Operator wtryskarki

(814208)

Operatorzy i monterzy maszyn i urz

ą

dze

ń

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Operator wtryskarki (814208)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-278-2 (278)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach.................................................................................

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

4

2. Opis zawodu................................................................................

6

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

-

powania zawodu .............................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) ............................

6

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie.............................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

8

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

9

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

9

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Przygotowywanie gniazda produkcyjnego do urucho-

mienia produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych Kz1 .... 10

3.2. Prowadzenie i kontrolowanie procesów produkcji wyro-

bów z tworzyw sztucznych Kz2 ...................................... 11

3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13

5. Słownik ........................................................................................ 14

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

814208 Operator wtryskarki

Grupa wielka 8 – Operatorzy i monterzy maszyn i urz

ą

dze

ń

(w Mi

ę

-

dzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 –
poziom 3).

Grupa elementarna 8142 – Operatorzy maszyn do produkcji wyro-
bów z tworzyw sztucznych (w Mi

ę

dzynarodowym Standardzie Klasyfi-

kacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 8142 Plastic products ma-
chine operators).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 22. Produkcja wyro-
bów z gumy i tworzyw sztucznych, Grupa 22.2. Produkcja wyro-
bów z tworzyw sztucznych.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy

ź

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe) oraz

głównie wyników bada

ń

analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 5

przedsi

ę

biorstwach (du

ż

e – 1,

ś

rednie – 5, w tym produkcyjnych – 6),

przeprowadzonych w lutym 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Rafał Pawlik – Corning Cable Systems Polska Sp. z o.o. w Stry-

kowie,

•

Marceli Konfederak – EKOBAU Sp. z o.o. w Opolu,

•

Paweł Michalski – SP Medical Sp. z o.o. w Zdu

ń

skiej Woli,

•

Paweł Krawczak – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli

i Kształcenia Praktycznego w Łodzi.

Ewaluatorzy:

•

Jarosław Płókarz – Przetwórstwo Tworzyw Sztucznych WA

Ś

,

Józef i Lech Wa

ś

Sp.j w Oławie,

•

Michał Wi

ś

niewski – Lamela Sp. z o.o. w Łowiczu.

5

Recenzenci:

•

Sławomir Wo

ź

niak – ABE Przetwórstwo Tworzyw Sztucznych

w Łodzi,

•

Tomasz Pyrek – Drewnex Recycling Plastics w D

ą

browie Górni-

czej.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Włodzimierz Chlebowski (przewodnicz

ą

cy) – przedstawiciel pra-

codawców, Kaliskie Zakłady Przemysłu Terenowego w Kaliszu
Sp z o.o.,

•

Jan Kaczmarek – przedstawiciel pracodawców, Common S.A.

w Łodzi,

•

Konrad Kujawski – Zwi

ą

zek Zawodowy In

ż

ynierów i Techników,

Okr

ę

g Łódzki.

Data zatwierdzenia:

•

08.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Operator wtryskarki obsługuje i nadzoruje urz

ą

dzenia słu

żą

ce do

formowania wyrobów z tworzyw sztucznych.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

ę

powania zawodu

Operator wtryskarki jest zawodem o charakterze produkcyjnym. Ce-

lem pracy operatora wtryskarki jest obsługiwanie wtryskarek do formo-
wania wyrobów o ró

ż

nych kształtach z tworzyw termoutwardzalnych lub

termoplastycznych zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

cymi w tym zakresie normami,

instrukcjami i procedurami. Operator wtryskarki obsługuje równie

ż

urz

ą

dzenia pomocnicze do podawania surowca i odbioru wyprasek,

sortuje półprodukty oraz gotowe produkty, kwalifikuje je według jako

ś

ci

i pakuje. Operator wtryskarki odpowiedzialny jest za wła

ś

ciwe wykorzy-

stanie surowców, wytworzenie prawidłowych produktów oraz wła

ś

ciwe

eksploatowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

. Do jego zada

ń

nale

ż

y: nadzorowa-

nie i kontrolowanie prawidłowo

ś

ci przebiegu procesów formowania

i jako

ś

ci wytworzonych wyrobów, wypełnianie dokumentacji technolo-

gicznej, w tym kart identyfikacyjnych wyrobów, czyszczenie i konser-
wowanie obsługiwanych urz

ą

dze

ń

, kontrola urz

ą

dze

ń

sterowniczych

nadzoruj

ą

cych proces technologiczny oraz reagowanie na nieprawidło-

wo

ś

ci w procesie.

