DOKUMENTACJA PRACY

FIZJOTERAPEUTY. DIAGNOSTYKA

FIZJOTERAPEUTYCZNA. PROBLEMY I

ICH ROZWIĄZYWANIE ZWIĄZANE Z

PLANOWANIEM,

PRZEPROWADZANIEM I

KONTROLOWANIEM EFEKTYWNOŚCI

PROCESU REHABILITACJI.

DOKUMENTACJA W

FIZJOTERAPII

• Względy natury zarówno formalno-prawnej

jak i praktycznej nakazują prowadzenie
specjalnej dokumentacji osób
poddawanych procedurom
fizjoterapeutycznym

DOKUMENTACJA W

FIZJOTERAPII

• Zapisany w dokumentacji opis początku i

przebiegu choroby (dysfunkcji) ułatwia
rozeznanie odnośnie stanu pacjenta, a
tym samym i planowanie jego terapii.
Regularnie powtarzane wyniki badań
ukazują postęp jego rehabilitacji

DOKUMENTACJA W

FIZJOTERAPII

• 1.Obowiazuje ochrona danych osobowych,

informacje na temat dokumentacji oraz odnośnie

stanu zdrowia pacjenta są poufne.

• 2.Musi być czytelna, zawierać dane

najistotniejsze, unikać należy umieszczania

informacji zbędnych nie wnoszących nic

znaczącego odnośnie stanu i rehabilitacji osoby

badanej.

• 3.Może być przydatna w rozstrzygnięciu spraw

wątpliwych, ewentualnych roszczeń pacjenta,

stanowi podstawę do finansowych rozliczeń z

płatnikiem.

DOKUMENTACJA POWINNA

ZAWIERAĆ:

• 1.Opis początku i przebiegu choroby (ułatwia planowanie

terapii, ukazuje jej postęp)

• 2.Zlecenie lekarskie (podstawa do stosowania

określonych środków)

• 3.Odpowiednie załączniki (kwestionariusze, karty

badania)

• a) Pomiary linijne, kątowe kkg, kkd, kręgosłupa
• b) Siła, wytrzymałość, napięcie mm
• c) Rodzaj, lokalizacja objawów bólowych
• d) Ogólna ocena postawy ciała i lokomocji
• e) Testów sprawności i prób wytrzymałościowych

CELE DOKUMENTACJI

• -Ułatwia planowanie terapii ( dobór

odpowiednich ćwiczeń i innych zabiegów)

• -Ocena skuteczności stosowanej terapii
• -Stanowi podstawę do szerszego wnioskowania

na temat sposobów leczenia w różnych

jednostkach chorobowych ( indywidualne

doświadczenia fizjoterapeuty)

• - Stanowi podstawę do naukowego opracowania

zagadnień związanych z rehabilitacją osób z

różnymi dysfunkcjami( przy odpowiednio dużym,

gromadzonym materiale)

SKIEROWANIE

• W skierowaniu należy określić:
• Ogólną liczbę zabiegów,
• Liczbę zabiegów w tygodniu,
• Rodzaj zabiegów,
• Cel zabiegów.

RODZAJE SKIEROWAŃ

• Recepta - wystawiana, gdy zabiegi są

wykonywane poza szpitalem.

• Formularz szpitalny - wystawiany, gdy

zabiegi są wykonywane w szpitalu. Na
formularzu nie jest wymagana pieczątka
lekarza, natomiast niezbędna jest
adnotacja dotycząca oddziału i numeru
ewidencyjnego pacjenta.

FORMULARZ

• Dane zawarte w Formularzu:
• Nazwisko, data urodzenia, adres pacjenta,
• Kasa chorych, status pacjenta,
• Data wystawienia skierowania,
• PESEL
• Diagnoza, schorzenia towarzyszące,
• Zalecana terapia,
• Pieczątka,
• Podpis lekarza.
• Jej prowadzenie obowiązuje w każdym gabinecie. W tej

księdze rejestruje się pacjentów w kolejności zgłaszania

się.

EWIDENCJA

• Ewidencja powinna zawierać:
• Liczbę porządkową,
• Datę pierwszego zgłoszenia,
• Imię, nazwisko, wiek pacjenta,
• Nazwisko lekarza kierującego,
• Rozpoznanie,
• Zlecone zabiegi,
• Datę zakończenia leczenia.

