OPRACOWANIE NA GEOGRAFIĘ POLITYCZNĄ
EUROPA
numer na
mapie
państwo
stolica
ustrój
historia
niepodległości
1
Finlandia
Helsinki
republika
od 1917
2
Wyspy Alandzkie
Marienhamn
terytorium autonomiczne Finlandii
3
Szwecja
Sztokholm
monarchia
4
Norwegia
Oslo
monarchia
5
Svalbard
Longyearbyen
terytorium autonomiczne Norwegii od 1920
6
Jan Mayen
terytorium Norwegii od 1930
7
Dania
Kopenhaga
monarchia
8
Wyspy Owcze
Thorshavn
terytorium autonomiczne Danii od 1942
9
Islandia
Reykjavik
republika
od 1944
10
Wielka Brytania
Londyn
monarchia konstytucyjna
11
Irlandia Północna
Belfast
terytoria autonomiczne Wielkiej Brytanii
12
Szkocja
Edynburg
13
Walia
Cardiff
14
Wyspa Man
Douglas
15
Guernsey
Saint Peter Port
16
Jersey
Saint Helier
17
Irlandia
Dublin
republika od 1937; dominium do 1949
18
Portugalia
Lizbona
republika
od 1910
19
Hiszpania
Madryt
monarchia konstytucyjna od 1978
20
Andora
Andorra La Vella
księstwo parlamentarne od 1993
21
Gibraltar
Gibraltar
do 1996 kolonia brytyjska, autonomia
22
Ceuta
Ceuta
integralna część Hiszpanii (od 1580),
status specjalny (od 1995)
23
Melilla
Melilla
24
Wyspy Kanaryjskie
Santa Cruz de
Tenerife, Las Palmas
terytorium Hiszpanii od 1982
25
Madera
Funchal
autonomia portug.
od 1976
26
Azory
Ponto Delgada
(Horto, Angra)
autonomia portug.
od 1980
27
Francja
Paryż
republika
od 1870
28
Monako
Monako
monarchia
parlamentarna
od 1489
29
Włochy
Rzym
republika
od 1946
30
San Marino
San Marino
republika
od IXw.
31
Watykan
Watykan
państwo kościelne
od 1929
32
Malta
Valetta
republika
od 1974, kolonia
brytyjska do 1964
33
Belgia
Bruksela
monarchia konstytucyjna od 1830
34
Holandia
Amsterdam, Haga
monarchia konstytucyjna
35
Luksemburg
Luksemburg
monarchia konstytucyjna od 1890
36
Niemcy
Berlin
republika związkowa; 1990 zjednoczenie
Niemiec, utworzenie RFN i NRD w 1949,
37
Austria
Wiedeń
republika związkowa od 1995
38
Liechtenstein
Vaduz
monarchia konstytucyjna od 1923
39
Szwajcaria
Berno
republika związkowa od 1948 (konstytucja)
40
Polska
Warszawa
republika
od 1918
41
Czechy
Praga
republika
od 1993
42
Słowacja
Bratysława
republika
od 1993 (rozpad)
43
Węgry
Budapeszt
republika
od 1918
44
Rumunia
Bukareszt
republika
od 1946
45
Bułgaria
Sofia
republika
od 1946
46
Albania
Tirana
republika
od 1912
47
Grecja
Ateny
republika
od 1832
48
Macedonia
Skopje
republika
od 1991
49
Słowenia
Lublana
republika
od 1991
50
Chorwacja
Zagrzeb
republika
od 1991
51
Bośnia i Hercegowina
Sarajewo
republika
od 1991
52
Kosowo
Prisztina
republika (?)
od 2008
53
Czarnogóra
Podgorica
republika
od 2006
54
Serbia
Belgrad
republika
od 2006
55
Mołdawia
Kiszyniów
republika
od 1991
56
Naddniestrze
Tyraspol
terytorium autonomiczne Mołdawii
57
Ukraina
Kijów
republika
od 1991
58
Białoruś
Mińsk
republika
od 1991
59
Rosja
Moskwa
republika federalna
od 1991
60
Litwa
Wilno
republika
od 1991
61
Łotwa
Ryga
republika
od 1991
62
Estonia
Tallin
republika
od 1991
AZJA
numer na
mapie
państwo
stolica
ustrój
historia
niepodległości
63
Gruzja
Tbilisi
niepodległość 1918-21
republika radziecka do 1991
64
Armenia
Erywań
niepodległość 1917-20
republika radziecka do 1991
65
Azerbejdżan
Baku
niepodległość 1918-20
republika muzułmańska
66
Nachiczewańska Republika
Autonomiczna
Nachiczewan
eksklawa Azerbejdżanu
67
Górski Karabach
Stepanakert
republika
ormiańska enklawa
Azerbejdżanu
68
Kazachstan
Astana
1920-36 – republika autonomiczna Rosji
Radzieckiej
do 1991 – republika radziecka
69
Kirgistan
Biszkek
1925-36 – republika autonomiczna Rosji
Radzieckiej
do 1991 – republika radziecka
70
Tadżykistan
Duszanbe
1925-36 – republika autonomiczna Rosji
Radzieckiej
do 1991 – republika radziecka
71
Turkmenistan
Aszchabad
1924-1991 republika związkowa
72
Uzbekistan
Taszkent
1924-1991 republika związkowa
73
Chińska Republika Ludowa
Pekin (Beijing)
republika
socjalistyczna
1949
74
Tybet
Lhasa
autonomia ChRL od 1950
75
Mongolia Wewnętrzna
Hohhot
autonomia ChRL od 1947
76
Hongkong
Victoria
od 1997 autonomia ChRL
77
Makau
Makau
od 1999 autonomia ChRL
78
Republika Chińska - Tajwan
Tajpej
republika 1895-1945 – okupacja japońska
79
Mongolia
Ułan Bator
republika 1921-91 – część Chin
80
Republika Koreańska
Seul
republika
1910-45 – okupacja japońska
1954-48 – okupacja ameryk.
