„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Monika Mosionek
Mirosława Szewczyk

Modelowanie form odzieży dla figur nietypowych
743[01].Z2.04

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Jadwiga Płuska
mgr Janina Szeliga Szafrańska




Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Monika Mosionek
mgr Mirosława Szewczyk




Konsultacja:
mgr Ewa Figura

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 743[01].Z2.04

„Modelowanie form dla figur nietypowych”, zawartego w modułowym programie nauczania
dla zawodu krawiec.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

4

3. Cele kształcenia

5

4. Materiał nauczania

6

4.1. Wady postawy, typy figur, sposoby tuszowania wad

6

4.1.1. Materiał nauczania

6

4.1.2. Pytania sprawdzające

8

4.1.3. Ćwiczenia

8

4.1.4. Sprawdzian postępów

9

4.2. Zasady modelowania konstrukcyjnego i wtórnego spódnicy na nietypową

figurę

10

4.2.1. Materiał nauczania

10

4.2.2. Pytania sprawdzające

11

4.2.3. Ćwiczenia

12

4.2.4. Sprawdzian postępów

13

4.3. Zasady tuszowania i modelowania ubiorów dla osób z wadami nóg

14

4.3.1. Materiał nauczania

14

4.3.2. Pytania sprawdzające

16

4.3.3. Ćwiczenia

16

4.3.4. Sprawdzian postępów

18

4.4. Modelowanie odzieży na figurę pochyloną i sprężystą

19

4.4.1. Materiał nauczania

19

4.4.2. Pytania sprawdzające

21

4.4.3. Ćwiczenia

21

4.4.4. Sprawdzian postępów

22

4.5. Modelowanie odzieży na figurę z wadami kręgosłupa

23

4.5.1. Materiał nauczania

23

4.5.2. Pytania sprawdzające

25

4.5.3. Ćwiczenia

25

4.5.4. Sprawdzian postępów

26

4.6. Modelowanie odzieży na figury typu C i D

27

4.6.1. Materiał nauczania

27

4.6.2. Pytania sprawdzające

33

4.6.3. Ćwiczenia

33

4.6.4. Sprawdzian postępów

34

5. Sprawdzian osiągnięć

35

6. Literatura

40

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy i kształtowaniu umiejętności

dotyczącej modelowania form na figury nietypowe.

W poradniku znajdziesz:

–

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć już ukształtowane,
abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika,

–

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem,

–

materiał nauczania – wiadomości teoretyczne niezbędne do opanowania treści jednostki
modułowej,

–

zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy już opanowałeś określone treści,

–

ćwiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować
umiejętności praktyczne,

–

sprawdzian postępów,

–

sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu potwierdzi
opanowanie materiału całej jednostki modułowej,

–

literaturę uzupełniającą.

Schemat układu jednostek modułowych

743[01].Z2

Formy odzieży

743[01].Z2.04

Modelowanie form odzieży dla figur

nietypowych

743[01].Z2.03

Modelowanie form odzieży zgodnie

z projektem plastycznym

743[01].Z2.02

Konstruowanie i modelowanie form

podstawowych wyrobów odzieżowych

743[01].Z2.01

Wykonywanie pomiarów krawieckich

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, powinieneś umieć:

−

posługiwać się terminologią z zakresu konstrukcji i modelowania form odzieży,

−

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp oraz wymaganiami ergonomii,

−

dobrać materiały, narzędzia oraz przybory kreślarskie i rysunkowe,

−

wykonać pomiary krawieckie,

−

wykonać pomiary niezbędne do wykonania konstrukcji i modelowania podstawowych
form odzieży,

−

wykonać podstawowe formy odzieży,

−

wykonać modelowanie wtórne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, powinieneś umieć:

−

dobrać materiały narzędzia i przybory do modelowania form odzieży dla figur
nietypowych,

−

odczytać dokumentację projektowo-modelową odzieży dla figur nietypowych,

−

wykonać pomiary krawieckie nietypowej figury człowieka,

−

określić zasady tuszowania wad figury poprzez środki krawieckie,

−

wykonać modele form dla nietypowych figur kobiecych,

−

wykonać modele form dla nietypowych figur męskich,

−

wykonać modelowanie konstrukcyjne i wtórne spódnicy na nietypową figurą,

−

wykonać modelowanie konstrukcyjne i wtórne spodni damskich lub męskich
na nietypową figurę,

−

wykonać modelowanie form damskiej bluzki podstawowej na figurę sprężystą,

−

wykonać modelowanie formy damskiej bluzki podstawowej na figurę pochyłą,

−

wykonać modelowanie ubiorów dla figur C i D.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Wady postawy, typy figur, sposoby tuszowania wad

4.1.1. Materiał nauczania

Na podstawie badań antropometrycznych określono cztery typy figur normalnych

i oznaczono literami A, B, C i D. Przy typowaniu kobiet bierze się pod uwagę stosunek
obwodu bioder do obwodu klatki piersiowej. Figury typu A są najszczuplejsze, figury typu
D najtęższe.

Figury o budowie odbiegającej od normalnej mają następujące odchylenia: za wysoki

lub za niski wzrost, otyłość, zbytnią chudość. Poza tym bywają wady fragmentaryczne,
jak wysoki i duży biust, za szerokie lub wąskie biodra, za szerokie lub za wąskie barki, zbyt
spadziste lub wysokie ramiona, za szeroka lub wąska talia, za długi lub za krótki stan, niski
i płaski biust, wypukłe, za szerokie lub za wąskie plecy, łopatki odstające, wydatne pośladki
przy talii zbyt wciętej, za wysoki wypukły brzuch, różne wady nóg, za chuda i za długa szyja
lub gruba i za krótka.

Na wygląd figury, poza budową, wpływa również postawa. Wady postawy odnoszą

się przede wszystkim do zmian w ukształtowaniu kręgosłupa. Rozróżniamy trzy zasadnicze
postawy: normalną, pochyła, sprężystą. Osoba o figurze normalnej ma prawidłowe wymiary
oraz prawidłową postawę. Odchylenie jej od pionu na wysokości szyi wynosi 2 centymetry,
w talii – 1 centymetr.

Figura pochyła charakteryzuje się zgarbionymi plecami, szerszymi od normalnych,

zwykle ma słabo rozwinięte piersi, pośladki płaskie oraz nieco wystający brzuch. Klatka
piersiowa jest węższa od normalnej, a talia nieco dłuższa. Odchylenie od pionu na linii szyi
wynosi 3 – 4 centymetry, w pasie 2 – 3 centymetry.

Figura sprężysta ma dobrze rozwiniętą klatkę piersiową, płaskie plecy, silne wcięcie

w talii i wypukłe pośladki. Odchylenie od pionu na linii szyi wynosi 1 – 1,5 centymetra,
w talii 6 –7 centymetrów.

Rys. 1. Postawy figury kobiecej a) normalna, b) pochyła, c) sprężysta [1, s. 103].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

Do najpowszechniej występujących wad postawy i budowy figury, przy których

dopasowanie odzieży do figury wymaga wprowadzenia zmian do form odzieżowych, można
zaliczyć:

−

figurę o wypukłych plecach i płaskiej klatce piersiowej,

−

figurę o płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej,

−

figurę o jednym barku niższym,

−

figurę o jednej łopatce wyższej,

−

figurę o jednym biodrze niższym,

−

figurę z garbem.
Wady postawy występujące w płaszczyźnie strzałkowej – to najczęściej wady będące

skutkiem zniekształceń kręgosłupa. Do nich przede wszystkim zaliczamy okrągłe plecy.
Figura o okrągłych plecach – to wynik nadmiernego wygięcia się kręgosłupa do tyłu. Poza
okrągłymi plecami figura taka ma charakterystyczne przesunięcie barków do przodu.

