38

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 2/2003

Oferta rynkowa taœm

wideo do magne-

towidów jest bardzo

bogata.

TAŒMY WIDEO

DO MAGNETOWIDÓW

W

du¿ych sieciach

ze sprzêtem AV

Media Market

i Euro przede

wszystkim s¹ ka-

sety firm TDK,

Sony,EMTEC,

Samsung, Ma-

xwell. Rzadziej spotykane s¹ kasety firm

Panasonic, JVC. Ka¿da z firm oferuje po kil-

ka rodzajów kaset. Od ich budowy, parame-

trów taœmy oraz d³ugoœci zale¿y i cena.

Najkrótsze 30, 60, 90 minut s¹ przezna-

czone do przechowywania nagrañ z kame-

ry wideo. Znaczenie d³u¿sze do przechowy-

wania jednego lub kilku filmów pe³nome-

tra¿owych 120, 180, 190, 200, 210, 240,

300 minut. Najbardziej ekonomiczne s¹ ka-

sety z najd³u¿szymi taœmami.

Taœmom wideo stawia siê wiêksze wymaga-

nia ni¿ magnetofonowym.

Pasmo zapisywanych czêstotliwoœci musi

byæ znacznie wiêksze, dlatego warstwa ma-

gnetyczna musi mieæ inne w³aœciwoœci fi-

zyczne, inny kszta³t, rozmiar cz¹stek magne-

tycznych, w³aœciwoœci magnetyczne, g³ad-

koœæ powierzchni i odpornoœæ na zu¿ycie

materia³u pod³o¿a.

Warstwa magnetyczna powinna byæ odpor-

na na œcieranie, twarda i o ma³ym wspó³-

czynniku tarcia. G³adkoœæ taœmy bowiem

ma wp³yw na zu¿ywanie siê g³owicy. Poza

tym resztki taœmy osiadaj¹ na g³owicy i zmie-

niaj¹ odleg³oœæ taœmy od czo³a, co wp³ywa

na parametry sygna³u i tak¿e samej taœmy.

W wyniku tarcia warstwa magnetyczna siê

nagrzewa, cz¹steczki magnetyczne odrywa-

j¹ siê od taœmy i osadzaj¹ na g³owicy. Zu¿y-

ta taœma ma tzw. dziury magnetyczne po

oderwanych cz¹steczkach magnetycznych,

które powoduj¹ zaniki sygna³u, drobne za-

k³ócenia, rozb³yski (dropouts) obrazu.

Jakoœæ i parametry taœmy s¹ tak¿e zale¿ne

od rodzaju warstwy magnetycznej. Stosuje

siê proszki iglaste tlenkowo-¿elazowe, tlen-

kowo chromowe z dodatkiem kobaltu o roz-

miarach cz¹stek 0,4

÷

0,6

µ

m, cz¹stki ferry-

tu barowego w kszta³cie graniastos³upa

szeœciok¹tnego o wymiarze 0,06

µ

m. Taki

kszta³t cz¹stek umo¿liwia ich dok³adne u³o-

¿enie w procesie produkcyjnym, co zapew-

nia najwiêksz¹ gêstoœæ materia³u magne-

tycznego. Stosowane s¹ te¿ czyste metale

jak kobalt i ¿elazo, naparowywane na taœmê.

Tak¿e pod³o¿e warstwy magnetycznej mu-

si byæ wytrzyma³e i elastyczne. Brzegi taœmy

powinny byæ odporne na œcieranie i zmianê

kszta³tu, bo w³aœnie tu nagrywana jest œcie¿-

ka dŸwiêkowa monofoniczna i synchroniza-

cji. Taœma nie powinna siê wyci¹gaæ.

Zazwyczaj na opakowaniach brak jest da-

nych technicznych, trzeba kierowaæ siê ce-

n¹, krótkimi informacjami oraz symbolami,

liczbami wskazuj¹cymi czas zapisu oraz

innymi danymi, które niestety s¹ ró¿ne dla

ró¿nych firm.

Przeznaczenie taœm

Taœmy dzieli siê na kilka grup w zale¿noœci

od zastosowañ. Najbardziej popularne s¹ ta-

œmy Standard S i High Standard HS do co-

dziennego u¿ytku. Przewa¿nie opakowa-

nia takich kaset opatrzone s¹ napisami ”do

codziennego stosowania do wielokrotnego

kopiowania”. Firma EMTEC podkreœla czê-

stoϾ kopiowania z zachowaniem jakoϾ

napisem 1000 x. Kasety popularnej firmy

TDK z napisem TV Club lub TV s¹ przezna-

czone do nagrywania z telewizora. Kasety

oznaczone symbolem HG (High Grade)

i Extra High Grade (EHG) umo¿liwiaj¹ uzy-

skanie znacznie lepszej jakoœci obrazu

i dŸwiêku ni¿ kasety standard. Wiêksza jest

ich trwa³oœæ mechaniczna i maj¹ lepsze pa-

rametry magnetyczne. Przechowywany za-

pis zachowuje znacznie d³u¿ej swoje para-

metry, tak¿e wiêcej razy mo¿na nagrywaæ

i kasowaæ taœmê bez pogorszenia jakoœci

zapisu. Nadaj¹ siê wiêc one do archiwiza-

cji. Zalecane s¹ do nagrañ w systemie

S-VHS-ET.

