Temat 5 i 6 : RDZEC
KR
GOWY, UKA
ADY RUCHOWE RDZENIA KR
GOWEGO
19. Emilia Nowakowska- pytania 1-2 23. Agatagat Kosior- pytania 11-13
20. Marysia Sijko- pytania 3-4 24. Paulina Wierzchowiak - pytania 14-16
21. Adrianna Czopek- pytania 5-7 25. Marcela Golec- pytania 17-19
22. Starosta Psy- pytania 8-10
1. Rozwój układu nerwowego  rdzeń kręgowy.
- NEURULACJA  podczas rozwoju embrionalnego  tworzenie siÄ™ cewy nerwowej ( w 2 i 3
tygodniu ciąży)
- rdzeń powstaje z tylnej części cewy nerwowej,
- w czasie rozwoju zachowuje organizacjÄ™ segmentalnÄ…,
- jest otoczony przez trzy błony  opony,
- waży ok.30g, co stanowi 2% ciężaru mózgu u dorosłego człowieka
2. Budowa makroskopowa rdzenia kręgowego  struktury widoczne z zewnątrz
rdzenia.
- budowa segmentalna  31 odcinków : 8 szyjnych, 12 piersiowych, 5 lędz
wiowych, 5
krzyżowych, 1 guziczny;
- u dorosłego człowieka rozciąga się od otworu wielkiego do dolne granicy pierwszego kręgu
lędz
wiowego, u noworodków sięga do trzeciego kręgu lędz
wiowego;
- kształt wydłużonego walca o dwu zgrubieniach: szyjny i lędz
wiowy;
- miejsce przejścia rdzenia kręgowego w rdzeń przedłużony  złącze rdzeniowo-opuszkowe ;
- znajduje się w kanale kręgowym, otoczony trzema blaszkami opon: miękkiej,
pajęczynówkowej i twardej;
- przestrzeń pomiędzy oponą miękką i pajęczynówkową wypełnia płyn mózgowo-rdzeniowy;
- na końcu dystalnym rdzenia znajduje się stożek rdzeniowy;
- 31 par nerwów odchodzących od rdzenia, zawierają włókna ruchowe i czuciowe;
- struktura rdzenia kręgowego obejmuje istotę białą i szarą.
3. Wyjaśnić pojęcia: neuromer, nić końcowa, wiązadła ząbkowane, ogon koński, korzeń
tylny, korzeń przedni, dermatom, sklerotom, miotom
Neuromer  odcinek rdzenia kręgowego, z którego odchodzi jedna para nerwów
rdzeniowych.
Nić końcowa  pasmo opony miękkiej rozciągające się od stożka rdzeniowego do końca
worka opony twardej (z którym się łączy)
Wiązadła ząbkowane  dwie spłaszczone płyty z tkanki opony miękkiej, które przyczepiają
się do opony twardej rdzenia za pomocą około 21 zębów.
Ogon koński  tworzą go przednie i tylne korzenie lędz
wiowych i krzyżowych nerwów
rdzeniowych, które po odejściu do rdzenia kręgowego zwisają w obrębie przestrzeni
podpajęczynówkowej, z której następnie wychodzą przez odpowiednie otwory
międzykręgowe i krzyżowe.
Korzeń tylny  wchodzi jako nici korzeniowe tylne do bruzdy bocznej tylnej, przewodzi
impulsy czuciowe obwodu (poprzez zwój rdzeniowy) w odcinku dystalnym korzenia tylnego
znajduje się zwój rdzeniowy dystalnie od zwoju rdzeniowego łączy się z korzeniem przednim
i w obrębie otworu międzykręgowego tworzy nerw rdzeniowy
Korzeń przedni  wychodzi z bruzdy bocznej przedniej (jako nici korzeniowe przednie)
przekazuje impulsy ruchowe z neuronów autonomicznych i neuronów ruchowych rogów
przednich. A
ączy się z korzeniem przednim (dystalnie od zwoju rdzeniowego) i w obrębie
otworu międzykręgowego tworzy nerw rdzeniowy
Dermatom  obszar skóry unerwiany przez włókna jednego nerwu rdzeniowego
Sklerotom  są to kości i więzadła unerwiane przez włókna jednego nerwu rdzeniowego
Miotom  mięśnie unerwiane przez włókna jednego nerwu rdzeniowego
4. O czym mówi Prawo Bella-Magandiego
Włókna czuciowe, aferentne, zdążają do rdzenia tylnymi korzeniami, a włókna ruchowe,
eferentne, opuszczają rdzeń korzeniami przednimi.
