monter elektronik 725[01] o1 01 n

„Projekt wspó

łfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Danuta Pawełczyk

Przygotowanie do bezpiecznej pracy
725[01].O1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
dr inż. Jan Diaczuk
dr inż. Zdzisław Kobierski

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Danuta Pawełczyk

Konsultacja:
mgr inż. Gabriela Poloczek

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 725[01].O1.01

„Przygotowanie do bezpiecznej pracy”, zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu monter elektronik.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Bezpieczeństwo pracy z urządzeniami elektrycznymi

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Pierwsza pomoc w wypadkach przy pracy

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Ochrona przeciwpożarowa

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Organizacja stanowiska pracy

5.4.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazuję Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie monter elektronik 725[01].

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

ewaluację osiągnięć ucznia,

−

wykaz literatury, z jakiej można korzystać podczas zajęć.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem:

−

pokazu z objaśnieniem,

−

tekstu przewodniego,

−

metody projektów,

−

ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia ewaluacji osiągnięć ucznia, nauczyciel może posłużyć się

zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego rodzaju
zadania.

W tym rozdziale podano również:

−

plan testu w formie tabelarycznej,

−

punktacje zadań,

−

propozycje norm wymagań,

−

instrukcję dla nauczyciela,

−

instrukcję dla ucznia,

−

kartę odpowiedzi,

−

zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

725[01].O1

Pomiary parametrów elementów i układów

elektronicznych

725[01].O1.01

Przygotowanie do bezpiecznej pracy

725[01].O1.03

Badanie i pomiary obwodów prądu

przemiennego

725[01].O1.02

Badanie i pomiary obwodów prądu stałego

725[01].O1.04

Badanie i pomiary elektronicznych

układów analogowych

725[01].O1.05

Badanie i pomiary elektronicznych

układów cyfrowych

725[01].O1.06

Analizowanie działania maszyn i urządzeń

elektrycznych

Schemat układu jednostek modułowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu nauczania jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

stosować układ jednostek SI,

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu fizyki, takimi jak: masa, siła,
prędkość, energia, napięcie, natężenie prądu,

−

obsługiwać komputer na poziomie podstawowym,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje,

−

dostrzegać i opisywać związki między naturalnymi składnikami środowiska, człowiekiem
i jego działalnością,

−

oceniać własne możliwości sprostania wymaganiom stanowiska pracy i wybranego
zawodu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku procesu kształcenia uczeń powinien umieć:

−

wskazać skutki oddziaływania prądu elektrycznego, wibracji i hałasu na organizm ludzki,

−

zastosować zasady bezpiecznej pracy z urządzeniami elektrycznymi,

−

zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy,

−

zareagować w przypadku zagrożenia pożarowego zgodnie z instrukcją przeciwpożarową,

−

zastosować podręczny sprzęt oraz środki gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony
przeciwpożarowej,

−

dobrać odzież ochronną oraz środki ochrony indywidualnej,

−

zastosować zasady ochrony środowiska naturalnego,

−

zorganizować bezpieczne i ergonomiczne stanowisko pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć I

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania:

Monter elektronik 725[01]

Moduł:

Pomiary parametrów elementów i układów elektronicznych
725[01].O1

Jednostka modułowa:

Przygotowanie do bezpiecznej pracy 725[01].O1.01

Temat: Przyczyny pożarów i zapobieganie im.

Cel ogólny: zapoznanie uczniów z przyczynami pożarów i sposobami zapobiegania im.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

stosować środki i sposoby ochrony przeciwpożarowej.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowania i planowania pracy,

−

pracy w zespole.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

mapa semantyczna.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w zespołach 2–4 osobowych.

Czas: 60 minut.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

duże arkusze papieru, kolorowe flamastry,

−

literatura wskazana przez nauczyciela.

Uczestnicy:

−

uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej kształcącej w zawodzie monter elektronik.

Przebieg zajęć:

Część wprowadzająca:
1. Nauczyciel przedstawia zasady pracy na zajęciach, dzieli uczestników na zespoły

i przydziela każdemu zespołowi zadania, rozdaje każdemu zespołowi duży arkusz
papieru i kolorowe flamastry; każdy zespół wybiera przewodniczącego.

Zadania dla zespołów:
–

pożary ugaszone w zarodku i pożary małe,

–

pożary średnie,

–

pożary duże,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

pożary pojedyncze,

–

pożary blokowe,

–

pożary przestrzenne i burze ogniowe.

Część realizacyjna
2. Uczniowie pracują nad mapą semantyczną przydzielonego zadania (załącznik nr 1).
3. Każda grupa prezentuje swoją pracę.

Część podsumowująca
4. Nauczyciel wybiera najlepiej pracujący zespół i wystawia oceny.
5. Nauczyciel podsumowuje pracę poszczególnych zespołów.