od 1948 republika
81
Koreańska Republika Ludowo-
Demokratyczna
Phenian
republika
socjalistyczna
1910-45 – okupacja japoń
1945-48 okupacja radziecka
od 1948 niepodległe
82
Filipiny
Manila
1898/1901-1946 – autonomia USA
1941-44 – okupacja japońska
1944 – niepodległość, republika
83
Indonezja
Dżakarta
do 1924 – kolonia holenderska
1924-45 okupacja japońska
1945 – niepodległość, 1950 – republika
84
Timor Wschodni
Dili
do 1975 – kolonia portugalska
1975-99 – okupacja indonezyjska
2002 – niepodległość, republika
85
Brunei Darussalam
Bandar Seri Begawan
1888-1971 – ter. protegowane Wlk. Bryt
1971-83 – opieka brytyjska
1984 – niezawisły sułtanat
86
Malezja
Kuala Lumpur
od 1963 federacja – monarchia (na 5 lat) z
obieranym królem
87
Singapur
Singapur
do 1963 – kolonia brytyjska
1963-65 – stan Malezji
od 1965 niepodległa republika
88
Wyspa Bożego Narodzenia
Flying Fish Cove
terytorium Australii, do 1958 posiadłość
brytyjska (admin. przez kolonię Singapur)
89
Wyspy Kokosowe
Bantam
terytorium Australii, do 1958 posiadłość
brytyjska (admin. przez kolonię Singapur)
90
Tajlandia
Bangkok
monarchia
konstytucyjna
do 1949 nazwa
Syjam
91
Myanmar
Naypyidaw
do 1948 – kolonia brytyjska,
1948-89 – nazwa Birma
1947 – niepodległa republika
92
Japonia
Tokio
cesarstwo (monarchia
konstytucyjna)
1945 – okupacja amer.
- okupacja radziecka
Kuryle Pd. (1945 -…)
93
Kambodża
Phnom Penh
monarchia konstyt.
do 1953 – kolonia franc.
94
Laos
Wientian
do 1953 kolonia francuska
1953 – 1970 monarchia
po 1970 republika socjalistyczna
95
Wietnam
Hanoi
do 1953 – kolonia francuska
1953-75 – dwa państwa Wietnam Pn.
(komunizm), Wietnam Pd. (cesarstwo),
1976 – zjednoczenie, republika socjalistyczna
96
Indie
New Delhi
republika
federacyjna
1947 – niepodległość
wcześniej kolonia
brytyjska
97
Bhutan
Thimpu
suwerenna monarchia
do 1949 protektorat brytyjski
1949-71 pod opieką Indii
98
Nepal
Katmandu
republika federalna
do 2007 monarchia
99
Sri Lanka
- adm. Kolombo
- konst. Sri
Jayawardenepura Kotte
republika
do 1948 – kolonia brytyjska
1948 – 1972 nazwa Cejlon
100
Malediwy
Male
republika
1965 – niepodległość
1968 – obalono sułtanat
101
Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego
kolonia brytyjska
102
Bangladesz
Dhaka
do 1947 – kolonia brytyjska
1947-1971 – część Indii
1971 – secesja, niezawisła republika
103
Pakistan
Islamabad
republika
do 1947 kolonia bryt.
104
Afganistan
Kabul
do 1973 – monarchia, później republika
1979-1997 – komunizm
od 1997 – Talibowie, proklamowanie
emiratu – przywódca religijny
obecnie ustrój republikański
105
Iran
Teheran
republika islamska
do 1934 – Persja
do 1979 – cesarstwo
106
Liban
Bejrut
do 1920 - tureckie
1920-43 terytorium mandatowe Ligi Narod.
od 1969 – wojska syryjskie, republika
107
Syria
Damaszek
do 1920 – tureckie
1920-43 terytorium mandatowe Ligi Narod.
od 1946 – niepodległa republika
1958-61 konfederacja z Egiptem
108
Irak
Bagdad
do 1917/20 – turecki
1920-32 terytorium mandatowe Ligi Narod.
