Probiotyki antybiotyki id 66316 Nieznany

background image

Kazimierz Madaliński

Działanie antybiotyków i probiotyków

na układ odpornościowy

Państwowy Zakład Higieny

Warszawa

background image

Badania interakcji A z układem odpornościowym

Aminoglikozydy

Penicyliny

Makrolidy

Tetracykliny

Cefalosporyny

Amfoterycyna B

Rodzaj A

Funkcja neutrofilów

chemotaksja fagocytoza

Ekspresja

receptorów

Fc IgG

Limfocyty

T i B

ADCC

Cytokiny

(leukopenia)

A. Jankowski / K. Zeman 2002

background image

Efekt immunomodulacyjny A

Najbardziej wszechstronnie, na pewnym etapie, efekt ten
podsumowała grupa belgijska z Ghent – na podstawie danych
z bazy MEDLINE do 1994 r.
Badania dotyczyły 3 oddziaływań A :
5. na chemotaksję i fagocytozę neutrofilów,
6. na funkcje limfocytów,
7. na syntezę cytokin.

Wprowadzono pojęcie

liczba doniesień ‘+’ – liczba doniesień ‘-’

‘immune index’

ogólna liczba doniesień

Efekt IM jest dosyć różnorodny; oprócz przeważających doniesień
negatywnych, zaobserwowano pewne efekty (+)...

van Vlem B. – Infection 1996, 24, 275-91

background image

Efekt immunomodulacyjny (+)

(1) Na fagocytozę:

cefodyzym, cefoksytyna, imipenem,
amfoterycyna B, klindamycyna

(1a) Na chemotaksję:

klindamycyna, cefoksytyna, imipenem

(2) Na proliferację limfocytów:

cefodyzym (najsilniejszy efekt)

(2a) Na syntezę przeciwciał:

cefodyzym

(2b) Na komórki NK:

imipenem, cefodyzym, klindamycyna

(3) Na syntezę cytokin:

erytromycyna, amfoterycyna B

van Vlem B. i wsp. – Infection 1996

background image

Makrolidy – ich efekt na odporność

(działanie IM – nowsze prace)

Klarytromycyna (Kl) i azytromycyna (AZ)

Badano efekt na wydzielanie szeregu cytokin (IL-1 – IL-10), TNF-

α

przez

ludzkie monocyty

Najważniejszy efekt obniżający, a więc powodujący supresję:
Kl na IL-6

w 60%

Kl na TNF-

α

w 86%

AZ na IL-1-

α

w 100%

AZ na TNF-

α

w 100%

Wykazano więc silną aktywność immunomodulacyjną

Khan i wsp. (JS Remington), 1999

background image

Makrolidy (c.d.)

W trakcie długotrwałego stosowania makrolidów, zaobserwowano
ich aktywność IM:
Działanie przeciwbakteryjne, ale także przeciwzapalne,
które zastosowano np. przy leczeniu przewlekle nawracającego
‘osteomyelitis’ (AZ),

zaobserwowano działanie wzmacniające odpowiedź limfocytów

subpopulacji Th1 (EM); próby leczenia przeciwalergicznego

wreszcie stwierdzono aktywność p-nowotworową

współczesnych makrolidów

Sato i wsp. 1999, Schilling i wsp. 2000, Williams 2001

erytromycyna - EM

background image

Makrolidy, efekty biologiczne (c.d.)

Antybiotyki makrolidowe wykazują największy potencjał
IM (przeciwzapalny, supresyjny)

Hamują ‘wybuch tlenowy’ fagocytów (np. erytromycyna A)

Dla tych antybiotyków wylicza się IC50, tj. stężenie, które

hamuje 50% odpowiedzi neutrofilów

Na podstawie działania p-zapalnego M są skutecznie stosowane

w leczeniu uogólnionego zapalenia oskrzelików, a także jako
uzupełniająca terapia w astmie (p. też efekt na Th1)

Rubin i wsp. 2000, Abdelghaffar i wsp. 2002

background image

Antybiotyki a układ odpornościowy

A z reguły wpływają niekorzystnie – przez bezpośrednie

działanie na komórki – lub wywoływanie dysbakteriozy

Dochodzi do zmniejszenia liczby bakterii jelitowych,

co wiąże się ze zmniejszeniem stymulacji antygenowych

W przypadkach szczególnej wrażliwości organizmu, dochodzi

do rozwoju mechanizmu ‘błędnego koła’:

zakażenie – antybiotyk – depresja układu odpornościowego –
- zwiększenie podatności na zakażenie – zakażenie - antybiotyk

A. Jankowski / K. Zeman 2002

background image

Bakterie kwasu mlekowego (LAB)

Wpływ na układ odpornościowy, m.in. modyfikację syntezy cytokin

Zwiększenie ilości śródbłonkowych komórek

limfatycznych w proksymalnej części jelita cienkiego (dośw.)

Populacja komórek wydzielająca IL-2, IL-12, IFN-

γ

cytokiny typu Th1

Stymulacja syntezy IFN-

γ

przez ludzkie limfocyty in vitro,

a także in vivo

Solis-Pereira i wsp. Am.J.Clin.Nutr. 1997, 66, 512-25 s.

