z now¹ optyk¹ zapewnia obraz o wysokim

kontraœcie i ¿ywych barwach. Po do³¹cze-

niu projektora do prze³¹cznika IFU-HS1

(opcja) jednym kablem, wygodnie obs³ugu-

je siê kilka urz¹dzeñ. Mo¿liwe jest równo-

leg³e po³¹czenie projektora i telewizora, co

umo¿liwia szybk¹ zmianê urz¹dzenia wy-

œwietlaj¹cego przez wciœniêcie przycisku

wideo.

Wybór projektora nie jest ³atwy, poniewa¿

jest du¿o modeli, a ró¿nice miêdzy nimi s¹

nieznaczne. Oto kilka uwag i omówienie

parametrów zamieszczonych w tabeli, które

powinny pomóc w wyborze projektora.

Strumieñ œwietlny

Strumieñ œwietlny wytwarzany przez pro-

jektor zale¿y od mocy lampy, uk³adu optycz-

nego i budowy paneli LCD i decyduje o ja-

skrawoœci obrazu. W katalogach jego war-

toϾ jest podawana w lumenach ( ANSI lm)

pod nazw¹ Jasnoœæ.

Przyjêto podawanie tego parametru we-

d³ug amerykañskiej normy ANSI (American

National Standarization Institute). Do ce-

lów pomiarowych jest wyœwietlany obraz

ca³kowicie bia³y, podzielony na 9 czêœci.

W œrodku ka¿dego pola jest mierzona ja-

skrawoœæ. Obliczana jest œrednia i mno¿o-

na przez powierzchniê obrazu wyra¿on¹

w m

2

.

W konstrukcji paneli LCD stosuje siê ró¿ne

metody zwiêkszania strumienia œwietlne-

go. Na przyk³ad w matrycach polisilikono-

wych TFT MLA (Micro Lens Array) ka¿dy

punkt matrycy ma swoj¹ soczewkê, sku-

piaj¹c¹ œwiat³o w wi¹zkê.

Nowoœci¹ s¹ projektory L-COS, w których

œwiat³o nie przechodzi przez panel LCD,

a jest odbijane od lustra umieszczonego

pod panelem LCD. Maj¹ one trzy razy mniej-

sz¹ bezw³adnoœæ, a wiêc lepiej przetwa-

rzaj¹ ruchome obrazy. Tak¿e wiêkszy jest

wspó³czynnik apertury okreœlaj¹cy po-

wierzchni przepuszczalnej do nieprzepu-

szczalnej, wynika to z konstrukcji piksela

panelu.

Kontrast

Kontrast jest to stosunek luminancji najja-

œniejszego punktu obrazu do luminancji

punktu najciemniejszego. Kontrast obrazu

zale¿y od oœwietlenia zewnêtrznego. Obraz

telewizyjny ogl¹dany w dzieñ s³oneczny tra-

ci swój kontrast nawet 20

÷

30 krotnie, ciem-

ne fragmenty staj¹ siê jaœniejsze, a dla

utrzymania kontrastu trzeba silnie rozjaœniæ

obraz. Podobnie jest z obrazem z projekto-

ra. Niestety, przy podawaniu kontrastu przez

producentów projektorów nie podane s¹

normy.

Jedynym obiektywnym kryterium spraw-

dzenia kontrastu, jest porównanie zakresu

kontrastu z kilku projektorów.

RozdzielczoϾ

Nie ma ju¿ projektorów o rozdzielczoœæ

VGA. Dominuj¹ dwie rozdzielczoœci: SVGA

o liczbie punktów 800x600 oraz XGA

1024x768 punktów. Rzadziej mo¿na spotkaæ

SXGA 1280x1024 punktów.

Istotnym parametrem dla projektorów do

kina domowego jest rozdzielczoϾ tv, tzn.

liczba linii wyœwietlanych przez projektor,

najmniej 440 a najwiêcej 750 linii. Ich liczba

wiêksza ni¿ 500 pozwala na korzystanie

z wiêkszoœci Ÿróde³ wideo. Najwiêksza roz-

dzielczoϾ tv jest istotna, gdy dysponujemy

Ÿród³em sygna³u HDTV.

Lampy

ród³em œwiat³a w projektorach s¹ lampy.

Od ich rodzaju zale¿y wartoœæ strumienia

œwietlnego, czas pracy i trwa³oœæ. Najczê-

œciej stosowane s¹ lampy metalowo-haloge-

nowe o mocy od 250 do 400 W i trwa³oœci

od 1000 do 2000 godzin. Z czasem œwiat³o

traci swoja barwê, co wp³ywa na jakoœæ ko-

lorów. Mniejszej mocy s¹ lampy UHP (Ultra

High Performance) o trwa³oœci 2- do 4-krot-

nie wiêkszej (2000 do 8000 godzin). W ce-

lu wyd³u¿enia czasu pracy lampy w nie-

których projektorach jest mo¿liwoœæ zmniej-

szenia poboru mocy, przy korzystnych wa-

36

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 5/2002

P

rzy wyborze projekto-

ra warto zapoznaæ siê

z rodzajami wejϾ

i wyjϾ, aby nie stoso-

waæ przejœciówek do

do³¹czenia Ÿróde³ sy-

gna³ów analogowych

i cyfrowych.