1932-58 – monarchia, od 1958 – republika
109
Arabia Saudyjska
Rijad
monarchia
od 1932
110
Kuwejt
Kuwejt
emirat – niepodległa monarchia
od 1961 – niepodległe
1891-1961 – protekcja brytyjska
111
Bahrajn
Manama
1892-1968 – protekcja brytyjska
1968-71 – prowizoryczna federacja FEA
1971 – niepodległa monarchia
112
Katar
Ad-Dauha
1926-1968 – protekcja brytyjska
1968-1971 – prowizoryczna federacja FEA
od 1971 niepodległa monarchia
113
Zjednoczone Emiraty Arabskie
Abu Zabi
1853-1968 – protekcja brytyjska
1968-71 – prowizoryczna federacja FEA
1971 – utworzenie ZEA, federacja emiratów
114
Oman
Maskat
monarchia absolutna
1891-1970 –
protekcja brytyjska
115
Jemen
Sana
Aden
Jemen Północny:
do 1918 – turecki
1918-62 – imanat Jemenu, później republika
Jemen Południowy:
kolonia brytyjska, 1963-67 federacja Arabii
Płd., 1967 niepodległa republika
od 1990 – zjednoczenie
116
Jordania
Amman
do 1918 turecki
1920-46 terytorium mandatowe Ligi Narod.
od 1946 niepodległa monarchia
117
Izrael
Tel-Awiw
do 1918 turecki
1920-48 terytorium mandatowe Ligi Narod.
1948 – proklamacja niepodległego państwa
118
Palestyna
Ramallah
od 1967 – okupacja izraelska
1993 – układ izraelsko-palestyński o
utworzeniu Autonomii Palestyńskiej
119
Turcja
Ankara
od 1923 republika (wcześniej sułtanat)
120
Cypr
Nikozja
1878-1960 – posiadłość brytyjska,
1960 – republika
121
Cypr Północny
Nikozja
1974 – interwencja turecka, 1983 –
proklamacja Tureckiej Republiki Cypru Płn.
AMERYKA
numer na
mapie
państwo
stolica
ustrój
historia
niepodległości
122
Grenladnia
Nuuk
autonomia duńska od 1953 (cz. Danii) od
1973 szeroka autonomia
123
Kanada
Ottawa
monarchia, federacja
1920-31 – nominalna suwerenność
1949 – przyłączenie Nowej Funlandii
1967 – utworzenie dominium brytyjskiego
124
Saint Pierre i Miquelon
Saint Pierre
1946-76 terytorium zamorskie Francji
1976-85 departament zamorski Francji
od 1985 zbiorowość terytorialna Francji
125
Stany Zjednoczone Ameryki Płn.
Waszyngton
od 1776 niepodległe
1776-87 konfederacja, wcześniej 13 kolonii
brytyjskich
1803 – Luizjana, nazwy francuskie, zakup
Florydy od Hiszpanii, połowa XIX zakupy
meksykańskie, 1867 Alaska od Rosjan,
Hawaje
126
Meksyk
Meksyk (Ciudad de
Mexico)
republika
federacyjna
do 1821 hiszpański
później niepodległe
127
Gwatemala
Gwatemala
do 1821 posiadłość Hiszpanów
1823-38 Konfederacja Państw Amer. Środ.
od 1838 – niepodległa republika
128
Belize
Belmopan
do 1981 kolonia brytyjska
od 1981 niepodległa monarchia konstytucyj.
129
Honduras
Tegucigalpa
do 1821 – posiadłość Hiszpanów
1821-38 Konfederacja Państw Amer. Środ.
od 1838 niepodległa republika
130
Salwador
San Salwador
do 1821 – posiadłość Hiszpanów
1821-38 Konfederacja Państw Amer. Środ.
od 1838 niepodległa republika
131
Nikaragua
Managua
do 1821 – posiadłość Hiszpanów
1821-38 Konfederacja Państw Amer. Środ.
od 1838 niepodległa republika
132
Kostaryka
San Jose
do 1821 – posiadłość Hiszpanów
1821-38 Konfederacja Państw Amer. Środ.