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

Miejscem pracy operatora wtryskarki jest wydział produkcyjny cz

ę

-

sto zwany „wtryskowni

ą

” lub wydziałem wtrysku, w którym zainstalowa-

ne s

ą

maszyny i urz

ą

dzenia do produkcji wyrobów z tworzyw sztucz-

nych. Maszyny, urz

ą

dzenia i całe ci

ą

gi technologiczne s

ą

ustawione

w halach, zazwyczaj nie dzielonych

ś

cianami lub ekranami. W zwi

ą

zku

z tym mog

ą

zaistnie

ć

w miejscu pracy operatora wtryskarki zagro

ż

enia

dla zdrowia spowodowane uci

ąż

liwymi warunkami pracy, takimi jak:

hałas, drgania, zapylenie, zapach tworzyw sztucznych, wysoka tempe-
ratura. Z tego wzgl

ę

du szczególnie wa

ż

ne jest planowanie i organizo-

wanie procesów technologicznych zgodnie z wymaganiami sanitarno-
-higienicznymi, zasadami i przepisami BHP, ochrony ppo

ż

., ergonomii

i ochrony

ś

rodowiska. Praca operatora wtryskarki przebiega w systemie

7

jedno-, dwu- lub trzyzmianowym. Operator obsługuje urz

ą

dzenia sa-

modzielnie lub w zespole, gdzie jego praca jest nadzorowana. Prac

ę

charakteryzuj

ą

stałe czynno

ś

ci, jednak ze wzgl

ę

du na zmienno

ść

asor-

tymentu i surowca cz

ę

sto istnieje konieczno

ść

zmiany parametrów

procesu technologicznego.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Wykonywanie zawodu operatora wtryskarki wymaga umiej

ę

tno

ś

ci

oceny organoleptycznej surowców i produktów, do czego istotny jest
dobry wzrok, rozró

ż

nianie barw. Sprawno

ść

narz

ą

du słuchu umo

ż

liwia

ocen

ę

pracy maszyn. Bardzo wa

ż

na jest zdolno

ść

koncentracji i po-

dzielno

ść

uwagi, cz

ę

sto operator wtryskarki wykonuje inne czynno

ś

ci

przy jednoczesnej kontroli pracy maszyny. Operator wtryskarki powi-
nien cechowa

ć

si

ę

dokładno

ś

ci

ą

, rzetelno

ś

ci

ą

oraz dbało

ś

ci

ą

o czy-

sto

ść

i porz

ą

dek. Specyfika zawodu wymaga tak

ż

e uzdolnie

ń

technicz-

nych oraz umiej

ę

tno

ś

ci pracy w zespole. Do przeciwwskaza

ń

do pracy

w zawodzie operatora wtryskarki nale

ż

y zaliczy

ć

: alergie skórne na

smary i oleje oraz ograniczone mo

ż

liwo

ś

ci ruchowe.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Zawód operatora wtryskarki mo

ż

na uzyska

ć

tak

ż

e po uko

ń

czeniu

specjalistycznych kursów, szkole

ń

lub poprzez praktyk

ę

w zakładzie

pracy. Operator wtryskarki powinien bra

ć

udział w szkoleniach organi-

zowanych w przedsi

ę

biorstwie, przez stowarzyszenia i inne organizacje

bran

ż

owe, przez producentów maszyn (wtryskarki i urz

ą

dzenia peryfe-

ryjne, takie jak: młyny, roboty czy podajniki) lub w wyspecjalizowanych
o

ś

rodkach szkoleniowych. Pracodawcy zatrudniaj

ą

w zawodzie opera-

tora wtryskarki osoby posiadaj

ą

ce uko

ń

czon

ą

zasadnicz

ą

szkoł

ę

zawo-

dow

ą

w zawodzie 814290 Operator maszyn i urz

ą

dze

ń

do przetwór-

stwa tworzyw sztucznych lub osoby z potwierdzon

ą

kwalifikacj

ą

M.3.

Obsługa maszyn i urz

ą

dze

ń

do przetwórstwa tworzyw sztucznych, uj

ę

t

ą

w podstawie programowej kształcenia dla zawodu 814290 Operator
maszyn i urz

ą

dze

ń

do produkcji tworzyw sztucznych.

