21 listopada 2013, M. Nahotko

/PRZYPOMNIENIE: tabelka: element struktury (hasło, opis bibliograficzny, opis rzeczowy, sygnatura) --
-> funkcja/

2. Opis bibliograficzny

Definicja: Uporządkowany zespół danych o książce lub innym dokumencie służących do jego
identyfikacji, z reguły przejmowanych z opisywanego dokumentu w niezmienionej postaci oraz
informacji uzupełniających i interpretujących te dane.

Międzynarodowe przepisy katalogowania::
-pierwsze prace podjęte w IFLA (Międzynarodowa federacja stowarzyszeń bibliotekarskich, powst. w
1928 r.) w latach 50 XX. w.
-1961 r. Zasady paryskie (dot. hasła formalnego)
-w 1968 r. UNESCO porównało 8 bieżących bibliografii narodowych dla wypracowania zasad
ujednolicenia opisu: propozycję przedstawiono w 1969 r.
-prace kontynuowane w Kom. Katalogowania IFLA; w 1974 roku umowa o współpracę z UNESCO
-wspólne prace nad ISBD (International Standard Bibliographic Description) w ramach UBC
UNIVERSAL BIBLIOGRAPHIC CONTROL (UBC)
-program rozwijany w l.70 XX wieku
-w 1974r. IFLA powołała Międzynarodowe Biuro UBC, które zajęło się opracowaniem ISBD
-w 1977r. : kongres paryski dot. bibliografii narodowych-ustalono minimum wymagań: co najmniej
rejestracja książek, nowych czasopism i druków urzędowych
-unikanie dublowania prac (jednorazowy opis), potrzeba EO [egzemplarz obowiązkowy] jako
podstawy rejestracji
-W 1987 r. połączono UBC i Intern. MARC Programme (dla UNIMARC) w jeden IFLA UBCIM
Programme przez co połączono zagadnienia ISBD z MARC. UBCIM zamknięty w 2003 r.
-Obecnie ISBD zarządzany przez ISBD Review Group, wspieraną przez ICADS (od 2008r.)
ICADS (IFLA-CNDL Alliance for Digital Strategies)
-współpraca IFLA z CDNL (Conference of Directors of National Libraries) pd 2088r
-następca ICABS (IFLA - CNDL Alliance for Bibliographic Standards), działającego od 2003r.
-ICADS powstał jako odpowiedź na potrzebę tworzenia bibliotek cyfrowych.
ICADS - zakres prac:
Tworzenie kolekcji cyfrowych (Digitalizacja, Archiwizacja WEBu, Archiwizacja cyfrowa (modele
współpracy i biznesowe)
Zarządzanie kolekcjami cyfrowymi (Gromadzenie i przechowywanie, archiwizacja)
Udostępnianie kolekcji cyfrowych (Wyszukiwanie zasobów cyfrowych [w tym metadane], Zarządzanie
pracami autorskimi)

Pozycja bibliograficzna wg ISBD:
-opis bibliograficzny - główny element pozycji bibliograficznej lub katalogowej, która może też
zawierać:
a) hasło
b) sygnaturę

c) numer pozycji w zbiorze
d) charakterystykę rzeczową

ISBD do 2007r:

części ISBD:
-ISBD (M) - Międzynarodowy Znormalizowany Opis bibliograficzny książek
-ISBD (G) - Międzynarodowy Znormalizowany Opis Bibliograficzny
-ISBD (CR) - Wydawnictwa ciągłe; pierwotnie ISBD (S)
-ISBD (NMB) - Materiały nieksiążkowe
-ISBD(CM) - materiały kartograficzne
-ISBD (PM) - druki muzyczne
-ISBD (A) - stare druki
-ISBD(ER) - dokumenty elektroniczne, pierwotnie ISBD (CF)
-ISBD(CP) - części składowe (artykuły, rozdziały)

ISBD
-od 2003 r. tworzona była skonsolidowana wersja ISBD, łącząca wszystkie części ISBD w jedną całość.
-ujednolicona wersja wydana w 2007r.
-obejmuje dokumenty : tekstowe drukowane, kartograficzne, elektroniczne, filmowe, multimedialne,
nutowe, dźwiękowe, graficzne.

ISBD (M) [m jak monograf]
-pierwsza część ISBD (1974)
-Cel: ujednolicenie zasad sporządzania opisów bibliograficznych, tak aby:

- Były zrozumiałe we wszystkich krajach i językach
- Sporządzanie w jednym kraju mogły być używane w innym
- Wykonane w postaci tradycyjnej mogły być przekształcone na formę maszynową

Strefy opisu ISBD:
1. Strefa tytułu i oznaczenia odpowiedzialności;
2. Strefa wydania
3. Strefa specjalna
4. Strefa publikacji, dystrybucji i produkcji (adresu wydawniczego);
5. Strefa opisu fizycznego
6. Strefa serii
7. Strefa uwag
8. Strefa identyfikacji i sposobu uzyskania dokumentu

opis bibliograficzny - stopnie szczegółowości
-Pierwszy stopień: tylko elementy obowiązkowe, niezbędne dla identyfikacji dokumentu; katalogi
nabytków, kartoteki zagadnieniowe
-Drugi stopień: obejmuje elementy obowiązkowe i zalecane, bliżej charakteryzujące opisywany
dokument; katalogi biblioteczne
-Trzeci stopień: obejmuje wszystkie elementy przewidziane w strukturze opisu bibliograficznego
bibliografia narodowa.

Pierwszy stopień szczegółowości:
Tytuł właściwy / pierwsze oznaczenie odpowiedzialności. - oznaczenie wydania.- miejsce wydania,
data wydania