dr Eliza Mazurczak-Jasińska

Ubezpieczenie wypadkowe

1.

Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym
z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych tzw. ustawa
wypadkowa

2.

Rozporządzenie RM z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania
okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy,

3.

Rozporządzenie RM z 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób
zawodowych,

4.

4.Kodeks pracy (art. 234 - art. 237¹).

Zakres podmiotowy ubezpieczenia

wypadkowego

(art. 12 ustawy systemowej)

Ubezpieczeniu wypadkowemu albo podlega się

obowiązkowo, albo nie podlega się w ogóle, brak
dobrowolnego ubezpieczenia wypadkowego.

Podmioty wyłączone z ubezpieczenia

wypadkowego:



bezrobotni;



posłowie do Parlamentu Europejskiego;



osoby wykonujące pracę nakładczą;



żołnierze niezawodowi pełniący czynną służbę;



osoby przebywające na urlopie wychowawczym, pobierające

zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku

macierzyńskiego;



osoby pobierające świadczenia socjalne;



osoby pobierające zasiłek socjalny;



osoby pobierające wynagrodzenie przysługujące w okresie

korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie

korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie;



osoby pobierające świadczenie szkoleniowe wypłacane po

ustaniu zatrudnienia;



osoby,

które

mogą

podlegać

ubezpieczeniu

emerytalnemu/rentowemu wyłącznie na swój wniosek.

Zakres przedmiotowy ubezpieczenia

wypadkowego

(art. 6 ustawy wypadkowej)

Przedmiot ochrony (ryzyka) – ochrona skutków:



wypadku przy pracy,



choroby zawodowej,



wypadku zrównanego z wypadkiem przy pracy.

Skutkami w zakresie zdolności do pracy mogą być:



czasowa niezdolność do pracy,



bardziej trwała niezdolność do pracy,



niezdolność do samodzielnej egzystencji,



utrata żywiciela rodziny.

Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego

Świadczenia o charakterze socjalnym, których
celem jest dostarczenie środków utrzymania w miejsce
utraconych zarobków:



zasiłek chorobowy;



świadczenie rehabilitacyjne;



zasiłek wyrównawczy;



renta z tytułu niezdolności do pracy;



renta szkoleniowa;



renta rodzinna;



dodatki do rent.

Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego

Świadczenia o charakterze
odszkodowawczym:



jednorazowe odszkodowanie dla ubezpieczonego,



jednorazowe odszkodowanie dla członków rodziny
zmarłego

ubezpieczonego

lub

rencisty

uprawnionego do renty wypadkowej.

Składka na ubezpieczenie wypadkowe



stopa procentowa składki na ubezpieczenie
wypadkowe wynosi od 0,40% do 8,12% podstawy
wymiaru;



opłacana jest przez płatnika z jego środków;



od 1.04.2015 r. do 31.03.2016 r. od 0,40% do
3,60% podstawy wymiaru.

Wypadek przy pracy



pracowniczy (art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej),



niepracowniczy (art. 3 ust. 3 ustawy wypadkowej).

Pojęcie wypadku przy pracy

(art. 3 ustawy wypadkowej)

Elementy konstrukcyjne definicji wypadku przy
pracy:



nagłe zdarzenie,



przyczyna zewnętrzna,



uraz lub śmierć,



związek z pracą.

Powiązania wynikające z definicji wypadku przy pracy

Przyczyna zewnętrzna nagłego zdarzenia, które ma związek
z pracą i powoduje uraz lub śmierć
czyli
1. przyczyna zewnętrzna - nagłe zdarzenie nią wywołane.
2. nagłe zdarzenie, które ma związek z pracą.
3. nagłe zdarzenie, mające związek z pracą, powoduje uraz
lub śmierć.