Praca domowa:

Przygotować planszę zawierającą co najmniej 5 znaków ochrony przeciwpożarowej

(zgodnie z Polskimi Normami) spośród wymienionych:
–

droga ewakuacyjna,

–

palenie tytoniu zabronione,

–

zakaz używania otwartego ognia,

–

zakaz gaszenia wodą,

–

hydrant wewnętrzny,

–

gaśnica, hydrant zewnętrzny,

–

sprzęt gaśniczy.

Załącznik nr 1

Opis zadania dla zespołów

Na podstawie informacji zawartej w poradniku oraz własnej wiedzy członkowie zespołu

mają wykonać plakat (mapę semantyczną) do zadanego hasła:

„Pożarem nazywamy niekontrolowany proces palenia, który powoduje zagrożenie życia

i zdrowia ludzi oraz zwierząt, a także straty materialne”.
Zasady konstrukcji semantycznej:

−

temat umieszcza się w centrum plakatu (wypisany dużymi literami),
główne zagadnienia („przyczyny”) wybiegają promieniście z centrum,

−

zagadnienia poboczne („zapobieganie”) są reprezentowane jako odnogi głównych
zagadnień,

−

„przyczyny” i „zapobieganie” tworzą sieć,

−

sieć należy rozwijać aż do wyczerpania pomysłów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rysunek do scenariusza I [12]

Sposób uzyskiwania informacji zwrotnej po zakończonych zajęciach:

−

Anonimowe ankiety dotyczące oceny zajęć i trudności podczas realizowania zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania:

Monter elektronik 725[01]

Moduł:

Pomiary parametrów elementów i układów elektronicznych
725[01].O1

Jednostka modułowa:

Przygotowanie do bezpiecznej pracy 725[01].O1.01

Temat: Rozpoznawanie stanów zagrożenia życia i zdrowia.

Cel ogólny: zapoznanie uczniów z najprostszymi sposobami rozpoznawania zaburzeń i utraty

funkcji życiowych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

rozpoznawać objawy zaburzeń podstawowych funkcji życiowych organizmu

−

określić sposób postępowania w czasie udzielania pierwszej pomocy,

−

ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej,

−

wymienić numery alarmowe (straży pożarnej, pogotowia ratunkowego, policji).

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowania i planowania pracy,

−

pracy w zespole.

Metody nauczania–uczenia się:

−

burza mózgów,

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pokaz,

−

instruktaż,

−

miniwykład.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w zespołach 2–4 osobowych.

Czas: 60 minut.

Środki dydaktyczne:

−

koce lub materace,

−

literatura wskazana przez nauczyciela.

Uczestnicy:

−

uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej kształcącej w zawodzie monter elektronik.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna:
1. Czynności organizacyjno-porządkowe.
2. Metodą pytań i odpowiedzi nauczyciel wraz z uczniami ustalają charakterystykę

człowieka zdrowego. Następnie omawiają najczęściej występujące urazy.

3. Burza mózgów – określenie podstawowych funkcji organizmu niezbędnych do życia:

oddychania i krążenia. Próba odpowiedzi na pytania: Jak zorientować się czy u osoby

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

leżącej bezwładnie na ulicy nie zanikły podstawowe funkcje życiowe? W jaki sposób
udzielić jej pomocy?

Faza główna:
4. Nauczyciel przeprowadza pokaz. Na rozłożonym kocu lub materacu w miejscu dobrze

widocznym dla wszystkich uczniów prezentuje sposoby sprawdzenia tętna i oddechu na
uczniu – modelu. Następnie pokazuje sposób bezpiecznego układania osoby
poszkodowanej na boku.

5. Uczniowie dzielą się na pary, rozkładają dodatkowe koce lub materace i ćwiczą

sprawdzanie tętna i oddechu oraz układanie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej
(bocznej ustalonej). Nauczyciel kontroluje poprawność przeprowadzanych czynności
i koryguje ewentualne błędy.

6. Podsumowanie części głównej – sformułowanie uogólnionych wniosków opisujących

zaangażowanie uczniów, poprawność wykonywania ćwiczeń i ich znaczenie dla dalszych
czynności ratowniczych.

Faza podsumowująca:
7. Nauczyciel zapoznaje uczniów z algorytmem postępowania w czasie udzielania pierwszej

pomocy medycznej. Przypomina fragment algorytmu ćwiczony wcześniej. Podkreśla
znaczenie profesjonalnej pomocy, informuje jak należy ja wezwać i jaką formę powinno
mieć zgłoszenie. Uczniowie podają numery alarmowe:

−

999 – pogotowie ratunkowe,

−

998 – straż pożarna,

−

997 – policja,

−

112 – służby zintegrowane (System Ratownictwa Zintegrowanego – tylko z telefonów
komórkowych)

8. Podsumowanie zajęć – nauczyciel podkreśla rolę zdecydowanego zachowania oraz

umiejętności w niesieniu pierwszej pomocy.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

Anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Bezpieczeństwo pracy z urządzeniami elektrycznymi

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wybierz, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe:

Zadanie

prawda

fałsz

Wilgotne otoczenie zmniejsza zagrożenie porażeniem elektrycznym.

