Ś

ląskie Techniczne Zakłady Naukowe

Warsztaty Szkolne

Montaż elektryczny

Zajęcia nr 3

Temat:

Montaż instalacji elektrycznej

Instalacje elektryczne niskiego napięcia są powszechnie stosowane w pomieszczeniach
mieszkalnych jak i w pomieszczeniach przemysłowych. Instalacja ta ma na celu zasilanie
oświetlenia oraz urządzeń AGD-RTV w pomieszczeniach mieszkalnych i oświetlenia oraz
maszyn u urządzeń wytwórczych obiektach przemysłowych.
Instalacje te wykonuje się w oparciu o schematy i plany.
Plan instalacji elektrycznej zawiera podstawowe informacje potrzebne do jej wykonania,
takie jak trasy przewodów, punkty odgałęźne, punkty świetlne gniazda wtyczkowe, łączniki,
odbiorniki siłowe, tablice rozdzielcze, rury. Zawiera również opis zawierający dane
przewodów i określające sposoby ich ułożenia. Symbole stosowane na planach przedstawiono
w tablicy 1

Tablica 1. Symbole graficzne i oznaczenia w planach instalacji elektrycznych

Przewody i linie

a)

ułożone na stałe

b)

ruchome

przewody szynowe:
jeden przewód
dwa przewody
trzy przewody
n

przewodów

Przewody, którymi dopływa energia

a)

od góry

b)

od dołu

Przewody, którymi odpływa energia

a)

od góry

b)

od dołu

Sposoby prowadzenia linii

a)

na tynku, murze, ścianie

b)

pod tynkiem

c)

w tynku

d)

w podłodze

e)

pod sufitem

f)

w rurze ochronnej

g)

na wspornikach

h)

w korytku

i)

na drabince kablowej

j)

na izolatorach

Oznaczenie rodzaju rur instalacyjnych

•

rura izolacyjna, płaszczowa

•

rura stalowa

•

rura gazowa

•

rura winidurowa

rip, rb

rs

rg

rw

Bezpiecznik topikowy
wkrętowy – 2 szt.
gniazda 25 A, wkładki topikowe 10 A

Łączniki instalacyjne

a)

wyłączniki 1-, 2-, 3-biegunowy

b)

grupowy, jednobiegunowy

c)

szeregowy, jednobiegunowy

d)

zmienny (schodowy), jednobiegunowy

e)

krzyżowy, jednobiegunowy

f)

przycisk

Ś

ląskie Techniczne Zakłady Naukowe

Warsztaty Szkolne

Montaż elektryczny

Gniazdo wtyczkowe

a)

dwubiegunowe

b)

trójbiegunowe

c)

ze stykiem ochronnym

d)

dwubiegunowe podwójne

Wtyczka

a)

dwubiegunowa

b)

dwubiegunowa ze stykiem ochronnym

c)

n-biegunowa

Punkt świetlny z żarówką:

a)

symbol ogólny – żarówka 60W

b)

w obwodzie światła specjalnego, np.

zapasowego

c)

w obwodzie światła bezpieczeństwa

d)

w obwodzie światła ewakuacyjnego

e)

z reflektorem

Punkt świetlny z lampą fluorescencyjną
(świetlówką)

Punkt świetlny z lampą wyładowczą rtęciową

Zaciski, puszka odgałęźna

Skrzynka przyłączowa

Grzejnik elektryczny

Tablica rozdzielcza we wnęce o wymiarach
axbxc

Rozdzielnica skrzynkowa, szafa rozdzielcza

Wyłącznik samoczynny niskiego napięcia

Licznik kW·h

Schemat instalacji elektrycznej podaje sposób połączeń i zabezpieczenia poszczególnych
obwodów występujących w instalacji najczęściej stosuje się schematy jednoliniowe.

Instalacja elektryczna w pomieszczeniach nie powinna kolidować z innymi rodzajami
instalacji, jak np. centralnego ogrzewania, wodną, gazową, kanalizacyjną, kominową.
Instalacja elektryczna powinna być oddalona o min. 0,6m od tego typu instalacji. Ze względu
na możliwość przegrzania nie powinna być prowadzona w pobliżu pieców, kominów i
centralnego ogrzewania. Co najmniej jeden wyłącznik oświetlenia powinien znajdować się
przy drzwiach.
Przewody prowadzi się po liniach prostych, równolegle do krawędzi ścian i stropów.

Rys. A.1. Wskazówki do rozmieszczenia instalacji elektrycznej

Ś

ląskie Techniczne Zakłady Naukowe

Warsztaty Szkolne

Montaż elektryczny

Rys. A.2. Plan instalacji elektrycznej na parterze domu jednorodzinnego

Rys. A.3. Schemat instalacji w budynku mieszkalnym

Instalacja może być prowadzona na wiele sposobów. W pomieszczeniach mieszkalnych,
handlowych i biurowych ze względów estetycznych staramy się ją ukryć. W pomieszczeniach
przemysłowych jest prowadzona tak, żeby zapewnić maksymalną funkcjonalność i być
dostępną do naprawy lub modernizacji.
Rozróżniamy następujące sposoby prowadzenia instalacji:

• pod tynkiem,
• w tynku,
• na tynku,
• w rurze ochronnej,

• na wspornikach,
• na drabinkach kablowych,
• na izolatorach,
• w korytkach.

Ś

ląskie Techniczne Zakłady Naukowe

Warsztaty Szkolne

Montaż elektryczny

Rys. A.4. Mocowanie rur stalowych

Rys. A.5. Sprzęt do mocowania przewodów kabelkowych

Rys. A.6. Mocowanie rur winidurowych w uchwytach sprężystych

Ś

ląskie Techniczne Zakłady Naukowe

Warsztaty Szkolne

Montaż elektryczny

Ś

ląskie Techniczne Zakłady Naukowe

Warsztaty Szkolne

Montaż elektryczny

Rys. A.7. Sposoby mocowania rur pod tynkiem

Rys. A.8. Zakończenie rury płaszczowej Rys. A.9. Mocowanie przewodów wtynkowych gwoździami

Rys. A.10. Instalacje elektryczne w korytkach

(listwach)

Rys. A.11. Rozmieszczenie

uchwytów

do

mocowania przewodów kabelkowych:
a=8÷10 cm, b=30 cm c=60 cm

Ś

ląskie Techniczne Zakłady Naukowe

Warsztaty Szkolne

Montaż elektryczny

Materiały dydaktyczne wyłącznie do użytku uczniów klas elektrycznych i elektronicznych
Ś

ląskich Technicznych Zakładów Naukowych w Katowicach.

Niniejsze materiały stanowią ilustrację do wprowadzeń teoretycznych przeprowadzonych na
warsztatach szkolnych według podręcznika podanego w literaturze.

Zamieszczone ilustracje są chronione prawami autorskimi autorów podręcznika.



Literatura:
E.Musiał „Instalacje i urządzenia elektroenergetyczne” WSiP Warszawa 1998
G.Bartodziej, E.Kałuża „Aparaty i urządzenia elektryczne” WSiP Warszawa 1997