Wypadek przy pracy jako nagłe zdarzenie:



niespodziewane, nieoczekiwane doznanie urazu lub śmierci;



nagłość musi dotyczyć samego zdarzenia, a nie skutku - urazu lub
śmierci;



czas zdarzenia, nie jest identyczny z czasem działania przyczyny
zewnętrznej;



dla uznania zdarzenia za wypadek przy pracy nie wymaga się
jednoczesnego wystąpienia przyczyny i skutku;



w starszym orzecznictwie przyjmowano, że zdarzenie przebiega w
czasie nie dłuższym niż trwanie dnia pracy, obecnie możliwe
„kumulowanie” się tego negatywnego dla zdrowia pracownika
czynnika (np. przemęczenie) i jego przerodzenie w sprawczą
przyczynę wypadku przy pracy.

Wypadek przy pracy (c.d.)

Nagłe zdarzenie spowodowane przyczyną zewnętrzną:



bez wystąpienia przyczyny zewnętrznej nagłe zdarzenie nie przybierze
postaci wypadku w rozumieniu ustawy;



zjawisko pochodzące ze świata zewnętrznego, nie tkwiące w
organizmie ubezpieczonego i nie wynikające z jego właściwości;



przykłady : uszkadzające ciało zadziałanie sił przyrody, narzędzia
pracy, maszyny, spadającego przedmiotu, czyn innej osoby, lecz także
zawiniona lub mimowolna czynność samego poszkodowanego, np.
potknięcie się, odruch, upadek, nawet na gładkiej powierzchni itp.;



nadmierny wysiłek (stres psychiczny) - przyjmuje się, że wysiłek
pracownika musi wynikać z zakłócenia przebiegu dnia pracy;



zewnętrzność istnieje nawet wtedy gdy przyczyna jest wynikiem
zawinionego, sprowokowanego zachowania poszkodowanego;



wymóg zewnętrzności przyczyny wypadku przy pracy nie oznacza
jednak, że ma ona być wyłączną przyczyną.

Nagłe zdarzenie powodujące uraz lub śmierć:



„uraz” - uszkodzenie tkanek ciała lub narządów
człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego
(art. 2 pkt 13 por. art. 3 ust. 5 ustawy wypadkowej),

Wypadek przy pracy c.d.

Nagłe zdarzenie powodujące uraz lub śmierć:



tylko takie zdarzenie, które powoduje uraz lub śmierć, nie jest
możliwe zakwalifikowanie jako wypadku przy pracy choroby lub urazu
(w sensie skutku) psychicznego, a także zawału serca spowodowanych
czynnikami występującymi w środowisku pracy (I. Jędrasik –
Jankowska);



wprowadzenie do definicji wypadku przy pracy przesłanki urazu nie
oznacza, że wykluczone jest kwalifikowanie istotnego pogorszenia
stanu zdrowia jako urazu i wypadku przy pracy w rozumieniu ustawy
wypadkowej(SN).

Wypadek przy pracy c.d.

Związek z pracą:



normatywny - ustawodawca wskazuje jakie zdarzenia
mają związek z pracą, o jego istnieniu decydują przepisy, a
nie prawidłowości w świecie naturalnym;



normatywny związek wypadku z pracą oznacza, że
wypadek nie musi być adekwatnym skutkiem świadczenia
pracy;



za wypadki przy pracy uznać również wypadki, które nie
pozostają w związku przyczynowym z „pracą", choć są z
nią w innym związku: miejscowym, czasowym,
funkcjonalnym;



uraz lub śmierć mogą być spowodowane zdarzeniem
obcym procesowi pracy, np. uderzenie pioruna.

Wypadek przy pracy c.d.

związek z pracą c.d.

1)

podczas lub w związku z wykonywaniem przez

pracownika zwykłych czynności lub poleceń
przełożonych;
2)

podczas lub w związku z wykonywaniem przez

pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet
bez polecenia;
3)

w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji

pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a
miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze
stosunku pracy.