definicjÄ™ w Kalacie:
Wchodzące do rdzenia korzenie tylne albo grzbietowe (czyli wiązki aksonów) przewodzą
informacje czuciowe, natomiast wychodzÄ…ce z niego korzenie przednie albo brzuszne 
informacje ruchowe, biegnące do mięśni i gruczołów.
5. Co to jest rzekome wstępowanie rdzenia kręgowego?
W związku z nierównomiernym rozwojem rdzenia i kręgosłupa, powodującym tzw. rzekome
wstępowanie rdzenia kręgowego, poszczególne segmenty rdzenia, podobnie jak początkowe
odcinki korzeni nerwów rdzeniowych, leżą wyżej od odpowiadających im kręgów.
Przesunięcie to dotyczy w mniejszym stopniu segmentów szyjnych i górnych piersiowych.
Dolne segmenty piersiowe są już przesunięte ku górze przeciętnie o dwa kręgi, a segmenty
lędz
wiowe i krzyżowe jeszcze bardziej, znajdując się na wysokości dwóch ostatnich kręgów
piersiowych oraz pierwszego kręgu lędz
wiowego. Pęk nici korzeniowych tworzy poniżej
stożka rdzeniowego tzw. ogon koński, otoczony wraz z nicią końcową przez opony.
6. Różnice pomiędzy istotą szarą i istotą białą rdzenia kręgowego w: położeniu, budowie
komórkowej. Rozmieszczeniu w rdzeniu kręgowym na różnych wysokościach.
Istota szara Istota biała
Położenie leży dośrodkowo, otacza leży na zewnątrz otaczając
kanał środkowy, kształt litery istotę szarą, wytwarza sznury
H, wytwarza parzyste rogi przednie, tylne i boczne;
przednie i tylne;
Budowa komórkowa komórki nerwowe włókna nerwowe
Rozmieszczenie w zależności w neuromerach od VIII brak zmian w przebiegu
od wysokości kręgu szyjnego do II-III całego rdzenia kręgowego
kręgu lędz
wiowego
występuje także istota szara
pośrednia boczna,
wytwarzająca róg boczny
(jądro pośrednio-boczne); na
pozostałych wysokościach
bez zmian
7. Neurony budujÄ…ce istotÄ™ szarÄ….
W rogach przednich istoty szarej znajdujÄ… siÄ™ jÄ…dra ruchowe, w rogach tylnych  jÄ…dra
czuciowe, w rogach bocznych  jądra współczulne. W istocie szarej środkowej neuromerów
krzyżowych znajdują się także jądra przywspółczulne. Głównie budują ją odpowiednie
neurony dróg nerwów rdzeniowych. Układ własny rdzenia kręgowego tworzą neurony
łączące poszczególne ośrodki leżące w jądrach jego segmentów oraz dośrodkowe i
odśrodkowe neurony obwodowe.(trzy rodzaje neuronów eferentne- znajduja się w rogach
pośrednich i przednich, sznurowe- tworzą zgrupowania komórek np.słup Clarke'a, różne
rodzaje neuronów wstawkowych-stanowiał około 90%wszystkich neuronów które znajdują
siÄ™ w istociie szarej )
8.Warstwy istoty szarej- położenie w rogach rdzenia kręgowego, numeracja,
nazewnictwo, funkcje.
