Jk Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

01

Ocena Oddziaływania na Środowisko

Elżbieta Kozłowska

Jk Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

02

Plan prezentacji:

.

1. Zasady horyzontalne oraz podstawy

prawne

2. Procedura OOŚ – kiedy ROŚ jest

wymagany

3. Sieć Natura 2000
4. Podsumowanie

Zasady horyzontalne realizacji projektów infrastrukturalnych:

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r.

ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju

Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu

Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999

Preambuła p.2:

„Polityka spójności powinna przyczyniać się do wzrostu gospodarczego, zwiększania

konkurencyjności i zatrudnienia poprzez włączenie priorytetów Wspólnoty dotyczących

trwałego

rozwoju

określonych na posiedzeniu Rady Europejskiej w Lizbonie w dniach 23 i 24 marca 2000

r. i na posiedzeniu Rady Europejskiej w Goetebergu w dniach 15 i 16 czerwca 2001 r.’

Art.9(5)

‘operacje finansowane z funduszy są zgodne z postanowieniami Traktatu i aktów

przyjętych na jego podstawie

’

Art. 52

:„

Wkład funduszy może być kształtowany w świetle (…) ochrony i poprawy jakości

środowiska naturalnego, przede wszystkim poprzez stosowanie zasady ostrożności,

zasady

działania zapobiegawczego

oraz zasady

„zanieczyszczający płaci”.

Art. 17

„Cele funduszy osiągane są w ramach

zrównoważonego rozwoju

oraz propagowania

na poziomie Wspólnoty celu, jakim jest ochrona i poprawa jakości środowiska naturalnego

określonego w art. 6 Traktatu

Ośrodek Przetwarzania Informacji

Warszawa 2008

03

Trwałość środowiska – polityka zrównoważonego rozwoju EU

Czerwiec 2001 w Göteborgu Rada Europejska zatwierdziła Strategię UE odnośnie

Zrównoważonego Rozwoju: „Zrównoważona Europa dla lepszego świata: Strategia

Zrównoważonego Rozwoju dla Unii Europejskiej”.

Strategia Zrównoważonego Rozwoju stanowi uzupełnienie o filar „ekologiczny” przyjętej rok

wcześniej Strategii Lizbońskiej.

W czerwcu 2006 r. Rada Europejska przyjęła Odnowioną Strategię Zrównoważonego Rozwoju UE,

skierowaną do rozszerzonej Wspólnoty i uwzględniającą szerszy, globalny wymiar

podejmowanych wyzwań.

Siedem głównych wyzwań Odnowionej Strategia Trwałego Rozwoju (EU SDS),

1.Zmiany klimatu i czysta energia
2.Zrównoważony transport
3.Zrównoważona konsumpcja i produkcja
4.Ochrona zasobów naturalnych i gospodarowanie nimi
5.Zdrowie publiczne
6. Integracja społeczna, demografia i migracja
7.Wyzwania w zakresie globalnego ubóstwa i trwałego rozwoju

http://ec.europa.eu/sustainable/docs/renewed_eu_sds_pl.pdf

Ośrodek Przetwarzania Informacji

Warszawa 2008

04

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

05

A jakie są konsekwencje zapisów

Rozporządzenia 1083/2006 oraz

przyjętych wyzwań Strategii Rozwoju

UE dla beneficjentów planujących

realizację projektów w ramach POIiŚ?

Załącznik Ia – formularz o dofinansowanie w

zakresie OOŚ

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

06

Załącznik Ia - formularz do wniosku o dofinansowanie w

zakresie OOŚ

A.1. W jaki sposób projekt:
a) przyczynia się do osiągnięcia trwałości

środowiska naturalnego (europejska polityka w
dziedzinie zmian klimatycznych, powstrzymanie
utraty różnorodności biologicznej itd.);

b) przestrzega zasad dotyczących działań

zapobiegawczych oraz gwarantuje, że szkoda
środowiskowa powinna być usunięta u źródła;

c) przestrzega zasady „zanieczyszczający płaci”