PRAKTYCZNY SPOSÓB

KODOWANIA WYNIKÓW

DOTYCZĄCYCH :

- odruchów
- trofiki
- krążenia i ciepłoty
- konsystencji tkanek
- napięcia mięśniowego
- gry stawowej
- siły mięśni
- ruchomość stawowa
- reakcja nocieptywna

ODRUCHY

• 0 – pełna arefleksja
• 1 – hiporefleksja
• 2 – odruch obniżony
• 3 – odruch normalny
• 4 – hiperrefleksja
• 5 – odpowiedź masowa z tendencją do

repetycji

TROFIKA

• 0 – agenezja mięśniowa
• 1 – atrofia
• 2 – hipotrofia
• 3 – eutrofia
• 4 - hipertrofia

KRĄŻENIE I CIEPŁOTA

• 0 – całkowity zastój krążenia prowadzący

do zgorzeli

• 1 – angiopatia
• 2 – zaburzenia wegetatywne
• 3 - stan normalny
• 4 – miejscowe podwyższenie ciepłoty

KONSYSTENCJA TKANEK

• 0 – „szmaciana”
• 1 – wątła
• 2 – normalnie prężna
• 3 – „gumowata” lub „ciastowata”
• 4 – całkiem sztywna (deskowata)

NAPIĘCIE MIĘŚNIOWE

• 0 – atonia
• 1 – hipotonia
• 2 – eutonia
• 3 - hipertonia

GRA STAWOWA ( joint – play )

• 0 – zanikła ( sztywny staw )
• 1 - obniżona ( obniżona ruchomość)
• 2 – odpowiednia
• 3 – podwyższona ( uwolniony staw)

RUCHOMOŚĆ STAWOWA

• 0 – brak ruchomości
• 1 – poważne ograniczenie ruchomości
• 2 – nieznaczne ograniczenie ruchomości
• 3 – ruchomość normalna
• 4 – nieznaczne podwyższenie ruchomości
• 5 – poważne podwyższenie ruchomości
• 6 – całkowita niestabilność

REAKCJA NOCIEPTYWNA

• 0 – brak doznań bólowych
• 1 – ból łagodny
• 2 – ból znośny
• 3 – ból dotkliwy
• 4 – ból nieznośny
• 5 -ból nie do wytrzymania

DIAGNOSTYKA

•

Etapy diagnozowania

•

I. Wywiad (badanie podmiotowe)

•

II. Badanie dla kinezyterapii miejscowej (badanie przedmiotowe):

•

1. Pomiary linijne:

•

- długości,

•

- obwodów,

•

- inne.

•

2. Badanie zakresów ruchów w stawie.

•

3. Ocena siły mięśni.

•

4. Badanie odruchów i wybrane testy.

•

5. Badanie zaburzeń czynnościowych narządu ruchu.

•

III. Badanie dla potrzeb kinezyterapii ogólnousprawniającej:

•

1. Badanie wydolności ogólnej.

•

2. Badanie globalnych możliwości funkcjonalnych .

•

IV. Badania specjalne na użytek metod kinezyterapeutycznych

WYWIAD

• 1. wiek
• 2. płeć
• 3. zawód
• 4. stan cywilny
• 5. skargi główne
• 6. dolegliwości uboczne
• 7. przebyte choroby i urazy

RODZAJE DIAGNOSTYKI

• 1.Badanie wydolności fizycznej
• 2. Badanie siły mięśni
• 3. Badanie zakresów ruchów
• 4. Badanie zjawiska bólu
• 5. Badanie funkcjonalne lokomocji
• 6. Badanie czynności samoobsługi

BADANIE WYDOLNOŚCI

FIZYCZNEJ

Na podstawie reakcji układów krążenia i

oddychania, metabolizmu wysiłkowego,
zmian we krwi równowagi kwasowo –
zasadowej, zmian enzymatycznych po
wysiłku czy zasobów substratów
energetycznych tkanek można określić
aktualną wydolność fizyczną pacjenta

BADANIE SIŁY MIĘŚNI

W pracy dynamicznej lub statycznej . Wzrost

siły wskazuje na postęp rehabilitacji

BADANIE ZAKRESÓW RUCHÓW

Wskazuje na ruchomość w stawach i

określa ogólnie pojętność gibkość.
Cechę tę można mierzyć z użyciem
różnych kątomierzy i analizy
kinematograficznej, a także różnych
testów motorycznych opartych na
próbach wykonania określonego zadania
ruchowego

BADANIE ZJAWISKA BÓLU

Rehabilitacji oraz sposoby jego eliminacji. W

tych badaniach pomocne są różnego
rodzaju skale nasilenia bolu oraz
określenie czasu jego trwania i miejsca
występowania określa się miejsce i
zakres jego występowania, moment
wystąpienia bólu podczas

BADANIE FUNKCJONALNE

LOKOMOCJI

Bada się sposoby poruszania się pacjenta

zarówno w pozycji pionizowanej jak i na
wózku. Obserwuje się zakres
samodzielności chodu, dystans przebyty
w jednostce czasu, wydatek
energetyczny chodu, zakres pomocy
ortopedycznych koniecznych do
skutecznej lokomocji.

BADANIE CZYNNOŚCI

SAMOOBSŁUGI

•

zarówno czynności życia samodzielnego
ADL jak i aktywności pozadomowej i
zawodowej IADL . Ocena ta decyduje , w
jakim stopniu pacjent jest samodzielny i
czy wymaga opieki fizjoterapeuty oraz
jakie SA możliwości powrotu do pracy po
okresie rehabilitacji.