od 1838 niepodległa republika
133
Panama
Panama
do 1821 – posiadłość Hiszpanów
1821-1903 – prowincja Kolumbii
od 1903 niepodległa republika
134
Kolumbia
Santafe de Bogota
do 1821 – posiadłość Hiszpanów
od 1830 odrębna republika
135
Wenezuela
Caracas
do 1821 – posiadłość Hiszpanów
później republika federacyjna
136
Gujana
Georgetown
do 1966 kolonia brytyjska
później niepodległa republika
137
Surinam
Paramaribo
do 1975 kolonia holenderska
później niepodległa republika
138
Gujana Francuska
Cayenne (Kajenna)
1814-1946 kolonia francuska
od 1946 departament zamorski Francji
139
Ekwador
Quito
do 1821 posiadłość Hiszpanów
od 1830 odrębne niepodległe państwo
140
Peru
Lima
do 1821 posiadłość Hiszpanów, republika
141
Urugwaj
Montevideo
do 1825 posiadłość hiszp., republika
142
Boliwia
La Paz, Sucre
do 1825 – posiadłość hiszpańska
kiedyś sięgała do Pacyfiku, republika
143
Brazylia
Brasilia (do 1920 Rio
de Janeiro)
do 1822 – kolonia portugalska
do 1889 – cesarstwo
od 1889 republika federacyjna (stany)
144
Paragwaj
Asuncion
do 1813 posiadłość hiszpańska,
później niepodległa republika
145
Argentyna
Buenos Aires
do 1816 – posiadłość hiszpańska
do 1826 – odrębna republika federacyjna
146
Chile
Santiago de Chile
do 1818 posiadłość hiszpańska
później niepodległa republika
147
Falklandy
Stanley
od 1833 brytyjskie terytorium zamorskie,
terytorium sporne między Wlk. Brytanią a
Argentyną (wojna w 1982)
148
Bermudy
Hamilton
do 1612/1684 kolonia brytyjska
od 1968 samorząd wewnętrzny
1995 referendum o niepodległość (przeciw)
149
Bahamy
Nassau
do 1973 kolonia brytyjska
później niepodległa monarchia konstytucyjn.
150
Nurks i Caicos
Cockburn Town
1670-1962 kolonia brytyjska
1976 samorząd wewnętrzny
151
Jamajka
Kingstown
monarchia konstyt.
do 1963 kol. bryt.
152
Kajmany
George Town
do 1962 kolonia brytyjska
1972/1992 samorząd wewnętrzny
153
Kuba
Hawana
do 1898 kolonia hiszpańska
1898-1902 okupacja amerykańska
1902 niepodległe państwo
od 1959 republika socjalistyczna
154
Haiti
Port-au-Prince
do 1804 posiadłość francuska
do 1920 walka o władzę; najpierw cesarstwo
później republika
155
Dominikana
Santo Domingo
do 1821 oraz 1844-63 posiadłość hiszp..
1822-44 część Haiti
od 1863 niepodległa republika
156
Portoryko (Puerto Rico)
San Juan
do 1898 – posiadłość hiszpańska
1898-1952 – okupacja amerykańska
od 1952 swobodnie stowarzyszone z USA
157
Wyspy Dziewicze Stanów Zjedn.
Charlotte Amalie
do 1917 kolonia duńska (sprzedana USA)
od 1917 terytorium zewn. USA
158
Brytyjskie Wyspy Dziewicze
Road Town
od 1670 kolonia brytyjska
od 1967 samorząd wewnętrzny
159
Anguilla
The Valley
do 1969 kolonia brytyjska
1969 jednostronna proklamacja niepodległ.
1971 status odrębnej dependencji
1982 samorząd wewnętrzny
160
Antigua i Barbuda
Saint John’s
do 1981 kolonia brytyjska
od 1981 niepodległa monarchia konstytucyj.
161
Barbados
Bridgetown
do 1966 kolonia brytyjska
później niepodległa monarchia konstytucyj.
162
Saint Kitts (Saint Chrostopher) i
Nevis
Basseterre
do 1983 kolonia brytyjska
monarchia konstytucyjna
163
Montserrat
Plymouth, Brades
1632/1916 kolonia brytyjska, później
samorząd wewnętrzny
w 1997 lawa zalała Plymouth, nie istnieje
164
Gwadelupa
Basse - Terre
od 1954 departament zamorski Francji
165
Dominika
Rosseau
do 1978 posiadłość bryt, teraz republika
166
Martynika
Fort-de France
od 1954 departament zamorski Francji
167
Saint Lucia
Castries
do 1966 kolonia brytyjska
teraz monarchia konstytucyjna
168
Saint Vincent i Grenadyny
Kingstown
do 1979 kolonia brytyjska
teraz monarchia konstytucyjna
169
Grenada
Saint George’s
do 1974 kolonia brytyjska
obecnie niepodległa monarchia konstytucyj.
