Początki administracji w Polsce - Księstwo Warszawskie

Początki administracji w Polsce - Księstwo Warszawskie

OGÓLNY ZARYS PRACY :

OGÓLNY ZARYS PRACY :

1.Wstęp

2. Władza monarsza w Księstwie Warszawskim

3.Administracja terenowa

4.Samorząd i rady

5. Bibliografia

6.Mapa

1. WSTĘP

Gdy w XIX wieku kształtowały się klasyczne instytucje administracji, a

tym samym utrwalone zostały podstawy administracji współczesnej,

Polska pozbawiona była samodzielnego bytu państwowego . W okresie

tym na ziemiach polskich wprowadzona została administracja państw

ościennych , w większym lub mniejszym stopniu oświeconych,

monarchii absolutnych.

Powstanie z ziem drugiego i trzeciego zaboru pruskiego Księstwa

Warszawskiego w 1807 roku oznaczało częściowe wskrzeszenie

polskiej państwowości.Księstwo nie było jednak samodzielnym tworem

państwowym, związane było bowiem politycznie z Królestwem

Saksonii, a faktycznie podlegało napoleońskiej Francji.Jego ustrój

polityczny , administracyjny i sądowy oparty został na wzorach

francuskich, całkowicie odmiennych od tradycji rodzimych lecz za to

o wiele nowoczeniejszych.Wszystkie urzędy piastowali jednak Polacy ,

dzięki czemu możliwe było uwzględnienie w praktyce staropolskich

tradycji, które połączono zresztą z nowszymi wzorami administracji

pruskiej, a później w pewnym stopniu i austryjackiej.Powodowało to

stosunkową złożoność administracji księstwa.

Ogół Polaków traktował Księstwo Warszawskie jako zaczątek odbudowy

państwa polskiego.Ta właśnie rola Księstwa wzrosła wraz z powiększeniem

jego obszaru w latach 1809-1810 o cześć ziem zaboru austryjackiego , a

następnie wraz z rozpoczęciem przez nie wojny z Rosją u boku Napoleona

w 1812 roku .

Powszechne było przekonanie , że w wyniku dalszych kampanii wojennych

nastąpi przywrócenie Rzeczpospolitej w granicach historycznych.

Księstwo Warszawskie powstało na mocy traktatu w Tylży zawartego przez

Napoleona z Prusami w 1807 roku i objęło ziemie z II i III zaboru , jednak

bez dostępu do morza i bez obwodu białostockiego, który Napoleon

przekazał cesarzowi Aleksandrowi .Księstwo na obszarze 101,5 tyś km

2

liczyło wówczas 2,5 miliona mieszkańców.Egzystencja księstwa była krótka

i nie przekroczyła 7 lat.Napoleon nadał konstytucję Księstwu

Warszawskiemu w Dreźnie w 1807 roku, po wysłuchaniu Komisji

Rządzącej.Usiłowania czynników polskich szły w kierunku przywrócenia w

Księstwie mocy obowiązującej Konstytucji 3 Maja.Wpływ Komisji zaważył o

tyle, że konstytucja nadana Księstwu w większej mierze , niż inne

konstytucje nadane przez Napoleona krajom odeń uzależnionym,

uwzględniała niektóre tradycje narodowe, przyznając stosunkowo większą

rolę sejmowi, ale także uprzywilejowaną pozycję szlachcie.

2. WŁADZA MONARSZA W KSIĘSTWIE WARSZAWSKIM

Ustrój władzy miał na celu ugruntowanie silnej pozycji monarchy i oparcie

jej na klasach posiadających, tj. szlachcie folwarcznej i - w miarę jej

wzrostu - burżuazji.Wprowadzono zasady : dziedziczności tronu w dynastii

saskiej na zasadzie unii osobistej Księstwa z Saksonią, rozległej władzy

monarszej , której zapewniono wyłączność stanowienia w formie dekretów

w sprawach ustrojowych (prawo rozbudowy konstytucji) oraz

administracyjnych, jak również silny wpływ na sejm w innych

sprawach.Monarcha miał sprawować kierownictwo rządu.Wprowadzono

centralizację administracji oraz system organów jednoosobowych na

miejsce - istniejących za czasów polskich- kolegialnych.

3.ADMINISTRACJA TERENOWA

Jednostkami podziału administracyjnego kraju były departamenty, powiaty

, oraz gminy miejskie i wiejskie.Postanowienie konstytucji , że "kraj zostaje

podzielony na sześć departamentów" (art.64 ) oznaczało w rzeczywistości

usankcjonowanie

zmodyfikowanego

w

latach

1806-1087

dotychczasowego, czyli pruskiego, podziału administracyjnego.Wymaga

podkreślenia, że w tym wypadku nie oparto się na wzorach francuskich.

Jednocześnie zamiar wprowadzenia nowego, ostatecznego podziału kraju

nie został zeralizowany.Ogłoszony w grudniu 1807 roku tymczasowy

podział departamentów na powiaty przetrwał do 1815 roku.Terytorium

Księstwa Warszawskiego obejmowało początkowo 6 departamentów :

warszawski, kaliski, poznański, bydgoski, płocki i łomżyński.W istocie bez

zmian utrzymano liczbę powiatów z czasów pruskich. Charakterystyczne,

że w części popruskiej do istniejącego podziału na powiaty dostosowano

liczbę szlacheckich zgromadzeń wyborczych (sejmiki).Stosunek

powierzchni części popruskiej i części pogalicyjskiej miał się jak 3: 2.

Odpowiednio do tego na mocy dekretów z 1810 roku wprowadzono podział

części pogalicyjskiej na 4 departamenty , 40 powiatów i 26 zgromadzeń

gminnych.Były to departamenty : krakowski, radomski, lubelski, i

siedlecki.Wówczas to ustalono kolejność między departamentami opartą

zasadniczo na kolejności województw w I Rezcpospolitej.Od 1810 roku

nastąpiło więc ujednolicnie podziału administracyjnego w obrębie

powiększonego Księstwa Warszawskiego.

http://notatek.pl/poczatki-administracji-w-polsce-ksiestwo-

warszawskie?notatka