Wady postawy w płaszczyźnie czołowej – to wynik bocznego skrzywienia kręgosłupa,

które powodują zaburzenia mięśni. Po stronie wypukłej mięśnie się rozciągają, a po stronie
wklęsłej kurczą, wywołując deformację tułowia. Po stronie wypukłej bark i łopatki
przesuwają się ku górze, a po wklęsłej przesuwają się do dołu, co powoduje różnicę opadu
barków. Przygotowując formy odzieżowe dla figur z wadami postawy lub budowy stosujemy
pomiary kontrolne i uzupełniające zależne od rodzaju wad. Przy jednostronnym odchyleniu
figury od budowy proporcjonalnej formy tyłu lub przodu są asymetryczne i przygotowujemy
je w całości, a nie w połowie, jak dla figur o symetrycznej budowie.

Sposoby tuszowania wad figury

Figury z odchyleniami od budowy normalnej wymagają przemyślanych rozwiązań całej

garderoby. Niewielkie odchylenia można skorygować przez stosowanie watówek, podkładek,
pasów elastycznych, gorsetów, staników, obcasów.
Aby ukryć nieprawidłową budowę sylwetki należy stosować następujące zasady:
1. Zastosować linię, która pozornie zmieni kształt figury na lepszy. Moda ostatnich czasów

daje do wyboru równorzędnie kilka linii, np. tuby, trapezu, dzwonu, linii
X lub ich modyfikacje, zawsze więc można wybrać najbardziej odpowiednią.

2. Zakryć ubiorem to, co jest w figurze niekorzystne.
3. Odwrócić uwagę widza od miejsc z defektami na inne, bardziej efektowne,

przez zastosowanie odpowiednich fasonów, kolorów, przybrań, akcentów.

4. Oprzeć się na znajomości złudzeń optycznych i wybrać taki fason oraz takie kolory, które

pozornie zmieniają cechy figury na pozytywne.

Każda figura jest przestrzenią, którą należy zapełnić elementami ubioru. W projekcie
jest to określona płaszczyzna, w której ramach należy zakomponować fason, czyli układ kroju
i detali.

Figura za tęga i za niska sprawia wrażenie kwadratowej. Należy ją optycznie wydłużyć

i wyszczuplić. W tym celu:

−

linie ubioru nie mogą być zbyt obszerne i luźne, ani zbyt obcisłe; odzież powinna
swobodnie przesuwać się na figurze,

−

w kompozycji fasonów wskazane są linie pionowe,

−

detale zastosowane w układzie pionowym, to cięcia i plisy, fałdy na spódnicy, rzędy
guzików i tym podobne,

−

najbardziej odpowiedni dla tego typu figury jest styl klasyczny,

−

dla figury tej odpowiednie są także elementy romantyczne w postaci drobnych detali
ornamentalnych, zdobiących bluzki czy suknie letnie takie jak: riusze, drobne falbanki,
wypustki, ponad to letnie wzory na materiałach, zwłaszcza drobne monochromatyczne
albo delikatne prążki w układzie pionowym,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

−

spośród innych wzorów odpowiedni jest tenis (na kostiumy) jodełka na płaszcze,

−

z rodzajów ubiorów najwłaściwsze są: kostiumy, dłuższe blezerowe żakiety bez
kołnierzy, suknia płaszczowa, płaszcz dyplomatka, suknie letnie w kliny o linii lekko
rozszerzonej dołem,

−

odpowiednie kolory to odcienie stonowane, złamane, zgaszone a z jasnych lekko
przyprószone szarością,
figura za niska i za szczupła – wymaga optycznego wydłużenia i poszerzenia. W tym
celu:

−

najodpowiedniejsze są niezbyt odległe od ciała linie (trapez, redingot itp.),

−

detali powinno być niewiele (gdyż płaszczyzna do zapełnienia jest niewielka),
ale starannie opracowane i dobrane do całości stroju.

Dla figury tej odpowiednie są:

−

różnorodne ubiory głównie w stylu romantycznym, oraz z elementami klasycznego
i sportowego, małe kostiumy z wypracowanymi detalami (blisko ciała), różnorodne
fantazyjne suknie, płaszcz o linii trapezu, krótki swinger, czy długi redingot,

−

długości skrócone oraz ubiory długie,

−

barwy jasne żywe,

−

wzory małe niekontrastowe,

−

materiały o wzbogaconych fakturach,

−

fasony jednoczęściowe lub dwuczęściowe w jednym kolorze lub tonacji (efekt
wydłużenia),

−

dodatki takie jak obuwie delikatne na wysokim obcasie, torebki małe związane ze stylem
(romantycznym, klasycznym, sportowym),

−

biżuteria mała w stylu romantycznym, klasycznym, sportowym.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz typy figur?
2. Jakie wady postawy mogą występować w figurze ludzkiej?
3. Jakie wady budowy występują w figurze ludzkiej?
4. Jak zatuszować nieprawidłowości w budowie sylwetki?
5. Jak optycznie wydłużyć sylwetkę?
6. Jak optycznie poszerzyć sylwetkę?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaprojektuj ubiór do pracy dla figury zbyt niskiej i za szczupłej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) scharakteryzować tego typu sylwetkę,
2) zaprojektować ubiór dla tej sylwetki,
3) zaprezentować i uzasadnić efekty swojej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

żurnale mody,

−

arkusz papieru,

−

narzędzia i przybory kreślarskie.

Ćwiczenie 2

Do zaprojektowanego ubioru dobierz tkaninę i dodatki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) wybrać odpowiednią tkaninę dla tego typu sylwetki,
2) wybrane próbki przykleić obok projektu,
3) dobrać odpowiednie dodatki,
4) zaprezentować efekty swojej pracy

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

katalog próbek,

−

żurnale mody,

−

projekt plastyczny.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wymienić typy figur ludzkich?





2) wymienić wady postawy?





3) wymienić wady budowy?





4) wyjaśnić zasady ukrywania wad postawy?





5) dobrać odpowiedni fason do sylwetki z wadami budowy?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

4.2. Zasady modelowania konstrukcyjnego i wtórnego spódnicy

na nietypową figurę

4.2.1. Materiał nauczania

W ocenie i korekcie wad fragmentarycznych figury szczególne znaczenie mają

proporcje. W tuszowaniu wad istotne jest uzyskanie optycznego złudzenia właściwych
proporcji, nie wystarcza samo ukrycie mniej atrakcyjnych fragmentów figury.

Biodra zbyt wąskie można tuszować nosząc szerokie spódnice i spodnie marszczone,

kloszowe, falbany naszyte na linię bioder, umieszczone na biodrach kieszenie, zwłaszcza
odstające oraz draperie w tym miejscu. Można też zastosować linię tuszującą inne wady –
„maskujący” trapez, empire.