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

07

Postępowanie OOŚ

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

08

Podstawowe źródła prawa wspólnotowego regulującego

postępowanie OOŚ:

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001r. w

sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko

[1]

(dyrektywa

SOOŚ);

Dyrektywa Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. nr 85/337/EWG w sprawie oceny skutków

wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko

naturalne

[2]

(dyrektywa OOŚ),

Dyrektywa Rady z dnia 21 maja 1992 r. nr 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk

przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory

[3]

(dyrektywa Siedliskowa),

Dyrektywa Rady z dnia 2 kwietnia 1979 r. nr 79/409/EWG w sprawie ochrony dzikiego

ptactwa

[4]

(dyrektywa Ptasia),

---------

[

1]

Dz. Urz. UE L 210 z 31.7.2006

[2] Dz. Urz. UE L 175 z 5.7.1985, z późn. zm.; nowelizacja dyrektywy OOŚ z 26 maja 2003 r. wprowadza postanowienia

Konwencji z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do wymiaru

sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska,

[3] Dz. Urz. UE L 206 z 22.7.1992, z późn. zm.,

[4] Dz. Urz. UE L 103 z 25.4.1979, z późn. zm.,

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

09

Podstawowe źródła prawa polskiego regulującego postępowanie OOŚ:

•ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska

[1]

(UPoś)

•ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody

[2]

(UoP),

•rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów

przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych

uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o

oddziaływaniu na środowisko

[3]

(rozporządzenie OOŚ),

•ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym,

[4]

•ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane,

[5]

•ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne,

[6]

•ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego

[7]

(Kpa),

--------

[1]

Tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902, z późn. zm.,

[2] Dz. U. Nr 92, poz. 880, z późn. zm.,
[3] Dz. U. Nr 257, poz. 2573, z późn. zm.,

[4]

Dz. U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.,

[5]

Tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z późn. zm.,

[6]

Tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z późn. zm.,

[7]

Tekst jedn. Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.,

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

010

Realizacja przedsięwzięć finansowanych z budżetu WE

1.

Zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego

2.

Obowiązek prowspólnotowej wykładni przepisów prawa
krajowego

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

011

Zagrożenia wynikające z nieprawidłowego przeprowadzenia

postępowania OOŚ

•zaskarżenie decyzji przez strony postępowania i opóźnienia

przygotowania projektu,
•niedoszacowanie kosztów, które beneficjent będzie musiał

ponieść w związku z wdrażaniem rozwiązań minimalizujących lub

kompensujących oddziaływanie projektu na środowisko,
•zakwalifikowanie niezidentyfikowanego w

postępowaniu

OOŚ

negatywnego oddziaływania jako szkody w środowisku w

rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu

szkodom w środowisku i ich naprawie

[1]

,

•odrzucenie przez Komisję Europejską (KE) wniosku o

dofinansowanie dla „dużego” projektu w rozumieniu art. 39

rozporządzenia nr 1083/2006,
•odmowa przyznania dofinansowania przez właściwą instytucję

albo wstrzymaniem finansowania projektu i obowiązkiem zwrotu

środków.

[1]

Dz. U. Nr 75, poz. 493,

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

012

Najważniejsze zarzuty KE dotyczące niezgodności prawa

polskiego z przepisami dyrektywy 85/337/EWG:

•nieprawidłowa transpozycja pojęcia development consent

(„zezwolenia na inwestycję”),

•nieprawidłowa transpozycja przepisów dotyczących „zezwolenia na

inwestycję” w odniesieniu do zgłoszenia (budowy lub wykonywania

robót budowlanych oraz zmiany sposobu użytkowania obiektu

budowlanego lub jego części, dokonywanego na postawie ustawy

Prawo budowlane),

•zbyt wczesne w toku procesu inwestycyjnego przeprowadzanie

postępowania w sprawie ooś dla dróg krajowych,

•nieprawidłowa transpozycja pojęcia „zainteresowana społeczność”,

•niepełna zgodność polskich przepisów w zakresie „informowania”

społeczności z wymaganiami art. 6 ust. 2 dyrektywy 85/337/EWG,

•nieprawidłowa wykładnia przepisów dyrektywy w zakresie

stosowania procedury screeningu, której podlegają przedsięwzięcia

wymienione w Aneksie II dyrektywy 85/337/EWG

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

013

Planowane zmiany przepisów prawnych:

•Dnia 12 lipca 2008 przygotowany został projekt nowej ustawy

„o udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o

ocenach oddziaływania na środowisko”

•Zalecenia odnośnie postępowań ws. OOŚ, które pozwolą w

okresie przejściowym (tj. do czasu wejścia w życie nowych

przepisów) w sposób maksymalny wykorzystać istniejące

regulacje prawne w ramach szeroko rozumianego procesu

inwestycyjnego w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami

dyrektywy SOOŚ, OOŚ, dyrektywy Siedliskowej i Ptasiej

zawarte zostały w

Wytycznych w zakresie postępowania w

sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć

współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów

operacyjnych z dnia 3 czerwca 2008 r.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

014

Postępowanie OOŚ –kwalifikowanie projektów

Dla jakich przedsięwzięć należy prowadzić procedurę oraz
opracowywać Raport OOŚ ?

czy dla wszystkich?
może tylko dla niektórych?
Jeśli dla niektórych, to dla jakich i według jakich kryteriów
kwalifikować potrzebę opracowania OOŚ?

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

015

Podział przedsięwzięć co do obowiązku sporządzenia

Raportu OOŚ

grupa I

- przedsięwzięcia, dla których sporządzenie raportu o

oddziaływaniu na środowisko jest obowiązkowe - wymienione

w Aneksie I Dyrektywy OOŚ/ §2 rozporządzenia OOŚ

(„mogące zawsze znacząco oddziaływać na

środowisko”)

grupa II

– przedsięwzięcia, dla których sporządzenie raportu o

oddziaływaniu na środowisko jest fakultatywne - Aneks II/

Dyrektywy/§ 3 rozporządzania OOŚ

(„mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na

środowisko”)

grupa III

– przedsięwzięcia związane z oddziaływaniem na

obszary Natura 2000 ( z uwzględnieniem tzw. shadow list)

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

016

Przedsięwzięcie to zamierzenie budowlane lub inna

ingerencja w środowisko polegająca na przekształceniu lub

zmianie sposobu wykorzystania terenu w tym również na

wydobowaniu kopalin

Procedurze OOŚ nie podlegają:

-Przedsięwzięcia infrastrukturalne nie wymienione w Aneksie I

lub II Dyrektywy OOŚ, bądź nie oddziaływujące znacząco na

obszar Natura 2000;

- Przedsięwzięcia nieinfrastrukturalne typu: zakup sprzętu,

urządzeń, szkolenia, kampania edukacyjna).

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

017

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

018

Podstawowe elementy procedury oceny oddziaływania na

środowisko:

1. złożenie wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

wraz z raportem o oddziaływaniu na środowisko (dla I grupy) lub

informacjami wstępnymi opracowanymi wg art. 49 ust. 3 Poś (dla II i III

grupy –

screening

),

2. postanowienie organu o zakresie raportu (ewentualnie – dot. grupy I) lub

postanowienia o konieczności sporządzenia raportu i jego zakresie (dot.

grupy II i III) lub postanowienia o braku takiej konieczności (dot. grupy II i

III),

3. uzgodnienie warunków środowiskowych realizacji przedsięwzięcia z

właściwymi organami ochrony środowiska i państwowej inspekcji sanitarnej.