Zerwanie związku z pracą



czynności niepozostające w związku z pracą, to takie czynności
pracownika, które mimo jego przebywania w czasie
przeznaczonym na pracę na terenie zakładu pracy - zrywają
"wewnętrzny związek z zatrudnieniem", "przejście ze sfery
spraw związanych z pracą do sfery spraw osobistych
nieobjętych ubezpieczeniem";



np. udział pracownika w wywołanej przez niego bójce,
samowolne opuszczenie stanowiska pracy, wykonywanie bez
zezwolenia prac dla celów prywatnych (tzw. fucha).

Rodzaje wypadków przy pracy
(art. 3 ust. 4-6ustawy wypadkowej)



śmiertelny wypadek przy pracy;



ciężki wypadek przy pracy;



zbiorowy wypadek przy pracy.

Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadku

pracowników:



Kodeks pracy (Dział X, rozdział VII, art. 234 i n.)

oraz



Rozporządzenie RM z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie
ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy,
Dz. U. Nr 105, poz. 870 z późn. zm.).

Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadku

pracowników



doznanie urazu lub śmierć stwierdza lekarz;



okoliczności i przyczyny wypadku ustala powoływany
przez pracodawcę zespół powypadkowy;



po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół
powypadkowy sporządza - nie później niż w terminie 14
dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku -
protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy
pracy, zwany dalej „protokołem powypadkowym”.

Ustalanie zajścia wypadku przy wykonywaniu innej ubezpieczonej

czynności



rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia z dnia 19 grudnia 2002

r. - w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia

wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty

wypadku i terminu jej sporządzenia (Tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 1618).



zgłoszenie wypadku w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, właściwej ze

względu na siedzibę prowadzenia działalności (prowadzący pozarolniczą

działalność i osoby z nimi współpracujące) albo miejsce sprawowania opieki

określone w umowie uaktywniającej; pozostałe podmioty wymienione w art. 5 ust.

1 ustawy wypadkowej powiadamiają o wszczęciu postępowania wypadkowego ZUS

(właściwą jednostkę terenowa);



postępowanie powypadkowe;



stwierdzenie, że zdarzenie nie jest wypadkiem przy pracy, wymaga uzasadnienia i

wskazania dowodów stanowiących podstawę takiego stwierdzenia;



po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku - nie później niż w terminie 14 dni

od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – właściwe podmioty sporządzają

kartę wypadku;



poszkodowany lub uprawniony do jednorazowego odszkodowania członek jego

rodziny może zgłosić uwagi i zastrzeżenia do ustaleń zawartych w karcie wypadku,

o czym zostają pouczeni przez podmiot sporządzający kartę wypadku.

Wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy

(art. 3 ust. 2 ustawy wypadkowej)

Na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń
określonych w ustawie, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:

1) w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone
w art. 3 ust. 1, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem
pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem
powierzonych mu zadań;

2) podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
3) przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy
organizacje związkowe.

Choroba zawodowa

Za chorobę zawodową uważa się chorobę określoną w

art. 235¹ Kodeksu pracy.

(art. 4 ustawy wypadkowej)

Za chorobę zawodową uważa się chorobę,

wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w

wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić

bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że

została ona spowodowana działaniem czynników

szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku

pracy albo w związku ze sposobem wykonywania

pracy, zwanych „narażeniem zawodowym”.

(art. 235¹ k.p.)

Choroba zawodowa jest więc pojęciem prawnym

oznaczającym zachorowanie, które pozostaje w

związku przyczynowym z pracą. Przyczyną ją

wywołującą jest tylko i wyłącznie sama praca, jej

rodzaj, charakter i warunki jej wykonywania. Z tego

powodu choroby zawodowe są przewidywalne, a owe

przewidywalne uszkodzenia zdrowia zostały ujęte w

tzw. wykazie chorób zawodowych.

