INDYWIDUALNY PROGRAM TERAPEUTYCZNY

Diagnoza

Ewa lat 15, choroba przewlekła – astma, mózgowe porażenie dziecięce, upośledzenie
umysłowe w stopniu lekkim.

Wywiad środowiskowy: Dziecko wychowuje się z matką i starszym 19 letnim bratem
rozwijającym się normalnie. Jest więc otoczona troską głównie ze strony matki. Ewa ma
poprawny kontakt z rodziną z którą jest związana emocjonalnie. Warunki mieszkaniowe i
materialne są w normie. Uczennica uczy się w szkole specjalnej.

Wywiad anamnestyczny i analiza dokumentacji z poradni Psychologiczno-Pedagogicznej.

Dziewczynka jest lubiana i akceptowana przez środowisko. Na poziomie przeciętnym
rozwinięte są zdolności uczenia się nowego materiału metodą wzrokowo- ruchową oraz
organizacji przestrzennej materiału niewerbalnego w logiczną całośd. Dziecko prawidłowo
przestrzega zasady higieny osobistej. Bardzo lubi zwierzęta a w szczególności psy. W wolnym
czasie ogląda książki z ilustracjami zwierząt. Angażuje się w prace plastyczne. Reaguje na
polecenia kierowane do niej.

Aktywnośd ruchowa dziecka- wiotkośd mięśni głowa-tułów a sztywnośd mięśni kooczyn.
Dziewczynka jest lekko otyła. Występuje zaburzenie mowy, wzroku nosi okulary. Dziecko
przyjmuje na stałe leki związane z astmą oskrzelową. Koordynacja ruchowa zaburzona, chód
lekko chwiejny. Strefa rozwoju emocjonalno-społecznego niedojrzała. Dziewczynka jest
objęta opieką poradni z powodu trudności szkolnych wynikających ze stanu jej zdrowia czyli
upośledzenia umysłowego w stopniu umiarkowanym i choroby przewlekłej astmy
oskrzelowej. Dziewczynka korzysta ze stałej opieki lekarzy specjalistów, jest leczona
farmakologicznie. Ogólna integracja dziewczynki jest upośledzona. Ogólna inteligencja
przebiega na poziomie upośledzenia umysłowego. Szczególnie niski poziom prezentują
funkcje należące do strefy inteligencji słownej. Dziewczynka dysponuje bardzo małym
zasobem wiadomości ogólnych dotyczących otaczającego świata społecznego. Zakres
słownictwa jest bardzo ubogi, mowa czasem nie logiczna, ale zrozumiała. Wada wymowy
jąkanie się, zaburzona płynnośd słowa. Obniżony poziom prezentują zdolności logiczno
abstrakcyjne. Obniżona sprawnośd pamięci długoterminowej. Ponadto zaburzone są
zdolności analizy i syntezy wzrokowej oraz koordynacji wzrokowo ruchowej. Opóźnienia
rozwojowe w zakresie funkcji percepcyjno motorycznych. Obniżone poczucie własnej
wartości. Obniżona motywacja do podejmowania wysiłku umysłowego. Podczas pierwszych
badao dziewczynka prezentowała niechętną postawę jednak pod wpływem życzliwego
podejścia i pochwały podjęła bardziej efektywną współpracę.

Zalecenia:

Percepcja wzrokowa

Układanie figur wg. wzoru z pamięci i bez wzoru.
Składanie pociętych obrazków wg. Wzoru.
Składanie pociętych obrazków bez wzoru.
Układanie figur z patyczków i klocków.
Dobieranie zdań do obrazków.
Rozsypanki wyrazowe.
Uzupełnianie luk w tekście

Percepcja funkcje manualne

Rysowanie równocześnie obiema rękami.
Lepienie z gliny i plasteliny prostych kształtów
Obwodzenie konturów wg. podanego wzoru
Wydzieranki i wycinanki z kolorowego papieru

Motoryka Mała i Koordynacja Wzrokowo-Ruchowa

Odkręcanie różnego rodzaju pojemników
Orgiami
Wykonywanie korali z jarzębiny lub koralików
Przewracanie kartek w książce
Podnoszenie i sortowanie małych przedmiotów kciukiem i palcem wskazującym
Pisanie

wyprostowanym palcem wskazującym na mokrym piasku

Motoryka Duża

Naśladowanie ćwiczeń ruchowych
Zabawy piłką: rzucanie, łapanie, kopanie, turlanie, rzucanie do celu

Tory przeszkód,
Skłony,
Chodzenie bokiem i tyłem po desce, taśmie, równoważni
P

rzeskakiwanie przez powoli kołyszącą się linę,

C

hodzenie z podwiniętymi palcami stóp,

Wykonywanie skoków "pajaca”,
Zabawy i ćwiczenia kształtujące orientację w schemacie ciała( Pokaż proszę, gdzie masz oczy, gdzie
masz uszy a gdzie nos. Gdzie masz ręce, gdzie masz nogi, gdzie na głowie rośnie włos- mówimy
coraz szybciej, dziecko wskazuje odpowiednio oczy, uszy...)

