Norbert Szmolke

2012

Hydrologia

Hydrologia

Pomiary

w hydrologii

W niniejszym opracowaniu wykorzystano fragmenty prezentacji, opracowanej

przez Romana Skąpskiego a dostępnej na stronie www.imgw.pl

Pomiary i przyrz

ą

dy hydrologiczne

Pomiary i obserwacje stanów wód

Rodzaje przyrz

ą

dów pomiarowych:

wodowskaz łatowy

wodowskaz sprz

ęż

ony

wodowskaz skarpowy

wodowskaz pływakowy

wodowskaz samopisz

ą

cy (limnigraf)

wodowskazy szpilkowe

Pomiar wielko

ś

ci opadu

Pomiar pr

ę

dko

ś

ci wody

Rodzaje przyrz

ą

dów pomiarowych

:

pływaki
młynki hydrometryczne
dynamometry

Pomiar gł

ę

boko

ś

ci wody

Przyrz

ą

dy pomiarowe:

sonda sztywna
sonda zawieszona

Pomiar nat

ęż

enia przepływu

Metody bezpo

ś

rednie

Metody po

ś

rednie

Pomiary rumowiska

unoszonego

wleczonego

Pomiary i obserwacje stanów wód

Stanem wody w cieku lub zbiorniku wodnym

H

nazywa

si

ę

poziom wzniesienia zwierciadła wody w miejscu

pomiaru ponad umowny poziom porównawczy (zero
wodowskazowe), co nie jest równoznaczne z
gł

ę

boko

ś

ci

ą

cieku.

Gł

ę

boko

ść

- wysoko

ść

zwierciadła wody ponad dno cieku

Napełnienie - wysoko

ść

zwierciadła wody ponad dno teoretyczne (dotyczy profilu cieku).

Dno teoretyczne – jest to dno wyznaczone przez zwierciadło wody przy przepływie równym
zero.

Stany wód

Wyró

ż

nia si

ę

stan

niski,

ś

redni,

wysoki

,

ostrzegawczy,

alarmowy.

Stan ostrzegawczy

Układa się poniżej stanu alarmowego, a po jego
przekroczeniu ogłaszane jest pogotowie powodziowe.
Wielkość różnicy pomiędzy stanem ostrzegawczym i
alarmowym zależy od charakteru rzeki i przeciętnej
szybkości przyboru wody.
Stan ostrzegawczy na łatach wodowskazowych bywa
oznaczany kolorem

niebieskim

.

Stan alarmowy

Jest to taki stan napełnienia koryta, przy którym

woda zaczyna zagra

ż

a

ć

obszarom

zagospodarowanym i budowlom wodnym.

Osi

ą

gni

ę

cie stanu alarmowego jest podstaw

ą

ogłoszenia alarmu powodziowego.

Wysoko

ść

takiego stanu (w centymetrach)

ustalana jest przez wła

ś

ciwy urz

ą

d

administracji wodnej w porozumieniu z
lokalnym komitetem przeciwpowodziowym i
Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

Zwykle stan ten le

ż

y w pobli

ż

u wody brzegowej lub

nieco poni

ż

ej zwyczajnej wielkiej wody.

Stan alarmowy na łatach wodowskazowych bywa

oznaczany kolorem

czerwonym.

Pomiary stanów wód

Do pomiarów stanów wód słu

żą

wodowskazy.

Wybór odpowiedniego rodzaju wodowskazu

zale

ż

y od rodzaju rzeki lub zbiornika

wodnego oraz od charakteru
zamierzonych pomiarów.

Posterunki wodowskazowe

Pomiary i obserwacje, s

ą

wykonywane o godz.6.00.

Podstawowy zakres pomiarowy:

Stan wody
Zjawiska lodowe i grubo

ść

pokrywy lodowej

Zarastanie koryta rzeki ro

ś

linno

ś

ci

ą

Ewentualnie zapis dobowego przebiegu stanu wody [limnigraf]
Ewentualnie temperatura wody

Obsługa – obserwator ryczałtowy

Na niektórych posterunkach pomiary stanu wody s

ą

wykonywane tak

ż

e o 12.00 i 18.00.