W celu sprostania wymaganiom co do jako-

œci dŸwiêku okreœlonego przez system Do-

lby Surround i Nicam opracowano taœmy

High Grade hi-fi i Extra High Grade hi-fi.

Na przyk³ad taœma Panasonic NV-E180

HM jest przeznaczona do zapisu w systemie

S-VHS-ET, dodatkowo jest zabezpieczona

pow³ok¹ antypleœniow¹ zwiêkszaj¹c¹ jej

trwa³oœæ.

39

NA RYNKU AV

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 2/2003

Taœmy High Definition PRO lub HX Pro s¹

przeznaczone do archiwizacji i zastosowañ

przy edycji taœmy. S¹ oznaczane jako Ma-

ster, Profesional, Pro.

Do nagrañ na magnetowidach S-VHS sto-

suje siê taœmy najlepszej jakoœci. Przewa¿-

nie taœma znajduje siê w obudowie przeciw-

py³owej oraz z ruchom¹ blokad¹ zabezpie-

czaj¹ca przed kasowaniem.

Oddzieln¹ grupê stanowi¹ kasety do d³ugo-

trwa³ego przechowywania nagrañ z kamer

wideo VHS lub S-VHS, które nosz¹ nazwy

CAM Copy Master.

O przeznaczeniu kasety mo¿e informowaæ

kolor jej opakowania. Na przyk³ad firma

TDK stosuje kolor czerwony do oznaczenia

kaset standardowych, najlepiej nadaj¹cych

siê do czêstego stosowania (np. HS), kolor

niebieski do kaset o podwy¿szonym stan-

dardzie, a czarny (np. taœma HD-X) do ka-

set zalecanych do profesjonalnego stosowa-

nia, np. w studiach filmowych.

Jak obchodziæ siê z kasetami

Oto kilka porad, jak obchodziæ z kasetami wi-

deo, aby jak najd³u¿ej s³u¿y³y.

Fabrycznie now¹ taœmê trzeba przed pierw-

szym u¿yciem ca³kowicie przewin¹æ w oby-

dwie strony. Dziêki temu naci¹g i u³o¿enie ta-

œmy w kasecie dostosuj¹ siê do magneto-

widu, w którym bêdzie u¿ywana.

Nale¿y ograniczaæ przeszukiwanie taœmy

(przewijanie z podgl¹dem ) i ogl¹danie stop-

klatki, bo wp³ywaj¹ niekorzystnie na pracê

g³owic i zu¿ycie taœmy.

Przed wyjêciem kasety z magnetowidu na-

le¿y j¹ ca³kowicie przewin¹æ do pocz¹tku,

aby unikaæ zagnieceñ powodowanych przez

ko³ki prowadz¹ce taœmê w kasecie.

Zaraz po wyjêciu taœmy z magnetowidu na-

le¿y j¹ w³o¿yæ do pude³ka, co zabezpiecza

j¹ przed przedostawaniem siê kurzu do

œrodka kasety powoduj¹cego pogorszenie

jakoœci odtwarzanego obrazu i dŸwiêku.

Nie wolno dotykaæ palcami taœmy magneto-

widowej, cz¹stki t³uszczu i brudu mog¹ po-

gorszyæ jakoœæ zapisu i zabrudziæ g³owice.

Kasety magnetowidowe powinny byæ prze-

chowywane w suchym nienas³onecznio-

nym miejscu, w pokojowej temperaturze,

z dala od Ÿróde³ ciep³a, kaloryferów, piecy-

ków i urz¹dzeñ elektrycznych. Szczegól-

nie niebezpieczne s¹ pola magnetyczne

istniej¹ce w pobli¿u telewizora i g³oœników.

Kasety nale¿y przechowywaæ w pozycji sto-

j¹cej, jak ksi¹¿ki. W kasetach po³o¿onych

p³asko mog¹ powstaæ zagiêcia nieco wysta-

j¹cej krawêdzi, spowodowane obci¹¿eniem

ca³ego zwoju taœmy.

n

Jerzy Justat

Kasety wideo VHS i S-VHS