Prąd zmienny jest mniej niebezpieczny dla człowieka niż prąd stały
o tym samym natężeniu.

Migotanie może powodować dekoncentrację i ból głowy.

Aby uniknąć olśnienia należy odsłaniać okna, używać lamp
i stosować gładkie powierzchnie.

Zły stan techniczny urządzeń elektrycznych może być przyczyną
porażenia prądem.

Czas trwania porażenia nie ma znaczenia dla rozmiaru zmian
w organizmie spowodowanych przez przepływający prąd.

Działanie prądu przemiennego wpływa przede wszystkim na
zaburzenia czynności komórek.

Wibracja wpływa na ostrość widzenia.

Dopuszczalny hałas podczas pracy projektanta wynosi 85 dB.

Separacja elektryczna zapewnia ochronę przeciwporażeniową przed
dotykiem pośrednim.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie pracują indywidualnie Po zakończeniu pracy uczniowie prezentują swoją

pracę. Czas wykonania 10 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać określone treści z poradnika dotyczące bezpieczeństwa w pracy z urządzeniami

elektrycznymi.

2) przeanalizować treść zdań decydując czy zdanie jest prawdziwe, czy fałszywe,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

zeszyt, przybory do pisania,

−

literatura wskazana przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wpisz znaczenie poszczególnych znaków i symboli:

Wskazówki do realizacji
Uczniowie pracują indywidualnie Uczniowie, wybrani przez nauczyciela, kolejno

prezentują rozwiązania. Czas wykonania 15 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować znaczenie symboli, krótko opisać czego dotyczą,
2) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

arkusz z zadaniem,

−

literatura wskazana przez nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Zakwalifikuj środki ochrony przeciwporażeniowej do odpowiedniej kategorii wstawiając

x w odpowiedniej kolumnie lub kolumnach:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki ochrony przeciwporażeniowej

Ochrona przed dotykiem

bezpośrednim

Ochrona przed dotykiem

pośrednim

umieszczenie urządzenia w odpowiedniej
obudowie,

bezpiecznik z wkładką topikową,

bariera uniemożliwiająca dostęp do
urządzenia,

zastosowanie wyłączników
różnicowoprądowych,

zastosowanie urządzeń ochronnych
przetężeniowych (nadmiarowoprądowych),

stosowanie dodatkowej izolacji,

stosowanie nieuziemionych połączeń
wyrównawczych miejscowych.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie pracują w dwu lub trzyosobowych grupach. Uczniowie, wybrani przez

nauczyciela kolejno omawiają środki ochrony przeciwporażeniowej, uzasadniając swoją
decyzję. W przypadku rozbieżnych odpowiedzi należy przeprowadzić dyskusję. Czas
wykonania 20 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować wskazane środki ochrony przeciwporażeniowej,
2) zakwalifikować każdy z nich do odpowiedniej kategorii lub do obu kategorii,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

arkusz z zadaniem, przybory do pisania,

−

literatura wskazana przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Pierwsza pomoc w wypadkach przy pracy

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wpisz do tabeli wymienione poniżej fazy ratowania poszkodowanego w przypadku

omdlenia w odpowiedniej kolejności (wybierz właściwe).
Sprawdzanie czynności serca, zewnętrzny masaż serca, masaż wykonywany równocześnie ze
sztucznym oddychaniem, kontrola tętna, sztuczne oddychanie, przywracanie drożności układu
oddechowego.

Wskazówki do realizacji
Przed rozpoczęciem zadania należy przypomnieć pojęcia związane z udzielaniem

pierwszej pomocy. Uczniowie pracując indywidualnie analizują zadanie i wpisują fazy
ratowania poszkodowanego w odpowiedniej kolejności. Pięciu uczniów, którzy najszybciej
wykonają zadanie, oddaje tabele do sprawdzenia nauczycielowi. Otrzymują oceny za
poprawne rozwiązane zadanie. Po upływie wyznaczonego czasu na wykonanie ćwiczenia
pozostali uczniowie przedstawiają rozwiązanie zadania. Czas wykonania zadania 10 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przeczytać nazwy wszystkich faz,
2) przeanalizować ich treść decydując, w jakiej kolejności powinny być wykonywane,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie przedmiotowe.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura wskazana przez nauczyciela,

−

materiały i przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj objawy zatrucia, zranienia, oparzenia. Przypnij kartki z objawami

w odpowiednich rubrykach tabeli. Niektóre z nich można przypiąć do więcej niż jednej rubryki.