4. przeprowadzenie udziału społeczeństwa w postępowaniu w sprawie oceny

oddziaływania na środowisko – jeśli w postępowaniu tym sporządzany jest

raport,

5. wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
6. podanie informacji o wydaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

W toku OOŚ – należy uwzględnić ocenę wpływu planowanego

przedsięwzięcia na obszary Natura 2000 oraz ocenę oddziaływania

przedsięwzięcia w kontekście transgranicznym.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

019

Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na

środowisko:

Postępowanie w przedmiocie wydania decyzji o środowiskowych

uwarunkowaniach wszczyna się na wniosek podmiotu podejmującego się

realizacji przedsięwzięcia.

Organami właściwymi do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

są:

Wojewoda

– dla przedsięwzięć należących do

grupy I,

takich jak:

-drogi, linie kolejowe, napowietrzne linie elektorenergetyczne, instalacje do

przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych, substancji chemicznych

lub gazu, sztuczne zbiorniki wodne;

-oraz dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko

realizowanych na terenach zamkniętych i obszarach morskich.

Wójt, burmistrz, prezydent miasta –

dla pozostałych przedsięwzięć także,

gdy beneficjentem jest gmina, którą reprezentuje).

Jeżeli przedsięwzięcie wykracza poza obszar jednej gminy, decyzję o

środowiskowych uwarunkowaniach wydaje organ, na którego obszarze

właściwości znajduje się największa część terenu, na którym

przedsięwzięcie to ma być realizowane (w porozumieniu z pozostałymi

organami).

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

020

Postępowanie OOŚ – grupa I
Przed złożeniem wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych

uwarunkowaniach inwestor może wystąpić z zapytaniem o zakres raportu o

oddziaływaniu na środowisko.

Dla projektów z grupy I

postanowienie

o zakresie raportu o oddziaływaniu

przedsięwzięcia na środowisko właściwy organ wydaje po zasięgnięciu

opinii

:

• Marszałka Województwa oraz państwowego wojewódzkiego inspektora

sanitarnego;

• Ministra właściwego do spraw środowiska – w przypadku dróg oraz linii

kolejowych.

• Wojewody, w przypadku przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na

obszar Natura 2000.

W przypadku zaistnienia możliwości transgranicznego oddziaływania

przedsięwzięcia na środowisko, wystąpienie o zakres raportu OOŚ dla

przedsięwzięć grupy I jest obligatoryjne.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

021

Postępowanie OOŚ – grupa II i III

Dla projektów z grupy II i III, organ właściwy do wydania decyzji o

środowiskowych uwarunkowaniach, stwierdza bądź nie obowiązek

sporządzenia raportu OOŚ oraz określa jego zakres, jeżeli jest

wymagany, zasięgając uprzednio opinii:

• Starosty (w przypadku możliwości znaczącego oddziaływania na

obszar
Natura 2000 – opinię wydaje wojewoda);

• Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego.

• Dla przypadku przedsięwzięć, które mogą znacząco

oddziaływać na obszary Natura 2000 i nie są bezpośrednio

związane z ochroną tego obszaru organem właściwym jest

wojewoda.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

022

Postępowanie OOŚ – grupa II i III

Informacje, które maja być dostarczone przez wykonawcę

zawierają co najmniej

( art. 5 ust. 3 Dyrektywy OOŚ):

- opis przedsięwzięcia zawierający informacje o miejscu, projekcie i

wielkości

przedsięwzięcia,

- opis środków przewidzianych w celu uniknięcia, zmniejszenia i jeżeli

to

możliwe, naprawienie poważnych niekorzystnych skutków,

- dane wymagane do rozpoznania i oszacowania głównych skutków,

które mogą

być spowodowane w środowisku przez to przedsięwzięcie,

- zarys zasadniczych alternatywnych rozwiązań rozważanych przez

wykonawcę,

łącznie ze wskazaniem głównych powodów dokonanego przez niego

wyboru,

uwzględniającego skutki środowiskowe,

- podsumowanie w języku nietechnicznym informacji wymienionych w

poprzednich tiret.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

023

Określenie obowiązku o sporządzeniu Raportu OOŚ - grupa II

 Zgodnie z art. 4 ust. 2 dyrektywy OOŚ, w stosunku do

przedsięwzięć określonych w jej Aneksie II, należy, za pomocą

indywidualnego badania lub kryteriów ustalonych przez państwo

członkowskie określić, czy przedsięwzięcie podlega ocenie

oddziaływania na środowisko.