BADANIE PRZEDMIOTOWE

• Jest to badanie lekarskie, które polega na

obmacywaniu, oglądaniu, opukiwaniu i

osłuchiwaniu pacjenta. Może ono dotyczyć

zarówno struktur anatomicznych ciała, jak ich

funkcji.

• Dla fizjoterapeuty ważna jest nie tylko ocena

jednostkowego pomiaru antropometrycznego tj.

struktury (np. waga i wzrost osobniczy, obwód i

długość kończyny) czy funkcji (np. siła ścisku

ręki, zakres ruchu w stawie), ale i również ocena

zachowania ruchowego osoby

niepełnosprawnej. Zachowania ruchowe można

ocenić na podstawie wyników testów

czynnościowych.

OBJAWY

• Objaw bolesnego łuku – jest wyrazem konfliktu

pomiędzy stożkiem ścięgnistym pierścienia
rotatorów a dachem panewki stawu ramienno
łopatkowego. Ból pojawia się w trakcie
odwodzenia lub przywodzenia kończyny

• Objaw Bonneta – dotyczy podrażnienia

bólowego nerwu kulszowego przez nadmiernie
napięty mięsień gruszkowaty w trakcie
przywiedzenia i rotacji wewnętrznej biodra przy
zgiętym kolanie

• Objaw Bragarda – pojawia się podczas biernego

napinania podrażnionego bólowo nerwu

kulszowego poprzez grzbietowe zgięcie stopy

• Objaw cofania – dotyczy stawów krzyzowo–

biodrowych przy normalnej symetrycznej ich

funkcji kolec biodrowy tylny górny po stronie

przyciągniętej do klatki piersiowej kończyny

dolnej wpierw ustawia się wyżej (na skutek

przeniesienia ciężaru ciała na nogę podporową)

a następnie nieco głębiej niż po stronie nogi

podporowej.

• Objaw Derbolowskiego – jest wyrazem

funkcjonalnego skręcenia miednicy i manifestuje
się pojawieniem rzekomej nierówności kończyn
dolnych w trakcie przejścia do siadu prostego

• Objaw Duchenne’a ( Trendelenburga ) – jest

wyrazem kompensacyjnego przemieszczenia
segmentów ciała w przypadku niedostatecznej
stabilizacji miednicy w płaszczyźnie
czołowej( opadanie miednicy )

• Objaw flamengo – wyzwalany jest w formie

statycznej (stanie jednonóż ) lub dynamicznej
(podskoki na jednej nodze ). Pojawienie się bólu
w okolicy spojenia łonowego i/lub stawów
krzyżowo-biodrowych wskazuje na
przeciążeniową dysfunkcję miednicy

• Objaw Fromenta – jest wyrazem kompensacji

osłabionego mięśnia przywodziciela kciuka

• Objaw Godfreya – dotyczy ewentualnego

stopniowego przesuwania się podudzia w
stosunku do uda przy zgiętym stawie kolanowym
i podpartej stopie. Przesuwanie to świadczy o
tylnej niestabilności stawu kolanowego

• Objaw Gowersa – jest wyrazem czynnościowej

kompensacji niedomogi antygrawitacyjnych
mięśni kończzyn dolnych a częściowo i tułowia
podczas zmiany pozycji ciała na pionową

• Objaw Kerniga- dotyczy wzrostu dolegliwości

bólowej o charakterze rwy kulszowej podczas

biernego zginania głowy lub wyprostu palucha w

leżeniu tyłem z rekami splecionymi poza głową.

Dodatni objaw może świadczyć o podrażnieniu

opony lub korzonków.

• Objaw kolanowy - polega na niejednakowo

wysokim ustawieniu kolan w leżeniu tyłem z

nogami zgiętymi w biodrach i kolanach. Dodatni

objaw świadczy o skróceniu długości

bezwzględnej jednego uda wskutek

zmniejszenia wysokości głowy kości udowej.

• Objaw koła zębatego – polega na skokowym

puszczaniu oporu jaki stawia mięsień z

wzmożonym napięciem podczas wykonywania

ruchu.

• Objaw kołysania się ciała – dotyczy wychwiań

rzutu środka ciężkości w pozycji stojącej w

granicach 0,9 – 2,7 cm. Objaw ten jest wyrazem

dynamicznego charakteru regulacji postawy

ciała, a w przypadku niedomogi systemu

regulacyjnego wielkość wychwiań może być

znacznie większa.

• Objaw kwadrygi – polega na kolejnym uciskaniu

ścięgna zginaczy palców w obrębie

przedramienia, co powoduje zginanie się

odpowiednich palców. Ujemny objaw dla danego

palca świadczy o uszkodzeniu ścięgna.