170
Trynidad i Tobago
Port of Spain
do 1962 kolonia brytyjska
od 1962 niepodległe państwo
od 1976 republika
171
Antyle Holenderskie
Willemstad
od 1954 terytorium autonomiczne Holandii
1993-94 referendum d/s statusu wysp
każda wyspa ma swój rząd
172
Aruba
Oranjestad
od 1986 terytorium autonomiczne Holandii o
specjalnym statusie, 1986 secesja od Antyli
Holenderskich
173
Saint Berthelemy
Gustavia
zbiorowość zamorska Francji
174
Saint Martin / Sint-Maarten
Margot / Philipsburg
północna część należy do Francji
południowa do Antyli Holenderskich
175
Federacja Indii Zachodnich
Chaguaramas
federacja utworzona w 1958 z kolonii
brytyjskich, rozpadła się w maju 1962
1962: niepodległość Jamajki i Trynidad i Tobago
1966: niepodległość Barbadosu
1967: status „państwa” (terytorium) stowarzyszonego ze Zjednoczonym Królestwem dla: Antigui i Barbudy, Dominiki,
Grenady, Saint Vincent i Grenedyny, Saint Lucii, Saint Christopher
1971: wyodrębnienie Anguilli z terytorium Saint Kitts- Nevis- Angullia
1974: niepodległość Grenady
1978: niepodległość Dominiki
1979: niepodległość Saint Lucii i Saint Vincent i Grenedyny
1981: niepodległość Antigui i Berbudy
1983: niepodległość Saint Kitts- Nevis
1998: referendum separacyjne na Nevis (nie wyszło)
Terytoria zamorskie Francji na Karaibach:
1946: status dependencji zamorskiej dla Gwadelupy i Martyniki
2003: referendum separacyjne za odłączeniem Saint Barthelemy i Saint Martin od Gwadelupy
2007: nowy status- „zbiorowość zamorska” dla Saint Barthelemy i Saint Martin
Terytoria niderlandzkie na Karaibach:
1947: propozycja Aruby uregulowania relacji pomiędzy Królestwem a wyspami w formie odrębnej konstytucji
1954: zmiana statusu Antyli Holenderskich; szeroka autonomia w ramach Królestwa
1986: wystąpienie Aruby z Antyli Niderlandzkich, zachowanie czasowo związku z Królestwem (docelowa
niepodległość w 1996)
1990-95: renegocjacje Aruby z Królestwa mające na celu zachowanie związku (status aparte)
2000: referendum na Sint Marten (70% za szeroką autonomią w postaci status aparte)
2004: referendum na Bonaire (59% za zaciśnięciem więzi z Królestwem) i na Sabie (86%)
2005: referendum na Curacao (68% za szeroką autonomią) i na Sint Eustatius (76% za pozostaniem w Antylach
Holenderskich)
2007: nowy status Curacao (podobny do Aruby)
2008: przewidywana likwidacja Antyli Holenderskich
AFRYKA
numer na
mapie
państwo
stolica
ustrój
historia
niepodległości
176
Maroko
Rabat, Fez
od 1956 niepodległa monarchia
1956 – zjednoczenie protektoratu
francuskiego i hiszpańskiego Maroko oraz
strefy międzynar. Tanger
1958 – przyłączenie strefy Tarfaja
177
Sahara Zachodnia
Al Ajun (al-Ujun)
1884-1975 posiadłość hiszpańska
1975-79 okupacja Maroka i Mauretanii
od 1979 – pod kontrolą Maroka
1976 – proklamacja niepodległości, której
Maroko nie uznaje
178
Algieria
Algier
1830-1962 posiadłość francuska
od 1962 niepodległa republika
179
Tunezja
Tunis
1891-1956 protektorat francuski
od 1956 niepodległa monarchia
180
Libia
Trypolis
1911-43 kolonia włoska
1943-51 okupacja franc.-bryt.-amerykańska
od 1951 niepodległość
1951-69 królestwo
1969 republika, 1977 wspólnota republikańs.
181
Egipt
Kair
1880-1922 – protektorat brytyjski
1922-53 niepodległe królestwo
od 1953 – niepodległa republika
182
Sudan
Chartum
1899-1951 kondominium brytyjsko-egipskie
1951-56 protektorat brytyjski
od 1956 niepodległa republika
183
Etiopia
Addis Abeba
1894-96 najazdy włoskie
1936-41 okupacja włoska
do 1974 – cesarstwo
1974-91 dyktatura komunistyczna
od 1991 niepodległa republika federacyjna
184
Erytrea
Asmara (Asmera)
1885-1941 kolonia włoska
1941-52 administracja brytyjska
1952-93 – autonomia, część Etiopii
od 1993 niepodległa republika
185
Dżibuti
Dżibuti
do 1977 posiadłość francuska
od 1977 niepodległa republika
186
Somalia
Mogadiszu
od 1960 niepodległa republika po
zjednoczeniu Somali Wł. i Somali Brytyj.