(wyrok WSA w Gliwicach z 11 maja 2010 r., IV SA/Gl

876/09, Legalis).



każda choroba zawodowa musi być adekwatnym
skutkiem

warunków

wykonywania

pracy

(narażenia zawodowego)



przyczyną wywołującą chorobę zawodową jest
niezakłócony proces pracy, sam rodzaj (charakter)
pracy i warunki jej wykonywania



przyczyna zewnętrzna i praca to w przypadku
choroby zawodowej pojęcia tożsame

Wykaz chorób zawodowych



zawarty jest w załączniku do rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób
zawodowych (Tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1367)



o tym czy dane schorzenie zawodowe jest chorobą
zawodową decyduje ustawodawca, biorąc pod uwagę
obecny stan wiedzy lekarskiej



domniemanie zawodowego pochodzenia choroby
zawartej w wykazie - domniemanie związku
przyczynowego między zachorowaniem a warunkami
pracy narażającymi na to zachorowanie, wykluczenie
możliwości uznania za chorobę zawodową schorzenia
niewymienionego w wykazie, bez względu na jego
powiązanie z wykonywaną pracą.

Tryb rozpoznawania i zgłaszania choroby

zawodowej:

1) podejrzenie choroby zawodowej – zgłoszenie do
powiatowego inspektora sanitarnego i państwowego
inspektora pracy ,
2) orzeczenie o rozpoznaniu choroby zawodowej lub braku
podstaw do jej rozpoznania – jednostka orzecznicza I i II
stopnia,
3) decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej lub jej braku
– powiatowy inspektor sanitarny.

Choroba pozazawodowa

(inaczej: choroba pracownicza, parazawodowa)

choroba nie wymieniona w wykazie chorób zawodowych,

spowodowana szkodliwymi warunkami pracy lub sposobem

jej wykonywania



kategoria prawna (np. art. 227 § 1 k.p i art. 236 k.p.),



przepisy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie
regulują zasad odpowiedzialności pracodawcy za te
choroby (SN: odpowiedzialność na zasadach prawa
cywilnego, tj. art. 415 k.c. i 435 k.c.).

Okoliczności wyłączające wypłatę świadczeń



Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie
przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączną
przyczyną

wypadków,

było

udowodnione

naruszenie

przez

ubezpieczonego

przepisów

dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane
przez niego umyślnie lub wskutek rażącego
niedbalstwa.

(art. 21 ust. 1 ustawy wypadkowej)

Okoliczności wyłączające wypłatę świadczeń



Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie
przysługują ubezpieczonemu, który, będąc w
stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków
odurzających lub substancji psychotropowych,
przyczynił

się

w

znacznym

stopniu

do

spowodowania wypadku.

(art. 21 ust. 2 ustawy wypadkowej)

Świadczenia nie przysługują ubezpieczonemu, który
odmówił poddania się badaniu niezbędnemu do ustalenia
zawartości alkoholu, środków odurzających lub substancji
psychotropowych

lub

poprzez

inne

zachowanie

uniemożliwił jego przeprowadzenie, chyba że udowodni,
że miały miejsce przyczyny, które uniemożliwiły poddanie
się badaniu.

(art. 21 ust. 3 ustawy wypadkowej)

Świadczenia wypadkowe

Renty wypadkowe oraz dodatki do rent

wypadkowych

Przy ustalaniu prawa do renty z tytułu

niezdolności do pracy, renty szkoleniowej,
renty rodzinnej i dodatku do renty rodzinnej
dla sieroty zupełnej z tytułu ubezpieczenia
wypadkowego, do ustalenia wysokości tych świadczeń
oraz ich wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy
ustawy o emeryturach i rentach z FUS, z
uwzględnieniem przepisów ustawy wypadkowej.

(art. 17 ustawy wypadkowej)

Świadczenia wypadkowe c.d.

Renty wypadkowe



renty wypadkowe, przysługują niezależnie od długości
okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez
względu na datę powstania niezdolności do pracy
spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą
zawodową;



przy ustalaniu podstawy wymiaru renty nie stosuje się
ograniczenia wskaźnika wysokości podstawy, o którym
mowa w art. 15 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS
(nie może być wyższy niż 250%).