Po przekroczeniu stanu ostrzegawczego pomiary

nadzwyczajne s

ą

wykonywane co 6 godzin, a po przekroczeniu

stanu alarmowego co 3 godziny.

Sie

ć

posterunków wodowskazowych

Rodzaje wodowskazów

Wodowskaz łatowy (łata wodowskazowa) –
urz

ą

dzenie słu

żą

ce do pomiaru stanu wody, składaj

ą

ce

si

ę

z konstrukcji no

ś

nej z przymocowanym do niej

podziałem w postaci segmentowanych tablic. Za
pomoc

ą

łaty wodowskazowej mierzy si

ę

wysoko

ść

lustra wody w stosunku obranej płaszczyzny
odniesienia (tzw. zero wodowskazu). Warto

ść

elementarna podziału ma długo

ść

2 cm, a opis cyfrowy

podany jest co 10 cm. Odczyt stanu wody dokonywany
jest z dokładno

ś

ci

ą

do 1 cm przez obserwatora w

okre

ś

lonych terminach obserwacji.

Wodowskaz sprz

ęż

ony – zło

ż

ony z kilku łat

wodowskazowych. Stosuje si

ę

go przy płaskich

brzegach i du

ż

ych wahaniach zwierciadła wody.

Wodowskaz zło

ż

ony (skarpowy) – charakteryzuje

si

ę

on tym, i

ż

podziałki wodowskazowe umieszczane

s

ą

na pochyłych skarpach. Wówczas wymiary

podziałek s

ą

tak dobrane, aby odczyty na nich

odpowiadały cm wzniesieniom wody w pionie

Łata cyfrowa - magnetyczna

Wodowskaz pływakowy – zbudowany jest z
pływaka zamocowanego na jednym ko

ń

cu

linki, za

ś

na drugim ko

ń

cu zaczepiona jest

przeciwwaga.

Miar

ą

poziomu wody jest

odchylenie pływaka na
dan

ą

wysoko

ść

.

Jego rozwini

ę

ciem jest

limnigraf

.

Limnigraf

- urz

ą

dzenie umo

ż

liwiaj

ą

ce ci

ą

gł

ą

rejestracj

ę

stanu i zmian poziomu wody. Odtwarza na wykresie
przebieg dobowy, tygodniowy, miesi

ę

czny, a nawet

roczny stanu wody. Limnigraf składa si

ę

z pływaka na

ta

ś

mie lub lince z przeciwwag

ą

, nap

ę

dzaj

ą

cego koło

pomiarowe, a za jego po

ś

rednictwem elementy

kre

ś

l

ą

ce hydrogram. Pływak limnigrafu umieszczony

jest w studni limnigraficznej poł

ą

czonej przewodem z

korytem rzeki. Uj

ś

cie przewodu musi znajdowa

ć

si

ę

poni

ż

ej

NNW - najni

ż

szej wody wieloletniej

.

Wyró

ż

nia si

ę

dwa podstawowe typy limnigrafów - o

zapisie stanów wód

analogowym

i

cyfrowym

.

Urz

ą

dzenia analogowe zapisuj

ą

na ta

ś

mie papierowej

pionowy ruch pływaka.

Sposoby wbudowania rzecznych limnigrafów pływakowych:
a) w pionowej rurze,
b) w studni z uj

ęciem poziomym,

c) w studni poł

ączonej z obszarem płynącej wody za pomocą przewodu lewarowego.

Obecnie coraz cz

ęś

ciej stosuje si

ę

cyfrowe

systemy rejestracji stanów wód

, przy czym

odpowiedni przetwornik pomiarowy na
podstawie pomiaru ci

ś

nienia

hydrostatycznego słupa wody okre

ś

la jego

wysoko

ść

nad poziom zainstalowania

czujnika.