8

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Mo

ż

liwo

ś

ci awansu zawodowego dla operatora wtryskarki s

ą

ogra-

niczone. W miar

ę

zdobywania do

ś

wiadczenia zawodowego operator

wtryskarki mo

ż

e awansowa

ć

na stanowisko ustawiacza maszyn wtry-

skowych. Operator wtryskarki powinien wykazywa

ć

ch

ęć

do ci

ą

głego

doskonalenia umiej

ę

tno

ś

ci zawodowych, poniewa

ż

praca w tym zawo-

dzie jest nierozerwalnie zwi

ą

zana z rozwojem nowych technologii

w przetwórstwie tworzyw sztucznych. Powinien bra

ć

udział w specjali-

stycznych szkoleniach zawodowych organizowanych przez pracodaw-
c

ę

oraz przez wyspecjalizowane firmy i o

ś

rodki szkoleniowe. Posiada-

j

ą

c kompetencje w zawodzie operatora wtryskarki, mo

ż

na pracowa

ć

na

równorz

ę

dnych stanowiskach robotniczych w zawodach z grupy 8142

Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych,
np.: 814206 Operator urz

ą

dze

ń

do formowania wyrobów z tworzyw

sztucznych; 814207 Operator urz

ą

dze

ń

do spieniania tworzyw sztucz-

nych.

2.7. Zadania zawodowe

Z1.

Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami i przepi-
sami BHP, ochrony ppo

ż

., ochrony

ś

rodowiska (niezb

ę

dne kom-

petencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z2.

Przygotowywanie maszyn i urz

ą

dze

ń

lub ci

ą

gów technologicz-

nych do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz1, KzS).

Z3.

Mocowanie narz

ę

dzi i form na urz

ą

dzeniach stosowanych w for-

mowaniu wyrobów z tworzyw sztucznych (niezb

ę

dne kompeten-

cje: Kz1, KzS).

Z4.

Wprowadzanie danych technologicznych do sterowników wtry-
skarki (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z5.

Obsługiwanie i nadzorowanie maszyn oraz urz

ą

dze

ń

lub ci

ą

gów

technologicznych do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych
(niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z6.

Wykonywanie obróbki wyko

ń

czeniowej elementów otrzymanych

w procesie formowania (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z7.

Segregowanie i składowanie wyrobów zgodnie z instrukcjami
wewn

ą

trzzakładowymi (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z8.

Wypełnianie dokumentacji produkcyjnej i jako

ś

ciowej (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

9

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Przygotowywanie gniazda produkcyjnego do uruchomienia pro-

dukcji wyrobów z tworzyw sztucznych (potrzebne do wykonywa-
nia zada

ń

: Z1, Z2, Z3, Z4, Z8).

Kz2 – Prowadzenie i kontrolowanie procesów produkcji wyrobów z two-

rzyw sztucznych (potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z5, Z6,

Z7, Z8).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

ń

:

Z1÷Z8).

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

ń

w za-

wodzie sugeruje si

ę

wykorzysta

ć

do opisu kwalifikacji na poziomie 3

wła

ś

ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-

skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (gru-

pa wielka 8 i jej odpowiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ą

ca zawód operatora wtryskarki:

1) w zakresie wiedzy: zna podstawowe fakty, zasady, procesy i poj

ę

cia

ogólne, zna i rozumie podstawowe zale

ż

no

ś

ci w zawodzie operatora

wtryskarki przy prowadzeniu i kontrolowaniu procesów produkcji wy-
robów z tworzyw sztucznych oraz w szerszym zakresie elementarne
uwarunkowania prowadzonej działalno

ś

ci w bran

ż

y przetwórstwa

tworzyw sztucznych;

2) w zakresie umiej

ę

tno

ś

ci: ma umiej

ę

tno

ś

ci wymagane do realizacji

niezbyt prostych zada

ń

i rozwi

ą

zywania prostych, typowych proble-

mów w zawodzie operatora wtryskarki poprzez dobieranie podsta-
wowych metod, narz

ę

dzi, materiałów i informacji przy prowadzeniu

i kontrolowaniu procesu produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych,
potrafi wykonywa

ć

zadania według ogólnej instrukcji w cz

ęś

ciowo

zmiennych warunkach; umie odbiera

ć

i formułowa

ć

niezbyt zło

ż

one

wypowiedzi, tak

ż

e bardzo proste wypowiedzi w j

ę

zyku obcym.

10

3. Opis kompetencji zawodowych

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z8 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Przygotowywanie gniazda produkcyjnego

do uruchomienia produkcji wyrobów
z tworzyw sztucznych Kz1

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z uruchomieniem produkcji
wyrobów z tworzyw sztucznych,
w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ergonomii, ochrony

ś

rodowiska w zakresie uru-

chamiania produkcji wyrobów
z tworzyw sztucznych;

−

klasyfikacj

ę

tworzyw sztucz-

nych;

−

zasady przygotowywania two-
rzyw sztucznych do procesu
wtrysku;

−

zasady

podł

ą

cze

ń

mediów

oraz urz

ą

dze

ń

peryferyjnych

w gnie

ź

dzie produkcyjnym;