Substancja(istota) szara jest to struktura, położona centralnie w rdzeniu kręgowym, w
kształcie litery  H otoczona przez istotę białą.
Istota szara została podzielona przez Rexeda na 10 warstw, które zostały ponumerowane
liczbami rzymskimi. Warstwy rdzenia odznaczajÄ… siÄ™ specyficznymi cechami utkania
komórkowego
i właściwościami funkcjonalnymi.
Podział warstw Rexeda bez uwzględniania jąder i słupów
Warstwa I
Warstwa II
Pierwotne pola czuciowe rdzenia
Warstwa III
FUNKCJE CZUCIOWE
Warstwa IV
Warstwa V
Warstwa VI Kontroluje impulsacje aferentną pochodzącą głównie z proprioceptorów
Warstwa VII funkcja koordynacyjnego ośrodka nerwowego;
w odcinkach Th1-L3 oraz S2-S4 znajdują się odcinki układu
autonomicznego, współczulnego(odc. Piersiowo-ledz
wiowe),
przyswpółczulnego (odc. krzyżowe) unerwiające narządy
wewnętrzne
Warstwa VIII zawiera neurony wstawkowe; wpływa na czynności ruchowe poprzez
zmianie aktywności ł-motoneuronów; stanowi zakończenie
drogi siatkowo- rdzeniowej
Warstwa IX stanowi pierwotne pole ruchowe rdzenia,zawiera Ä…-
motoneurony,których wypustki unerwiają włukna ekstrafuzalne mięśni
Warstwa X otacza kanał rdzeniowy
IstotÄ™ szarÄ… dzieli siÄ™ na:
1. Róg (słup) tylni- obejmuje warstwy I-VI
2. Róg (słup) boczny- obejmuje warstwę VII  ALE tylko w odcinkach: piersiowym,
górnym lędz
wiowym oraz w odcinkach krzyżowych S2-S4
3. Róg (słup) przedni- warstwy VII,VIII,IX
RÓG TYLNY( warstwy I-VI)- odpowiada za odbiór i przekaz impulsu czuciowego.
Występuje we wszystkich odcinkach. Zawiera w sobie:
1. Warstwę brzeżną( tzw. blaszka Rexeda I)
ć% występuje we wszystkich odcinkach rdzenia kręgowego
ć% funkcja: przekazywanie czucia delikatnego dotyku, bólu i temperatury
ć% przebiega pęczek krótkich włókien- pęczek Lissauera- będący pęczkiem własnym
rdzenia łączący istotę galaretowatą rdzenia na różnych jego odcinkach
2. IstotÄ™ galaretowÄ… ( tzw. blaszka Rexeda II)
ć% składa się z małych komórek z wypustkami pozostającymi w obrębie istoty
galaretowatej
ć% występuje we wszystkich odcinkach rdzenia kręgowego
ć% funkcje: przekazywanie delikatnego dotyku, bólu i temperatury; integruje impulsy
przekazywane drogi rdzeniowo-wzgórzowej przedniej i bocznej
3. Jądro własne ( blaszki Rexeda III i V)
ć% występuje we wszystkich odcinkach
ć% funkcje: przekazywanie delikatnego dotyku, bólu i temperatury
ć% odchodzą od niego włókna drogi rdzeniowo-wzgórzowej przedniej i bocznej
4. JÄ…dro grzbietowe Clarke'a (blaszka Rexeda VII)
ć% znajduje się u podstawy rogu tylnego
ć% rozciąga się od C8 do L3
ć% zbudowany z neuronów czuciowych
ć% funkcje: przekazywanie impulsów czuciowych(nieuświadomione czucie głębokie
z wrzecionek mięśniowych i wrzecionek nerwowo-ścięgnowych(Goldiego)
ć% daje początek drodze rdzeniowo-móżdżkowej tylnej
RÓG BOCZNY ( BLASZKA REXEDA VII)
ć% leży między rogiem przednim a tylnym
ć% rozciąga się na odcinkach: piersiowym, górnym lędz
wiowym oraz w odcinkach
krzyżowych S2-S4
ć% zawiera jądro przednio-boczne-rozciąga się od Th1 do L3
ć% zawiera współczulne neurony przedzwojowe(GVE)
ć% zawiera ośrodek rzęsowo-rdzeniowy Budge'a(współczulne unerwienie oka)-
odcinek Th1-Th2
RÓG PRZEDNI( blaszki VII, VIII, IX)- róg ten występuje we wszystkich odcinkach
rdzenia kręgowego. W rogu tym znajduje się największe skupisko neuronów ruchowych.