Rola IFN-

γ

- ‘immune interferon’

background image

Definicja probiotyku

Są to żywe mikroorganizmy występujące w żywności

lub preparatach leczniczych, które po spożyciu korzystnie

wpływają na zdrowie gospodarza poprzez poprawę

endogennej flory jelitowej

Bakterie kwasu mlekowego

Lactic acid bacteria

background image

Definicja prebiotyku

Jest to związek chemiczny lub środek spożywczy

modyfikujący środowisko przewodu pokarmowego –
by ułatwić namnażanie pożytecznych składników flory jelitowej.

Prebiotyki są to nietrawione oligosacharydy, które

fermentują w jelicie grubym.

Stosowany łącznie z probiotykiem – daje właściwy efekt.

Przykłady:

inulina, FOS (fosfooligosacharyd).

background image

Jak to się zaczęło? (Słowianie potrafią!)

Leczenie zaburzeń jelitowych niemowląt za

pomocą hodowli ‘Bacillus lactis aerogenem’,

Zbadano 18 chorych niemowląt, a 6 poddano

eksperymentalnej terapii,

Serwatkę wyjałowioną rozlewano do probówek i ponownie

wyjałowiono. Do porcji w probówce dodawano 24-godz.
hodowlę „Bacillus lactis aerogenem’
i podawano
niemowlętom wraz z pokarmem:

> 3 probówki/dziennie

Ilja Metchnikoff, Fagocytoza – 1906
(J. Brudziński, Przegl. Lek. Nr 48 i 49, 1899)

background image

Rozumowanie J. Brudzińskiego

Wprowadzając do jelit dziecka bakterie

niechorobotwórcze, fizjologicznie przebywające w
przewodzie pokarmowym – chcemy zniszczyć odmianę
bakterii (Proteus vulgaris
), obcą i szkodliwą dla tego
przewodu.

Jednym słowem – w walce o byt bakterii chcemy wesprzeć

odmianę nieszkodliwą, korzystną dla przewodu pokarmowego.

Działanie Bacillus lactis aerogenem wytwarza z cukru

kwas, który przeszkadza w rozwoju Proteusa.

background image

Historia badań probiotyków

(Brudziński, Miecznikow, Zychowicz i in.)

Naukowcy rosyjscy na początku lat 80. wiązali

występowanie alergii pokarmowej z nieprawidłową mikroflorą
jelit (Shaternikov, 1982).

Zaobserwowano następnie, że podanie mieszaniny

Propionibacterium i Lactobacillus acidoph. przyspiesza
ustępowanie objawów alergii pokarmowej (Lascutova, 1985).

Potem zaś, że ochotnicy przyjmujący jogurt mają stężenie

IgE

i

częstość występowania alergii/Trapp’93

background image

Stosowanie mleka acidofilnego w ognisku epid.

czerwonki (Shigella sonnei) u dzieci

Przedstawiono pomyślny wynik zastosowania w diecie dzieci

kultury bakteryjnej Lact. acidophilus w celu opanowania

endemii czerwonki (Shigella sonnei) w Domu Małych Dzieci

(woj. olsztyńskie).

Kulturę podawano w dawce 20-150 ml dziennie przez okres ½ roku.

W poprzednich latach zastosowanie ogólnie przyjętych metod

zwalczania zakażenia było nieskuteczne.

Zychowicz C. i wsp. Ped. Pol. 1975, 50, 429-35.

background image

Mechanizm działania mleka acidofilnego u dzieci

zakażonych Shigella

Badania doświadczalne wykazały zabijanie przez

L. acidophilus pałeczek Shigella, Salmonella itp.

Po spożyciu i rozwoju pałeczek kwasu mlekowego obniża

się pH treści żołądkowej i jelitowej i zwiększają się ich
właściwości bakteriobójcze.

L. acidophilus działa korzystnie na motorykę jelita.

Właściwości odżywcze mleka acidofilnego ogólnie

wzmacniają dziecko. Następuje mniejsze zużycie kwasu
solnego, a wolny kwas warunkuje dobre wchłanianie Ca

++

,

P+ i Fe

+++

.

background image

Badania i wdrożenia polskie

Prace badawcze, prowadzone do uruchomienia w Polsce

produkcji mleka bifido-acidofilnego (modyfikowane
enzymatycznie),

Dwa wyselekcjonowane szczepy: Bidid. + Lactobacillus

o zawartości żywych komórek

10

6

/ml

,

Przeznaczenie dla: dzieci z nietolerancją cukru mlekowego;

słabo rozwijających się; dzieci i dorosłych poddanych
antybiotykoterapii; osób starszych.

(Maria Bielecka i wsp., 1999)

background image

Właściwości immunomodulacyjne

Podanie doustnie myszkom bakterii szczepu: Lactobacillus casei

Shirota (LcS)

Stymulowało komórki Th1 (helper),

Aktywowało odporność komórkową,

Hamowało syntezę IgE,

Wzmacniało syntezę IgG anty-grypie,

Hamowało powstanie nowotworów.