 UWAGA!

W ocenie KE progi mają jedynie charakter pomocniczy, a

ewentualne występowanie znaczącego oddziaływania

przedsięwzięcia na środowisko należy rozważyć przy uwzględnieniu

wszystkich kryteriów określonych w Aneksie III dyrektywy OOŚ

(zostały one transponowane do § 4 i § 5 rozporządzenia OOŚ).

 W tym celu właściwy organ administracji publicznej (w procesie

screeningu) powinien, po zasięgnięciu opinii właściwego organu

ochrony środowiska i organu inspekcji sanitarnej, dokonać oceny i

w razie konieczności stwierdzić obowiązek sporządzenia raportu

OOŚ wraz z określeniem jego zakresu (tzw. „scoping”) (art. 51 ust.

2 UPoś). Szczegółowa lista przedsięwzięć podlegających

procedurze screeningu została określona w § 3 rozporządzenia

OOŚ.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

024

Kryteria selekcji: ZAŁĄCZNIK III DYREKTYWY OOŚ

1. Cechy przedsięwzięć

Cechy przedsięwzięć muszą być rozpatrzone z uwzględnieniem w szczególności::

- rozmiaru przedsięwzięcia,

- kumulacji z innymi przedsięwzięciami,

- korzystania z zasobów naturalnych,

- produkcji odpadów,

- zanieczyszczeń i zagrożeń,

- ryzyka wypadku, w szczególności uwzględniając użyte substancje i technologie.

2. Lokalizacja przedsięwzięć

Środowiskowa wrażliwość obszarów geograficznych, które mogą być dotknięte skutkami

spowodowanymi przez przedsięwzięcia, musi być rozpatrywana z uwzględnieniem w

szczególności:

- dotychczasowego przeznaczenia gruntów,

- względnej obfitości, jakości i zdolności do odtwarzania zasobów naturalnych na danym obszarze,

- zdolności absorpcji środowiska naturalnego, ze zwróceniem szczególnej uwagi na:

a) tereny podmokłe;

b) strefy nabrzeżne;

c) góry i obszary leśne;

d) rezerwaty naturalne i parki;

e) obszary sklasyfikowane lub chronione przez ustawodawstwo Państw Członkowskich; specjalne

strefy chronione wyznaczone przez Państwa Członkowskie zgodnie z dyrektywą 79/409/EWG i

92/43/EWG;

f) obszary, na których zostały już przekroczone normy jakościowe w odniesieniu do ochrony

środowiska określone w ustawodawstwie wspólnotowym;

g) obszary gęsto zaludnione;

h) krajobrazy o znaczeniu historycznym, kulturalnym lub archeologicznym.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

025

Kryteria selekcji: ZAŁĄCZNIK III DYREKTYWY OOŚ

3. Cechy potencjalnego oddziaływania
Potencjalne znaczące skutki przedsięwzięć muszą być rozpatrywane w stosunku do kryteriów

określonych w pkt. 1 i 2 oraz z uwzględnieniem w szczególności:

- zakresu oddziaływania (obszar geograficzny i liczba mieszkańców, którzy znajdą się w zasięgu

oddziaływania przedsięwzięcia),

- transgranicznego charakteru oddziaływania,
- ciężar i kompleksowość oddziaływania,
- prawdopodobieństwo wystąpienia oddziaływania,
- czas trwania, częstotliwość i odwracalność oddziaływania.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

026

Raport OOŚ powinien w szczególności zawierać wg. ZAŁĄCZNIKA IV Dyrektywy OOŚ

1. Opis przedsięwzięcia obejmujący w szczególności:

- opis cech fizycznych przedsięwzięcia i wymagań użytkowania terenu w czasie poszczególnych

faz budowy i eksploatacji,

- opis głównych cech procesów produkcyjnych, na przykład, rodzaju i ilości używanych

materiałów,

- ocena typu i ilości spodziewanych pozostałości i emisji (zanieczyszczeń wody, powietrza i gleby,

hałasu, wibracji, światła, ciepła, promieniowania itp.) wynikających z funkcjonowania

wnioskowanego przedsięwzięcia.