Biodra zbyt szerokie wymagają specjalnego kroju spódnic i spodni (nie mogą być obcisłe

najlepsze są fasony z zakładkami z przodu). Za szerokie biodra można ukryć:

−

stosując ubiory na wierzch – żakiety, długie swetry i koszule, kamizelki

−

nosząc suknie płaszczowe, pricesse, oraz spódnice z godetami,

−

poszerzając optycznie ramiona, przez stosowanie poduszek, pagonów, akcentów
kolorystycznych w celu zrównoważenia proporcji,

−

nosząc dłuższe spódnice, które w przeciwieństwie do mini wyszczuplają sylwetkę,
zwłaszcza uszyte z miękkich lejących tkanin.

Jedną ze spotykanych wad postawy jest figura o jednym biodrze niższym.

Przystosowanie form spódnicy dla figury o jednym biodrze niższym rys. 2

Rys. 2. Figura o jednym biodrze niższym [4, s. 133].

Dla figury o jednym biodrze niższym przy konstrukcji form spódnicy stosujemy pomiar

kontrolny ZTv lewego i prawego boku. Różnica otrzymanych wymiarów wskazuje, o jaką
wartość liczbową mamy skrócić bok formy tyłu i przodu na krzywej linii bioder. Formę tyłu
i przodu spódnicy przygotowujemy w całości według wymiaru dla boku z wyższym biodrem.

Przykład:

ZTv – strona lewa = 104,0 cm

ZTv – strona prawa = 102,0 cm

Różnica = 2,0 cm

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

W celu przystosowania form spódnicy do figury (rys. 3) wykonujemy następujące

czynności:

−

na formie tyłu z punktu B

2

przez punkt B

6

– wierzchołek zaszewki, na przeciwległej

stronie formy tyłu prowadzimy prostą, otrzymujemy punkt B’

2

−

zamykamy formę tyłu na linii boku na szerokość otrzymanej różnicy wymiarów –
w przykładzie 2 centymetry – biorąc za punkt obrotu punkt B’

2

zgodnie rysunkiem nr 3

−

na formie przodu oznaczamy punkt B’

2

odpowiadający położeniu tego punktu na formie

tyłu i łączymy go z punktem B

2

na przeciwległej stronie formy

−

formę przodu na linii boku skracamy analogicznie jak formę tyłu

Rys. 3. Przystosowanie form odzieży dla figury o jednym biodrze niższym a) tył, b) przód [4, s. 133].

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jak zatuszować zbyt wąskie biodra?
2. Jak zatuszować zbyt szerokie biodra?
3. Jaki pomiar kontrolny stosujemy przy modelowaniu spódnicy na figurę o jednym biodrze

niższym?

4. Jak obliczamy różnicę w wysokości bioder?
5. Jaka jest kolejność przy modelowaniu spódnic na figurę o jednym biodrze niższym?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaprojektuj spódnicę dla sylwetki o zbyt szerokich biodrach i zmodeluj formy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zaprojektować spódnicę dla tego typu sylwetki,
2) napisać opis modelu,
3) przygotować formy podstawowe przodu i tyłu spódnicy,
4) zmodelować formy według projektu,
5) dobrać tkaninę,
6) zaprezentować i uzasadnić efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

żurnale mody,

−

konstrukcja przodu i tyłu spódnicy dla sylwetki typu C,

−

katalog tkanin,

−

arkusz papieru,

−

narzędzia i przybory kreślarskie.

Ćwiczenie 2

Przystosuj formę spódnicy podstawowej do figury o jednym biodrze niższym.

Wymiary kontrolne: ZTv lewa strona =104,0 cm, ZTv prawa strona = 101,0 cm.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) obliczyć różnicę wymiarów lewej i prawej strony,
2) na formie tyłu i przodu wyprowadzić linię potrzebną do przystosowania formy

do sylwetki,

3) skrócić formę na boku o wymiarze mniejszym,
4) wyprowadzić kontury zmodelowanej formy,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

formy spódnicy podstawowej,

−

przybory kreślarskie,

−

papier, nożyce, taśma centymetrowa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) zatuszować zbyt szerokie biodra?





2) zmodelować spódnicę na sylwetkę o zbyt szerokich biodrach?





3) zdjąć pomiary kontrolne z sylwetki?





4) obliczyć różnicę wysokości bioder?





5) podać kolejność czynności przy modelowaniu spódnicy na sylwetkę

o jednym biodrze niższym?





6) zmodelować spódnicę na sylwetkę o jednym biodrze niższym?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

4.3. Zasady tuszowania i modelowania ubiorów dla osób

z wadami nóg

4.3.1. Materiał nauczania

Nogi schodzące się w kolanach, a rozchodzące w kostkach, nazywa się nogami

koślawymi lub nogami „X”, natomiast nogi rozchodzące się w kolanach, a schodzące
w kostkach nazywa się nogami szpotawymi lub nogami „O” (rys. 4a, b).

Do modelowania spodni na krzywe nogi zdejmuje się wymiar kontrolny:

−

do spodni na nogi „X” – wymiar rozstawienia nóg w kostkach,

−

do spodni na nogi „O” – wymiar rozstawienia nóg w kolanach.
Spodnie „X” wymagają wydłużenia nogawki od strony wewnętrznej (krocza)

i poszerzenia na linii kolan.

Spodnie „O” wymagają wydłużenia nogawki od strony zewnętrznej (boku) i poszerzenia

na linii kolan.

Wielkość rozsunięcia form na linii kolana równa się ¼ rozstawienia:

−

w kostkach dla nóg „X”,

−

w kolanach dla nóg „O”.

Rys. 4. a) nogi koślawe X, b) nogi szpotawe O [2, s. 135. ]

Spodnie na nogi „O” (rys. 5)

Wymiar kontrolny: rozstawienie nóg w kolanach = 6,0 cm

Kolejność czynności przy modelowaniu:

1) Przygotować formę przodu i tyłu spodni, oznaczyć linię załamania nogawki (linia

przerywana) oraz linię kolana z konstrukcji

2) Rozciąć linię kolana od strony zewnętrznej (boku) do linii załamania: w przodzie K

3

K

1

,

w tyle K

5

K

1

,

3) Rozciąć obie formy spodni wzdłuż linii załamania od K

1

do linii talii i do dołu.

4) Przykleić formy odsuwając boczne części w sposób podany na rysunku nr 5. Wielkość

rozsunięcia równa się ¼ rozstawienia nóg w kolanach: 6,0 cm : 4 = 1,5 cm

5) Wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Rys. 5. Przystosowanie form spodni na nogi O [2, s. 136]

Spodnie na nogi „X” (rys.6)

Wymiar kontrolny: rozstawienie nóg w kostkach = 6,0 cm

Kolejność czynności przy modelowaniu:

1) Przygotować formę przodu i tyłu spodni, oznaczyć linię załamania nogawki (linia

przerywana) oraz linię kolana z konstrukcji

2) Rozciąć linię kolana od strony wewnętrznej do linii załamania: w przodzie K

3

K

1

, w tyle

K

5

K

1

,

3) Rozciąć obie formy spodni wzdłuż linii załamania od K

1

do linii talii i do dołu.

4) Przykleić formy odsuwając boczne części w sposób podany na rysunku nr 6. Wielkość

rozsunięcia równa się ¼ rozstawienia nóg w kostkach: 6,0 cm : 4 = 1,5 cm

5) Wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni.