−

zasady

działania

maszyn

i urz

ą

dze

ń

peryferyjnych;

−

budow

ę

form

wtryskowych,

sposoby ich mocowania i pod-
ł

ą

czania mediów.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

ą

zane z uru-

chomieniem produkcji wyrobów
z tworzyw

sztucznych

według

okre

ś

lonej instrukcji, w cz

ęś

ciowo

zmiennych warunkach, potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepi-

sów BHP, ochrony ppo

ż

., er-

gonomii, ochrony

ś

rodowiska

w zakresie uruchamiania pro-
dukcji wyrobów z tworzyw
sztucznych;

−

rozró

ż

nia

ć

rodzaje

tworzyw

sztucznych;

−

przygotowywa

ć

surowce do

procesu technologicznego (np.
suszy

ć

, barwi

ć

);

−

kontrolowa

ć

prawidłowo

ść

pod-

ł

ą

cze

ń

mediów oraz urz

ą

dze

ń

peryferyjnych w gnie

ź

dzie pro-

dukcyjnym;

−

obsługiwa

ć

i nadzorowa

ć

ma-

szyny i urz

ą

dzenia peryferyjne

(np. roboty, manipulatory, ter-
mostaty, termoregulatory, po-
dajniki, młyny, systemy chło-
dzenia itp.);

−

instalowa

ć

i mocowa

ć

narz

ę

-

dzia i formy wtryskowe na ma-
szynach.

11

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z5, Z6, Z7, Z8 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Prowadzenie i kontrolowanie procesów produkcji

wyrobów z tworzyw sztucznych Kz2

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z prowadzeniem i kontrolo-
waniem produkcji wyrobów z two-
rzyw sztucznych, w szczególno

ś

ci

zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ergonomii, ochrony

ś

rodowiska w zakresie prowa-

dzenia i kontrolowania produk-
cji wyrobów z tworzyw sztucz-
nych;

−

budow

ę

i zasady działania

maszyn do produkcji wtrysko-
wej;

−

terminologi

ę

parametrów techno-

logicznych stosowanych w pro-
cesach wtrysku;

−

podstawowe zasady funkcjo-
nowania urz

ą

dze

ń

do obróbki

wyka

ń

czaj

ą

cej i pakuj

ą

cych;

−

wady wyprasek i przyczyny ich
powstawania;

−

procedury

wewn

ą

trzzakłado-

we;

−

zasady posługiwania si

ę

na-

rz

ę

dziami pomiarowymi.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

ą

zane z pro-

wadzeniem i kontrolowaniem pro-
dukcji wyrobów z tworzyw sztucz-
nych według okre

ś

lonej instrukcji,

w cz

ęś

ciowo zmiennych warun-

kach, potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepi-

sów BHP, ochrony ppo

ż

., er-

gonomii, ochrony

ś

rodowiska

w zakresie prowadzenia i kon-
trolowania produkcji wyrobów
z tworzyw sztucznych;

−

obsługiwa

ć

i nadzorowa

ć

ma-

szyny i urz

ą

dzenia gniazda

produkcyjnego;

−

rozró

ż

nia

ć

parametry techno-

logiczne procesu wtrysku;

−

obsługiwa

ć

urz

ą

dzenia do ob-

róbki wyka

ń

czaj

ą

cej wyprasek

z tworzyw sztucznych;

−

obsługiwa

ć

urz

ą

dzenia pakuj

ą

-

ce;

−

wykonywa

ć

bie

żą

c

ą

kontrol

ę

jako

ś

ci wyrobów;

−

interpretowa

ć

wyniki

oceny

jako

ś

ciowej;

−

sporz

ą

dza

ć

dokumenty pro-

dukcyjne i jako

ś

ciowe;

−

współpracowa

ć

ze słu

ż

bami

kontroli jako

ś

ci i utrzymania ru-

chu.

12

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za przygotowywanie gniazda produkcyj-

nego, prowadzenie i kontrolowanie procesu produkcji wyrobów
z tworzyw sztucznych w zawodzie operatora wtryskarki,

−

dostosowuje zachowanie do zmian w

ś

rodowisku pracy wtryskowni,

−

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

w zorgani-

zowanych warunkach pracy przy przygotowywaniu maszyn i urz

ą

-

dze

ń

do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych w zawodzie ope-

ratora wtryskarki,

−

ocenia wpływ swoich działa

ń

realizowanych w ramach współpracy

zespołowej przy realizacji procesów technologicznych wtrysku
i ponosi odpowiedzialno

ść

za ich skutki.

13

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu operatora

wtryskarki przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 814208 Operator wtryskarki

14

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.