2. Zarys głównych alternatywnych rozwiązań rozpatrzonych przez wykonawcę, włącznie ze

wskazaniem głównych powodów dokonanego przez niego wyboru, uwzględniającego skutki

środowiskowe.

3. Opis aspektów środowiska, na które może w znaczący sposób oddziaływać wnioskowane

przedsięwzięcie, obejmujący w szczególności zaludnienie, faunę, florę, glebę, wodę,

powietrze, czynniki klimatyczne, dobra materialne, włącznie z dziedzictwem

architektonicznym i archeologicznym, krajobraz oraz wzajemne

oddziaływanie między tymi czynnikami.

4. Opis

1

możliwych znaczących skutków środowiskowych wnioskowanego przedsięwzięcia

wynikających z:

- istnienia inwestycji,

- korzystania z zasobów naturalnych,

- emisji zanieczyszczeń, tworzenia uciążliwości i usuwania odpadów,

oraz informacja wykonawcy odnośnie prognozowania metod zastosowanych w celu oceny

skutków wywieranych na środowisko.

5. Opis środków przewidzianych w celu zapobiegania, zmniejszenia oraz tam, gdzie to możliwe

kompensowania znaczących, szkodliwych skutków wywieranych na środowisko.

6. Nietechniczne podsumowanie informacji przekazanych zgodnie z powyższymi pozycjami.

7. Wskazanie trudności (niedostatków technicznych lub braku specjalistycznej wiedzy), które

wykonawca napotkał przy zestawieniu wymaganych informacji.

1 Opis ten powinien obejmować bezpośrednie i wszelkie pośrednie, wtórne, kumulatywne, krótko, średnio i długookresowe, stałe i czasowe, pozytywne i

negatywne skutki przedsięwzięcia.”

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

027

Analiza oddziaływania na środowisko jako element SW

Gdy Ocena Oddziaływania na Środowiska (OOS) jest wymagana należy

załączyć Raport

OOŚ jako załącznik do SW. Dodatkowo w poniższym rozdziale powinno się

znaleźć

streszczenie Raportu OOS.

(Raport i streszczenia załącza się na drugim etapie aplikowania o środki, jednakże

określenie, iż będzie

wymagane, należy zawrzeć już na pierwszym etapie.)

Gdy Ocena Oddziaływania na Środowiska (OOS) nie jest wymagana należy

w poniższym

rozdziale zawrzeć krótkie określenie wpływu przedsięwzięcia na środowisko

– informacje

odnośnie tego, czy projekt może spowodować:
- zagrożenia dla środowiska w fazie budowy,
- zagrożenia dla środowiska w fazie eksploatacji projektu.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

028

A wracając do:
Załącznika Ia - formularza do wniosku o dofinansowanie w

zakresie OOŚ

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

029

A.2. Konsultacje z organami ds. ochrony środowiska
Czy przeprowadzono konsultacje z organami ds. ochrony

środowiska, których dany projekt może dotyczyć, z uwagi na ich

konkretne obowiązki?

Tak/Nie
Jeżeli tak, proszę podać nazwy i adresy oraz wyjaśnić zakres

obowiązków organu:

Jeżeli nie, proszę podać powody:

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

030

A.3. Ocena wpływu na środowisko naturalne

A.3.1. ZEZWOLENIE NA INWESTYCJĘ

[1]

A.3.1.1. Czy wydano już zezwolenie na realizację tego projektu?