Rys. 6. Przystosowanie form spodni na nogi X [opracowanie własne]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Nogi zbyt krótkie można optycznie wydłużyć

−

stosując odzież z podwyższoną talią, np. spodnie, spódnice, sukienki z podwyższoną
talią,

−

można nosić ubiory zarówno krótkie, jak i długie (w zależności od kształtu nóg)

−

zachowując jednorodną tonację kolorystyczną całej partii dołu figury (do talii),
np. rajstopy i spódnice na wysokim pasku w jednym kolorze,

−

wskazane są lekko podwyższone obcasy.
Nogi zbyt długie zdarzają się gdy tułów jest nieproporcjonalnie krótki. Taka sylwetka

dobrze wygląda w fasonach zbluzowanych, z obniżoną linią talii, przepasanych na biodrach,
w obszernych spodniach z mankietami, właściwe jest zastosowanie podziału płaszczyzny
ubioru na zróżnicowane partie kolorystyczne np. rajstopy różniące się kolorem od spódnicy.

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie nogi nazywa się szpotawymi lub nogami „O”?
2. Jakie nagi nazywa się koślawymi lub nogami „X”?
3. Jaki wymiar kontrolny zdejmuje się do modelowania spodni na nogi „X”?
4. Jaki wymiar kontrolny zdejmuje się do modelowania spodni na nogi „O”?
5. Jaka jest kolejność czynności przy modelowaniu spodni na nogi „O”?
6. Jaka jest kolejność czynności przy modelowaniu spodni na nogi „X”?
7. Jak można zatuszować zbyt krótkie nogi?
8. Jak można zatuszować zbyt długie nogi?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zmodeluj spodnie na nogi „O”. Wymiar kontrolny rozstawienia nóg w kolanach równa

się 4,0 cm.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przygotować formę przodu i tyłu spodni,
2) oznaczyć linię załamania nogawki i linię kolana,
3) rozciąć formę,
4) przykleić zmodelowaną formę na papier,
5) wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

forma spodni,

−

nożyce,

−

klej,

−

papier,

−

narzędzia i przybory kreślarskie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Ćwiczenie 2

Zmodeluj spodnie na nogi „X”. Wymiar kontrolny rozstawienia nóg w kostkach równa

się 6,0 cm.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przygotować formę przodu i tyłu spodni,
2) oznaczyć linię załamania nogawki i linię kolana,
3) rozciąć formę,
4) przykleić zmodelowaną formę na papier,
5) wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

forma spodni,

−

nożyce,

−

klej,

−

papier,

−

narzędzia i przybory kreślarskie.

Ćwiczenie 3

Zaprojektuj i zmodeluj ubiór całodzienny dla osób o zbyt krótkich nogach.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zaprojektować ubiór,
2) przygotować formy podstawowe,
3) wykonać opis modelu,
4) dobrać tkaniny,
5) wypisać kolejność czynności przy modelowaniu zaprojektowanego ubioru,
6) wykonać modelowanie form,
7) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

żurnale mody,

−

karta pracy,

−

próbki tkanin,

−

nożyce,

−

klej,

−

papier,

−

narzędzia i przybory kreślarskie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) zdjąć wymiar kontrolny potrzebny do zmodelowania spodni na nogi

„X”?





2) zdjąć wymiar kontrolny potrzebny do zmodelowania spodni na nogi

„O”?





3) wymienić kolejność czynności przy modelowaniu spodni na nogi

„X”?





4) wymienić kolejność czynności przy modelowaniu spodni na nogi

„O”?





5) modelować spodnie na nogi „O”?





6) modelować spodnie na nogi „X”?





7) zaprojektować ubiór dla osób ze zbyt krótkimi nogami?





8) wykonać modelowanie ubioru dla osób o zbyt krótkich nogach?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

4.4. Modelowanie odzieży na figurę pochyloną i sprężystą

4.4.1. Materiał nauczania

Figura pochyła (rys. 7)

Rys. 7. Figura pochylona [4, s. 128]

Figura o wypukłych plecach i płaskiej klatce piersiowej nazywa się inaczej figurą

pochyloną. Wymaga ona korekty form odzieży, to jest wydłużenia tyłu i skrócenia przodu
w części pachowej. Przystosowanie form do figury wymaga kontrolnych wymiarów SyTy
(łuk długości pleców) i SySvXpTp (łuk długości przodu przez piersi do talii) w celu
porównania ich z wymiarami w tabeli wymiarów.

Tabela. 1.

Przykład różnic między wymiarami kontrolnymi i wymiarów według tabeli wymiarów [4, s. 128].

Wymiary w centymetrach

wg tabeli

kontrolny

SyTy - łuk długości pleców

39,0

40,0 (-1,0 cm)

SySvXpTp – łuk długości przodu

51,2

50,2 (+1,0 cm)

Otrzymane różnice wymiarów wskazują o ile mamy wydłużyć formę tyłu i skrócić formę
przodu, wykreślone na wymiary dla figury o proporcjonalnej budowie. W celu
przystosowania form odzieży tyłu i przodu do figury o wypukłych plecach i płaskiej klatce
piersiowej wykonujemy następujące czynności:

−

rozcinamy formę tyłu po linii zaszewki barkowej S

9

C

2

i linii wysokości łopatki C C

1

,

−

rozstawiamy formę tyłu przez środek na odcinku C C

2

o wartość liczbową otrzymaną

z różnicy wymiarów i zamykamy zaszewkę barkową na linii pachowej, biorąc za punkt
obrotu punkt C’

2

zaszewka została przeniesiona do linii barku,

−

w części pachowej przodu prowadzimy prostą (na wysokości zbliżonej do wysokości
łopatki),

−

zamykamy formę przodu przez środek o wartość liczbową otrzymaną z różnicy
wymiarów biorąc za punkt obrotu punkt przecięcia się prostej z krzywą pachy,

−

poprawiamy linię środka przodu jak na rysunku 8.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Rys. 8. Przystosowanie form odzieży dla figury pochyłej a) tył, b) przód [4, s. 128]

Figura sprężysta (rys. 9)

Rys. 9. Figura sprężysta [4, s. 129]

Figura o płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej (sprężysta) wymaga korekty form

odzieży to jest skrócenia tyłu i wydłużenia przodu w części pachowej. Przystosowanie form
do figury wymaga kontrolnych wymiarów SyTy i SySvXpTp w celu porównania ich
z wymiarami w Tabeli wymiarów.

Tabela. 2. Przykład różnic między wymiarami kontrolnymi i wymiarów według tabeli wymiarów [4, s.128].

Wymiary w centymetrach

wg tabeli

kontrolny

SyTy – łuk długości pleców

39,0

38,0 (+1,0 cm)

SySvXpTp – łuk długości przodu

51,2

52,2 (-1,0 cm)

Otrzymane różnice wymiarów wskazują o ile mamy skrócić formę tyłu i wydłużyć formę
przodu, wykreślone na wymiary dla figury o proporcjonalnej budowie. W celu
przystosowania form odzieży tyłu i przodu do figury o płaskich plecach i wypukłej klatce
piersiowej wykonujemy następujące czynności (rys. 10):

−

zamykamy formę tyłu przez środek w punkcie C o wartość liczbową otrzymaną z różnicy
wymiaru kontrolnego, biorąc za punkt obrotu punkt C

1

,

−

poprawiamy linię środka tyłu jak na rysunku,

−

zmniejszamy kąt rozwarcia zaszewki barkowej o wartość liczbową równą odchyleniu
punktu S od linii środka tyłu i o tę samą wartość liczbową poszerzamy szerokość
podkroju szyi jak zaznaczono na rysunku,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

−

w części pachowej przodu prowadzimy prostą (na wysokości zbliżonej do linii wysokości
łopatki),

−

otwieramy formę przodu przez środek o wartość liczbową otrzymaną z różnicy wymiaru
kontrolnego, biorąc za punkt obrotu punkt przecięcia się prostej z krzywą pachy;

−

poprawiamy linię środka przodu i krzywą pachy do punktu P

14

– montażowego krzywej

pachy z główką rękawa jak na rysunku.