Zawiera w sobie:
1. Komórki graniczne rdzenia (komórki graniczne Coopera i Sherringtona)
ć% obejmuje odcinki od L2 do S3
ć% funkcje: przekazywanie impulsów czuciowych( nieuświadomione czucie głębokie)
z wrzecionek nerwowo-ścięgnowych(Goldiego)
ć% wywodzące z nich włókna tworzą drogę rdzeniowo-móżdżkową przednią
2. Jądro krzyżowe przywspółczulne ( blaszka Rexeda VII)
ć% występowanie: od odcinka S2 do S4
ć% daje początek przywspółczulnym włóknom przedzwojowym, unerwiają narządy
miednicy
3. Somatyczne jÄ…dra ruchowe (blaszka Rexeda IX)
ć% występuje we wszystkich odcinkach rdzenia
ć% dzielą się na:
ª% grupÄ™ przyÅ›rodkowÄ… unerwiajÄ…cÄ… mięśnie grzbietu
ª% grupÄ™ bocznÄ… unerwiajÄ…cÄ… mięśnie koÅ„czyn
4. JÄ…dro rdzeniowe nerwu dodatkowego( blaszka Rexeda IX)
ć% rozciąga się od odcinka C1 do C6
ć% daje początek korzeniom nerwu dodatkowego (n XI)
ć% unerwia mięśnie:
ª% mostkowo-obojczykowo-sutkowy
ª% czworoboczny
5. JÄ…dro przeponowe ( blaszka Rexeda IX)
ć% obejmuje odcinki C3- C6
ć% unerwia przeponę
9. Szlaki nerwowe rdzenia kręgowego- powrózki istoty białej: nazewnictwo dróg,
funkcje.
Substancja(istota) biała składa się z:
·ð aksonów: wiÄ™kszość z nich posiada osÅ‚onÄ™ mielinowÄ…( przyczyna biaÅ‚ego
zabarwienia
·ð oligodendrocytów
Brak istocie szarej ciał komórkowych.
Włókna substancji białej tworzą:
·ð powrózki przedniego
·ð powrózki boczne
·ð powrózki tylne
Powrózki zawierają szlaki lub drogi łączące rdzeń kręgowy z mózgiem. Wyróżniamy:
1. Krótkie szlaki własne rdzenia- łączą różne poziomy rdzenia kręgowego; licznie
zawarte są w przywrózkach przednich i bocznych
2. Długie szlaki wstępujące- łączą rdzeń z wyższymi piętrami CNS(ośrodkowy układ
nerwowy). Zalicza siÄ™ do nich:
·ð drogÄ™ rdzeniowo-móżdżkowÄ… brzusznÄ…(Gowersa)
·ð grzbietowÄ…(Flechsiga)
·ð droga rdzeniowo-siatkowa tworzy zespolenie synaptyczne na wielu strukturach pnia
mózgu(takich jak układ siatkowy, jądra oliwkowe i wzgórze)
3. Długie szlaki zstępujące- łączą mózgowie z rdzeniem;
DROGI BIEGN
CE W P
CZKACH PRZEDNICH:
·ð droga korowo-rdzeniowa przednia
·ð przedsionkowo rdzeniowa
·ð siatkowo-rdzeniowa
·ð czworaczo-rdzeniowa
·ð oliwkowo-rdzeniowa
DROGI BIEGN
CE W P
CZKACH BOCZNYCH:
·ð korowo-rdzeniowa boczna
Stanowią szlaki zstępujące boczne współdziałające w
·ð czerwienno-rdzeniowa
wykonywaniu ruchów dowolnych
·ð siatkowo-rdzeniowa
DROGI RDZENIA KR
GOWEGO-Funkcje
1. Drogi wstępujące:
·ð rdzeniowo-opuszkowa sznurów tylnych- przewodzi uÅ›wiadomione czucie gÅ‚Ä™bokie;
·ð rdzeniowo-wzgórzowa przednia-przewodzi czucie delikatne dotyku
·ð rdzeniowo-wzgórzowa boczna- przewodzi czucie bólu i temperatury
·ð rdzeniowo-móz
dz
kowo tylna- odpowiada zaprzekazywanie do móżdżku
nieuświadomionego czucia głębokiego(proprioceptywnego)
