą wtedy następujące reakcje:

Cl

2

+ H

2

O



HClO + HCl

HClO



H

+

+ OCl

-

2

Chlorowanie wody:

Jon OCl

-

jest aktywnym środkiem utleniającym i

dezynfekcyjnym.

Dawka chloru dla wody o przeciętnych własnościach

wynosi 0,3-1 mg/dm

3

.

Ditlenek chloru:

To związek o silniejszych właściwościach

bakteriobójczych aniżeli chlor.

Ditlenek chloru ma też taką przewagę nad chlorem, że

nie jest tak przykry w smaku
i zapachu.

Ditlenek chloru:

Stosuje się go w ilości 0,5g/m

3

, podczas gdy chloru

należy dodawać nawet
1,0 g/1 m

3

wody.

Promieniowanie UV:

Zakres -

w szczególności o długości fali od 254 do 265

nm. Wnika ono w strukturę DNA komórek i powoduje
zmiany prowadzące do śmierci drobnoustrojów.

Dezynfekcja UV eliminuje chlorowanie

wody.

Promieniowanie UV:

Szeroko stosowana na do dezynfekcji wody bez użycia

temperatury i chemikaliów.

Do dezynfekcji wody na potrzeby technologiczne, do

mycia opakowań
i butelek, maszyn w zakładach spożywczych.

Zastępuje pasteryzację wody, przy kilkunastokrotnie

niższych kosztach.

Promieniowanie UV:

Umożliwia rezygnację z chlorowania

lub kilkukrotne zmniejszenie ilości dozowanego
chloru.

Służy do destrukcji ozonu

po ozonowaniu wody.

3

Ozonowanie wody:

Ozon jest najsilniejszym utleniaczem

ze wszystkich używanych środków dezynfekujących
stosowanych
do uzdatniania wody.

Jego stosowanie jest najpewniejszym sposobem

uzyskania wody pozbawionej bakterii i wirusów.

Ozonowanie wody:

Ozon, O

3

, jest trójatomową odmianą alotropową tlenu.

W atmosferze ziemskiej występuje

w śladowych ilościach (6-10%)
i dopiero w wyższych warstwach
jego stężenie wzrasta.

Ozonowanie wody:

Metoda ta składa się z dwóch faz:

I-sza - wytwarzania ozonu w specjalnych aparatach w

wyniku sztucznie wywołanych wyładowań
elektrycznych w przepływającym przez nie suchym
powietrzu.

Ozonowanie wody:

Ozon można otrzymać w aparatach zwanych

ozonizatorami przez działanie wyładowaniem
koronowym wysokiego napięcia na tlen gazowy.

Również naświetlanie tlenu gazowego promieniami

ultrafioletowymi (poniżej 190 nm) powoduje
utworzenie ozonu.

Ozonowanie wody:

II-ga faza -

związana z dokładnym wymieszaniem ozonu

z wodą dezynfekowaną.

Po zdezynfekowaniu wody ozonem

w efekcie uzyskujemy wodę bakteriologicznie czystą,
o przyjemnym
i orzeźwiającym smaku.

Ozonowanie wody:

Woda mieszana jest z ozonem w mieszalnikach

eżektorowych i nasycona przepływa przez kolumnę
kontaktową, gdzie zachodzi proces dezynfekcji.

Zużycie ozonu wynosi 0,6-4 mg/m

3

,

czas kontaktu z wodą - ok. 10 min.

4

Ozonowanie wody:

Cząsteczka ozonu ulega rozkładowi tworząc tlen

atomowy:

O

3



O

2

+ O

Tlen atomowy jest silnym środkiem utleniającym i

bakteriobójczym.

Biofilmy

Biofilm:

Źródłem zanieczyszczenia mikrobiologicznego produktu

może być biofilm tj. cienka błona typu
polisacharydowego zawierająca namnażające się
drobnoustroje, tworząca się w urządzeniach
produkcyjnych i bardzo trudna do usunięcia
normalnie stosowanymi sposobami mycia i
dezynfekcji.

Biofilm:

Etapy powstawania biofilmu:

przywarcie bakterii do powierzchni urządzenia,

•

Wytworzenie przez bakterie warstewki polisacharydu o

dużej przyczepności o nazwie glikokaliks,

•

Utwardzenie glikokaliksu jonami wapnia z wody,

nadające błonie

odporność

mechaniczną

i chemiczną.

Biofilm:

Proces powstawania biofilmu

trwa w sprzyjających warunkach ok. 8 godz.

Biofilm:

Aby zapobiec powstawaniu biofilmu należy

przestrzegać dwóch głównych zasad:

•

myć i dezynfekować linie bezpośrednio
po zakończeniu procesu produkcji,

•

stosować, jeśli to możliwe, wodę uzdatnioną,
pozbawioną jonów wapnia.