Urz

ą

dzenie limnigrafu słu

żą

ce do zapisu

stanu wody umieszczone jest w

budce

limnigraficznej

, co wynika z konieczno

ś

ci

zabezpieczenia delikatnej konstrukcji przed
wpływem niekorzystnych warunków
pogodowych

Budka limnigraficzna

w

w

w

.p

o

g

o

d

yn

ka

.p

l

Wodowskaz szpilkowy (haczykowy) – stosuje si

ę

je

do precyzyjnych pomiarów stanów wody w
laboratoriach wodnych. Zaopatrzone s

ą

one w

szpilk

ę

prost

ą

lub zakrzywion

ą

w postaci haczyka.

dokładno

ść

pomiaru si

ę

ga do 0,1 mm.

Repery

Utrwalony

w

terenie,

naturalny

lub

sztuczny, znak o znanej rzędnej nad
przyjętym poziomem odniesienia (o
znanej wysokości n.p.m.) stanowiący
podstawę pomiarów niwelacyjnych.

Pomiar wielko

ś

ci opadu

Pomiary i obserwacje, przy wykorzystaniu aparatury

standardowej i automatycznej, s

ą

wykonywane o

6.00, a uzupełniaj

ą

ce je obserwacje wizualne, przez

cał

ą

dob

ę

Podstawowy zakres pomiarowy:

Wysoko

ść

opadu i pokrywy

ś

nie

ż

nej

Obserwacje wizualne [zjawiska, zachmurzenie]
Ewentualnie zawarto

ść

wody w

ś

niegu

Wlot deszczomierza ma 200 cm2 i jest umieszczony 1

metr nad powierzchni

ą

gruntu, a na posterunkach

poło

ż

onych powy

ż

ej 500 metrów nad poziomem

morza, na wysoko

ś

ci 1,5 metra

Posterunki opadowe – deszczomierze Hellmana

Posterunki opadowe – deszczomierz

automatyczny

Deszczomierz wagowy

Sie

ć

posterunków opadowych

w

w

w

.p

o

g

o

d

yn

ka

.p

l

Pomiar pr

ę

dko

ś

ci wody

Pływaki – stosuje si

ę

do pomiarów pr

ę

dko

ś

ci

powierzchniowej (najcz

ęś

ciej w nurcie rzeki).

Młynek hydrometryczny –

słu

ż

y

do pomiaru punktowej pr

ę

dko

ś

ci

wody w ró

ż

nych pionach i na

ró

ż

nych gł

ę

boko

ś

ciach w

poprzecznym przekroju rzeki.

Podczas pomiaru młynek przekazuje

sygnał co pewn

ą

liczb

ę

obrotów.

Parcie wody powoduje obrót wirnika

młynka.

Pr

ę

dko

ść

przepływu okre

ś

la si

ę

zliczaj

ą

c liczb

ę

obrotów wirnika w

okre

ś

lonym czasie lub mierz

ą

c

czas jaki jest potrzebny na
wykonanie okre

ś

lonej liczby

obrotów.

Pr

ędkość wody określa się następnie z równania młynka:

V= α + ß n

gdzie:
α

i ß - współczynniki młynka określane w wyniku procesu

cechowania

w kanale hydrometrycznym
n - ilość obrotów młynka w jednostce czasu [ obr/s].

Aby otrzymać wartość prędkości przepływu niezbędne jest określenie
powierzchni przekroju w którym mierzony jest przepływ oraz prędkości
wody w punktach pomiarowych.

Zsumowanie iloczynów powierzchni

cząstkowych i prędkości średnich dawało rezultacie natężenie
przepływu. W rezultacie, stosując metodę pięciopunktową, przy
szerokości rzeki powyżej 300 m stosowano 20 pionów co dawało 100
punktów pomiaru prędkości wody, na podstawie których obliczano w
kolejnych krokach uśredniania natężenie przepływu.

Młynek hydrometryczny

(duże cieki wodne)

Młynek hydrometryczny

(małe cieki wodne)

W przypadku pomiaru w

małych ciekach
wodnych młynek
mocowany jest na

ż

erdzi, tj. lekkim dr

ąż

ku

do r

ę

cznego

sondowania gł

ę

boko

ś

ci.

U

ż

ywany przy

pomiarach przepływu,
wykonywanych w bród,
z łódki, b

ą

d

ź

z pokrywy

lodowej.