187
Kenia
Nairobi
do 1963 posiadłość brytyjska
1963 – niepodległość
od 1964 republika
188
Uganda
Kampala
od 1962 niepodległość
od 1963 republika
w 1967 likwidacja, w 1993 przywrócenie
lokalnych królestw
189
Burundi
Bużumbura
do 1962 terytorium powiernicze pod
administracją belgijską
1962 – niepodległość
od 1966 republika
190
Rwanda (Ruanda)
Kigali
do 1962 terytorium powiernicze pod
administracją belgijską
1962 – niepodległa republika
191
Tanzania
Dodoma
1964 – niepodl. rep., zjednoczenie 3 region.:
Tanganika – od 1961 terytorium powiernicze
pod administracją brytyjską
Zanzibar – do 1963 protektorat brytyjski, do
1964 sułtanat
Pemba
192
Mozambik
Maputo
1920 – przyłączenie Kionga (z niem. Afryki
Wschodniej)
do 1975 kolonia portugalska
od 1975 republika komunistyczna, wolne
wybory w 1994
193
Angola
Luanda
do 1975 kolonia portugalska
od 1975 republika komunistyczna, wojna
domowa, ostatnio wyrzekła się komunizmu
194
Zambia
Lusaka
do 1964 protektorat brytyjski
od 1964 niepodległa republika
195
Malawi
Lilongwe
do 1966 protektorat brytyjski Niasa
od 1966 niepodległa republika
196
Zimbabwe
Harare
do 1965 brytyjska dependencja koronna
1965 – jednostronna proklamacja
niepodległości przez białych osadników w
Rodezji (brak uznania międzynarodowego)
197
Botswana
Gaborone
1895-1966 protektorat brytyjski
od 1966 demokratyczna republika bez wojen
198
Republika Południowej Afryki
Pretoria – siedziba
rządu
Kapsztad – siedziba
parlamentu
do 1910 kolonia brytyjska
1910-1961 dominium brytyjskie
1910 Związek Południowej Afryki, 1931
nominalna suwerenność
1961 – powstanie RPA
1948-91 segregacja rasowa (apartheid)
1994 – wolne wybory, republika związkowa
199
Lesotho
Maseru
monarchia, enklawa w RPA
do 1966 protektorat brytyjski
200
Suazi
Mbabane
do 1968 protektorat brytyjski, monarchia
201
Namibia
Windhuk
(Windhoek)
do 1990 kolonia brytyjska, terytorium
mandatowe do 1966
od 1990 niepodległa republika
202
Święta Helena
Jamestown
kolonia brytyjska, od 1968 samorząd, w
skład tej kolonii doszły:
- Tristan da Cunha w 1938
- Wyspa Wniebowstąpienia od 1922
203
Madagaskar
Antananarywa
do 1960 kolonia francuska
od 1960 niepodległa republika
204
Mauritius
Port Louis
do 1968 kolonia brytyjska
od 1968 niepodległe państwo
od 1992 republika
205
Reunion
Saint Denis
od 1946 departament zamorski Francji
206
Komory
Moroni
1975 ogłoszenie niepodległości
1997 – wyspy Anżuan i Moneli powróciły
pod kontrolę Francji
2002 – nowa konstytucja federalna
207
Majotta
Dzaudzi
do 1976 kolonia francuska
od 1976 zbiorowość terytorialna Francji
208
Seszele
Victoria
do 1976 kolonia brytyjska
od 1976 niepodległa republika
1965-76 wyłączenie wysp Aldabra
209
Mauretania
Nawakszut
1903-60 posiadłość francuska
od 1960 niepodległa republika
1975-79 dzieliła Saharę Zach. z Marokiem
210
Senegal
Dakar
1895-1960 posiadłość francuska
1960 niepodległość w Federacji Mali, po 2
miesiącach rozpad, odrębna republika
1982-89 konfederacja Senegambia
211
Gambia
Bandżul
1843-1965 kolonia brytyjska
1965 niepodległość, 1970 republika, enklawa
212
Gwinea Bissau
Bissau
do 1974 kolonia portugalska
od 1974 niepodległa republika (w 1973
proklamacja)
213
Gwinea
Konakry
1895-1958 posiadłość francuska
od 1958 niepodległa republika
214
Republika Zielonego Przylądka
Praia
do 1975 kolonia portugalska
od 1975 niepodległa republika
razem z Gwineą Bissau koncepcja wspólnego
państwa
215
Sierra Leone
Freetown
do 1961 posiadłość brytyjska
1961 niepodległość
1971 republika
216
Liberia
Monrovia
od 1847 niepodległa republika
założona w 1820/21 przez wyzwolonych
Murzynów amerykańskich
217
Wybrzeże Kości Słoniowej
Jamusukro
do 1960 posiadłość francuska
od 1960 niepodległa republika
218
Mali
Bamako
1895-1960 posiadłość francuska
od 1960 – najpierw jako Federacja Mali,
później jako odrębna republika
219
Burkina Faso
Wagadugu
do 1960 posiadłość francuska
od 1960 niepodległa republika Górna Wolta
od 1984 obecna nazwa
220
Niger
Niamej
1892-1960 posiadłość francuska