Zatrucie

Zranienie

Oparzenie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Martwica skóry, wymioty, widoczna rana szarpana, uszkodzenie błon śluzowych, ból

głowy, oszołomienie, drgawki, utrata przytomności, widoczna rana cięta, biegunka,
zaczerwienienie błon śluzowych, bladość, obrzęki błon śluzowych, kaszel, krwawienie,
duszności, zaburzenia oddychania, senność, zaburzenia pracy serca, ból brzucha, drętwienie
kończyn

Wskazówki do realizacji
Uczniowie pracują w grupach. Każda grupa dysponuje kompletem kartek z objawami,

a także kilkoma pustymi kartkami, jeżeli pojawi się konieczność powielenia któregoś
z objawów. Po 10 minutach przedstawiciele grup prezentują swoje decyzje i przypinają kartki
do odpowiednich rubryk w tabeli. Pozostałe grupy przedstawiają swoje stanowiska.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przeczytać wszystkie wymienione objawy,
2) przeanalizować je decydując, jakiego przypadku dotyczą,
3) przypiąć kartkę z objawem w odpowiedniej kolumnie lub kolumnach na tablicy,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda metaplanu.

Środki dydaktyczne:

−

plansza z tabelą,

−

kartki z wypisanymi objawami chorobowymi,

−

pinezki, przybory do pisania,

−

literatura wskazana przez nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Połącz początek zdania z jego końcem tak, aby stanowiły sensowną całość.

Przy oparzeniu prądem elektrycznym
należy…

…zdjąć

poszkodowanemu

obrączki,

pierścionki i bransoletki.

Przy oparzeniach nie należy…

…zgłosić się do przychodni chirurgicznej
celem zabezpieczenia przeciwtężcowego.

Jeżeli doszło do poparzenia powyżej
15% powierzchni ciała należy…

…zdejmować części ubrania przylegających
bezpośrednio do miejsca oparzonego.

Przy oparzeniach kończyn należy…

…dodatkowo zapewnić poszkodowanemu
opiekę kardiologiczną.

Jeżeli doszło do utraty części ciała
należy…

…okryć go kocem lub płaszczem.

przypadku

zabrudzenia

rany

kurzem, błotem lub ziemią, należy…

…ułożyć

poszkodowanego

wygodnie

w pomieszczeniu o nieskażonym powietrzu.

Jeżeli

poszkodowany,

oczekując

na pomoc przebywa w chłodnym
miejscu, należy…

…zwrócić się o pomoc do lekarza.

Przy ostrym zatruciu w oczekiwaniu
na pomoc lekarską, należy…

…odciętą część zabezpieczyć w worku
foliowym lub suchym opatrunku do czasu
przyjazdu pogotowia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Uczniowie pracują indywidualnie Po zakończeniu pracy uczniowie prezentują swoją

pracę. Czas wykonania 10 minut

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przeczytać wszystkie części zdań,
2) przeanalizować je decydując, które z nich powinny się łączyć,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

treść zadania dla każdego ucznia,

−

literatura wskazana przez nauczyciela,

−

materiały i przybory do pisania.

Ćwiczenie 4

Uzupełnij teksty odpowiednimi słowami. W każdą lukę należy wpisać tylko jedno słowo.

Miejsce wypadku należy zabezpieczyć do czasu ustalenia okoliczności i …………….

wypadku, w taki sposób, by wykluczyć: dopuszczenie do miejsca ………….. osób
niepowołanych, uruchomienie bez koniecznej potrzeby ……………., które w związku
z wypadkiem zostały wstrzymane, dokonywanie zmiany ich położenia, jak również zmiany
położenia innych przedmiotów, które …………….. wypadek lub pozwalają odtworzyć jego
…………..

Jeżeli poszkodowany wymaga czynności ……………… krążenie i oddychanie,

tamowania ……………….. lub ochrony uszkodzonego kręgosłupa – pierwszej pomocy
powinny udzielać tylko osoby ………………. w tym zakresie. W zależności od sytuacji,
………… rannych oraz charakteru ………….. powinno się wezwać odpowiednią pomoc:
karetkę lub kilka karetek, zespół reanimacyjny, straż …………., pogotowie energetyczne lub
………….

Wskazówki do realizacji
Uczniowie pracują indywidualnie Po zakończeniu pracy uczniowie prezentują swoją

pracę. Czas wykonania 10 minut

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przeczytać cały tekst,
2) przeanalizować go decydując, jakie słowa należy wpisać w luki,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura wskazana przez nauczyciela,

−

materiały i przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Ochrona przeciwpożarowa

5.3.1

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz sprzęt i środki gaśnicze w zależności od rodzaju pożaru.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcjami przeciwpożarowymi oraz instrukcjami stosowania sprzętu

i środków gaśniczych,

2) zidentyfikować rodzaj pożaru,
3) zanotować możliwe do zastosowania środki gaśnicze,
4) krótko je scharakteryzować.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcje przeciwpożarowe, instrukcje stosowania sprzętu i środków gaśniczych,

−

literatura wskazana przez nauczyciela,

−

materiały i przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Wykonaj symulację polegającą na zastosowaniu podręcznego sprzętu i środków

gaśniczych do gaszenia pożaru.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać odpowiedni sprzęt lub środek gaśniczy do określonego typu pożaru,
2) omówić sposób użycia danego sprzętu lub środka gaśniczego,
3) omówić najczęściej popełniane błędy przy stosowaniu ww. środków.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

–

sprzęt i środki gaśnicze,

–

instrukcje przeciwpożarowe, instrukcje stosowania sprzętu i środków gaśniczych,

–

literatura wskazana przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Organizacja stanowiska pracy

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wybierz, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe:

Zadanie:

prawda

fałsz

Temperatura w pomieszczeniach pracy powinna wynosić w okresie
zimowym 20–24 stopni Celsjusza.

