170.Metody otrzymywania dwuwarstw lipidowych i
pomiar ich grubo

ś

ci

R = I

R

/Io = 4*(n-no/n+no)^2 * sin(2*pi*n*sigma/lambda) ,

gdzie:
n – wspolczynnik zalamania swiatla dla materialu blony
no – współczynnik zalamania swiatla dla fazy wodnej
sigma – grubosc blony
lambda – długo

ść

fali uzytego swiatla

R – współczynnik odbicia swiatla padaj

ą

cego prostopadle

do powierzchni blony

Przykład A – mamy zanurzon

ą

w elektrolicie igł

ę

podł

ą

czon

ą

do strzykawki – w strzykawce znaduje si

ę

pewien roztwór, na ko

ń

cu igły obecny jest lipid w

rozpuszczalniku organicznym. Strzykawk

ą

wprowadzamy

roztwór do tej kropli, tworzy si

ę

p

ę

cherzyk, w

ś

rodku

p

ę

cherzyka i na zewn

ą

trz b

ę

dzie elektrolit, natomiast po

osi

ą

gni

ę

ciu pewnej

ś

rednicy p

ę

cherzyk stanie si

ę

dwuwarstw

ą

lipidow

ą

.

Przykład B – obecna jest przegroda zanurzona w roztworze
z lipidem. W przegrodzie obecne jest
okienko. Przenosz

ą

c przegrod

ę

w dół i w gór

ę

mo

ż

emy

doprowadzi

ć

do tego,

ż

e

ś

lizgaj

ą

ce si

ę

lipidy po obu

stronach przegrody spotykaj

ą

si

ę

w tym okienku i pomi

ę

dzy

roztworami tworzy si

ę

dwuwarstwa lipidowa.

Przykład C-cz

ęść

przegrody jest stabilna, przymocowana

do dna naczynia, górna jest ruchoma; na kraw

ę

dzi

przegrody dolnej nanosimy lipid, rozpuszczony w rozp.
organicznym. Po poł

ą

czeniu tych przegród a pó

ź

niej ich

oddalaniu rozci

ą

gamy lipid, przez co w pewnym momencie

powstaje automatycznie dwuwarstwa lipidowa.

By zidentyfikowa

ć

obecno

ść

błony bimolekularnej, mo

ż

emy

przepu

ś

ci

ć

przez ni

ą

ś

wiatło. Promienie odbite interferuj

ą

ze sob

ą

. W wyniku tej interferencji powstaj

ą

obszary

zaciemnienia na błonie – w ten sposób mo

ż

emy

zidentyfikowa

ć

pod mikroskopem,

ż

e to dwuwarstwa

lipidowa.

Grubo

ść

warstwy mo

ż

na okre

ś

li

ć

przez pomiary

spektrofotometryczne – stosujemy

ś

wiatło o

okre

ś

lonej długo

ś

ci i nat

ęż

eniu, które jest puszczane pod

pewnym k

ą

tem. Mo

ż

emy okre

ś

li

ć

współczynnik odbicia

ś

wiatła padaj

ą

cego na powierzchni

ę

tej błony – po czym mo

ż

emy rozwi

ą

za

ć

równanie na

schemacie dla grubo

ś

ci błony. Innym sposobem pomiaru

grubo

ś

ci dwuwarstwy jest pomiar pojemno

ś

ci elektrycznej

tej struktury

Grubosc mo

ż

na tez okre

ś

li

ć

poprzez pomiar jej pojemno

ś

ci

elektrycznej. Do

ś

rodowiska wodnego zanurzamy 2

elektrolity, pomi

ę

dzy którymi zanurzona jest przegroda z

okienkiem. Okienko jest zamkni

ę

te dwuwarstw

ą

lipidow

ą

.

Podł

ą

czamy dwie elektrody, obecna jest ró

ż

nica

potencjałów. Badaj

ą

c szybko

ść

zaniku potencjałów

mo

ż

emy obliczy

ć

grubo

ść

błony.

Mo

ż

emy porówna

ć

tak

ą

dwuwarstw

ę

lipidow

ą

do

dielektryka o stałej dielektrycznej typowej dla
w

ę

glowodorów nasyconych.