od 1960 niepodległa republika
221
Ghana
Akra
od 1957 niepodległe państwo
od 1960 republika połączona z:
- Złote Wybrzeże – posiadł. bryt. 1898-1957
- Togo Bryt. terytorium powiernicze ONZ
222
Togo
Lome
do 1960 terytorium powiernicze ONZ pod
administracją francuską
od 1960 niepodległa republika
223
Benin
Porto Novo, Kotonu
do 1960 – posiadłość francuska
od 1960 niepodległa republika Dahimej
od 1975 obecna nazwa
224
Nigeria
Abudża
Lagos – pierwsza
stolica
do 1960 kolonia brytyjska
od 1960 niepodległe państwo
1963 republika federacyjna, od 1979 30
stanów, obecnie ok. 37)
1961 – przyłączenie teryt. powiern. Kamerun
Brytyjski; 1967-70 secesja Biafry
225
Czad
Ndżamera
1910-60 posiadłość francuska
od 1960 niepodległa republika
spór z Libią o Auzu rozstrzygnięty w 1994
226
Republika Środkowej Afryki
Bangi
do 1960 – kolonia francuska
od 1960 niepodległa republika
1976-79 Cesarstwo Środkowej Afryki
227
Kamerun
Jaunde
do 1960 terytorium powiernicze ONZ pod
administracją francuską i brytyjską
od 1960 niepodległa republika
1961 – przyłączenie południowej części
Kamerunu Brytyjskiego
228
Gabon
Libreville
do 1960 posiadłość francuska
od 1960 niepodległa republika
229
Republika Kongo
Brazzaville
do 1960 kolonia francuska Kongo Środkowe
od 1960 niepodległa republika
230
Gwinea Równikowa
Malabo
do 1968 kolonia hiszpańska
od 1968 niepodległa republika
przy władzy osoby z wyspy, nie lądu
231
Wyspy Świętego Tomasza i
Książęca
Sao Tome
do 1975 posiadłość portugalska
od 1975 niepodległa republika
od 1995 książęca autonomia
232
Demokratyczna Republika
Kongo
Kinszasa
do 1960 posiadłość belgijska
od 1960 niepodległa republika
1971-1997 – dyktator, państwo Zair
próby secesji Katangi (1960-63, 1978-79,
1993) i Kasai (1960-63)
Do I wojny światowej kolonie niemieckie- Togo, Kamerun, Tanganika, Afryka Płd- Zach., przekształcone w tereny
mandatowe w okresie międzywojennym, po II wojnie światowej ONZ jako tereny powiernicze.
Kolonie głównie Wielkiej Brytanii i Francji. Poza tym- Portugalii (najdłużej trzymała 1984-85), Hiszpania (Maroko,
Sahara hiszp., Gwinea), Włochy (Libia, Somalia jako ter. Powiernicze), Belgia (Kongo, 2 kolonie powiernicze), RPA
(kolonie niemieckie)
AUSTRALIA I OCEANIA
numer na
mapie
państwo
stolica
ustrój
historia
niepodległości
233
Związek Australijski
Canberra
do 1901 odrębna kolonia brytyjska
od 1901 niepodległe federacyjne państwo
konstytucyjne (monarchia), zwierzchnictwo
Królowej Wlk. Brytanii, do 1966 Aborygeni
nie mieli praw obywatelskich
234
Wyspy Ashmore i Cartier
terytorium Australii, od 1938 w administracji
Terytorium Północnego, rezerwat przyrody
235
Terytorium Morza Koralowego
terytorium Australii od 1969
236
Norfolk
Kingston
terytorium Australii od 1913
237
Nowa Zelandia
Wellington
od 1907 monarchia konstytucyjna,
terytorium stowarzyszone – Wyspy Cooka,
Niue
238
Papua-Nowa Gwinea
Port Moresby
od 1975 niepodległa monarchia
konstytucyjna, nie mają własnego króla,
uznają Królową Wielkiej Brytanii
239
Wyspy Salomona
Honiara
do 1979 protektorat brytyjski
od 1979 niepodległa monarchia
parlamentarna, nie mają własnego króla,
uznają Królową Wielkiej Brytanii
240
Vanuatu
(Port) Vila
1886/1906-1980 kondiminium brytyjsko-
francuskie
od 1980 niepodległa republika
241
Nowa Kaledonia
Numea
od 1946 terytorium zamorskie Francji,
obywatelstwo francuskie, wiele przywilejów
242
Fidżi
Suwa
do 1970 kolonia brytyjska
od 1970 niepodległe państwo
od 1987 republika
243
Palau (Belau)
Melekeok
1899-1920 – kolonia niemiecka
1920-45 terytorium mandatowe Japonii
1945/47-94 – terytorium powiernicze USA
od 1994 niepodległa republika
244
Federacyjne Stany Mikronezji
Palikir (Kolonia)
1899-1920 – kolonia niemiecka
1920-45 terytorium mandatowe Japonii
1945/47-90 – terytorium powiernicze USA
od 1990 niepodległa republika
245
Guam
Agania, Hagatria
do 1898 – kolonia hiszpańska
1898 – terytorium zewnętrzne USA
1950 – autonomia wewnętrzna
1982 – bezpośrednie wybory do Kongresu