·ð rdzeniowo-móz
dżkowa przednia- przekazuje do móżdżku nieuświadomione czucie
głębokie(proprioreceptywne)
·ð klinowo-móżdz
kowa- przekazuje impulsy z kończyny górnej
2. Drogi zstępujące
·ð korowo-rdzeniowa boczna- odpowiada za dowolne, precyzyjne ruchy; modeluje
przekazywanie impulsów czuciowych w obrębie wstępujących szlaków czuciowych
·ð korowo-rdzeniowa przednia- uszestniczy w kontroli mięśni osiowych(mięśni
tułowia)
·ð czerwienno-rdzeniowa- peÅ‚ni role w kontrolowaniu napiÄ™cia zginaczy
·ð przedsionkowo-rdzeniowa- odgrywa rolÄ™ w kontrolowaniu napiÄ™cia prostowników
·ð drogi zstÄ™pujÄ…ce ukÅ‚adu autonomicznego- unerwia oÅ›rodek rzÄ™skowo-
rdzeniowy(Th1-Th2) i ośrodek z
reniczny
10. Przebieg drogi korowo-rdzeniowej(piramidowej), jakie efektory unerwia.
Przebieg.
>Początek drogi korowo-rdzeniowej bocznej rozpoczyna się w V warstwie kory mózgowej
odpowiednio w : korze przedruchowej(pole 6), korze ruchowej zakrętu
przedśrodkowego(pole 4) oraz korze czuciowej zakrętu środkowego(pola 3,1,2)
>Następnie przechodzi ona przez odnogę tylną torebki wewnętrznej
>Po opuszczeniu torebki wewnętrznej włókna piramidowe biegną dalej przez konary mózgu,
zajmujÄ…c 3/5 wewnetrznej podstawy konara.
>Następnie przechodzą przez most ulegając rozproszeniu przez liczne jądra mostu, tworząc
wiele pęczków; zatracają częściowo organizację topograficzną
>Przy dolnym końcu włókna te ulegają konsolidacji, tworząc piramidy rdzenia podłużnego
>Na granicy opuszki i rdzenia kręgowego ok. 90% włókien krzyżuje się w linii środkowej,
przechodzÄ…c na drugÄ… stronÄ™, gdzie tworzy drogÄ™ korowo-rdzeniowÄ… biegnÄ…cÄ… w sznurach
bocznych przez całą długość rdzenia
>Pozostała część włókien drogi piramidowej pozostaje dalej nieskrzyżowana i biegnie w
sznurach przednich rdzenia jako droga korowo-rdzeniowa przednia
>Większość(60-65%) włókien kończy się na wysokości rdzenia szyjnego(zgrubienie
szyjne);10% w segmentach piersiowych, a pozostałe w odcinkach lędz
wiowych
EFEKTORY UNERWIONE PRZEZ DROGE PIRAMIDOW

za pośrednictwem ą-motoneuronów:
1. mięśnie szkieletowe
2. części rąk i palców odpowiedzialne za powstawanie dyskretnych i precyzyjnych
ruchów
3. mięśnie tułowia, szyi
4. mięśnie przykręgosłupowe
11 Przebieg drogi korowo-jÄ…drowej jakie efektory unerwia
Droga korowo-jądrowa zaczyna się w korze ruchowej zakrętu przedśrodkowego płata
czolowego oraz w innych platach pólkul mózgu,przechodzi przez kolano torebki
wewnętrznej,odnogi mózgu przez podstawę mostu , kończy się w jądrach ruchowych nerwów
czaszkowych w pniu mózgu. Unerwia mięśnie twarzoczaszki , szyi i część mięśnia
czworobocznego grzbietu. Droga tą biegną prawie wszystkie impulsy biorące udział w
ruchach dowolnych zwiÄ…zanych z mowÄ….