• Objaw Langego – polega na uniesieniu jednej

wyprostowanej nogi w pozycji stojącej na

wysokość ok.15 cm. W sytuacji tej obserwuje się

zachowanie się lordozy lędźwiowej, która

powinna ulec spłaszczeniu lub zniknąć. Jeśli

powiększy się świadczy to o zwiększonym

przodopochyleniu miednicy.

• Objaw Lesequea – dotyczy reakcji bólowej w

trakcie biernego unoszenia nogi wyprostowanej
w kolanie. Ból może się pojawić w dowolnym
odcinku nerwu kulszowego.

• Objaw Lesequea odwrócony – pozwala

zinterpretować czy pojawiający się piekący ból
po przednio bocznej stronie uda podczas jego
przeprostu przy zgiętym kolanie ma charakter
femoralgii (podrażnienie korzonków L2-4)

• Objaw Lasequea skrzyżowany – towarzyszący

unoszeniu niebolesnej kończyny dolnej

wskazuje nieomal jednoznacznie na „dyskową”

przyczynę rwy kulszowej.

• Objaw Lee-Walshea – badany jest podczas

wykonywania zakroku kończyną dolną

wyprostowaną w stawie kolanowym (stopa

oparta na przodostopiu). Opadania miednicy po

stronie nogi zakrocznej przemawia za

czynnościową dysfunkcją miednicy po tej

stronie.

• Objaw Lhermittea – cechuje uczucie uderzenia

prądem w ciele badanego podczas zginania i
prostowania głowy czy też obustronnie
zlokalizowane w kończynach objawy czuciowe.

• Objaw łopatki skrzydłowatej – pojawia się

podczas uniesienia obu kończyn górnych w
przód do kata 90 stopni. Wyraźne odstawanie
brzegu przyśrodkowego łopatki od klatki
piersiowej świadczy o niewydolności mięśnia
zębatego przedniego.

• Objaw Naffzigera – znajduje zastosowanie w diagnostyce zespołów

korzeniowych lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Za objaw dodatni
uważa się występowanie dolegliwości bólowych w okolicy
lędźwiowo – krzyżowej lub w kończynie dolnej w przebiegu nerwu
kulszowego lub nerwu udowego w następstwie obustronnego ucisku
na żyły szyjne

.

• Objaw Neriego – badany jest zazwyczaj w leżeniu tyłem.

Za objaw dodatni – przemawiający za konfliktem
korzeniowym w lędźwiowym odcinku kręgosłupa –
uważa się sytuację w której objawy bólowe ulegają
nasileniu podczas zginania głowy i szyjnego odcinka
kręgosłupa.

• Objaw odbicia – polega na niedostatecznym

hamowaniu ruchu w momencie nagłego

uwolnienia z oporu izometrycznie napietego

mięśnia. Objaw ten jest wyrazem zmian

chorobowych w móżdżku.

• Objaw Patricka – pojawia się w trakcie biernego

spychania w stronę podłoża w leżeniu tyłem

zgietej w biodrze i kolanie oraz zrotowanej na

zewnątrz kończyny dolnej. Ograniczenie

ruchomości wraz z wyraźną reakcją bólową na

prośbę dalszego odwiedzenia uda świadczy o

koksalgii i/ lub sakralgii.

• Objaw Piedellu – wykonywany w pozycji

siedzącej interpretowany jest analogicznie jak
objaw wyprzedzania. Pozycja siedząca pozwala
do minimum ograniczyć wpływ zaburzeń
funkcjonalnych i/lub strukturalnych kończyn
dolnych na czynność stawów krzyżowo –
biodrowych.

• Objaw Puttiego – jest również wyrazem

czynnościowej kompensacji niedomogi
antygrawitacyjnych mięśni kończyn dolnych.

• Objaw Scyzorykowy – jest wyrazem

uszkodzenia dróg piramidowych. Polega on na
znacznym oporze na początku ruchu biernego
po czym opór słabnie. Jest on wyraźniejszy im
szybciej wykonuje się ruch bierny.

• Objaw Spurlinga – badany jest nieomal

analogicznie jak objaw szczytowy, analogicznie
też jest interpretowany. Różnica polega na
pochyleniu głowy w pozycji wyjściowej w
kierunku występującej rwy kamieniowej.

• Objaw szczytowy – polega na pojawieniu się

bólu o charakterze promieniującym do kończyny

górnej w następstwie stenozy otworu

międzykręgowego spowodowanego uprzednim

osiowym naciskiem na głowę.

• Objaw Thomayera – polega na probie dotknięcia

opuszkami palcow ręki podlogi podczas zgięcia

tułowia przy wyprostowanych nogach. Może być

wyrazem nadmiernej ruchomości lub jej

ograniczenia w następstwie przykurczu mięśni

kulszowo – goleniowych, ischalgii lub dysfunkcji

kręgosłupa lędźwiowego.