246
Mariany Północne
Chalan Kanoa
1899-1920 – kolonia niemiecka
1920-45 terytorium mandatowe Japonii
1945/47-90 – terytorium powiernicze USA
1986 – swobodne stowarzyszenie z USA
247
Wyspy Wake
w 1899 wyspa anektowana przez USA
248
Wyspy Midway
terytorium USA od 1867
249
Wyspy Marshalla
Darrit-Uliga-Dalap
1899-1920 – kolonia niemiecka
1920-45 terytorium mandatowe Japonii
1945/47-90 – terytorium powiernicze USA
od 1990 niepodległa republika
250
Nauru
Jaren
1888-1920 kolonia niemiecka
1920-1968 terytorium powiernicze pod
administracją Wielkiej Brytanii, Australii i
Nowej Zelandii
1968 – niepodległa republika
251
Kiribati
Bairiki
1888/92-1975 kolonia brytyjska, część wysp
Gilberta i Lagunowych
1975 – wydzielenie Wysp Gilberta
1978 – niepodległość Tubaru
1979 – przyłączenie Canton i Endenbury
od 1979 niepodległa republika
252
Atol Johnstone
terytorium USA (admin. wojskowa) od 1858
253
Rafa Kingman
terytorium USA (admin. wojskowa) od 1922
254
Atol Palmyra
terytorium USA
255
Wyspa Jarvis
terytorium USA od 1859 (1930)
256
Wyspa Baker
terytorium USA od 1859 (1930)
257
Wyspa Howland
terytorium USA od 1859 (1930)
258
Tuvalu
Vaiaku
do 1975 kolonia brytyjska, część wysp
Gilberta i Lagunowych
1975 – wydzielenie Wysp Lagunowych
od 1978 niepodległa monarchia
259
Wyspy Wallisa i Futuna
Mata Utu
od 1887 posiadłość francuska (dependencja
Nowej Kaledonii)
od 1961 terytorium zamorskie Francji
za cudzołóstwo płaci się świniami
260
Tonga
Nuku’alofa
1900-70 – posiadłość brytyjska, terytorium
protegowane
od 1970 niepodległe królestwo
261
Samoa Zachodnie
Apia
do 1915 kolonia niemiecka
1922 – terytorium powiernicze N. Zelandii
od 1962 niepodległa monarchia
262
Samoa Amerykańskie
Fagotogo, Pago Pago
od 1900 terytorium zewnętrzne USA
1925 – przyłączenie wyspy Swain (dawniej
Samoa Wschodnie)
1960 – samorząd wewnętrzny
263
Tokelau
Fakaofo
1877-1925 – kolonia brytyjska
od 1925 terytorium zależne Nowej Zelandii
1970 – autonomia lokalna
264
Wyspy Cooka
Awarua
1888/92-1901 posiadłość brytyjska
1901-65 terytorium zależne Nowej Zelandii
od 1965 terytorium autonomiczne
stowarzyszone z Nową Zelandią
265
Niue
Alofi
1900-1901 protektorat brytyjski
1901-74 terytorium zależne Nowej Zelandii
od 1974 terytorium autonomiczne
stowarzyszone z Nową Zelandią
266
Polinezja Francuska
Papeete
1838/46-1946 posiadłość francuska
1858 – przyłączenie wyspy Clipperton
1946 terytorium zamorskie Francji TOM
od 1958 obecna nazwa
267
Pitcairn
Adamstown
od 1838 kolonia brytyjska
1902 – przyłączenie bezludnych wysp Oeno,
Duce, Henderson
od 1964 samorząd lokalny
ANTARKTYDA
Penetracja XIX/XX w., koncepcja zrobienia kolonii. 1909 Wielka Brytania powołała swoje kolonie, także Francja, Nowa
Zelandia, Australia, Norwegia, potem Ameryka Płd.- Argentyna, Chile, ale były spory z Wielką Brytanią. Po II wojnie
światowej związek sowiecki i USA zadecydował, że podział kolonii nie może istnieć. 1959- traktat w Waszyngtonie, że
do 60
o
S jest to terytorium międzynarodowe. Polska ma prawo do badań. 1991- na następne 50 lat przedłużenie
postanowień, brak eksploatacji surowców, Argentyna i Chile ściągały tam kobiety w ciąży, by mieli swoich obywateli
Numer
na mapie
obszar
opis
268
Antarktyda
Terytorium międzynarodowe ustanowione traktatem waszyngtońskim w 1959
(przedłużenie porozumienia w Madrycie w 1991)
269
Francuskie Ziemie
Południowe i
Antarktyczne
Wyspy Karguelera (Port- au- Francais, baza badawcza), Wyspy Crozeta, Saint
Paul, Nowy Amsterdam; pozostałość sektora francuskiego na Antarktydzie
270
Georgia Południowa i
Sandwich Południowy
Dependencja Falklandów; od 1985 własny status; fragment Brytyjskiego
Terytorium Antarktycznego
271
Wyspy Heard i
McDonald
Terytorium zamorskie Australii (1953); pozostałość sektora Australii na
Antarktydzie
272
Wyspa Bouveta
Terytorium Norwegii (1928); pozostałość sektora norweskiego na Antarktydzie
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
więcej podobnych podstron