Rys. 10. Przystosowanie form odzieży a) tył, b) przód [4, s. 129].

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Czym charakteryzuje się sylwetka pochyła?
2. W jakim celu zdejmuje się wymiary kontrolne?
3. Jakie wymiary kontrolne należy zdjąć przy przystosowaniu form dla sylwetki pochyłej?
4. Jaka jest kolejność czynności przy modelowaniu form odzieży dla sylwetki pochyłej?
5. Czym charakteryzuje się sylwetka sprężysta?
6. Jakie wymiary kontrolne należy zdjąć przy przystosowaniu form dla sylwetki sprężystej?
7. Jaka jest kolejność czynności przy przystosowaniu form odzieży dla figury sprężystej?

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przystosuj formy bluzki damskiej dla figury o wypukłych plecach i płaskiej klatce

piersiowej, według wymiarów kontrolnych SyTy = 41,0 cm i SySvXpTp = 49,0 cm.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać wymiary w tabeli wymiarów dla reprezentanta figury typu B,
2) porównać wymiary,
3) ustalić różnicę miar,
4) przygotować formę przodu i tyłu bluzki,
5) nanieść linie modelowe,
6) zmodelować formy,
7) przykleić zmodelowaną formę na papier,
8) wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

forma bluzki damskiej dla reprezentanta figury typu B,

−

tabele wymiarów,

−

nożyce,

−

klej,

−

papier,

−

narzędzia i przybory kreślarskie.

Ćwiczenie 2

Przystosuj formy bluzki damskiej dla figury sprężystej, według wymiarów kontrolnych

SyTy = 37,0 cm i SySvXpTp = 53,0 cm.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać wymiary w tabeli wymiarów dla reprezentanta figury typu B,
2) porównać wymiary,
3) ustalić różnicę,
4) przygotować formę przodu i tyłu bluzki,
5) nanieść linie modelowe,
6) zmodelować formy,
7) przykleić zmodelowaną formę na papier,
8) wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

forma bluzki damskiej dla reprezentanta figury typu B,

−

tabele wymiarów,

−

nożyce,

−

klej,

−

papier,

−

narzędzia i przybory kreślarskie.

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) scharakteryzować sylwetkę pochyłą?





2) scharakteryzować sylwetkę sprężystą?





3) zdjąć wymiary kontrolne?





4) wyjaśnić cel zdejmowania wymiarów kontrolnych?





5) wymienić kolejność czynności przy modelowaniu form bluzki

damskiej dla figury pochyłej?





6) wymienić kolejność czynności przy modelowaniu form bluzki

damskiej dla figury sprężystej?





7) przystosować formy bluzki damskiej dla figury pochyłej?





8) przystosować formy bluzki damskiej dla figury sprężystej?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

4.5. Modelowanie odzieży na figurę z wadami kręgosłupa

4.5.1. Materiał nauczania

Figura z bocznym skrzywieniem kręgosłupa (rys.11) charakteryzuje
się asymetrią w stosunku do osi podłużnej ciała, co powoduje
następujące zmiany budowy figury:

−

obniżenie linii jednego z barków i wypukłości biodra po stronie

obniżonego barku,

−

podwyższenie linii barku po stronie przeciwnej i spłaszczenie

biodra po stronie podwyższonego barku.

Rys. 11. Schemat figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa [3, s. 118].

Modelowanie form marynarki dla tej figury polega na:

−

skróceniu linii boku po stronie obniżonego barku z jednoczesnym poszerzeniem form
na liniach bocznych,

−

wydłużeniu linii boku po stronie przeciwnej z jednoczesnym zwężeniem form na liniach
bocznych.

Przed przystąpieniem do modelowania form należy wykonać kontrolne pomiary wysokości
barku po obu stronach figury. Sposób wykonania pomiary wysokości barku (ZRv) podany
jest w normie PN-82/P-84500 „pomiary ciała ludzkiego”.
Przykładowe kontrolne wymiary figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa
ZRv = 147,0 cm – po stronie podwyższonego barku
ZRv = 144,0 cm – po stronie obniżonego barku

Różnica = 3,0 cm
Wielkość różnicy tych wymiarów należy uwzględnić przy modelowaniu form.

Rys. 12. Formy marynarki z liniami przecięć do modelowania [3, s. 119].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Modelowanie form tyłu, boczka i przodu po stronie obniżonego barku rys. 12, 13

−

Przecinamy formy na wyznaczonych liniach

−

Zakładamy formy na liniach bocznych o połowę wielkości różnicy między wymiarami

wysokości barku

−

Poszerzamy formy przodu i boczka na liniach bocznych

Rys. 13. Modelowanie form marynarki z bocznym skrzywieniem kręgosłupa po stronie obniżonego barku

[3,s.120]

Modelowanie form tyłu, boczka i przodu po stronie podwyższonego barku rys.14

−

Przecinamy formy na wyznaczonych liniach.

−

Rozstawiamy formy na liniach bocznych o połowę wielkości różnicy między wymiarami

wysokości barków.

−

Zwężamy formy przodu i boczka na liniach bocznych

Rys. 14. Modelowanie form marynarki dla figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa po stronie

podwyższonego barku [3, s. 121].

Przy przystosowaniu form żakietu damskiego na figurę z bocznym skrzywieniem

kręgosłupa postępujemy analogicznie jak w przypadku marynarki męskiej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

4.5.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Czym charakteryzuje się figura z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?
2. Jakie zmiany w budowie figury powoduje boczne skrzywienie kręgosłupa?
3. Na czym polega modelowanie form marynarki dla figury z bocznym skrzywieniem

kręgosłupa?

4. Jakie wymiary kontrolne powinniśmy zdjąć z figury z bocznym skrzywieniem

kręgosłupa?

5. Jaka jest kolejność czynności przy modelowania form marynarki dla figury z bocznym

skrzywieniem kręgosłupa?

4.5.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zdejmij wymiary kontrolne z figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa i ustal różnicę

tych miar.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zdjąć miarę ZRv po stronie podwyższonego barku,
2) zdjąć miarę ZRv po stronie obniżonego barku,
3) ustalić różnicę miar.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

osoba mierzona lub manekin,

−

taśma centymetrowa,

−

plansze ze sposobem zdejmowania miar kontrolnych.

Ćwiczenie 2

Przystosuj formy żakietu damskiego dla figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa

o wymiarach kontrolnych: ZRv = 148,0 cm po stronie prawej, ZRv = 144,0 cm po lewej
stronie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przygotować formę przodu, tyłu i boczka żakietu damskiego,
2) nanieść linie modelowe,
3) zmodelować formy,
4) przykleić zmodelowaną formę na papier,
5) wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

forma żakietu damskiego dla reprezentanta figury typu B,

−

nożyce,

−

klej,

−

papier,

−

narzędzia i przybory kreślarskie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

4.5.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) scharakteryzować sylwetkę z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?