Czasopismo: Antonie van Leeuwenhoek, 1999, 76, 383-89

background image

Wykorzystanie probiotyków jako

immunomodulatorów

Stany po napromieniowaniu i chemioterapii w leczeniu nowotworów

Długotrwałe leczenie pacjentów po przeszczepach szpiku kostnego

i innych narządów

Stany po długotrwałej antybiotykoterapii

Biegunki, szczególnie infekcyjne

Okres immunizacji osób trudnych do uodpornienia, np. chorzy

z białaczką, chłoniakami; przewlekłą niewydolnością nerek i wątroby

Indukcja tolerancji limfocytów T – choroby autoimmunizacyjne

background image

Probiotyki – zastosowanie

w pierwotnym zapobieganiu chorobie atopowej

Założenia: Teoria ‘higieniczna’ zakłada, że wzrost

częstości chorób atopowych w krajach wysokiej cywilizacji

zależy od zmniejszającej się ekspozycji na drobnoustroje

we wczesnym okresie życia,

Podjęto badania wpływu Lactobacillus GG (szczep efektywny

i bezpieczny we wczesnym okresie życia) na występowanie

chorób atopowych.

Kalliomaeki i wsp., Lancet, April 2001

background image

Wykonanie badań

Kwalifikacja kobiet w ciąży (matek)

mające > 1 krewnego (1 stopnia) z wypryskiem atopowym,

alergicznym zapaleniem nosa lub astmą

159 matek losowanych komputerowo, otrzymywało przez 2 – 4 tyg.

przed porodem:

1 x 10

6

CFU/dziennie

2 kaps. placebo

Lactobacillus GG

po porodzie, matki karmiące piersią dalej otrzymywały kapsułki, lub

dzieci (w formie rozp. w wodzie, łyżeczką)

podawanie kapsułek kontynuowano po urodzeniu przez 6 miesięcy

background image

Wyniki badań

Ocena:

132 ze 159 badanych (83%) można było ocenić po 2 latach,

W tym czasie wyprysk atopowy rozpoznano u 46 ze 132 dzieci (35%);

dalej – astma u 6 i alergiczne zapalenie nosa u 2 z tych dzieci,

Częstość wyprysku alergicznego w grupie ‘probiotyki’ stanowiła

połowę tegoż w grupie ‘placebo’:

(23%) vs (46%).

Tak więc:

Lactobacillus rhamnosus GG był efektywny w zapobieganiu wczesnej

chorobie atopowej u niemowląt wysokiego ryzyka.

Lancet 2001, 357, 1076-79

background image

Komentarz do pracy Kalliomaeki (2001) (1)

1. Rytm podania probiotyków: 2-4 tygodni przed porodem

potem 6 miesięcy – noworodkom po urodzeniu

wytwarza zbieżność między dziecięcą a matczyną florą przewodu

pokarmowego.

2. Istnieją istotne różnice w populacji światowej

między uprzywilejowanymi (skłonnymi do alergii) a noworodkami

ze stref biedniejszych (tzw. Trzeci Świat) – w którym jest więcej

Biofidobact. i Lactobacillus.

background image

Komentarz do pracy Kalliomaeki (2001) (2)

3. Postęp cywilizacyjny niesie bowiem zastąpienia naturalnej flory

przewodu pokarmowego – szczepami szpitalnymi, m.in. przez

procedury takie jak cięcia cesarskie, czy przyjęcie przyszłej matki

na oddziały patologii ciąży, czy opieki specjalistycznej.

Tymczasem naturalne limfocyty siary winny być zdominowane

przez limfocyty T pochodzące z przewodu pokarmowego

o receptorach

γδ

i integrynie

β

7.

background image

Przykłady napojów nowej generacji

Acidophilus milk (wiele krajów Europy):

Lactobacillus acidophilus, Leuconostoc mesenteroides

Laktokoki

Bioghurt

(niemcy)

Lactobacillus acidophilus

Streptococcus thermophilus

Yakuly

(Japonia, Holandia):

Lactobacillus paracasei (Shirota)

Lactobacillus rhamnosus

Actimel (Lactobacillus casei – ‘defensis’)

m.in. Z Libudzisz, Żywienie człowieka i metabol., 1999, 26, supl. 1, 5-13


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
antybiotyki id 66312 Nieznany
konspekt antybiotyki id 245476 Nieznany
9 Antybiotyki id 48018 Nieznany
Antybiotyki 4 id 66255 Nieznany (2)
antybiotyki Makrolidy 2 id 6236 Nieznany (2)
antybiotyki b laktamy id 623641 Nieznany (2)
Pediatria Probiotyki id 354134 Nieznany
F Probiotyki id 167985 Nieznany
Abolicja podatkowa id 50334 Nieznany (2)
4 LIDER MENEDZER id 37733 Nieznany (2)
metro sciaga id 296943 Nieznany
perf id 354744 Nieznany
interbase id 92028 Nieznany
Mbaku id 289860 Nieznany
miedziowanie cz 2 id 113259 Nieznany
LTC1729 id 273494 Nieznany
D11B7AOver0400 id 130434 Nieznany

więcej podobnych podstron