1

WOJEWÓDZKI KONKURS GEOGRAFICZNY

ETAP WOJEWÓDZKI

2008/2009

Miejsce na kod ucznia:

Suma punktów: ................./80pkt

Instrukcja dla ucznia:

1.

Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny. Powinien zawierać 6 stron (17 zadań) oraz

załącznik (mapa Europy).

2.

Dbaj o czytelność pisma.

3.

Nie używaj korektora i kalkulatora. Odpowiedzi wpisuj długopisem.

4.

Czas pracy – 90 minut.

śyczymy powodzenia!

Zadanie 1. ( 0 – 5pkt)

Uzupełnij brakujące elementy schematu tak, aby został zilustrowany ruch obiegowy Ziemi dookoła Słońca.

a)

Zaznacz strzałką na równiku (na dowolnie wybranym rysunku Ziemi) kierunek ruchu obrotowego Ziemi.

b)

W pola obok rysunków Ziemi wpisz datę rozpoczęcia kolejnych pór roku.

c)

W miejsca kropek wpisz nazwy astronomicznych pór roku.

d)

Zaznacz strzałką na orbicie kierunek ruchu obiegowego Ziemi.

Zadanie 2. ( 0 – 3pkt)

Które z poniższych zdań są prawdziwe? Wybierz trzy i podkreśl je.

A.

Stojąc na Biegunie Północnym widzimy Gwiazdę Polarną w zenicie.

B.

Noc polarna na szerokości 80

°

N trwa pół roku.

C.

22 czerwca Słońce w południe świeci w zenicie nad równikiem.

D.

21 marca dzień jest dłuższy w Warszawie niż w Sydney.

E.

Z największą prędkością liniową poruszają się punkty na równiku.

F.

Spłaszczenie Ziemi na biegunach jest wynikiem ruchu obrotowego Ziemi.

2

Zadanie 3. ( 0 – 7pkt)

Ś

nieżka (50

°

45’N, 15

°

45’E) jest najwyższym szczytem Sudetów, leży na wysokości 1 602m n.p.m. Na podstawie

danych zawartych w tabeli wykonaj polecenia:

miesiące

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

temp. (

°°°°

C)

-7,7

-7,4

-5,1

-1,4

3,5

6,8

8,7

8,5

5,6

1,2

-2,6

-5,4

opady (mm)

105

99

94

95

112

136

160

136

102

105

102

103

a)

Oblicz roczną amplitudę temperatury powietrza.

.............................................................................................................................................................................................

b)

Zredukuj temperaturę powietrza w lipcu do poziomu morza (przyjmując do obliczeń gradient

wilgotnoadiabatyczny 0,6

°

C/100m). Dla uproszczenia przyjmij wysokość Śnieżki 1600m n.p.m.

Obliczenia:

Temperatura w lipcu zredukowana do poziomu morza wynosi .........................................................................................

c)

Oblicz różnicę czasu słonecznego między Śnieżką a Warszawą (52

°

15’N, 21

°

00’E).

Obliczenia:

Różnica czasu słonecznego między Śnieżką a Warszawą wynosi .....................................................................................

d)

Powierzchnia Karkonoskiego Parku Narodowego wynosi 56km

2

. Oblicz powierzchnię parku na mapie

w skali 1:200 000.

Obliczenia:

Powierzchnia Karkonoskiego Parku Narodowego na mapie będzie wynosiła ...................................................................

e)

Podkreśl nazwę wiatru wiejącego w Sudetach: bryza, fen, tajfun.

Zadanie 4. ( 0 – 11pkt)

Korzystając z konturowej mapy Polski wykonaj polecenia:

a)

Podaj nazwy państw, na obszarze których znajdują się źródła rzek:

Bug - .............................................................

Narew - .........................................................

Odra - ............................................................

Wisła - ...........................................................

b)

Wpisz, nazwę rzeki, na której

został utworzony sztuczny zbiornik:

Goczałkowicki - ..............................................

Jeziorsko - .......................................................

Soliński - .........................................................

Zegrzyński - ....................................................

c)

Na mapie konturowej Polski wpisz w kółka

numery przyporządkowane kanałom:

1. Augustowski,

3. Elbląski,

2. Bydgoski,

4. Gliwicki.

d)

Ustal kolejność podanych miast: Toruń, Sandomierz, Kraków, Warszawa wzdłuż biegu Wisły.