• Objaw szufladkowy stopy przedni – wskazuje na

przednią niestabilność stopy.

• Objaw Thomsena – dotyczy palpacyjnej tkliwości

bólowej nerwu kulszowego tuż powyżej dołu

podkolanowego przy biernie zgiętej grzbietowo

stopie i kolanie.

• Objaw Wartenberga – oznacza zgięcie i

opozycję kciuka w trakcie próby pociągania za

zgięte w stawach palce od 2 do 5. tego typu

reakcja może wskazywać na uszkodzenie dróg

piramidowych.

• Objaw wyprzedzania – towarzyszy zaburzeniom

ruchomości stawów krzyżowo – biodrowych i
polega na wyższym przemieszczaniu się kolca
biodrowego tylnego górnego ( po stronie
dysfunkcji) pierwotnie ustawionego niżej lub
symetrycznie podczas zgięcia tułowia.

• Objawy dysfunkcji stawu krzyżowo –

biodrowego- pozwalają na uchwycenie
ewentualnego udziału dysfunkcji tego stawu w
rożnych zaburzeniach statyki i dynamiki.

• Objawy dyskretnych niedowładów piramidowych-

pozwalają na wykrycie takich niedowładów – np. na

podstawie opadania czy opóźniania niedowładnej

kończyny mniejszego jej nacisku czy też pojawiających

się współruchów.

• Objawy dysplazji i/ lub zwichnięcia stawu biodrowego u

dzieci – np. asymetrii fałdów, ograniczenia odwodzenia,

pompowania i przeskakiwania, skrócenia nóżki i

uwypuklenia biodra. Stanowią na ogół podstawę do

podejrzewania powyższych stanów a nie do

jednoznacznego ich rozpoznawania.

• Objawy uszkodzenia tkanek miękkich

okolicy barku – informują o nacieczeniu,
podrażnieniu bądź uszkodzeniu tkanek tej
okolicy.

POMIARY DŁUGOŚCI I

OBWODÓW

Metoda pomiaru dokonywana

Metoda pomiaru dokonywana

centymetrem.

centymetrem.

Długość względna-długość ze stawem

Długość względna-długość ze stawem

Długość bezwzględna-długość bez

Długość bezwzględna-długość bez

stawu

stawu

Długość absolutna-długość całej

Długość absolutna-długość całej

kończyny

kończyny

TESTY KODOWANE

• Na ich podstawie oceniamy funkcje

badanego

Test Lovetta

Skala Ashwortha

Wskaźnik Barthela

FIM – pomiar niezależności

funkcjonalnej

skala uszkodzeń ASIA

analogowa skala bólu

TEST LOVETTA

• 0º - to brak czynnego skurczu mięśnia.
• 1º - ślad czynnego skurczu mięśnia.
• 2º - wyraźny skurcz mięśnia i zdolność wykonania ruchu

przy pomocy i odciążenia odcinka ruchomego.

• 3º - zdolność do wykonywania ruchu czynnego

samodzielnego z pokonaniem ciężkości danego odcina

•  4º - zdolność do wykonania czynnego ruchu z pewnym

oporem

•  5º - prawidłowa siła, tj. zdolność wykonywania czynnego

ruchu z pełnym oporem.

SKALA ASHWORTHA

• Jest punktową skala oceny spastyczności.

Uwzględnia ona napięcie prawidłowe( lub

obniżone ), stany pośrednie oraz usztywnienie

kończyny w zgięciu lub wyproście. Wśród

stanów pośrednich są stany oznaczające

nieznaczny wzrost napięcia( np. trudności przy

chwytaniu lub uwalnianiu przedmiotu ), znaczny

wzrost napięcia ( ale z możliwością dość

łatwego, biernego poruszania kończyną ) oraz

wyraźny wzrost napięcia( z utrudnieniem

wykonywania ruchów biernych )

Opór przy biernym zginaniu

kończyny

• Brak - 1pkt
• Zwiększony , kończynę zgina się z

łatwością – 2pkt

• Zwiększony, kończynę zgina się z

trudnością – 3pkt

• Sztywność, kończyny nie można zginać –

4pkt

WSKAŹNIK BARTHELA

• Jest to najbardziej efektywny wskaźnik w

ocenie stopnia niepełnosprawności
ruchowej. Wartości punktowe są związane
z czasem i ilością pomocy fizycznej,
potrzebnymi pacjentowi do wykonywania
10 czynności. Za pełną niezależność przy
wykonywaniu każdej z tych czynności
pacjent otrzymuje 100 punktów.