W celu usuwania dymów i oparów podczas prac montażowych stosuje
się urządzenia filtrująco-pochłaniające.

Wilgotność powietrza ma wpływ na powstawanie nadmiernego pola
elektrostatycznego w pobliżu komputera.

Zgodnie z Polską normą najkorzystniejsze jest oświetlenie
w przedziale od 800 lx do 1000 lx.

Płytki i wykładziny rozpraszające lub przewodzące, jonizatory, są
dodatkowym wyposażeniem pozwalającym zapewnić ochronę
antystatyczną.

Zmiany kontrastu powodują szybkie męczenie się oczu.

Żaluzje, rolety lub zasłony zapobiegają nadmiernemu nagrzewaniu się
pomieszczeń i urządzeń.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie pracują indywidualnie Po zakończeniu pracy uczniowie prezentują swoją

pracę. Czas wykonania 10 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przeczytać zdania,
2) przeanalizować ich treść decydując czy zdanie jest prawdziwe, czy fałszywe,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie przedmiotowe.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura wskazana przez nauczyciela,

−

materiały i przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Znajdź i popraw błędy w zdaniach. Podkreśl wyraz lub zwrot użyty błędnie, a we

wskazanym miejscu wpisz jakim wyrazem lub zwrotem należy go zastąpić. Każde zdanie
zawiera dokładnie jeden błąd.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. Dodatkowym zabezpieczeniem przed dymami i oparami

wydzielającymi się podczas lutowania są opaski na
nadgarstki, opaski na obuwie, odzież antystatyczna.

………………………

2. Na blacie biurka powinny mieścić się klawiatura, jednostka

centralna i monitor, a także przestrzeń na swobodne oparcie
dłoni.

………………………

3. Jasny, gładki blat ogranicza możliwość powstawania olśnień.

……………………….

4. Odległość użytkownika od ekranu powinna wynosić około

dwadzieścia centymetrów.

……………………….

5. Monitor powinien być ustawiony powyżej linii wzroku

patrzącego.

……………………….

6. Krzesło powinno mieć regulację wysokości siedziska, kąta

ustawienia siedziska i wysokości oparcia.

……………………….

Wskazówki do realizacji
Uczniowie pracują w dwuosobowych grupach. Po zakończeniu pracy przeprowadzają

dyskusję. Czas przygotowania 10 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przeczytać zdania,
2) przeanalizować ich treść decydując, w którym miejscu znajduje się błąd,
3) zadecydować w jaki sposób błąd powinien być poprawiony,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura wskazana przez nauczyciela,

−

materiały i przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przygotowanie do bezpiecznej
pracy”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1–15 są poziomu podstawowego,

−

zadania 16–20 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. d, 4. c, 5. a, 6. a, 7. b, 8. a, 9. c, 10. a, 11. b,
12. b, 13. a, 14. d, 15. b, 16. b, 17. d, 18. d, 19. a, 20. c.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Dobrać środki ochrony przed skutkami
promieniowania widzialnego na organizm
ludzki

Wskazać skutki oddziaływania
promieniowania widzialnego na organizm
ludzki

Dobrać środki ochrony przed skutkami
hałasu na organizm ludzki

Wskazać skutki oddziaływania hałasu na
organizm ludzki

Dobrać środki ochrony przed skutkami
wibracji na organizm ludzki

Wskazać skutki oddziaływania prądu
elektrycznego na organizm ludzki

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazać skutki oddziaływania prądu
elektrycznego na organizm ludzki

Dobrać środki ochrony przed skutkami
oddziaływania prądu elektrycznego na
organizm ludzki

Wskazać skutki oddziaływania prądu
elektrycznego na organizm ludzki

Określić znaczenie znaków ostrzegawczych

Określić znaczenie znaków informacyjnych

Zareagować w przypadku zagrożenia
pożarowego zgodnie z instrukcją
przeciwpożarową

Zorganizować bezpieczne i ergonomiczne
stanowisko pracy

Wskazać skutki oddziaływania wibracji na
organizm ludzki

Zastosować zasady bezpiecznej pracy
z urządzeniami elektrycznymi

Zastosować środki ochrony
przeciwporażeniowej

Zastosować procedury udzielania pierwszej
pomocy

Zastosować podręczny sprzęt oraz środki
gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony
przeciwpożarowej,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny

pracy z urządzeniami elektrycznymi, pierwszej pomocy w wypadkach przy pracy
i organizacji stanowiska pracy. Wszystkie zadania są zadaniami wielokrotnego wyboru
i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: zaznacz prawidłową

odpowiedź X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. Trudności mogą
przysporzyć Ci zadania: 16–20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.
Przeznacz na ich rozwiązanie więcej czasu.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. W celu ochrony przed negatywnymi skutkami promieniowania widzialnego

w pomieszczeniach zaleca się
a) stosowanie w pomieszczeniu wyłącznie sztucznego oświetlenia.
b) stosowanie w pomieszczeniu wyłącznie naturalnego oświetlenia.
c) stosowanie zasłon i powierzchni matowych.
d) stosowanie rolet i powierzchni błyszczących.