Świadczenia wypadkowe c.d.

Renty wypadkowe

Ustawa wypadkowa określa minimalną wysokość renty z tytułu
niezdolności do pracy oraz renty szkoleniowej, które nie mogą być
niższe niż:

1) 80% podstawy jej wymiaru - dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy;

2) 60% podstawy jej wymiaru - dla osoby częściowo niezdolnej do pracy;

3) 100% podstawy jej wymiaru - dla osoby uprawnionej do renty
szkoleniowej (art. 18 ust.1 ustawy wypadkowej)

Mają one jednak zastosowanie tylko wówczas, gdy podstawa wymiaru
nie przekracza 250% przeciętnego wynagrodzenia (art. 18 ust. 2 ustawy
wypadkowej);

Świadczenia wypadkowe c.d.

Renty wypadkowe

Renta z tytułu niezdolności do pracy, renta

szkoleniowa oraz renta rodzinna z ubezpieczenia
wypadkowego nie może być niższa niż 120% kwoty
najniższej

odpowiedniej

renty

ustalonej

i

podwyższonej zgodnie z ustawą o emeryturach i
rentach z FUS

(art. 20 ust. 1 i ust.2 ustawy wypadkowej)

Świadczenia wypadkowe c.d.

Renty wypadkowe oraz dodatki do rent

wypadkowych

Renty z ubezpieczenia wypadkowego, dodatek

dla sieroty zupełnej oraz dodatek pielęgnacyjny z tego
ubezpieczenia podlegają waloryzacji w terminach i na
zasadach określonych w ustawie o emeryturach i
rentach z FUS.

(art. 20 ust. 1 ustawy wypadkowej)

Świadczenia wypadkowe c.d.

Renty wypadkowe

Renta z tytułu niezdolności do pracy



przysługuje ubezpieczonemu, który stał się
niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub
choroby zawodowej

(art. 6 ust.1 pkt 6 ustawy wypadkowej)

Świadczenia wypadkowe c.d.

Renty wypadkowe

Renta szkoleniowa



przysługuje ubezpieczonemu, w stosunku do
którego

orzeczono

celowość

przekwalifikowania zawodowego ze względu
na niezdolność do pracy w dotychczasowym
zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub
chorobą zawodową

(art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy wypadkowej)

Najniższe renty wypadkowe



renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z
wypadkiem lub chorobą zawodową i renta rodzinna
wypadkowa

1056,54 zł



renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku
z wypadkiem lub chorobą zawodową 810,16 zł

Świadczenia wypadkowe c.d.

Renty wypadkowe

Renta rodzinna



przysługuje członkom rodziny ubezpieczonego
zmarłego wskutek wypadku przy pracy lub
choroby zawodowej albo rencisty uprawnionego
do renty z ubezpieczenia wypadkowego,
przysługuje renta rodzinna z tego ubezpieczenia

(art. 6 ust. 1 pkt 8 ustawy wypadkowej)

Świadczenia wypadkowe c.d.

Renty wypadkowe

Renta rodzinna



ryzyko utraty żywiciela, po śmierci ubezpieczonego pozostają osoby,
które miały prawo do pozostawania na jego utrzymaniu;



przesłanką konieczną dla przyznania świadczenia jest istnienie
związku przyczynowego między zdarzeniem będącym wypadkiem przy
pracy lub chorobą zawodową a śmiercią ubezpieczonego (art. 17 ust.
5-7 ustawy wypadkowej);



prawo do wypadkowej renty rodzinnej ma charakter wtórny w
stosunku do prawa do emerytury lub renty zmarłego;



wtórny charakter oznacza zamianę jednego prawa na drugie, ale nie
oznacza, że na uprawnionego członka rodziny przechodzi sam status,
jaki miał zmarły;



rodzaj renty (wypadkowa czy z ogólnego stanu zdrowia) nie zależy od
rodzaju renty pobieranej przez zmarłego, ale od przyczyny jego
śmierci!