• 1. Spożywanie posiłków 10 / 5 pkt
• 2. Przenoszenie się z wózka na łóżko i z powrotem 15 /

10 – 5 pkt

• 3. Czynności toaletowe ( mycie twarzy, żebow ) 5 / 0 pkt
• 4.Siadanie i wstawanie z sedesu oraz czynności

toaletowe 10 / 5 pkt

• 5. Kąpanie się 5 / 0 pkt
• 6. Poruszanie się po powierzchni płaskiej 5 / 0 pkt
• 7. Wchodzenie i schodzenie po schodach 10 / 5 pkt
• 8. Ubieranie się 10 / 5 pkt
• 9. Kontrolowanie oddawania stolca 10 / 5 pkt
• 10. Kontrolowanie oddawania moczu 10 / 5 pkt

FIM

(Functional Independence Measure)

-

Pomiar niezależności

funkcjonalnej

Jest to metoda stosowana do oceny

efektów rehabilitacji medycznej

pacjentów. Podstawową oceny

według skali FIM jest konieczność

korzystania z pomocy osoby drugiej

lub brak takiej potrzeby.

Skala uszkodzeń ASIA

Skala uszkodzeń ASIA (Scale of Neurological Impairment)

opracowuje standardy oceny i klasyfikacji urazów rdzenia

kręgowego.

Skala ASIA  ocenia  poziom  funkcji  ruchowych,  odruchowych  i  

czuciowych  osób  chorych. Badając  funkcje  ruchowe  przyznaje  się

 od   „0”  do  „5”  punktów  oceniając  zakres  ruchu  i  siłę

 mięśniową   mięśni  kluczowych  dla  każdego  segmentu.

Uszkodzenia zostały oznaczone kolejnymi literami alfabetu:

A.

Uszkodzenie całkowite

B.

Uszkodzenie tylko czuciowe

C.

Ruchowa bezużyteczność

D.

Ruchowa użyteczność

E.

Odnowa

• A – całkowite. Brak funkcji ruchowych i

czuciowych w krzyżowych odcinkach S4- S5

• B – niecałkowite. Zachowane funkcje czuciowe

przy braku ruchowych poniżej poziomu

neurologicznego, sięgających do krzyżowych

odcinków S4-S5

• C – niecałkowite. Zachowane funkcje ruchowe

poniżej poziomu neurologicznego, większość

mięsni podstawowych poniżej poziomu

neurologicznego wskazuje siłę mięśniową

mniejszą niż 3 stopnie

• D – niecałkowite. Zachowane funkcje

ruchowe poniżej poziomu neurologicznego
większość mięśni podstawowych poniżej
poziomu neurologicznego wykazuje siłę
mięśniową równą bądź większą niż 3
stopnie

• E – normalne. Funkcje czuciowe i ruchowe

w normie.

Analogowa Skala Bólu

Analogowa skala bólu służy do pomiaru natężenia bólu. Do pomiaru

wykorzystywane są różnego typu skale. Ocena stopnia natężenia

bólu może być przedstawiona przez pacjenta za pomocą

odpowiedniej skali.

I—I—I—I—I—I—I—I—I—I—I

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Do najczęściej stosowanych zaliczymy:

 Skalę opisową,
 Skalę numeryczną,
 Graficzną skalę opisową,
 Wzrokowo- analogiczną.

Sprawność motoryczna

Sprawność motoryczna

Sprawność motoryczna jest ujęciem

Sprawność motoryczna jest ujęciem

kompleksowym w odniesieniu do ruchu

kompleksowym w odniesieniu do ruchu

człowieka. Skupia wszystkie sprawności, których

człowieka. Skupia wszystkie sprawności, których

wysoki poziom warunkuje poziom sprawności

wysoki poziom warunkuje poziom sprawności

motorycznej. Obszerność sprawności

motorycznej. Obszerność sprawności

motorycznej w odniesieniu do ruchu człowieka

motorycznej w odniesieniu do ruchu człowieka

sprawia, że wyodrębnia się tzw. zdolności

sprawia, że wyodrębnia się tzw. zdolności

motoryczne, które obrazują obszar

motoryczne, które obrazują obszar

oddziaływania na strefę ruchową człowieka oraz

oddziaływania na strefę ruchową człowieka oraz

poziom samej sprawności motorycznej.

poziom samej sprawności motorycznej.

Cechy Motoryczne

Cechy Motoryczne

a) Siła

a) Siła

b) Wytrzymałość

b) Wytrzymałość

c) Zwinność

c) Zwinność

d) Szybkość

d) Szybkość

e) Skoczność

e) Skoczność

f) Gibkość

f) Gibkość

Diagnozowanie sprawności

Diagnozowanie sprawności

motorycznej

motorycznej

1.Ruchomość stawowa wg. Kaltenborna

1.Ruchomość stawowa wg. Kaltenborna

0-brak ruchomości

0-brak ruchomości

1-poważne ograniczenie ruchomości

1-poważne ograniczenie ruchomości

2-nieznaczne ograniczenie ruchomości

2-nieznaczne ograniczenie ruchomości

3-ruchomość normalna

3-ruchomość normalna

4-nieznaczne podwyższenie ruchomości

4-nieznaczne podwyższenie ruchomości

5-poważne podwyższenie ruchomości

5-poważne podwyższenie ruchomości

6-całkowita niestabilność

6-całkowita niestabilność

Etapy diagnozowania sprawności

motorycznej

a) Podmiotowe (wywiad)
b) Przedmiotowe (oględziny, palpacyjne,

pomiary długości, obwodów, zakresy

ruchów, siła mm, testy diagnostyczne,

wypełnianie skal czynnościowych)

c) Badania dodatkowe
(RTG, ultrasonografia, tomografia

komputerowa, rezonans magnetyczny,

endoskopia)

