1.Wymienić kryteria i podziałki klasyfikacyjne uwzględniane w
klasyfikacji budżetowej znajdujące zastosowanie w Polsce.

KLASYFIKACJA BUDŻETOWA

– system grupowania dochodów i wydatków

budżetowych wyodrębnionych według jednolitych kryteriów na określone podziałki
poprzez jednolity system symboli cyfrowych

WYRÓŻNIAMY KRYTERIA KLASYFIKACJI:

A)KRYTERIUM PRZEDMIOTOWO- FUNKCJONALNE

- w Polsce nie odgrywa ono

roli;
Teoria wyboru publicznego- wprowadza ekonomizacje sfery budżetowej, która polega na
tym, że do dziedzin kultury, edukacji, bezpieczeństwa wprowadza rachunek ekonomiczny.
Aby był to możliwe to klasyfikacja musi zejść do jednostek podstawowych (podmiotów
wykonawczych), jeżeli nie to nie ma warunków technicznych do ekonomizacji.
Podziałki klasyfikacyjne: działy.
B)KRYTERIUM PODMIOTOWO-ORGANIZACYJNE - pozwala na grupowanie
dochodów i wydatków wg podmiotów zobowiązanych do gromadzenia dochodu i
uprawnionych do dokonywania wydatków.

Podziałki klasyfikacyjne:

części - odnoszą się do organów administracji: ministerstwa - odrębna część; kancelaria
prezydenta, sejm, senat - odrębna część; wszyscy wojewodowie maja jedną wspólną część.
rozdziały - grupują typy jednostek wykonawczych.
Powyższe podziałki mają określone cyfry, symbole.
C)KRYTERIUM RODZAJOWE - w tym kryterium brak jest jednolitości.
Podziałki klasyfikacyjne: paragrafy.

2.Wyjaśnić, jakie podatki nazywamy pośrednimi a jakie
bezpośrednimi. Wymienić i krótko omówić podstawowe zalety
podatków pośrednich.

PODATKI BEZPOŚREDNIE to takie podatki, których ciężar ponoszą te podmioty i te
osoby, na które podatki zostały nałożone.
PODATKI POŚREDNIE to takie podatki, których ciężar nie jest ponoszony przez
podmioty, na które podatek jest nakładany, ale przez osoby trzecie.

PODSTAWOWE ZALETY PODATKÓW POŚREDNICH:

A) główną zaletą podatków pośrednich jest to, że Ci którzy ponoszą ciężar tych
podatków zazwyczaj nie zdają sobie z tego sprawy. Występuje tutaj zjawisko
znieczulenia podatkowego
B) wysoka ich wydajność fiskalna, która łączy się z dwoma faktami:

•

szybkością poboru,

•

systematyczność wpływu.

C) podatki pośrednie w prosty sposób umożliwiają władzy publicznej osiągnąć
dochody z inflacji (marży inflacyjnej). Ma to miejsce wówczas, gdy wdanym państwie
jest inflacja.
D) podatki pośrednie tylko przy pewnych konstrukcjach przydatne w polityce
koniunkturalnej, podatki są automatycznymi stabilizatorami koniunktury

3.Wyjaśnić, na czym polega zasada jedności formalnej a na czym
zasada jedności materialnej budżetu. Podać typowe odstępstwa od

tych zasad.

ZASADA JEDNOŚCI FORMALNEJ BUDŻETU – w danym państwie w danym czasie
powinien istnieć

tylko jeden budżet jako fundusz, plan finansowy i akt prawny.

Naruszeniem jest istnienie parabudżetu.

ZASADA JEDNOŚCI MATERIALNEJ BUDŻETU (zasada jednego funduszu środków)
– dochody państwa ze wszystkich źródeł powinny tworzyć jeden fundusz, z którego
następnie dokonuje się wydatków państwowych (wszystkie dochody są przeznaczone na
wszystkie wydatki).

4

.Co to jest budżet i skarb państwa?

BUDŻET (3 RÓŻNE ZNACZENIA):

1)

FUNDUSZ – gromadzony i rozdzielany w określonym trybie (dysponenci

funduszu)
2)

PLAN FINANSOWY – zawiera przewidywane rozmiary dochodów

państwowych z określonych źródeł, a więc i rozmiary i strukturę, jest to plan
rozdysponowania tych dochodów, a więc zawiera określenie rozmiarów i kierunków
wydatków państwowych, są w nim ustalone rozmiary i struktura przyszłych wydatków
państwowych
3)

AKT PRAWNY – najwyższej rangi, ustawa, zawiera upoważnienie dla władzy

państwowej do gromadzenia dochodów w określonych rozmiarach i z określonych
źródeł oraz upoważnienie do dokonywania wydatków w określonej wysokości i na
określone cele

SKARB PAŃSTWA (3 RÓŻNE ZNACZENIA):

1)

MAJĄTEK PAŃSTWOWY wraz z należnościami i zobowiązaniami państwa

(substancja: ziemia, pasmo wybrzeża, nieruchomości, budowle, budynki, złoto i
drobne kamienie)
2)

FISKUS – fikcyjna osoba prawna, która umożliwia państwu występowanie w

obrocie gospodarczym wewnątrz kraju i w stosunkach międzynarodowych
3)

URZĄD - zadaniem jest ochrona interesu majątkowego państwa, przede

wszystkim, którzy mogą narazić na szwank interes majątku państwa

5

Finansowanie brutto i netto

a)

metoda budżetowania brutto (bezpośrednia)

- taka sytuacja, w

której jednostka sektora finansów publicznych jest całkowicie

związana i uzależniona od budżetu. Takie związanie oznacza, iż

jednostka sektora finansów publicznych działa w oparciu o

dochody i wydatki ustalane w budżecie państwa lub budżecie j.s.t.

b)

metoda budżetowania netto

- polega na tym, że jednostki

sektora finansów publicznych działające w oparciu o tę metodę

budżetowania, samodzielnie wypracowują środki finansowe i tymi

środkami pokrywają swoje wydatki. Ich związek z budżetem

polega na tym, że otrzymują dotacje z budżetu, a w momencie,

gdy wypracują środki finansowe muszą rozliczyć się z budżetem.

6.Podatek w ujęciu ekonomicznym i prawnym oraz wymienić

elementy techniki podatkowej

a)

podatek w ujęciu ekonomicznym

transfer oznacza przesunięcie części wartości od gosp. Dom. I

przedsiebiorców do władzy publicznej

b

)w ujęciu prawnym

podatek jest to pieniezne przymusowe nieodpłatne ogólne

świadczenie nakładane przez państwo i inne zwiazki prawa

publicznego na podstawie ogólnych norm prawnych

7. Ekspansywna Restrykcyjna polityka fiskalna

Ekspansywna polityka fiskalna-

działanie zwišzane ze

stymulowanie zagregowanego popytu. Obniżenie podatków,

wzrost wydatków - stosowana w czasie recesji.

Restrykcyjna polityka fiskalna

- działania majšce na celu

ograniczenie zagregowanego popytu, podwyższenie podatków,

obniżenie wydatków, występuje gdy dane państwo walczy z

inflacja.