Czynności Poznawcze

Proste polecenia
Dopasowywanie obrazków
D

opasowywanie kształtów

Segregowanie według wielkości, kolorów

IPET

LP. Obszar

zaburzony

Cel

Zadania,
sposoby
realizacji celu

Metoda

Uwagii

1

Percepcja
wzrokowa,
funkcje
manualne.

Usprawnienie
percepcji
wzrokowej,
poprawa analizy
i syntezy
wzrokowej,
poprawa i
usprawnienie
funkcji
manualnych,

Układanie figur
wg. Wzoru z
pamięci i bez
wzoru.
Składanie
pociętych
obrazków wg.
Wzoru.
Składanie
pociętych
obrazków bez
wzoru.
Układanie figur z
patyczków i
klocków.
Dobieranie zdań
do obrazków.
Rozsypanki
wyrazowe.
Uzupełnianie luk
w tekście
Rysowanie
równocześnie
obiema rękami.
Lepienie z gliny i
plasteliny
prostych
kształtów
Obwodzenie
konturów wg.
Podanego wzoru
Wydzieranki i
wycinanki z
kolorowego
papieru

Metoda Dobrego
Startu,
Montessori

Potrzebne
materiały.
Wzory
obrazków,
klocki
„patyczaki”,
klocki,
rozsypani
wyrazowe,
ilustracje,
glina,
plastelina,
kolorowy
papier.

Koncentracja na
wykonywanych
czynnościach

Rysowanie
oburącz - na
płaszczyźnie
przeznaczonej do
rysowania
narysuj oś
symetrii na
wprost nosa,
rysuj obydwoma
rękoma
jednocześnie tak,
by rysunek
z jednej strony
był
zwierciadlanym
odbiciem drugiej
strony. Można
rysować

Kinezjologia
edukacyjna P.
Dennisona

w powietrzu na
„niewidzialnej
planszy

”.

– koordynacja,
„ręka-oko”,
przekraczanie
środkowej
kinestetycznej
linii ciała,
uświadomienie
przestrzeni wokół
siebie oraz
wzrokowe
rozróżnianie,
śledzenie oczami
za ruchem ręki
w

różnych

kierunkach,
pisanie,
umiejętności
matematyczne.

2

Motoryka Mała i
Koordynacja
Wzrokowo-
Ruchowa

Chwyt
pęsetkowy

Montessori

Wykonywanie korali
z jarzębiny lub
koralików, 4rgiami

Potrzebne
materiały:
papier,
jarzębina.
Metoda
Afolter to
czynności
dnia
codziennego

Afolter

Odkręcanie różnego
rodzaju pojemników

E.Cotton

Przewracanie kartek
w książce
Podnoszenie i
sortowanie małych
przedmiotów
kciukiem i palcem
wskazującym
Pisanie
wyprostowanym
palcem wskazującym
na mokrym piasku

3

Motoryka Duża

Naśladuje
ćwiczenia
ruchowe

Kinezjologia
edukacyjna P.
Denisona

Wykonuje ruchy
naprzemienne,
prawe kolano do
lewego łokcia (
ćwiczenia można
wykonywać na
stojąco lub leżąc na
dywanie), lewe
kolano do prawego
łokcia, po 10 razy,

Wykonuje ruchy
naprzemienne,
prawa ręka uniesiona
do przodu lewa noga
w wypadzie do tyłu,
lewa ręka uniesiona
do przodu prawa
noga w wypadzie do
tyłu, po 10 razy

Poprawa
motoryki dużej,
koordynacji
przestrzennej,
równowagii

Metoda Dobrego
Startu

Zabawy piłką:
rzucanie, łapanie,
kopanie, turlanie,
rzucanie do celu
Tory przeszkód,
Skłony,
Chodzenie bokiem i
tyłem po desce,
taśmie, równoważni
Przeskakiwanie
przez powoli
kołyszącą się linę,
Chodzenie z
podwiniętymi palcami
stóp,
Wykonywanie
skoków „pajaca

Kształtowanie
orientacji w
schemacie
własnego ciała

R. Labana

Wyczucie własnego
ciała
,,Powitanie różnych
części ciała” –
dotykanie jednej
części ciała do
drugiej np

. łokieć

wita się z pięta, czoło
wita się z
kolanem, duży palec
u nogi wita się z
szyją. .itp.

W. Sherborne

-

leżenie na
plecach ,
przyklejamy się
mocno do
podłogi

-

siedząc

przemiennie
przyciąganie nóg
zgiętych w kolanach

-

ślizganie się w
kółko na brzuchu
, na plecach

-

czołganie się na
brzuchu , na
plecach z
wyciąganiem i
zginaniem na
przemian rąk i
nóg

-

siad prosty ,
rozcieranie i
poklepywanie
kolan , ud , łokci

-

marsz i bieg z
wysokim
unoszeniem
kolan

-

marsz na
sztywnych
nogach

-

bieganie na
gumowych
nogach

-

siad skulny
podparty

–

uderzanie o
podłogę stopami
– szybko ,
wolnno

-

siad prosty
rozwarty

–

dotykanie
prawym łokciem
lewego kolana i
odwrotnie

4

Czynności
poznawcze

Poprawa
czynności
poznawczych,
wykonuje proste
polecenia

Stymulacja
prostymi
bodżcami

Dziecko
wykonuje proste
polecenia, np.:
Idż prosto,
zarzymaj się,
ukocnij.