12 Funkcje układu piramidowego
Układ piramidowy (systema pyramidale) to część układu nerwowego kontrolującego ruchy
dowolne ,świadome i postawę ciała.Układ piramidowy unerwia ruchowo wszystkie mięśnie
poprzecznie prażkowane w całym ciele człowieka. Posiada dwie drogi unerwiające : korowo-
jadrową i korowo rdzeniową. Zajmuje się czynnościami , które wymagają skupienia ( nauka
pisania , jazda na rowerze) . Uszkodzenie tego układu powoduje paraliż, niedowłady.
13 Schematy wchodzace w skład układu pozapirymidowego jadra podkorowe
Układ pozapirymidowy to częsć ukladu nerwowego kontrolujacego ruchy mimowolne za
posrednictwem jader podkorowych. Na jądra podkorowe składa się kilka struktur
podkorowych :jadro ogoniaste , skorupa , jadro półleżące , gałka blada , jadro
niskowzgórzowe , istota czarna. Funkcją jąder podkorowych jest inicjacja ruchów ,
utrzymanie rytmu mowy , pełnią też rolę w systemie motywacji i nagrody (produkcja
dopaminy w istocie czarnej) i uczenia się umiejetności , kontroluje współruchy , reguluje
napięcie mięśniowe potrzebne do przyjmowania określonej postawy( ruchy zwiazane z
agresja, obroną , mimiką przekazywania stanów emocjonalnych ). Uszkodzenie tego ukladu
powoduje chorobę Parkinsona , zespoły pląsawicze , chorobę Huntingtona.
14.?
15.Funkcja układu pozapiramidowego.
Funkcja układu pozapiramidowego jest kontrolą aktywności motorycznej, a w szczególności
kontrola współruchów, współdziałanie z układem piramidowym w regulacji ruchów
dowolnych, kontrola określonej postawy oraz regulacja napięcia mięśniowego związanego z
zachowaniem prawidłowej postawy i ruchu.
16.Podział neuronów ruchowych na górny (ośrodkowy) i dolny (obwodowy) neuron
motoryczny-kliniczny
Neurony ruchowe znajduja sie w rogu przednim rdzenia kregowego lub w jadrach ruchowych
nerwow czaszkowych w pniu mozgu.
Dolny neuron ruchowy laczy sie z wloknami miesniowymi za posrednictwemzlacza
nerwowo-miesniowego i uwalnia neuroprzekaznik-acetylocholine ,ktora dziala na receptory
nikotynowe we wloknach miesni szkieletowych.Jednostka ruchowa składa sie z dolnego
neuronu ruchowego,jego aksonu i włokien miesniowych.
Górne neurony ruchowe znajdóją sie w mózgu,reguluja i koordynuja czynnosci dolnych
neuronów ruchowych.Gorne neurony ruchowe pnia mozgu regulują podstawowe napiecie
miesni i postawe a korowe gorne neurony ruchowe reguluja swiadome ruchy.Neurony
motoryczne kontroluja aktywnosc miesni sa odpowiedzialne za wszelkie formy zachowania
wlaczajac w to mowe ,znajduja sie w jadrach ruchowych nerwu jezykowo-gardłowego i
błednego.