Najczêœciej s¹ stosowane:

q

wejœcie wideo cinch (nie stosuje siê

wejœcia scart), do którego doprowadzany

jest ca³kowity sygna³ wizyjny Composite,

zawieraj¹cy sygna³y luminancji Y, chromi-

nancji C i impulsy synchronizacji;

q

wejœcie S-Video, do którego s¹ dostar-

czane oddzielnie sygna³y luminancji i chro-

minancji. (mini DIN 4-stykowy). Sygna³y ta-

kie maj¹ magnetowidy S-VHS, odtwarzacze

DVD, kamery wideo;

q

wejœcie Component dostosowane do

trzech sygna³ów: luminancji Y i dwóch kolo-

rów ró¿nicowych Cr (R

,

-Y ) i Cb (B

,

-Y). Sy-

gna³y te zapewniaj¹ najlepsz¹ jakoœæ obra-

zu, jeszcze lepsz¹ ni¿ S-Video, chocia¿ ró¿-

nice s¹ ju¿ nieznaczne. Wyjœcia te maj¹

najwy¿szej klasy odtwarzacze DVD i profe-

sjonalne magnetowidy oraz kamery wideo.

Kinowy system domowy nale¿y tak zesta-

wiæ, aby sygna³ fonii z odtwarzacza DVD do-

prowadziæ do zestawu audio, poniewa¿ g³o-

œnik i wzmacniacz w projektorze s¹ s³abej

jakoœci.

Typowym projektorem do kina domowego

jest Cineza VPL-HS1 firmy Sony. Wspó³pra-

cuje z takimi urz¹dzeniami jak odtwarzacz

DVD, magnetowid, tuner satelitarny, konso-

la do gier Playstation. Funkcja Side Shot za-

pewnia prostok¹tny obraz, niezale¿nie od

miejsca ustawienia projektora, a wiêc projek-

tor mo¿e staæ z boku ekranu, np. na rega-

le. Projektor ma czytnik pamiêci Memory

Stick, mo¿na wiêc ogl¹daæ tak¿e zdjêcia

na ekranie o wymiarach od 0,8x0,6 m do

3x 2,2 m. Zastosowanie cyfrowych filtrów

i korekcji barw 3D gamma w po³¹czeniu

Projektor

Epson EMP50

Projektor Sanyo PCC-XU30

z wylotem gor¹cego powietrza z przodu obudowy

Najl¿ejszy z projektorów DLP firmy 3M

(tylko 1,4 kg)

PROJEKTORY PRZENOŒNE

(2)

37

NA RYNKU AV

W

ybrane funkcje i parametry projektorów LCD i DLP

38

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 5/2002

runkach prezentacji.

Dla dobrych warun-

ków prezentacji,

w niektórych mode-

lach zmniejsza siê

pobór energii przez

lampê. Przy redukcji

strumienia œwietlne-

go o 20% wyd³u¿a

siê czas ¿ycia lampy

o ok. 10

÷

15%. Obni-

¿aj¹c wartoœæ strumienia powodujemy tak¿e znaczne wyciszenie

uk³adu ch³odz¹cego.

Poziom g³oœnoœci

Lampy wymagaj¹ ch³odzenia. W tym celu stosowane s¹ wentyla-

tory. Ich konstrukcja tak¿e siê zmienia, aby ograniczyæ poziom

ha³asu, który jest dokuczliwy w ma³ych pomieszczeniach. Obecnie

w najlepszych projektorach poziom g³oœnoœci wynosi 28

÷

33 dB. Nie-

stety, firmy zazwyczaj nie podaj¹ wed³ug jakiej normy dokonywa-

ne by³y pomiary, co utrudnia porównywanie danych katalogowych.

Ten parametr ma istotne znaczenie przy u¿ywaniu projektorów

w ma³ych pomieszczeniach lub w domu.

Te podstawowe informacje wraz z rynkowym zestawieniem dostêp-

nego sprzêtu i jego parametrów powinny umo¿liwiæ wybór projekto-

ra. Podawane ceny zmieniaj¹ siê w zale¿noœci od kursu waluty.

Przed ostatecznym wyborem dobrze jest obejrzeæ obrazy kilku wy-

branych modeli i poznaæ tajniki obs³ugi. Warto tak¿e dowiedzieæ siê

o warunki gwarancji, poniewa¿ koszty naprawy projektora s¹ du¿e.

n

Jerzy Justat

Projektor do kina domowego

Panasonic PT-AE100