CAŁKOWITA POPRZECZNA PRZERWA RDZENIA



R. Mazur i wsp. "Podstawy kliniczne neurologii�
W. Jakimowicz "Neurologia kliniczna�





EPIDEMIOLOGIA:

�



ETIOLOGIA:

� urazy
� zaburzenia ukrwienia (myelomalacia)
� procesy zapalne (myelitis)



PATOGENEZA:

procesy nagłe powodują uszkodzenie rdzenia na pewnym poziomie, które przebiega
w dwóch fazach

� faza wstrząsu :

następuje nagłe przerwanie impulsacji z ośrodków wyższych do rdzenia
powoduje to porażenie wszystkich czynności rdzenia kręgowego i jego całkowite
wyłączenie poniżej poziomu uszkodzenia
wyłączone zostaje funkcjonowanie zarówno neuronów ośrodkowych jak i obwodowych

� faza uspastyczniania :

stopniowo powraca czynność odruchowa rdzenia
rdzeń poniżej uszkodzenia zaczyna działać autonomicznie niezależnie od ośrodków
wyższych



OBRAZ KLINICZNY:

� faza wstrząsu rdzeniowego (wiotka) :

występuje natychmiast po uszkodzeniu
zwykle trwa od 3 do 6 tygodni
objawy występują poniżej poziomu uszkodzenia
porażenie mięśni :
ma charakter wiotki
napięcie mięśniowe jest obniżone
odruchy głębokie zniesione (zarówno fizjologiczne jak i patologiczne)
zniesienie wszystkich rodzajów czucia
zatrzymanie moczu (pęcherz atoniczny, wstrząsowy) :
pęcherz jest duży, wpełniony moczem, nieraz może dochodzić do pępka
chory nie odczuwa wypełnienia pęcherza
� ciśnienia wewnątrz pęcherza prowadzi do wycieku moczu kroplami
zatrzymanie stolca (retentio alvi) :
brak ruchów robaczkowych jelit
skóra nie poci się
ciśnienie przejściowo ulega obniżeniu
zaburzenia erekcji u męszczyzn


� faza uspastyczniania :

- trwa zazwyczaj kilka miesięcy
uspastycznienie porażonych mięśni :
wynika z powrotu czynności komórek rogów przednich rdzenia
odruchy :
stają się wygórowane
pojawiają się objawy patologiczne (Babińskiego, obronne, rzepkotrząs,
stopotrząs)
automatyzm pęcherza :
powraca funkcja ośrodków rdzeniowych (pojawia się łuk odruchowy)
ośrodki rdzeniowe reagują na wypełnienie pęcherza powodując skurcz mięśni
wypierających pęcherza i jego częściowe opróżnienie (nietrzymanie moczu)
opróznianie nie jest pełne, co powoduje zaleganie moczu i sprzyja zakażeniom
automatyzm odbytnicy
automatyzm rdzeniowy :
gdy poniżej miejsca uszkodzenia zadziała się bodźcem bólowym
dochodzi do potrójnego odruchowego zgięcia kończyn i odruchu Babińskiego
dodatkowo może odruchowo opróżnić się pecherz i odbytnica
jest to tzw. odruch masowy
porażenie zgięciowe :
w miarę upływu czasu kończyny przyjmują ułożenie zgięciowe
kończyny dolne zgięte w stawie skokowym i kolanowym, stopa ustawiona zgięciowo




ROZPOZNANIE:

�


RÓŻNICOWANIE:

� niepełne poprzeczne przerwanie rdzenia :

nierzadko mimo obecności fazy wstrząsowej wskazującej na poprzeczne uszkodzenie
rdzenia nie dochodzi do całkowitego przerwania ciągłości rdzenia
stopniowo powraca siła kończyn, chory jest w stanie kontrolować wydalanie moczu
i stolca


�


LECZENIE:

�


POWIKŁANIA:

� brak powrotu czynności odruchowej :

może zależeć od zaburzeń ukrwienia wywołanych urazem
niszczący tkankę rdzenia uraz może jednocześnie uszkadzać jej naczynia
w następstwie może powstać rozległa martwica rdzenia poniżej uszkodzenia, co
uniemożliwia podjęcie przez niego czynności odruchowej


ROKOWANIE:


PROFILAKTYKA:

�


PATRZ TEŻ:

� zaburzenia oddawania moczu