2. Negatywnym skutkiem promieniowania widzialnego na organizm ludzki nie jest

a) pogorszenie widzenia.
b) dekoncentracja.
c) ból głowy.
d) zaburzenie oddychania.

3. Stosowanie nauszników i wkładek przeciwhałasowych jest konieczne, jeżeli hałas na

stanowisku pracy przekracza
a) 55 dB.
b) 65 dB.
c) 75 dB.
d) 85 dB.

4. Negatywnym skutkiem hałasu w pracy nie jest

a) zaburzenie akcji serca.
b) zmiana rytmu oddychania.
c) łamliwość kości.
d) zaburzenie wzroku.

5. Do ochrony przeciwwibracyjnej nie stosuje się

a) kurtek przeciwwibracyjnych.
b) rękawic przeciwwibracyjnych.
c) pasów przeciwwibracyjnych.
d) obuwia przeciwwibracyjnego.

6. Minimalna niebezpieczna dla człowieka wartość prądu zmiennego płynącego przez

dłuższy czas wynosi
a) 30 mA.
b) 50 mA.
c) 70 mA.
d) 90 mA.

7. Dla której z wymienionych osób porażenie prądem jest najbardziej niebezpieczne

a) młoda kobieta.
b) starsza kobieta.
c) młody mężczyzna.
d) starszy mężczyzna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Wyłącznik różnicowoprądowy jest ochroną przed

a) dotykiem pośrednim.
b) dotykiem bezpośrednim.
c) zarówno dotykiem pośrednim jak i bezpośrednim.
d) nie jest to urządzenie ochronne.

9. Skurcz barków, trudności w oddychaniu, wzmożony ból i niemiarowość akcji serca, ale

możliwe jest jeszcze przywrócenie czynności życiowych, jeżeli porażony otrzyma
natychmiastową pomoc doraźną występuje przy porażeniu człowieka prądem
elektrycznym o natężeniu
a) poniżej 3 mA.
b) 3–7 mA.
c) 7–20 mA.
d) 20–70 mA.

10. Znak

a) ostrzega przed niebezpieczeństwem ze strony urządzenia elektrycznego.
b) ostrzega przed burzą w rejonie o szczególnym zagrożeniu.
c) oznacza materiały, które są narażone na uderzenia piorunów.
d) informuje, że w pobliżu znajduje się piorunochron.

11. Znak

oznacza

a) skrzyżowanie na drodze ewakuacyjnej.
b) umiejscowienie zestawu do udzielania pierwszej pomocy.
c) umiejscowienie planu ewakuacji.
d) miejsce, w którym może pojawić się zagrożenie dla zdrowia.

12. W przypadku pożaru należy zawiadomić straż pożarną dzwoniąc po numer

a) 997 lub 112 (z telefonu komórkowego).
b) 998 lub 112 (z telefonu komórkowego).
c) 999 lub 113 (z telefonu komórkowego).
d) 998 lub 113 (z telefonu komórkowego).

13. Temperatura powietrza w pomieszczeniach pracy

a) powinna wynosić 20

C–24

C w okresie zimowym.

b) powinna wynosić 20

C–24

C w okresie letnim.

c) nie ma wpływu na wydajność pracy.
d) powinna być identyczna w okresie letnim i zimowym.

14. W celu zapobieganie uszkodzeniom układów elektrycznych spowodowanych przez

ładunek elektryczny stosuje się m.in.
a) izolację ochronną elementów.
b) izolację ochronną narzędzi.
c) opaski na włosy zabezpieczające przed dotknięciem elementów.
d) opaski na rękę odprowadzające ładunek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Odległość pomiędzy tyłem monitora a głową sąsiedniego pracownika powinna wynosić

co najmniej
a) 2 m.
b) 80 cm.
c) 80 mm.
d) 800 cm.

16. Wibracje powodują silne podrażnienie błędnika przy częstotliwościach rzędu

a) 2 Hz.
b) 20 Hz.
c) 200 Hz.
d) 2 kHz.

17. Na wystąpienie porażenia prądem nie ma wpływu

a) zły stan techniczny urządzeń elektrycznych.
b) niewłaściwe posługiwanie się urządzeniami elektrycznymi.
c) bezpośredni kontakt ze źródłem prądu lub przewodami elektrycznymi.
d) obecność w pomieszczeniu drewnianego parkietu i wykończeń gipsowych.