Każdy używany młynek hydrometryczny powinien
być co jakiś czas kalibrowany (cechowany) w

KANALE HYDROMETRYCZNYM

, aby uniknąć

przekłamań w wynikach pomiarów. Zarówno
kalibracja młynka jak i pomiary hydrologiczne
wykonywane z jego pomocą są realizowane według
procedur pomiarowych zgodnych z normami PN-
ISO np. PN-ISO 748:2000.

Celem kalibracji jest wyznaczenie zależności
pomiędzy liczbą obrotów przyrządu a prędkością
cieku wodnego.

Zasady kalibracji młynka

W kanale młynek porusza si

ę

z okre

ś

lon

ą

, stał

ą

pr

ę

dko

ś

ci

ą

wzgl

ę

dem wody pozostaj

ą

cej w spoczynku (w warunkach

rzeczywistych jest odwrotnie).

Cechowanie (kalibracja) młynka rozpoczyna si

ę

od

najmniejszych pr

ę

dko

ś

ci i stopniowo, przy kolejnych

"jazdach", pr

ę

dko

ść

si

ę

zwi

ę

ksza.

Wszystkie zebrane informacje trafiaj

ą

do komputera, który je

przelicza i wy

ś

wietla wyniki (równie

ż

w postaci wykresów).

Istotne s

ą

tu nie tylko dane zebrane z młynka, ale równie

ż

wszelkie dane towarzysz

ą

ce cechowaniu (kalibracji) takie

jak: temperatura wody, długo

ść

odcinka, na którym wykonuje

si

ę

pomiar, pr

ę

dko

ść

, liczba "przejazdów".

Aby dokona

ć

prawidłowej kalibracji młynka nale

ż

y odby

ć

minimum 10 "jazd" wózkiem pomiarowym wykonuj

ą

c

pomiary przy ró

ż

nych pr

ę

dko

ś

ciach.

Cechowanie (kalibrowanie) młynka hydrometrycznego nale

ż

y

wykonywa

ć

co 2 lata.

Pomiary gł

ę

boko

ś

ci wody

Sonda sztywna – wykonana w postaci pr

ę

ta

drewnianego lub z blachy nierdzewnej o dł. do 8 m z
podziałem co 5 lub 10 cm. Podczas pomiaru sonda
opierana jest o dno. W zale

ż

no

ś

ci od rodzaju dna

sonda zaopatrzona jest w okucie lub dysk metalowy z
ostrzem

Sonda zawieszona – jest to ci

ęż

ar

ż

elazny lub

ołowiany zawieszony na linie i opuszczony na dno.
Ci

ęż

ar ma kształt soczewki b

ą

d

ź

torpedy zaopatrzonej

w ster.

Echosonda – mierzy si

ę

znaczne gł

ę

boko

ś

ci.

Działanie opiera si

ę

na zjawisku odbicia fal. Odległo

ś

ci

te oblicza si

ę

mierz

ą

c czas powrotu d

ź

wi

ę

ku odbitego

od dna

Istniej

ą

echosondy d

ź

wi

ę

kowe, ultrad

ź

wi

ę

kowe i

elektroniczne.

Pomiar nat

ęż

enia przepływu

Metody bezpo

ś

rednie

metoda obj

ę

to

ś

ciowa – polega na pomiarze

czasu napełniania naczynia o znanej pojemno

ś

ci

metoda przelewowa – stosuje si

ę

dla małych

przepływów. W zale

ż

no

ś

ci od rodzaju przegrody

dobiera si

ę

odpowiedni współczynnik przelewu

Metody po

ś

rednie

młynek hydrometryczny Q = F*V

pływaki

W celu wyznaczenia strumienia (nat

ęż

enia przypływu)

niezb

ę

dne jest okre

ś

lenie pr

ę

dko

ś

ci wody, przekroju

poprzecznego koryta rzecznego, gł

ę

boko

ś

ci koryta itd.

Nowoczesnym i wielofunkcyjnym przyrz

ą

dem

wykorzystywanym do pomiarów przepływu jest

ADCP

[Acoustic Doppler Current Profiler].