Świadczenia wypadkowe c.d.

Dodatki do rent wypadkowych



dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej

- świadczenie akcesoryjne, do którego uprawniona jest

sierota

zupełna

pobierająca

rentę

rodzinną

z

ubezpieczenia wypadkowego; stan sieroctwa zupełnego
oznacza sytuację, w której nie żyją oboje rodzice dziecka
albo gdy jedno z nich nie żyje, a drugie nie jest znane
(orzecznictwo).

(19 ust.1 ustawy wypadkowej)

Świadczenia wypadkowe c.d.

Dodatki do rent wypadkowych



dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie
pobierającej rentę wypadkową z tytułu niezdolności
do pracy lub rentę wypadkową rodzinną, rentę
wypadkową w zbiegu z emeryturą FUS lub
uposażeniem, jeżeli osoba ta została uznana za
całkowicie niezdolną do pracy oraz do
samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75
lat życia;

(19 ust. 2 ustawy wypadkowej)

Świadczenia wypadkowe c.d.

Świadczenia odszkodowawcze



jednorazowe odszkodowanie dla ubezpieczonego



zobowiązany do wypłaty świadczenia wyłącznie ZUS;



świadczenie pieniężne zryczałtowane;



przesłanki nabycia prawa - doznanie stałego (art. 11 ust. 2 ustawy
wypadkowej) lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu (art. 11 ust.3
ustawy wypadkowej) wskutek wypadku przy pracy lub choroby
zawodowej;



pokrywa szkody rzeczywiście doznane, zaszłe w organizmie
ubezpieczonego i utrzymujące się nadal po zakończeniu leczenia i
rehabilitacji;



wystąpienie stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu podlega
badaniu (lekarz orzecznik lub komisja lekarska);

Świadczenia wypadkowe c.d.

Świadczenia odszkodowawcze c.d.



jednorazowe odszkodowanie dla ubezpieczonego c.d.



wysokość - iloczyn części przeciętnego wynagrodzenia (art. 12 ustawy
wypadkowej wskazuje na 20% przeciętnego wynagrodzenia) i procent
stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu; w okresie od dnia 1
kwietnia 2015 r. do dnia 31 marca 2016 r. (757 zł za każdy procent
stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu)



może ulec zwiększeniu;



przyznanie lub odmowa przyznania jednorazowego odszkodowania, a
także ustalenie jego wysokości następuje w drodze decyzji ZUS.

Świadczenia wypadkowe c.d.

Świadczenia odszkodowawcze c.d.



jednorazowe

odszkodowanie

dla

członków

rodziny

zmarłego ubezpieczonego lub rencisty:



przysługuje członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek
wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, a także w razie śmierci
wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej rencisty, który
był uprawniony do renty z ubezpieczenia wypadkowego;



przyznanie lub odmowa przyznania, a także ustalenie wysokości
następuje w drodze decyzji ZUS;

Świadczenia wypadkowe c.d.

Świadczenia odszkodowawcze c.d.



jednorazowe odszkodowanie dla członków rodziny

zmarłego ubezpieczonego lub rencisty c.d.



ustawa szczegółowo wskazuje uprawnionych do odszkodowania

członków rodziny (art. 13 ust.2 ustawy wypadkowej);



wysokość jednorazowego uzależniona od tego, kto jest do

uprawniony (małżonek lub dziecko czy też inny członek

rodziny), a także od liczby osób będących łącznie

uprawnionymi do przedmiotowego świadczenia;



kwoty odszkodowania należnego uprawnionym członkom

rodziny są wyższe dla 1-szej grupy (małżonek i dzieci) niższe

dla pozostałych uprawnionych (2-ga grupa) - art. 14 ustawy

wypadkowej.