2) wymienić jakie zmiany w figurze powoduje boczne skrzywienie

kręgosłupa?





3) zdjąć wymiary kontrolne z figury z bocznym skrzywieniem

kręgosłupa?





4) wyjaśnić, na czym polega modelowanie form marynarki dla figury

z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?





5) wymienić kolejność czynności przy modelowaniu form marynarki

męskiej dla figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?





6) dostosować formy odzieży dla sylwetki z bocznym skrzywieniem

kręgosłupa?





7) przystosować formy żakietu damskiego dla figury z bocznym

skrzywieniem kręgosłupa?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

4.6. Modelowanie odzieży na figury typu C i D

4.6.1. Materiał nauczania

Typem figury C i D określono w tabelach wymiarów kobiety o budowie

charakteryzującej się dużym obwodem bioder w stosunku do obwodu klatki piersiowej.
Reprezentantka typu figury D ma następujące wymiary:

Obwód klatki piersiowej 108,0 cm
Obwód bioder 124,0 cm

Różnica między tymi obwodami wynosi 16,0 cm.
W przypadku figury typu C różnica ta wynosi 12,0 cm.

Konstrukcja i modelowanie form odzieży dla typów figur C i D wymaga zaszewki

piersiowej o zwiększonej wartości kątowej i wydłużenia długości przodu w celu zapewnienia
równowagi odzieży i pasowalności w części piersiowej przodu. Sposób konstrukcji
modelowania form odzieży dla typów figur C i D jest analogiczny jak dla typów figur A i B.
Jest to możliwe z tego względu, że podana zasada obliczania położenia linii szczytu
barkowego zapewnia progresywny – stopniowy wzrost wartości kątowej zaszewki piersiowej
i długości przodów wraz ze zwiększaniem się obwodu klatki piersiowej.
Konstrukcja i modelowanie sukni damskiej dla figury typu D (rys.15)

Opis modelu
Suknia o linii redingotu o minimalnie zaakcentowanej talii i lekko
poszerzonym dole. W tyle i w przodzie cięcia pionowe wyprowadzone
z części pachowej i przez środek sylwetki. Cięcie pachowe w przodzie
przechodzi w pionową zaszewką piersiową. Zaprojektowane cięcia i szwy
boczne modelują sylwetkę i umożliwiają zatuszowanie dużej różnicy między
obwodem klatki piersiowej i obwodem bioder. Rękawy długie, w dole
dopasowane. Kołnierz szalowy.

Rys. 15. Rysunek modelowy sukienki dla figury typu D [4, s. 99]

Tabela. 3. Wymiary potrzebne do konstrukcji sukni damskiej [opracowanie własne].

ZWo

164,0 cm

opx

108,0 cm

ot

94,0 cm

obt

124,0 cm

os

38,0 cm

on

18,5 cm

RvRv

42,4 cm

RvNv

56,0 cm

SyTy

39,0 cm

SySvXp

38,4 cm

SySvXpTp

53,3 cm

XcXc

37,0 cm

PcPl

12,5 cm

XlXl

46,0 cm

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

Konstrukcja form tyłu i przodu (rys. 16)

Podział połowy obwodu klatki piersiowej i wielkość zaprojektowanego luzu.

P

1

P

2

= (

0

,

5

8

1

+

opx

) + 1,5

P

2

P

3

= (

0

,

1

8

1

−

opx

) + 2,5

P

3

P

4

= (

0

,

4

4

1

−

opx

) + 1,0

P

1

P

4

= (

0

,

0

2

1

+

opx

) + 5,0

SP =

5

,

0

10

1

15

1

−

+

opx

ZWo

SC =

SP

2

1

ST = SyTy

TB =

0

,

10

20

1

+

ZWo

SD = 105,0 cm
TT

1

= 2,0 cm

P

1

P

2

= (

0

,

5

8

1

+

opx

) + 1,5

P

2

P

3

= (

0

,

1

8

1

−

opx

) + 2,5

P

3

P

4

= (

0

,

4

4

1

−

opx

) + 1,0

S S

2

= os

5

1

S

2

S

3

=

0

,

1

10

1

−

os

S

3

S

4

= 0,5

P

4

P

5

=

5

,

0

10

1

+

opx

T

5

P

6

= (SySvXpTp – SySvXp) + 0,5

P

4

P

8

= (

0

,

1

)

0

,

19

8

3

−

−

opx

P

6

S

5

= (SySvXpTp - S S

3

) + 0,5

S

5

S

6

= S S

2

S

6

S

7

= S

5

S

6

+ 0,5

S

6

S

8

= S

5

S

6

- 0

÷

0,5

S

1

R = 0,0

S R

1

=

RvRv

2

1

P

3

R

2

= (P

2

R – 3,5)+

5

1

P

3

P

8

S

5

R

3

= S

3

R

1

– 0,5

÷

1,0

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

P

2

P

10

= P

3

P

11

= 0,5

P

10

P

12

=

4

1

P

10

S

1

P

12

P

13

= 0,5

÷

1,0

P

11

P

14

= P

10

P

12

- 0,5

P

10

P

15

=

2

1

P

2

P

3

+ 2,0

Ze względu na typ budowy figury i rozmieszczenie cięć szew boczny przesuwamy

do przodu.

b = (B

1

B

5

+ B

4

B

6

) – (

)

5

,

1

2

1

+

obt

Otrzymaną wielkość b na poszerzenie obwodu bioder rozmieszczamy na szew boczny i cięcia
według następującego podziału:

Linia szwu bocznego tyłu =

4

,

0

5

1

+

b

Linia szwu bocznego przodu =

4

,

0

5

1

+

b

Linia cięcia środkowego tyłu =

4

,

0

5

1

−

b

Linia wewnętrzna cięcia bocznego tyłu = b

5

1

Linia wewnętrzna cięcia bocznego przodu =

4

,

0

5

1

−

b

b

Modelowanie form tyłu i przodu
Ze względu na wprowadzenie cięcia przez środek tyłu i środek przodu przed wyznaczeniem
zewnętrznej linii cięcia bocznego wyznaczamy linię szwu bocznego i cięcia środkowego tyłu.
Linię szwu bocznego tyłu i przodu wykreślamy jak na rysunku, otrzymujemy punkty T

13

T

14

.

T

1

T

15

= 0,5

B

1

B

9

=

4

,

0

5

1

−

b

Poszerzenie obwodu bioder na linii cięcia środkowego tyłu. Wykreślamy linię cięcia
środkowego tyłu, jak na rysunku, otrzymujemy punkt D

5

.

P

13

P

24

= 3,0 cm

Punkt P

24

wyznacza miejsce wyprowadzenia cięcia bocznego tyłu.

B

9

B

10

=

5

,

4

10

1

+

obt

T

15

T

16

= B

9

B

10

– 1,0

D

1

D

6

= B

1

B

10

+ 0,5

Z punktu P

24

przez punkty T

16

B

10

D

6

wykreślamy linię zewnętrzną cięcia bocznego tyłu.