Rozpoznaje i
nazywa
przedmioty na
obrazkach

Praca na
materiale
obrazkowym

- pokazywanie
obrazka z jakimś
przedmiotem,
dziecko go nazywa
-

mówienie nazwy

jakiegoś przedmiotu,
dziecko musi ją
odnaleźć na obrazku,
- na obrazku kilka
przedmiotów,
dziecko je nazywa,
- dziecko odnajduje

nazwany przedmiot
na obrazku
przedstawiającym
kilka różnych
przedmiotów

Naśladowanie
zabawy
plasteliną

Praca na
materiale

Terapeuta formuje
plastelinę, zadaniem
dziecka jest
powtórzyć jego
czynność, np.:
-

kulkę,

- placek,
-

wałek,

-

muszelkę,

-

filiżankę,

- talerz,

5.

Aktywność
ruchowa dziecka

Rozluźnienie
mięśni kończyn.
Wzmocnienie
mięśni tułowia

Cwiczenia
rehabilitacyjne

Metoda Vojty, m.
Peto

Ćwiczenie 1
Pw.: stanie w
rozkroku,
kończyny górne
wzdłuż tułowia,
palce rąk
rozwarte.
Ruch: szybkie
skręty i
potrząsania
ramionami.



Ćwiczenie 3
Pw.: stanie na
jednej kończynie
dolnej na
podwyższeniu.
Ruch: szybkie
skręty i
potrząsanie
kończyną dolną
nie obciążoną.

W metodzie
Vojty

należy

uciskać
odpowiednie
punkty na ciele
dziecka, a ono
broniąc się przed
bólem – ucieka,
wykonuje ruchy
ciała, zmienia
pozycje.

Metoda Petö,
jest metodą
czynnego
usprawniania.
Dzieci pracują w
grupach,
wykonując
rytmiczne
ćwiczenia na
polecenie tzw.
Dyrygenta.
Wymagane są
specjalne meble
ze szczebelkami,
które pomagają
wznieść się
dziecku do góry.

6.

Wada wymowy.

Poprawa
wymowy,
niwelowanie
jąkania się.

Ćwiczenia
logopedyczne

1.

Dziecko leży na
podłodze

z

misiem

lub

książką

na

brzuchu.

Lewa

dłoń

leży

na

górnej

części

klatki piersiowej,

a

prawa

na

brzuchu. Dziecko

wdycha

powietrze przez

nos lub usta i

nos

(wyczuwa

unoszenie

się

brzucha

ku

górze, lewa dłoń
leży

nieruchomo),

wypuszcza

powietrze przez
usta wymawiając
przeciągniętą
głoskę s (brzuch
opada, lewa dłoń
leży

nieruchomo).
Ćwiczenie
należy
wykonywać

3

razy

dziennie

przez

2

–

3minuty.

7

Wada wzroku

Poprawa
wzroku

Okulary
korekcyjne

Nosi okulary cały

czas

8

Strefa rozwoju
emocjonalno-
społecznego

Poprawa
stabilności
emocjonalnej,
poprawa
odbioru wrażeń
zmysłowych

Hipoterapia,
wycieczki

Fizioterapia na koniu,

Psychopedagogiczna

jazda konna, Terapia

kontaktem z koniem.

Wycieczki

do

środowiska
społecznego.

9

Strefa słowna,
mały zasób słów,
poprawa
płynności słowa

Wzbogacenie
słownictwa,
poprawa
płynności słowa,
niwelowane
jakania się

Terapia
logopedyczna

Wizyty u logopedy
dziecięcego, czytanie

czytanek, dialogii

10

Zdolności
logiczno-

Poprawa
myślenia

Gry logiczne

Gry

w

scrabble,

abstrakcyjne

logiczno
abstrakcyjnego

rebusy.

11

Pamięć
długoterminowej

Wydłużenie
pamięci
długoterminowej

Kinezjologia
Edukacyjna
zwana także
metodą
Dennisona a w
niej gimnastyka
mózgu

Sowa

Jedną ręką

chwytamy

mocno

mięsień naramienny,
głowę

powoli

odwracamy

w lewo

a potem

w prawo,

podbródek

prosto.

Głową

sięgamy

maksymalnie
w prawo

i w lewo,

aby

rozluźnić

mięśnie

szyjne.

Robimy wdech, gdy
głowa

jest

w skrajnym
położeniu tu gdzie
ręka trzyma ramię,
wydech

w czasie

obrotu

głowy.

Powtarzamy
trz

ymając drugą ręką

drugie

ramię.

Usprawnia
koncentrację,
skupienie

uwagi,

zapamiętywanie
pracę z komputerem,
wyliczenia
matematyczne, słuch
i

pamięć

długoterminową,
formułowanie myśli i
zdań w pamięci.

Warszawa 18.02.2011