Świadczenia wypadkowe

Przy ustalaniu prawa do świadczeń

wypadkowych, podstawy wymiaru i ich

wysokości, a także przy ich wypłacie,

stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o

świadczeniach pieniężnych z

ubezpieczenia chorobowego (zasiłkowej),

z uwzględnieniem przepisów ustawy

wypadkowej

(art. 7 ustawy wypadkowej)

Świadczenia wypadkowe

Zasiłek chorobowy:



przysługuje w razie czasowej niezdolności do pracy
spowodowanej wypadkiem przy pracy, wypadkiem
zrównanym z wypadkiem przy pracy lub chorobą
zawodową;



przysługuje bez potrzeby spełnienia przez
ubezpieczonego warunku okresu wyczekiwania;



wypłacany jest od pierwszego dnia niezdolności.

Świadczenie rehabilitacyjne :



przysługuje ubezpieczonemu po łącznym spełnieniu
następujących przesłanek: ubezpieczony po
wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest w dalszym
ciągu niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub
rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności
do pracy;



przesłanki nabycia tego świadczenia nie są
uregulowane szerzej w ustawie wypadkowej i w
związku z tym na mocy art. 7 ustawy wypadkowej
należy stosować art. 18 ustawy zasiłkowej.

Zasiłek wyrównawczy:



przysługuje ubezpieczonemu będącemu
pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo
obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego
uszczerbku na zdrowiu;



długotrwały uszczerbek na zdrowiu – takie
naruszenie sprawności organizmu, które powoduje
upośledzenie czynności organizmu na okres
przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie
(art. 11 ust. 3);



stały uszczerbek - nierokujące poprawy
upośledzenie czynności organizmu(art. 11 ust.2).

Realizacja prawa do świadczeń wypadkowych



przyznanie lub odmowa przyznania świadczeń
rentowych i odszkodowania następuje decyzją ZUS,
na wniosek uprawnionego, w trybie określonym
przez ustawę o emeryturach i rentach z FUS

Odmowa przyznania świadczeń z ubezpieczenia

wypadkowego:

1) nieprzedstawienia protokołu powypadkowego lub
karty wypadku;
2) nieuznania w protokole powypadkowym lub karcie
wypadku zdarzenia za wypadek przy pracy w
rozumieniu ustawy;
3) gdy protokół powypadkowy lub karta wypadku
zawierają stwierdzenia bezpodstawne

(art. 22 ust.1 ustawy wypadkowej )

Jeżeli w protokole powypadkowym lub karcie

wypadku są braki formalne, ZUS niezwłocznie
zwraca protokół lub kartę wypadku w celu ich
uzupełnienia

(art. 22 ust.3 ustawy wypadkowej)

Zbieg prawa do świadczeń wypadkowych z

innymi świadczeniami (art. 24-26 ustawy

wypadkowej)

Zbieg prawa – gdy ubezpieczony jest

uprawniony w tym samym czasie do różnych
świadczeń z różnych tytułów, ale o tym samym
charakterze lub celu

Zasada pobierania tylko jednego świadczenia
– ustawodawca pozwala na wybór świadczenia
korzystniejszego lub wskazuje, które ze świadczeń ma
pierwszeństwo lub na jakich zasadach można je
łączyć.

(Rozdział 3 ustawy wypadkowej)



zbieg uprawnień do świadczeń krótkoterminowych z
ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego – przysługuje
świadczenie z ubezpieczenia wypadkowego.



zbieg u jednej osoby prawa do kilku rent - wypłaca się
rentę wyższą lub wybraną.



zbieg uprawnień do renty z tytułu niezdolności do
pracy oraz emerytury - renta powiększona o połowę
emerytury albo emerytura powiększoną o połowę renty

Zawieszenie prawa do rent wypadkowych

Odesłanie do ustawy o emeryturach i rentach z

FUS w kwestii zasad zawieszania prawa do rent

wypadkowych.