18. Ochrona przeciwporażeniowa dodatkowa zapobiega

a) zetknięciu człowieka z przewodzącymi częściami urządzeń znajdujących się pod

napięciem.

b) udzielaniu się napięcia przedmiotom lub częściom urządzeń normalnie nie

znajdujących się pod napięciem.

c) szkodliwemu działaniu łuku elektrycznego.
d) pojawieniu się niebezpiecznego napięcia dotykowego dzięki zastosowaniu urządzeń

II klasy ochronności.

19. W przypadku porażenia prądem ratownik powinien w pierwszej kolejności

a) uwolnić człowieka porażonego spod napięcia.
b) rozpoznać stan zagrożenia porażonego.
c) skontrolować oddech.
d) zmierzyć ciśnienie i skontrolować tętno.

20. Do gaszenia pożaru w serwerowni należy użyć gaśnicy

a) śniegowej.
b) pianowej.
c) argonitowej.
d) nie można używać gaśnicy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Przygotowanie do bezpiecznej pracy

Zakreśl poprawną odpowiedź znakiem X.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przygotowanie do bezpiecznej
pracy”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1–15 są poziomu podstawowego,

−

zadania 16–20 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 5 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. a, 4. c, 5. a, 6. d, 7. b, 8. b, 9. a, 10. d, 11. a,
12. c, 13. c, 14. b, 15. c, 16. d, 17. a, 18. b, 19. a, 20. d

Plan testu

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Rozpoznać szkodliwy wpływ promieniowania
widzialnego na organizm ludzki

Wskazać skutki promieniowania widzialnego
na organizm ludzki

Rozpoznać szkodliwy wpływ oddziaływania
prądu elektrycznego na organizm ludzki

Wskazać skutki oddziaływania prądu
elektrycznego na organizm ludzki

Rozpoznać znaki ostrzegawcze

Rozpoznać objawy zatrucia organizmu

Zastosować procedury udzielania pierwszej
pomocy osobie poparzonej

Dobrać sprzęt gaśniczy

Rozpoznać typ pożaru

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazać skutki oddziaływania hałasu na
organizm ludzki

Wskazać skutki oddziaływania wibracji na
organizm ludzki

Wskazać skutki oddziaływania prądu
elektrycznego na organizm ludzki

Zorganizować bezpieczne i ergonomiczne
stanowisko pracy

Zastosować podręczny sprzęt oraz środki
gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony
przeciwpożarowej,

Zastosować procedury udzielania pierwszej
pomocy osobie nieprzytomnej

Wskazać skutki oddziaływania substancji
szkodliwych na organizm ludzki

Zastosować procedury udzielania pierwszej
pomocy osobie zranionej

Wskazać skutki oddziaływania prądu
elektrycznego na organizm ludzki

Dobrać środki ochrony przed skutkami
oddziaływania prądu elektrycznego na
organizm ludzki

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

jakie będą w teście.

udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: zaznacz prawidłową

odpowiedź X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. Trudności mogą
przysporzyć Ci zadania: 16– 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.
Przeznacz na ich rozwiązanie więcej czasu.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Wywołane jest jaskrawymi powierzchniami występującymi w polu widzenia, może być

odbierane jako przykre lub przeszkadzające zjawisko, powodujące pogorszenie widzenia
przedmiotów – powyższy opis dotyczy
a) olśnienia.
b) migotania.
c) efektów stroboskopowych.
d) ogólnie promieniowania widzialnego.

2. Zaznacz zdanie nieprawdziwe

a) Migotanie może powodować zmiany w postrzeganiu ruchów maszyn.
b) Migotanie może powodować dekoncentrację.
c) Migotanie nie jest odczuwane w postaci bólu, np. bólu głowy
d) Migotanie wywołuje podobne skutki jak efekty stroboskopowe.

3. Bezpośrednie działanie prądu na człowieka polega na

a) włączeniu ciała w obwód elektryczny.
b) powstaniu uszkodzeń bez przepływu prądu przez ciało człowieka.
c) wywoływania wrażeń wzrokowych.
d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa.

4. Obserwacji kardiologicznej wymaga poszkodowany nawet po niewielkim oparzeniu

a) kwasem.
b) otwartym ogniem.
c) prądem elektrycznym.
d) kończyn.

5. Znak, który ostrzega przed niebezpieczeństwem ze strony urządzenia elektrycznego to

6. Charakterystycznymi objawami zatrucia są

a) drętwienie kończyn, kaszel, krwotok z nosa.
b) duszności, drętwienie kończyn, zaburzenia pracy serca.
c) drętwienie kończyn, kaszel, ból kręgosłupa.
d) zaczerwienienie błon śluzowych, kaszel, duszności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Bezpośrednio po oparzeniu miejsce oparzone należy

a) zabezpieczyć opatrunkiem uciskowym.
b) schłodzić wodą.
c) posmarować tłustą maścią.
d) skropić roztworem kwasu octowego.