Metoda ADCP jest metod

ą

wykorzystuj

ą

c

ą

wyst

ę

puj

ą

ce

przy propagacji fali d

ź

wi

ę

kowej zjawisko Dopplera,

polegaj

ą

ce na zmianie cz

ę

stotliwo

ś

ci sygnału odbitego

od poruszaj

ą

cego si

ę

obiektu.

Przyrz

ą

d wykorzystuj

ą

cy t

ę

metod

ę

, składa si

ę

z głowicy

pomiarowej z 4 przetwornikami nadaj

ą

cymi i

odbieraj

ą

cymi impulsy fal akustycznych o cz

ę

stotliwo

ś

ci

1200 kHz oraz komputera, w którym dzi

ę

ki

odpowiedniemu oprogramowaniu wykonywane s

ą

obliczenia i wizualizacja pomiaru.

ADCP – przepływomierz akustyczny

Na niektórych (niewielkich) ciekach mo

ż

na

stosowa

ć

/wykorzystywa

ć

PRZELEW MIERNICZY.

Jest on stosowany najcz

ęś

ciej na małych rzekach i potokach

górskich, gdzie ze wzgl

ę

du na warunki naturalne

niemo

ż

liwe jest stosowanie innych urz

ą

dze

ń

. Przelew

mierniczy jest to mała budowla hydrotechniczna lub
narz

ę

dzie przeno

ś

ne.

Pomiar nat

ęż

enia przepływu polega na zmierzeniu

wysoko

ś

ci spi

ę

trzenia wywołanego przez szczeln

ą

przegrod

ę

ustawion

ą

pionowo i prostopadle do osi cieku

lub rzeki.

W zale

ż

no

ś

ci od charakterystyki przepływów stosuje si

ę

ró

ż

ne przelewy miernicze (np. kombinowane przelewy lub

przelewy dwudzielne).

Zakres pomiarowy przelewów obejmuje przepływy

od 0,0005 do 10 m

3

/s, przy czym dany przelew

mo

ż

e pracowa

ć

w do

ść

w

ą

skich granicach. W

przypadku gdy amplituda waha

ń

nat

ęż

enia

przepływu jest wi

ę

ksza, stosuje si

ę

kombinowane

przelewy lub przelewy dwudzielne.

Do najcz

ęś

ciej stosowanych przelewów

mierniczych nale

żą

:

1) przelew prostok

ą

tny bez zw

ęż

enia bocznego

(przelew Bazina),
2) przelew prostok

ą

tny z obustronnym

zw

ęż

eniem bocznym (przelew Ponceleta),

3) przelew trapezowy (przelew Cipollettiego),
4) przelew trójk

ą

tny (przelew Thomsona).

Np. strumień objętości, dla przelewu prostokątnego

gdzie:

C - współczynnik przepływu, uwzględniający między innymi wpływ prędkości w części dopływowej

kanału, zależny jest od wysokości przelewu

a

oraz od wysokości strumienia przelewowego

z

w [m],

b - szerokość kanału otwartego w [m],

z - wysokość strumienia przelewowego w [m],

g - przyśpieszenie ziemskie [m/s

2

].

Monta

ż przelewu mierniczego w studzience pomiarowej

Montaż przelewu mierniczego polega z reguły na zabetonowaniu go w studzience

pomiarowej w taki sposób, aby zapewnić szczelność w stosunku do dna i ścian

studzienki.

Przepływomierz elektromagnetyczny

Przyrząd ten działa na zasadzie prawa Faradaya to znaczy, że
przepływająca wokół głowicy przyrządu woda, indukuje w niej
prąd o wartości proporcjonalnej do prędkości poruszającej się
wody.

Prąd ten jest mierzony w wyspecjalizowanym komputerze
pomiarowym, a wynik jest wyświetlany wraz z miarami
statystycznymi na ekranie przyrządu, zgodnie z zadanymi
warunkami wstępnymi pomiaru.

Przyrz

ądy te charakteryzują się przede wszystkim brakiem

jakichkolwiek cz

ęści ruchomych, a więc pomiar nie jest

obarczony bł

ędami związanymi z mechaniczną naturą ruchu

śmigiełka hydrometrycznego w tym również z jego
bezwładno

ścią.