T

4

T

17

= 0,5 cm

D

2

D

7

= 1,0 cm

Wykreślamy linię cięcia środkowego przodu i wydłużamy jak na rysunku. Przedłużamy
prostą P

9

P

6

P

6

P

25

= 1,0 cm

B

4

B

11

=

5

,

0

10

1

+

obt

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

T

17

T

18

= B

4

B

11

– 1,5

D

2

D

8

= B

4

B

11

+ 1,0

Z punktu P

25

przez punkty T

18

B

11

D

8

wykreślamy linię zewnętrzną cięcia bocznego przodu

od linii środka piersi.
P

14

P

26

= 1,0 cm

Punkt P

26

wyznacza miejsce wyprowadzenia cięcia bocznego przodu od krzywej pach. Punkt

P

26

łączymy linią zewnętrzną cięcia bocznego przodu jak na rysunku otrzymujemy punkt T

19

B

10

B

12

= b

5

1

Poszerzenie obwodu bioder w linii wewnętrznej cięcia bocznego tyłu.
D

1

D

9

= B

1

B

12

– 4,0

Z punktu P

24

przez punkty B

12

i D

9

wykreślamy linię wewnętrzną cięcia bocznego tyłu jak na

rysunku i otrzymujemy punkt T

20

.

B

11

B

13

= b

5

1

- 0,4

Poszerzenie obwodu bioder w linii wewnętrznej cięcia bocznego przodu
D

2

D

10

= B

4

B

13

– 2,5

Z punktu P

26

przez punkty B

13

i D

10

wykreślamy linię wewnętrzną cięcia bocznego przodu

jak na rysunku otrzymujemy punkt T

21

.

Linię dołu sukni wyprowadzamy jak na rysunku przy złączonych cieciach. Konstrukcyjną
zaszewkę piersiową przemieszczamy w linię cięcia bocznego od środka piersi i w linię cięcia
krzywej pachy. W tym celu otwieramy formę przodu na linii cięcia od punktu P

26

do punktu

T

19

i do punktu P

6

Zaszewkę piersiową przemieszczamy według rysunku nr 16.

Rys. 16. Konstrukcja i modelowanie form tyłu i przodu sukni dla figury D [4, s. 100].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

Konstrukcja form rękawa (rys. 17)

R

4

P

11

= (

2

1

P

10

R

1

+ P

11

R

3

) -

(

20

1

P

10

R

1

+ P

11

R

3

) - 1,5

÷

2,0 cm

R

4

N = RvNv + 1,0

N N

1

= 2,0 cm

R

4

T

8

=

0

,

5

2

1

+

RvNv

P

11

P

17

= P

11

P

14

– 0,5

P

17

P

18

= 1,0

P

11

P

19

= P

2

P

3

+ 5,0

R

5

R

6

=

4

1

R

4

P

11

N N

2

= 13,0 cm

R

4

R

7

=

2

1

R

4

R

5

+ 1,0

R

4

R

8

=

4

1

R

4

R

5

+ 1,0

P

11

P

20

=

2

1

P

11

P

19

+ 0,5

R

6

R

9

=

2

1

R

6

R

7

R

6

R

10

=

10

1

R

6

R

7

R

8

R

11

=

2

1

R

8

P

18

Modelowanie konstrukcyjne formy rękawa

T

8

T

10

= 0,5cm

T

9

T

11

= 1,5 cm

Zwężenie szerokości rękawa na linii łokcia. Punkt T

11

łączymy prostymi z punktami: N

2

i R

6

otrzymujemy punkt P

21

P’

17

P

22

= P

14

P

16

Odcinek P

14

P

16

mierzymy na formie przodu po krzywej pachy. Punkt P

22

wyznacza

położenie linii szwu wewnętrznego rękawa
P

22

P

23

= P

15

P

13

+ 0,5

÷

0,8 cm

Odcinek P

15

P

13

mierzymy na formie tyłu po krzywej pachy. Dodatek konstrukcyjny

wynoszący 0,5

÷

0,8 cm jest wielkością wdania główki rękawa do pachy. Punkt P

23

jest

punktem montażowym główki rękawa z punktem P

13

na krzywej pachy tyłu.

P

23

R

12

= P

13

R

1

Odcinek P

13

R

1

mierzymy na formie tyłu po krzywej pachy przy zamkniętej zaszewce

barkowej
P’

17

R

13

= P

14

R

3

Odcinek P

14

R

3

mierzymy na formie przodu po krzywej pachy. Długość krzywej między

punktami R

12

R1

3

wyznacza wielkość wdania główki rękawa do krzywej pachy tyłu i przodu

części barkowej na odcinku między punktami montażowymi P

13

P

14

formy tyłu i przodu.

R

13

R

14

=

3

1

R

12

R

13

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

Punkt R

14

jest punktem montażowym główki rękawa ze szwem barkowym.

T

11

T

12

= P

21

P

22

Z punktu P

22

przez punkt T

12

prowadzimy prostą która wyznacza linię szwu wewnętrznego

i otrzymujemy punkt N

3

Formę rękawa w rozłożeniu otrzymujemy przez rozłożenie siatki:

−

Tylną cześć rękawa po prostych: R

6

T

11

i T

11

N

2

−

Przednią część rękawa po prostych: P

18

T

10

i T

10

N

Poprawiamy linię dołu rękawa i linię przedniej części szwu wewnętrznego rękawa. W celu
zmniejszenia wielkości kątowej zaszewki łokciowej na linii dołu rękawa część zaszewki
przemieszczamy do linii szwu wewnętrznego jak na rysunku nr 17. Wyznaczoną wartość
liczbową równą 1,0 cm wdajemy przy montażu szwu. Zaszewkę łokciową przesuwamy
w kierunku szwu wewnętrznego tyłu i skracamy jak na rysunku. Wyznaczamy punkty
montażowe główki rękawa z krzywą pachy tyłu i przodu.

Rys. 17. Konstrukcja i modelowanie form rękawa z zaszewką dla figury D [4, s. 101]

Konstrukcja i modelowanie form kołnierza (rys. 18)

Formę kołnierza konstruujemy na fragmencie form przodu. Przedłużamy linię barku:
S

5

K = 1,5 cm

S

7

P

27

= 19,5 cm

Punkt P

27

wyznacza długość zapięcia. Wyznaczamy miejsce dziurki – powstaje punkt W.

Z punktu W, przez punkt K, prowadzimy prostą – linię załamania kołnierza. Nanosimy
fragment kształtu kołnierza na formę przodu i przenosimy po linii załamania kołnierza.
K K

1

= S S

3

+ 0,5

Odcinek S S

3

mierzymy po krzywej podkroju szyi. Z punktu S

5

zakreślamy łuk promieniem

równym długości odcinka S

5

K

1

K

1

K

2

= 3,0 cm

Na przedłużeniu prostej S

5

K odmierzamy 0,5 cm. Otrzymany punkt łączymy linią

przerywaną z punktem K

2

. Wykreślamy linię środka kołnierza.

K

2

K

3

= 1,0 cm

Punkt K

3

łączymy krzywą styczną z krzywą podkroju szyi.

K

3

K

4

= 4,5 cm – szerokość kołnierza.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

Rys. 18. Konstrukcja i modelowanie form kołnierza [4, s. 102].

4.6.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jaka jest różnica między obwodem klatki piersiowej i bioder u reprezentantki figury

typu D?