ź

ródło Wisły

....................

....................

....................

....................

ujście Wisły

3

Zadanie 5. ( 0 – 4pkt)

Jezioro Gopło zajmuje powierzchnię 21,8km

2

, a jego maksymalna głębokość wynosi 16,6m.

Jest ono (podkreśl prawidłowe odpowiedzi):

1.

Największym jeziorem w Polsce:

TAK

NIE

2.

Najgłębszym jeziorem w Polsce:

TAK

NIE

3.

Jeziorem:

rynnowym

cyrkowym

morenowym

4.

Leży na obszarze pojezierza:

Mazurskiego

Pomorskiego

Wielkopolskiego

Zadanie 6. ( 0 – 10pkt)

Statek wypłynął z Gdańska (nr 5 na mapie Morza

Bałtyckiego) w rejs po Bałtyku. W czasie żeglugi zawijał

kolejno do portów (oznaczonych na mapie cyframi 1, 2,

3, 4). Porty te znajdują się w stolicach państw.

a)

Podaj nazwy miast oraz państw, w których

znajdują się porty:

miasto

państwo

1. .......................................

..........................................

2. .......................................

..........................................

3. .......................................

..........................................

4. .......................................

..........................................

b)

Określ, w jakim kierunku od portu 1 położony jest Gdańsk (5). ..........................................................................

c)

Odczytaj i zapisz wartość azymutu kierunku między Wyspami Alandzkimi (zaznaczone literami WA)

a portem nr 4. ..........................................

d)

Rozpoznaj obiekty oznaczone literami:

A – wyspa ................................................

C – półwysep ..........................................

B – zatoka ................................................

D – zatoka ...............................................

Zadanie 7. ( 0 – 1pkt)

Rozciągłość południkowa Bałtyku wynosi 12

°

. Oblicz rozciągłość południkową w kilometrach.

Obliczenia:

Rozciągłość południkowa Bałtyku w kilometrach wynosi .................................................................................................

Zadanie 8. ( 0 – 2pkt)

Na mapie Bałtyku zaznaczono fragmenty wybrzeży (pola I, II). Rozpoznaj typy zaznaczonych wybrzeży i podaj ich

nazwy.

I. ..................................................................

II. ................................................................

Zadanie 9. ( 0 – 3pkt)

Ś

rednie zasolenie Morza Bałtyckiego wynosi 7-8‰. Wymień trzy czynniki, które wpłynęły na niskie zasolenie

Bałtyku.

1.

................................................................................................................................................................................

2.

................................................................................................................................................................................

3.

................................................................................................................................................................................

4

Zadanie 10. ( 0 – 4pkt)

Oznacz literą P zdania prawdziwe, literą F zdania fałszywe.

A.

Amplituda pływów na Morzu Bałtyckim wynosi kilka metrów. . . . . . . . . . . . . . ..........

B.

Cały obszar Polski znajduje się w zlewisku Morza Bałtyckiego. . . . . . . . . . . . . . ..........

C.

Morze Bałtyckie to płytkie morze szelfowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..........

D.

Najwięcej jezior w Polsce znajduje się na Pojezierzu Pomorskim. . . . . . . . . . . . . ..........

E.

Najwięcej zbiorników retencyjnych w Polsce powstało na górnych dopływach Wisły i Odry. . ..........

F.

Polskie rzeki mają ustrój deszczowo-śnieżny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..........

G.

W Europie Północnej licznie występują rzeki okresowe. . . . . . . . . . . . . . . . . ..........

H.

Ź

ródła Wisły znajdują się na stokach Baraniej Góry. . . . . . . . . . . . . . . . . . ..........

Zadanie 11. ( 0 – 4pkt)

Na mapach zaznaczono strzałkami wybrane masy powietrza napływające nad obszar Polski. Podaj nazwy mas

powietrza wpływających na opisane stany pogody w Polsce.

1.

Zimą bardzo niska temperatura, słonecznie, możliwe krótkotrwałe obfite opady śniegu. ....................................

2.

Zimą niska temperatura, słonecznie i sucho. .........................................................................................................

3.