Ciekaw

ą

wła

ś

ciwo

ś

ci

ą

tego typu przyrz

ą

dów

jest mo

ż

liwo

ść

wykrywania i mierzenia

przepływu o odwrotnym kierunku. Stała
czasowa przyrz

ą

du jest bardzo mała, a

równie

ż

próg zadziałania jest mniejszy ni

ż

młynka hydrometrycznego. Przyrz

ą

dy tego

typu znajduj

ą

zastosowanie w pomiarach

przepływu w płytkich ciekach, a równie

ż

w

ciekach zarastaj

ą

cych.

Przepływomierz

ultrad

ź

wi

ę

kowy

Przeznaczony jest do pomiaru

przepływu

ś

cieków (wody).

Współpracuje z elementami

spi

ę

trzaj

ą

cymi (zw

ęż

ka, przelew

mierniczy) zamontowanymi w korytach
pomiarowych.

Mo

ż

liwo

ść

wprowadzenia dowolnej charakte-

rystyki 32-punktowej. Głowica jest montowana
nad korytem pomiarowy, elektronika w odległo

ś

ci

do 300 m. Odczyt przepływu chwilowego i
sumarycznego.

Pomiary rumowiska

(materiał stały, zawieszony w płyn

ą

cej cieczy)

Pomiar rumowiska unoszonego – okre

ś

lany za

pomoc

ą

batymetru. Pomiar polega na ustaleniu

wagowej ilo

ś

ci zawiesiny zawartej w 1 m3 wody.

Podczas pomiaru batymetr umieszczony jest pod
pr

ą

d.

Pomiary rumowiska

Pomiar rumowiska wleczonego – pobieranie
próbki dokonywane jest przez łapaczk

ę

(umieszcza si

ę

j

ą

na dnie). Pomiary obarczone

s

ą

stosunkowo du

ż

ym bł

ę

dem. Mierz

ą

c czas w

ci

ą

gu którego łapaczka znajduje si

ę

na dnie i

znaj

ą

c jej szeroko

ść

mo

ż

na okre

ś

li

ć

, ile

rumowiska przenoszonego jest w ci

ą

gu

sekundy przez pas szeroko

ś

ci łapaczki.

Kosa lodowa - przyrz

ą

d słu

żą

cy do okre

ś

lania

grubo

ś

ci lodu, składaj

ą

cy si

ę

z drewnianej łaty

z podziałem co 1 cm, na której u dołu
osadzony jest zaczep metalowy.

Wierzchołek zaczepu, znajduje si

ę

na wysoko

ś

ci

zera podziału. Cz

ęść

metalow

ą

urz

ą

dzenia

umieszcza si

ę

w przer

ę

bli pod lodem i

trzymaj

ą

c pionowo odczytuje na drewnianej

łacie grubo

ść

lodu.

Taka konstrukcja umo

ż

liwia wyeliminowanie

bł

ę

dów wynikaj

ą

cych z narastania lodu tu

ż

przy brzegach przer

ę

bli.

Inne pomiary hydrologiczne

Termometr wodny

- urządzenie wykorzystywane

do pomiaru temperatury wody w rzekach.
Terminowe pomiary temperatury wody
wykonywane są za pomocą zwykłych
termometrów rtęciowych ze skalą od -5 do 37°C, o
dokładności 0,2°C. Termometry te umieszczone są
w oprawach metalowych, które chronią je przed
stłuczeniem, a zbiornik u dołu oprawy zabezpiecza
termometr przed zmianą temperatury po wyjęciu z
wody. Pomiary temperatury wody wykonuje się
zazwyczaj raz na dobę o godzinie 6.00.

Sposób wykonania pomiaru termometrem wodnym

Termometr wodny, zawieszony na mocnej lince z

tworzywa sztucznego lub sznurka, nale

ż

y szybko i

całkowicie zanurzy

ć

w wodzie tak, aby jej

powierzchnia zakryła termometr wraz z opraw

ą

.

Dla uzyskania wła

ś

ciwych wskaza

ń

termometru

czas pomiaru powinien trwa

ć

5 minut, a w dniach

bardzo mro

ź

nych (z temperatur

ą

powietrza < -

10°C) i gor

ą

cych (z temperatur

ą

powietrza > 25°C)

- 10 minut.