8. Do gaszenia instalacji elektrycznej pod napięciem nie należy używać

a) dwutlenku węgla.
b) substancji pianotwórczych.
c) proszków gaśniczych.
d) mieszaniny gazów azotu i argonu.

9. Pożar, w którym spaleniu ulegają papier, drewno i paliwa stałe to pożar typu

a) A.
b) B.
c) C.
d) D.

10. Stale trwający hałas o poziomie od 70 dB do 85 dB powoduje

a) zaburzenia układu krążenia, równowagi i uszkodzenia słuchu.
b) drgania niektórych wewnętrznych organów ludzkiego ciała i uszkodzenia słuchu.
c) całkowite i nieodwracalne sparaliżowanie działania organizmu.
d) zmniejszenie wydajności pracy, trwałe osłabienie słuchu i bóle głowy.

11. Pogorszenie ostrości widzenia, zwężenie pola widzenia i słabsze rozróżnianie barw

występuje przy wibracjach o częstotliwościach
a) z przedziału 20–40 Hz oraz 60–90 Hz.
b) poniżej 20 Hz.
c) z przedziału 40–60 Hz.
d) powyżej 90 Hz.

12. Minimalna niebezpieczna dla człowieka wartość prądu stałego płynącego przez dłuższy

czas wynosi
a) 30 mA.
b) 50 mA.
c) 70 mA.
d) 90 mA.

13. Dymy i opary wydzielające się podczas lutowania mają właściwości szkodliwe dla

zdrowia, a także mogą m.in. powodować uszkodzenia w postaci
a) przegrzania elementów.
b) zmiany właściwości elektrycznych elementów.
c) korozji styków przekaźników.
d) uszkodzenia ścieżek drukowanych.

14. Odległość użytkownika od ekranu monitora powinna wynosić ok.

a) 50 cm.
b) 70 cm.
c) 90 cm.
d) 110 cm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Gaszenie płonących gazów możliwe jest

a) za pomocą gaśnic pianowych.
b) za pomocą hydronetki.
c) za pomocą specjalnych środków dostępnych tylko zawodowym strażom pożarnym.
d) za pomocą koców gaśniczych.

16. Która z wymienionych czynności powinna być wykonana w pierwszej fazie ratowania

poszkodowanego po utracie przytomności
a) kontrola tętna.
b) sztuczne oddychanie.
c) masaż wykonywany równocześnie ze sztucznym oddychaniem.
d) przywracanie drożności układu oddechowego.

17. Najbardziej szkodliwe dla dróg oddechowych są

a) substancje najbardziej lotne w temperaturze pokojowej.
b) substancje najmniej lotne w temperaturze pokojowej.
c) oleje napędowe.
d) nafta.

18. Zabezpieczenie przeciwtężcowe jest konieczne w przypadku

a) każdego zranienia, do którego doszło na wolnym powietrzu.
b) zabrudzeniu ran kurzem, błotem lub ziemią.
c) tylko przy dużych ranach.
d) tylko w przypadku głębokich ran.

19. Migotanie komór serca powoduje przepływ prądu zmiennego o następujących parametrach

a) natężenie 70 mA, częstotliwość 50 Hz.
b) natężenie 7 mA, częstotliwość 50 Hz.
c) natężenie 70 mA , prąd stały.
d) natężenie 7 mA, prąd stały.

20. Jednym ze sposobów realizacji ochrony przeciwporażeniowej przed dotykiem pośrednim

jest
a) izolowanie części czynnych.
b) użycie ogrodzeń lub obudów.
c) umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki.
d) stosowanie bezpieczników z wkładkami topikowymi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Przygotowanie do bezpiecznej pracy

Zakreśl poprawną odpowiedź znakiem X.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Bernaciak A.: Przedsiębiorstwa wobec wymagań ochrony środowiska. Wydawnictwo

„Salamandra”, Poznań 2000

2. Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998
3. Kozłowski M. (red): Przedsiębiorczość, organizacja i bezpieczeństwo pracy. Vogel

Publishing, Wrocław 1999

4. Kurpas K. (red.): Pomiary w elektroenergetyce. COSiW SEP, Warszawa 2004
5. Rączkowski B.: Bhp w praktyce. ODDK, Gdańsk 2002
6. Stępczak K.: Ochrona i kształtowanie środowiska. WSIP, Warszawa 2001
7. Elektronika praktyczna 12/2002
8. www.mar–poz.waw.pl
9. www.pcworld.pl
10. www.sciaga.pl
11. Dziennik Ustaw 148 z 1998 roku – Bezpieczeństwo i higiena pracy na stanowiskach

wyposażonych w monitory ekranowe

Literatura metodyczna
1. Abramowicz A., Nowak A., Zniszczyński J.: Przysposobienie obronne. Wybrane

scenariusze lekcji. Operon, Gdańsk 2003

2. Krogulec-Sobowiec M., Rudziński M.: Poradnik dla autorów pakietów edukacyjnych.

KOWEZiU, Warszawa 2003

3. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia

Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1997

4. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. Instytut Technologii

Eksploatacji, Radom 1998