02. PREZENTACJA DANYCH STATYSTYCZNYCH

1 M

ETODY PREZENTACJI DANYCH STATYSTYCZNYCH

Zgromadzone dane statystyczne mogą zostać zaprezentowane na wiele sposobów. Dobór

odpowiedniej formy zapewnia czytelność i ułatwia dokonywanie analiz. Wyróżnia się trzy

główne formy prezentacji danych:

♦ tabelaryczna – tabele, tablice statystyczne, najprostsza i najbardziej podstawowa

forma przedstawiania danych. Jej zaletą jest przejrzystość i uporządkowanie danych.

Dane umieszczane w tabelach nazywane są szeregami, np. szeregi wyliczające,

rozdzielcze

(proste,

skumulowane),

geograficzne

(prezentują

terytorialne

rozmieszczenie badanej cechy)

♦ graficzna – budowane na podstawie tabel, ale charakteryzują się większą zwięzłością.

Ich szczególną zaletą jest intuicyjność i lepsze oddziaływanie na odbiorcę, gdyż

nośnikiem informacji jest symbol graficzny (kształt, barwa, wielkość). Wykres taki

powinien być dobrze opisany (tytuł wykresu, odpowiednia skala wartości, legenda).

Metoda graficzna daje bardzo szerokie możliwości prezentacji danych:

wykresy liniowe,

powierzchniowe (np. słupki, koła, pierścienie),

obrazkowe (piktogramy, ideogramy, proste rysunki),

metoda ilościowa (proste znaki graficzne, które można dzielić, przy czym

pojedynczy znak symbolizuje określoną liczność, np. 1 symbol bryłki węgla =

1000 ton wydobytego węgla, czyli 2500 ton = 2,5 bryłki),

metoda ilościowo-obrazkowa,

kartogramy (użycie którejś z powyższych na tle mapy), kartodiagramy

(dokładniejsze, zawierają więcej informacji),

wykresy w układzie współrzędnych – histogramy (słupki) i diagramy (linie)

♦ opisowa – przedstawia dane statystyczne w postaci jednolitego tekstu

Wymienione metody dobrze jest stosować łącznie, gdyż uatrakcyjnia to prezentację

danych i zapewnia czytającemu lepszy odbiór informacji. Nie jest jednak dobrą praktyką

powielanie tych samych informacji w dwóch lub trzech postaciach obok siebie.

wykres słupkowy + wykres liniowy

tabela + met. powierzchniowa + kartodiagram (met. powierzchniowa + symbolowa)

*

*

przykłady zaczerpnięto ze stron:

www.ppwb.org.pl

oraz

www.wiking.edu.pl

2 B

UDOWA SZEREGU ROZDZIELCZEGO I HISTOGRAMU

1. Szereg surowy przekształcić w szereg szczegółowy, czyli posortować rosnąco.

2. Na podstawie liczności próby /n/ określić na ile klas /k/ zostanie podzielony

szereg szczegółowy:

n

k

30 – 60

6 – 8

60 – 100

7 – 10

100 – 200

9 – 12

200 – 500

11 – 17

500 – 1500

16 – 25

3. Obliczyć rozstęp: R = x

max

– x

min

4. Obliczyć rozpiętość klas:

k

R

b ≈

 zaokrąglić w górę tak, aby

R

k

b

≥

⋅

5. Określić dokładność pomiaru

α

6. Obliczyć dolną granicę pierwszej klasy:

2

min

min

_

1

α

−

= x

x

7. Obliczyć górną granicę pierwszej klasy:

b

x

x

+

=

min

_

1

max

_

1

8. Obliczyć górne granice dla pozostałych klas:

b

x

x

i

i

+

=

−

max

_

)

1

(

max

_

k

i

9. Obliczyć środek

i

x

dla każdej klasy:

2

/

)

(

max

_

max

_

)

1

(

i

i

i

x

x

x

+

=

−

10. Na podstawie granic

max

_

i

x

określić liczności w każdej klasie –

i

n

– ile

obserwacji mieści się pomiędzy poszczególnymi granicami.

11. Wartości otrzymane w punkcie 9 i 10:

(

)

i

i

n

x

,

stanowią szereg rozdzielczy.

12. Ilustracją szeregu rozdzielczego jest histogram – wykres kolumnowy

oraz diagram /wielobok/ liczebności.

k

i

k

i

13. Po

obliczeniu

liczności

skumulowanych

dla

kolejnych

klas:

n

n

n

n

n

n

n

n

n

n

n

sk

k

sk

sk

sk

=

+

+

=

+

=

=

_

3

2

1

_

3

2

1

_

2

1

_

1

...

otrzymuje się szereg skumulowany /dystrybuantę empiryczną/.

14. Dla szeregu skumulowanego również można wykreślić histogram

–

skumulowany.