NAJWAŻNIEJSZA CECHA BIOLOGICZNA

WARUNKUJĄCA SKUTECZNY

PRZEBIEG REHABILITACJI TO –

WYDOLNOŚĆ FIZYCZNA

SKALA BORGA – ciężkośc pracy

fizycznej

• 0 – wysiłek fizyczny niedozwolony
• 0,5 – praca niezwykle lekka
• 1 – praca bardzo lekka
• 2 – praca fizyczna lekka
• 3 – praca fizyczna umiarkowana
• 4 – praca fizyczna dosyć ciężka
• 5 – praca fizyczna odczuwalnie ciężka
• 6 – wysiłek fizyczny ciężki
• 7 – praca fizyczna bardzo ciężka
• 8 – praca bardzo ciężka, konieczne przetrwy wypoczynkowe
• 9 – praca fizyczna niezwykle ciężka , prawie o maksymalnym

obciążeniu

• 10 – praca fizyczna wycieńczająca

• SKALA JACOBSONA I

NEWMANA – okresla stan

funkcjonalny emocjonalny i

fizyczny pacjenta

• SKALA FUNKCJONALNA
• 1.Czy z powodu choroby masz problemy z wstawaniem z łóżka?
• 2. Czy choroba ogranicza twoje uczestnictwo w aktywności

socjalnej ?

• 3. Czy masz kłopoty z czytaniem?
• 4. Czy unikasz przebywania na wysokości
• 5. Czy masz trudności z pracą domową lub ogrodową ?
• 6. Czy masz problemy z obejściem domu w nocy ?
• 7. Czy choroba wpływa istotnie na twoje obowiązki domowe i

zawodowe?

• 8. Czy choroba ogranicza twoje podróże służbowe i relaksacyjne?
• 9. Czy choroba ogranicza twoje zadania samoobsługi

• SKALA EMOCJONALNA
• Czy choroba powoduje frustracje?
• Czy obawiasz się opuścić sam swój dom ?
• Czy tracisz pewność siebie w kontaktach z innymi ludźmi ?
• Czy mas zobawy że ludzie sądzą iż jestes pod wpływem leków ?
• Czy masz kłopoty z koncentracją?
• Czy boisz się zostac w domu sam ?
• Czy czujesz się osobą niepełnosprawną ?
• Czy choroba wywoluje u ciebie stres w kontaktach z rodziną i

znajomymi?

• Czy amsz depresję?

• SKALA FIZYCZNA
• Czy patrzenie w góre pogłębia chorobę / zawroty głowy?
• Czy szybki ruch głową pogłębia zawroty /
• Czy zmiana pozycji w łóżku pogarsza stan twojego

samopoczucia?

• Czy schodzenie z góry pogarsza stan i nasila zawroty

glowy ?

• Czy pochylanie się do przoduu pogarsza twój stan

zdrowia?

• czy zwiekszona aktywnośc ruchowa pogarsza twoje

samopoczucie?

• Czy szybko się męczysz w różnych czynnościach życia

codziennego

GŁÓWNE PROBLEMY ZWIĄZANE

Z PROCESEM REHABILITACJI

• Niedokładne pomiary, np. źle dobierając punkty kostne

przy pomiarach.

• Błędnie lub zbyt szybko postawiona diagnoza.
• Przyjęcie założenia, że przebieg każdej choroby jest taki

sam .

• Źle przeprowadzony wywiad i rozpoznanie.
• Terapeuci zwykle mają za mało czasu na jednego

pacjenta żeby co jakiś czas sprawdzać czy rehabilitacja

przynosi efekty. Do tego sprawdzani powinni używać

tych samych testów w odpowiednich pozycjach!

• Zły dobór pozycji i stabilizacji ma wpływ na całą

diagnostykę i jej sprawdzanie podczas terapii!

• Po złym zdiagnozowaniu pacjenta, dochodzi do złego

zaplanowania całej terapii!

ZAPOBIEGANIE BŁĘDOM W

PROCESIE REHABILITACJI

• Należy do każdego przypadku podchodzić

indywidualnie, a także jak to tylko możliwe

często kontrolować stan pacjenta (poprzez

wykonywanie różnych testów i badań).

• Do badań i testów powinno używać się tych

samych przyrządów.