2. Jaki rodzaj odzieży jest odpowiedni dla figury typu C i D?
3. Jakie wymiary potrzebne są do wykonania konstrukcji sukni damskiej?
4. Dlaczego konstrukcja odzieży dla figur typu C i D wymaga zaszewki piersiowej

o zwiększonej wartości kątowej i wydłużeniu długości przodu?

4.6.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wypisz z tabeli wymiarów wymiary dla reprezentantki figury typu C, które niezbędne

są do wykonania konstrukcji sukni.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) wypisać miary reprezentantki figury typu C,
2) przedstawić wyniki swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tabele wymiarów z wymiarami szczegółowymi z podziałem na grupy typologiczne,

−

karta odpowiedzi.

Ćwiczenie 2

Na podstawie wypisanych miar i podanego opisu, oblicz długości odcinków

konstrukcyjnych niezbędnych do narysowania siatki konstrukcyjnej sukienki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) obliczyć długości odcinków konstrukcyjnych,
2) wyniki wpisać do karty odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

plansze z wypisanymi odcinkami konstrukcyjnymi,

−

kalkulator,

−

karta odpowiedzi.

Ćwiczenie 3

Na

podstawie

obliczonych

odcinków

konstrukcyjnych

wykonaj

konstrukcję

i modelowanie form sukni tyłu i przodu dla figury typu C.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) narysować siatkę konstrukcyjną sukni,
2) wykonać modelowanie konstrukcyjne przodu i tyłu,
3) wykreślić kontury zmodelowanych form,
4) zaprezentować wyniki swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

papier do kreślenia konstrukcji,

−

przybory kreślarskie.

4.6.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) podać różnicę między obwodem klatki piersiowej a obwodem bioder

dla sylwetki typu D?





2) scharakteryzować odzież dla figury typu C i D?





3) wypisać miary potrzebne do wykonania konstrukcji sukni dla typu

sylwetki C?





4) obliczyć odcinki konstrukcyjne dla sukni damskiej dla typu sylwetki

C?





5) narysować siatkę konstrukcyjną sukni damskiej dla typu sylwetki C?





6) wykreślić kontury sukni damskiej dla typu sylwetki C i D?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki zaznacz błędną odpowiedź kółkiem, a następnie ponownie
zakreśl odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi na pytanie będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 60 min.

Powodzenia!

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Figura charakteryzująca się zgarbionymi plecami, słabo rozwiniętą klatką piersiową to

a) figura prosta.
b) figura normalna.
c) figura sprężysta.
d) figura pochyła.

2. Figura o wypukłych plecach i płaskiej klatce piersiowej wymaga

a) wydłużenia przodu i skrócenia tyłu w części pachowej.
b) wydłużenia tyłu i skrócenia przodu w części pachowej.
c) wydłużenia przodu i tyłu w części piersiowej.
d) nie wymaga żadnych zmian.

3. Przystosowanie form odzieży dla figury sprężystej wymaga kontrolnych wymiarów

a) XlXl, XcXc.
b) RvRv, XcXc.
c) SyTy, SySvXpTp.
d) SyTy,XcXc.

4. Pomiar kontrolny ZTv zdejmujemy przy figurze

a) jednym biodrze niższym.
b) jednym barku niższym.
c) z bocznym skrzywieniem kręgosłupa.
d) normalnej.

5. Sylwetka kobieca o wymiarach 164/108/124 należy do

a) typu B.
b) typu A.
c) typu C.
d) typu D.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

6. Nogi schodzące się w kolanach a rozchodzące w kostkach nazywa się nogami

a) koślawymi „X”.
b) szpotawymi .
c) nogami „O”.
d) krzywymi.

7. Do modelowania form spodni na nogi „O” zdejmuje się wymiar

a) ZTv z prawej i z lewej strony.
b) rozstawienia nóg w kolanach.
c) rozstawienia nóg w kostkach.
d) długości krocza.

8. Modelowanie form marynarki na sylwetkę z bocznym skrzywieniem kręgosłupa

a) wymaga skrócenia linii boku po stronie obniżonego barku i wydłużenia po stronie

przeciwnej.

b) wymaga wydłużenia linii boku po stronie obniżonego barku.
c) wymaga skrócenia linii boku po stronie podwyższonego barku.
d) nie wymaga żadnych zmian.

9. Poniższą formę spodni przystosowano dla figury o nogach

a) zbyt krótkich.
b) „X”.
c) „O”.
d) zbyt długich.

10. Do wykreślenia konstrukcji sukni damskiej dla nietypowej figury nie jest konieczny

wymiar
a) ZWo.
b) opx.
c) ot.
d) ou.

11. Dla sylwetki typu D najodpowiedniejszy jest fason odzieży

a) b) c)

d)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

12. Poniższa forma przystosowana została dla sylwetki

a) sprężystej.
b) pochyłej.
c) z bocznym skrzywieniem kręgosłupa.
d) z obniżonym barkiem.

13. Mając dane wymiary kontrolne figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa ZRv 147,0 –

po stronie podwyższonego barku i ZRv 144,0 – po stronie obniżonego barku należy
skrócić formę marynarki po stronie obniżonego barku, a wydłużyć po stronie
podwyższonego o
a) 1,0 cm.
b) 1,5 cm.
c) 2,0 cm.
d) 2,5 cm.

14. Poniższa forma przystosowana jest do figury o

a) wypukłych pośladkach.
b) jednym barku niższym.
c) jednym biodrze niższym.
d) płaskich pośladkach.

15. Rysunek przedstawia figurę

a) z bocznym skrzywieniem kręgosłupa.
b) wypukłych plecach i płaskiej klatce piersiowej.
c) płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej.
d) jednym barku niższym.

16. Dla figur za tęgich i za niskich najodpowiedniejsze są ubiory

a) w stylu romantycznym, o takich detalach jak falbany, draperie, marszczenia.
b) z cięciami poziomymi, karczki, duże nakładane kieszenie.
c) liniach pionowych, o takich detalach jak plisy, fałdy, dekolty w kształcie V.
d) z elementami stylu sportowego, pagony, klapki, kieszenie z mieszkiem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

17. Nogi zbyt krótkie można optycznie wydłużyć stosując

a) obszerne spodnie z mankietami.
b) spodnie, spódnice, sukienki z podwyższoną talią.
c) fasony zbluzowane z obniżoną talią.
d) zróżnicowane partie kolorystyczne np. rajstopy różniące się kolorem od spódnicy.

18. Rysunek przedstawia konstrukcje kołnierza dla nietypowej figury kobiecej

a) szalowego.
b) typu „be –be”.
c) marynarskiego.
d) na stójce.

19. Łuk długości pleców oznaczony jest symbolem

a) XlXl.
b) SySvXpTp.
c) SySvXp.
d) SyTy.

20. Wymiar ZRv zdejmujemy przy figurze

a) z bocznym skrzywieniem kręgosłupa.
b) sprężystej.
c) pochyłej.
d) normalnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Modelowanie form odzieży dla figur nietypowych

Zakreśl poprawną odpowiedź

.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

40

6. LITERATURA

1. Fałkowska-Rękawek E.: Podstawy projektowania odzieży. WSiP, Warszawa 2000
2. Lewandowska-Stark E.: Modelowanie form odzieży na górną część ciała. SOP, Toruń

1999

3. Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odzieży męskiej. WSiP,

Warszawa1995

4. Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995

Czasopisma:
– Odzież
– Przemysł Mody