Miejsce pomiarów temperatury wody powinno

spełnia

ć

odpowiednie kryteria lokalizacyjne. Mi

ę

dzy

innymi powinno znajdowa

ć

si

ę

w przekroju

wodowskazowym lub w jego s

ą

siedztwie, w

przybrze

ż

nej partii przekroju rzeki, o wyra

ź

nie

widocznym pr

ą

dzie wody, o gł

ę

boko

ś

ci w miar

ę

mo

ż

liwo

ś

ci nie mniejszej ni

ż

0,3 m.

Kiedy mierzymy?

Pomiary stanu wody. Nazywane

potocznie obserwacjami stanu wody
prowadzone s

ą

przez specjalnie do

tego powołanych obserwatorów
wodowskazowych. Wyró

ż

niamy:

obserwacje terminowe i
nadzwyczajne (w okresie wezbra

ń

).

Obserwacje terminowe. Wykonywane s

ą

przez

obserwatorów w okre

ś

lonych z góry terminach.

Rozró

ż

niamy obserwacje terminowe zwyczajne i

nadzwyczajne. Oprócz stanu wody obserwatorzy
przekazuj

ą

tak

ż

e uwagi o wygl

ą

dzie wody, informacje o

zjawiskach lodowych i temperaturze wody w wybranych
posterunkach wodowskazowych z godz. 6:00 UTC.

Obserwacje nadzwyczajne. Wykonuje si

ę

w okresie

wezbra

ń

, gdy stan wody przekroczy stany ostrzegawcze i

alarmowe. Je

ż

eli na wodowskazie stan wody osi

ą

gnie stan

ostrzegawczy, obserwator ma obowi

ą

zek, bez specjalnego

zarz

ą

dzenia, dokonywania i sygnalizowania obserwacji 3

razy dziennie o godz. 6:00, 12:00 i 18:00, a przy zbli

ż

aniu

si

ę

do stanu alarmowego lub po jego przekroczeniu co trzy

(o 6:00, 9:00, 12:00, 15:00, 18:00, 21:00, 24:00, 3:00), dwie
a nawet co godzin

ę

. Obserwacje nadzwyczajne na

wodowskazie trwaj

ą

a

ż

do opadni

ę

cia stanu wody poni

ż

ej

stanu ostrzegawczego.

Obserwacje ci

ą

głe. Wykonywane s

ą

za

pomoc

ą

samopisów (limnigraf).

Obserwacje zwyczajne. Obserwator

sygnalizacyjnego posterunku
wodowskazowego w zale

ż

no

ś

ci od jego

wa

ż

no

ś

ci i przydatno

ś

ci odczytuje stan wody

raz dziennie (o godz. 6:00), 2 razy dziennie o
godz. 6:00 i 18:00 lub 3 razy dziennie o godz.
6:00, 12:00 i 18:00 . Wyniki obserwacji w
okresie normalnym (stan wody poni

ż

ej

stanów ostrzegawczych i alarmowych)
przekazuje raz dziennie, rano po godzinie
6:00.

W oparciu o wieloletnie pomiary, w IMGW,

opracowuje si

ę

publikacje dla posterunków

wodowskazowych sygnalizacji codziennej i
powodziowej, w której zamieszczone s

ą

stany

charakterystyczne, ekstremalne i

ś

rednie z

wielolecia. Oprócz zwykle opracowywanych
stanów charakterystycznych do zestawienia
wprowadzono stany alarmowe, ostrzegawcze
oraz

graniczne

mi

ę

dzy

strefami

stanów

niskich i

ś

rednich oraz

ś

rednich i wysokich.

Obecnie stany te aktualizowane s

ą

co rok.

Pomiary przepływu wody. Pomiar

przepływu wody w profilu
wodowskazowym

wykonywany jest

przez ekipy pomiarowe IMGW.

Przeci

ę

tna liczba pomiarów wynosi od 6

do 12 w ci

ą

gu roku i zale

ż

y od:

amplitudy waha

ń

, stanu koryta i stanu

wody.

Dzi

ę

kuj

ę

za uwag

ę