• Dokładność przy całej diagnozie, badaniu,

planowaniu i przeprowadzaniu całej rehabilitacji

z pacjentem.

• Znajomość anatomii która jest potrzebna przez i

podczas całej terapii.

NORMY POSTĘPOWANIA

• 1.Należy stwierdzić co można zrobić dla

pacjenta

• 2.Prawidłowa ocena jego stanu (np.rodzaj i

stopień dysfunkcji, konsultacja z innymi

specjalistami)

• 3.Prawidłowy dobór form, metod terapii,

systematyczne i poprawne ich wykonanie

• 4.Zmiana form, środków w zależności od

uzyskiwanych efektów z uwzględnieniem

nowego celu

• 5.Indywidualne podejście do każdego

przypadku, dobry kontakt z pacjentem

WNIOSKI

• 1.Założenie że przebieg każdej choroby

jest taki sam to błąd

• 2.Pacjent nie powinien być prowadzony

jednocześnie przez kilku terapeutów,

poświęcić mu należy wystarczająco czasu

• 3.Nieprawidłowo,niedokładnie wykonane

testy, pomiary, postawiona diagnoza

wpływa na całą rehabilitację, brak

umiejętności ze strony terapeuty.

WNIOSKI

• 4.Zmiana form, środków itd.W zależności od

wyników badań z uwzględnieniem nowego celu

• 5.”Primum non nocere”-Po pierwsze nie

szkodzić

• 6.Wymagane jest mistrzostwo w postaci

pomysłu zrodzonego z nauki i doświadczenia.

• 7.Fakt że pacjent oczekuje zbyt długo na

przeprowadzenie rehabilitacji jest obecnie
największym problemem

• Planowanie,

przeprowadzanie i

kontrolowanie efektywności

procesu rehabilitacji

.

• Programowanie rehabilitacji oparte jest o

diagnozę i prognozę, a całość zagadnienia

wykazuje ścisły związek z celami,

zadaniami i zasadami fizjoterapii. Bazę 

wyjściową dla tworzenia programu

rehabilitacji stanowi zawsze pełne

rozeznanie co do rodzaju, stopnia

ciężkości i okresu schorzenia, a ściślej –

rozeznanie co do aktualnego stanu osoby

poddawanej rehabilitacji.

• Planując proces rehabilitacji danej osoby dąży

się do wykreowania programu optymalnego.
Zwykle jednak realia są takie, że jest on
nieosiągalny, wobec czego niezbędne jest
określenie swego rodzaju programu minimum.
Realia te stanowią również powód dla którego
niekiedy konieczne jest utworzenie
alternatywnego programu rehabilitacji danej
osoby, dostosowanego np. do możliwości jakimi
dysponujemy.

• . Można tu postawić sobie pewne pytani:

jeśli np. wybrana metoda będzie
nieskuteczna, to jaką inną zastosować w
danym przypadku? To samo może
dotyczyć konkretnego środka,
analogicznie do zastępowania leku innym.
To samo dotyczy założonego celu. Jeśli
jakiś okaże się nieosiągalny, to musi się
wykreować zastępczy-bardziej realny.

• Kolejna sprawa wiąże się z koniecznością

uwzględnienia w tworzonym programie potrzeb

rehabilitacji kompleksowej, np. łączenie

zabiegów fizykalnych z ćwiczeniami leczniczymi.

Błędem jest zawężanie się tylko do samej

fizjoterapii. Nawet pobieżnie analizując potrzeby

danego pacjenta, właściwie w każdym

przypadku można wykazać potrzeby dotyczące

np. pielęgniarstwa rehabilitacyjnego czy

pewnego oddziaływania

psychoterapeutycznego, a w wielu przypadkach

np. konieczność zastosowania przedmiotu

ortopedycznego

• Programowanie rehabilitacji nie należy do

zadań łatwych. Wymaga ono bowiem
sporej wiedzy i doświadczenia.
Szczególnym problemem jest włączanie w
program rehabilitacji nowych metod, a
nawet ich stosowanie

• W pierwszym przypadku chodzi o to, by

były to metody już sprawdzone, a ich

wartość skuteczność poparta

opublikowanymi i uznanymi wynikami

badań naukowych. Druga sprawa dotyczy

stosowania metod. Trzeba pamiętać, że

wiele z nich wymaga dobrego zrozumienia

i technicznego opanowania, nabywanego

nieraz w ramach długotrwałego szkolenia

specjalistycznego.

• Mówiąc o programie rehabilitacji, warto też

zadać sobie pytanie, czy proces ten ma
ciągnąć się „w nieskończoność”? W
wielu przypadkach jest on rzeczywiście
długotrwały (wieloletni). Można jednak
przyjąć, że o procesie właściwej
rehabilitacji mówi się tak długo, jak długo
uzyskuje się jakiekolwiek, choćby
minimalne efekty