Latem gorąco i sucho; jesienią słoneczna pogoda, zwana „babim latem”. ...........................................................

4.

Latem ochłodzenie, wzrost zachmurzenia, opady deszczu. ..................................................................................

Zadanie 12. ( 0 – 5pkt)

Uzupełnij tabelę wpisując nazwę krainy geograficznej w Polsce, na obszarze której znajdują się wymienione obiekty.

obiekt

kraina geograficzna

Wydmy nad Jeziorem Łebsko

Jaskinia „Raj”

Maczuga Herkulesa

Meczety w Bohonikach i Kruszynianach

Zespół pałacowo – parkowy Łazienki Królewskie

.................................................

.................................................

.................................................

.................................................

.................................................

Zadanie 13. ( 0 – 2pkt)

W każdym zestawieniu skreśl fałszywą odpowiedź, tak aby zdanie zawierało prawdziwą informację.

Cechą polskiego rolnictwa, w porównaniu z cechami rolnictwa w krajach Europy Zachodniej, jest:

1.

Niższy / wyższy udział zatrudnionych w rolnictwie.

2.

Niższy / wyższy poziom wykształcenia rolników.

3.

Mniejsza / większa przeciętna wielkość gospodarstw.

4.

Niższe / wyższe zużycie nawozów sztucznych.

5

Zadanie 14. ( 0 – 6pkt)

Na podstawie opisu rozpoznaj typ gleby. Wpisz do tabeli jej nazwę. Przyporządkuj właściwy profil gleby do opisu.

opis gleby

typ gleby

nr profilu

A. Jedna z najurodzajniejszych gleb na świecie, powstaje na obszarach stepów.

B. Tworzy się pod lasami iglastymi strefy umiarkowanej, jest mało urodzajna.

C. Powstaje na podłożu wapiennym, jest żyzna, ale trudna w uprawie.

D. Powstaje w dolinach i deltach rzek.

Profil nr 1

Profil nr 2

Profil nr 3

Profil nr 4

Zadanie 15. ( 0 – 3pkt)

Wymienione bogactwa mineralne Polski przyporządkuj ośrodkom ich wydobycia (jeden ośrodek zostanie bez

przyporządkowania).

1.

siarka

A. Inowrocław

2.

węgiel kamienny

B. Olkusz

3.

węgiel brunatny

C. Lubin

4.

sól kamienna

D. Tarnobrzeg

5.

rudy miedzi

E. Bełchatów

F. Bytom

1. .......

2. .......

3. .......

4. .......

5. .......

6

Zadanie 16. ( 0 – 3pkt)

Wpisz w nagłówki kolumn tabeli nazwy państw wybierając z podanych poniżej.

Białoruś, Czechy, Litwa, Niemcy, Słowacja, Ukraina

Powierzchnia (tys. km

2

)

49,0

357,0

207,6

78,9

603,6

Długość granicy z Polską (km)

541

467

418

796

535

Grunty orne (%)

30,1

33,1

29,0

39,9

56,2

Ludność miejska (%)

56,0

88

71

74

68

Zatrudnienie w sektorze usług (%)

55,9

66,9

*

56,5

51,1

PKB na 1mieszkańca w tys. $ USD

8,8

33,9

*

11,9

1,4

* - brak danych

Zadanie 17. ( 0 – 7pkt)

Na mapie Europy (załącznik nr 1) zaznaczono: literami A–E rzeki, literą a – jezioro, cyframi arabskimi 1–5 morza

i zatoki, cyframi rzymskimi I–III cieśniny. Rozpoznaj je, wpisz nazwy obiektów do tabeli wybierając spośród

podanych poniżej.

Adriatyckie, Barentsa, Białe, Biskajska, Czarne, Dardanele, Dniepr, Dunaj, Egejskie, Kanał La Manche, Loara,

Ładoga, Onega, Otranto, Północne, Ren, Rodan, Sekwana, Skagerrak, Sycylijska, Wołga

Oznaczenie

na mapie

Nazwa obiektu

Oznaczenie

na mapie

Nazwa obiektu

A

rzeka

2

Morze

B

rzeka

3

Morze

C

rzeka

4

Morze

D

rzeka

5

Zatoka

E

rzeka

I

cieśnina

a

jezioro

II

cieśnina

1

Morze

III

cieśnina