Trudne rozmowy z rodzin

ą o

stanie pacjenta z podejrzeniem

śmierci pnia mózgu

Na sposobie rozmowy o krytycznym, nie

rokuj

ącym żadnej poprawy stanie pacjenta z

jego rodzin

ą odciska swoje piętno nasz

osobisty stosunek do

śmierci, umierania.

A. Kubin

Bez osobistej

egzystencjalnej refleksji
trudno jest podj

ąć ten temat.

Za zas

łoną utkaną z

medycznych terminów i
wiedzy jak

ą posiadamy,

ukrywamy swoj

ą

niezr

ęczność, obawę, czasem

bezradno

ść czy złość wobec

tej jednej, na któr

ą w

ostatecznym rozrachunku nie
mamy wp

ływu .. Wobec

śmierci..

CZYM JEST STRATA?

Utrat

ą istotnych dla człowieka wartości

Zerwaniem kontaktu z bliskimi

Utrat

ą możliwości realizowania

wa

żnych potrzeb

?

?

?

Wyj

ątkowość przeżywania straty

Osobiste prze

życia, relacja, wiek, w którym

do

świadcza się straty, oraz warunki życia- to

wszystko sprawia,

że uczucie straty jest dla każdego

inne, a przez to wyj

ątkowe.

Manu Kriese

Gdy rodzina traci kogo

ś bliskiego, każdy z jej

cz

łonków przeżywa to odejście inaczej.

Czasami miewa si

ę wrażenie, jakby każdy stracił.

kogo

ś innego. Członkowie rodziny mogą wydawać

si

ę sobie obcy bo nie rozumieją się wzajemnie i

mo

że zrodzić się między nimi ogromna przepaść

Reakcje emocjonalne rodzin pacjentów OIT

Szok

Pomieszanie

Zamartwianie si

ę/lęk

Irytacja/gniew

Poczucie winy

Frustracja

Odr

ętwienie

Obni

żony nastrój

Niepewno

ść

Zaprzeczanie

dzia

łania podejmowane przez

s

łużbę zdrowia i rodzinę pacjenta

w procesie podejmowania decyzji

o zaprzestaniu uporczywego

leczenia

M. Thelen, 2005

Dzia

łania opieki medycznej

Dzia

łania rodziny

przekazywanie informacji o

chorobie lub zakresie obra

żeń

Zasiewanie informacji o realnej

prognozie

Tworzenie spójnej perspektywy

dotycz

ącej prognozy pacjenta

Zrozumienie krytycznego stanu
bliskiej osoby

Rozpoznanie daremno

ści leczenia

lub jego ‘mizerne’ efekty

Refleksja nad tym co choroba/
obra

żenia znaczą dla pacjenta:

Cierpienie
Warto

ści

Jako

ść życia

Historia

życia

rozwijanie klimatu zaufania w

relacji z rodzin

ą pacjenta

Zaanga

żowanie innych

specjalistów np. ksi

ędza,

psychologa

Podtrzymywanie kontaktu z

rodzin

ą

P

ra

c

a

u

p

o

d

s

ta

w

Z

m

ia

n

a

p

o

d

e

jś

c

ia

Wielokrotne powtarzanie

informacji je

śli zachodzi taka

potrzeba

Przekierowanie nadziei z

wyzdrowienia na komfort

pacjenta

Podtrzymywanie wspieraj

ącego

kontaktu z rodzin

ą pacjenta

Dzia

łania opieki medycznej

Dzia

łania rodziny

Podj

ęcie roli osoby

podejmuj

ącej decyzje w imieniu

chorego

Zmierzenie si

ę z pytaniem o to

czy kontynuowa

ć terapię

podtrzymuj

ącą życie

A

k

c

e

p

ta

c

ja

n

o

w

e

j

s

y

tu

a

c

ji

Zachowania wp

ływające na decyzję o

zaprzestaniu dzia

łań podtrzymujących funkcje

życiowe

Unikanie dyskusji na temat
stanu chorego i prognozy

Unikanie s

łów takich jak

śmierć, umieranie
Koncentracja na terminach
medycznych

Przekazywanie niespójnych
informacji

Unikanie kontaktu z rodzin

ą

Obarczanie jednej osoby
decyzj

ą o zaprzestaniu dpż

Pomoc w planowaniu dzia

łań

Udzielanie wszechstronnych
informacji

Podj

ęcie się roli arbitra w

sporach rodzinnych
dotycz

ących chorego

Dawanie wsparcia
emocjonalnego i
informacyjnego

U

łatwianie dostępu do

chorego

Zachowania niepo

żądane

Zachowania po

żądane

Badania Jacobson (1997)

Podj

ęcie decyzji o odłączeniu pacjenta od

aparatury podtrzymuj

ącej funkcje życiowe,

etc. jest dla rodzin

łatwiejsze, gdy personel

medyczny:

okazywa

ł szacunek i wrażliwość na potrzeby

pacjenta,

dawa

ł rodzinie wsparcie emocjonalne i był

wra

żliwy na potrzebę członków rodziny do bycia

przy chorym przed i po jego

śmierci,

oferowa

ł efektywne leczenie bólu,

wyczerpuj

ąco informował o diagnozie, prognozie,

procedurach, leczeniu i o „procesie” umierania.

Rodziny maj

ą trudność z podjęciem

decyzji je

śli nie są pewne co do tego

czego chcia

łby pacjent w tej sytuacji

Sytuacja wydaje si

ę najtrudniejsza gdy

bliscy osoby uprawnione do
podejmowania decyzji w imieniu pacjenta
nie zgadzaj

ą się ani co do leczenia ani co

do tego czy nale

ży zaprzestać sztucznego

podtrzymywania czynno

ści życiowych,

czynnikiem ró

żniącym postawę członków

rodziny wobec od

łączenia pacjenta od

aparatury podtrzymuj

ącej jest bliskość. Im

silniejsza wi

ęź tym uzyskane

zdeterminowanie aby podtrzymywa

ć życie

w jakiejkolwiek formie, co odzwierciedla
raczej interes bliskiej osoby ni

ż samego

pacjenta.

Ta teza wspierana jest badaniami
Doukas i wsp., którzy dowiedli,

że

wi

ększość pacjentów nie chce być

obci

ążeniem dla rodziny.

Gdy zwi

ązek pomiędzy pacjentem a

cz

łonkiem rodziny jest szczególnie silny,

proces podejmowania decyzji o zdp

ż

jest zaburzony poprzez mieszanin

ę

altruistycznych i obronnych motywów.

• SMUTEK STRATA

ŻAŁOBA

Manu Keirse

www.polwen.pl