Tak/Nie

A.3.1.2. Jeżeli tak, proszę podać datę

dd/mm/rrrr

A.3.1.3. Jeżeli nie, proszę podać datę złożenia oficjalnego wniosku o

zezwolenie na inwestycję:

dd/mm/rrrr

A.3.1.4. Kiedy spodziewane jest wydanie ostatecznej decyzji?

dd/mm/rrrr

A.3.1.5. Określić właściwe władze, które wydały lub wydadzą

zezwolenie na inwestycję:

[1]

„Zezwolenie na inwestycję” oznacza decyzję właściwej

(krajowej) władzy lub władz, na podstawie której

wykonawca otrzymuje prawo do realizacji projektu.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

031

A.3.2. STOSOWANIE DYREKTYWY RADY 85/337/EWG W SPRAWIE

OCENY WPŁYWU NA ŚRODOWISKO NATURALNE

[1]

A.3.2.1. Czy projekt jest rodzajem przedsięwzięcia objętym:

Aneksem I dyrektywy (proszę przejść do pytania A.3.2.2.)

Aneksem II dyrektywy (proszę przejść do pytania A.3.2.3.)

Żadnym z powyższych aneksów (proszę przejść do pytania A.3.3.)

A.3.2.2.

Jeżeli projekt objęty jest aneksem I dyrektywy, proszę

załączyć następujące dokumenty:

a) informacje, o których mowa w art. 9 ust.1 dyrektywy

b) nietechniczne streszczenie

[2]

badania dotyczącego wpływu na

środowisko naturalne prowadzonego na potrzeby tego projektu;

c) informacje na temat konsultacji przeprowadzonych z organami ds.

ochrony środowiska, zainteresowanymi stronami i, w stosowanych

przypadkach, z państwami członkowskimi.

[1]

Dyrektywa OOŚ

[2] Opracowane zgodnie z art. 5 ust. 3 dyrektywy 85/337/EWG ze zmianami.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

032

A.3.2.3.

Jeżeli projekt objęty jest aneksem II dyrektywy,

czy przeprowadzono ocenę wpływu na środowisko

naturalne?

Tak (w takim przypadku proszę załączyć niezbędne dokumenty

wskazane w pkt. A.3.2.2)

Nie (w takim przypadku proszę wyjaśnić powody i podać dane

dotyczące progów, kryteria lub określić badania przeprowadzone

oddzielnie dla każdego przypadku, które doprowadziły do

wniosku, że dany projekt nie ma znaczącego wpływu na

środowisko):

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

033

A.3.3. STOSOWANIE DYREKTYWY 2001/42/WE W SPRAWIE

STRATEGICZNEJ OCENY ŚRODOWISKA [1]

A.3.3.1. Czy projekt wynika z planu lub programu objętego zakresem

wymienionej dyrektywy?

NIE – w takim przypadku proszę podać krótkie wyjaśnienie:

TAK – w takim przypadku proszę podać, w celu dokonania oceny czy

uwzględniono szerszy, potencjalny, skumulowany wpływ projektu, link

internetowy do nietechnicznego streszczenia[2] sprawozdania

dotyczącego środowiska sporządzonego na potrzeby planu lub programu

lub dostarczyć kopię elektroniczną tego sprawozdania.

------------

[

1] Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu

niektórych planów i programów na środowisko (Dz. U. L 197 z 21.7.2001, str. 30).

[2] Opracowanego zgodnie z załącznikiem I lit. j) dyrektywy 2001/42/WE.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

034

A.4. Ocena wpływu na obszary Natura 2000

A.4.1. Czy projekt może wywierać istotny negatywny wpływ na obszary

objęte lub które mają być objęte siecią NATURA 2000?

Tak, w takim przypadku

(1)Proszę przedstawić streszczenie wniosków wynikających z odpowiednich

ocen przeprowadzonych zgodnie z art. 6 ust. 3 dyrektywy 92/43/EWG[1]

Jeżeli podjęcie środków kompensujących uznano za konieczne

zgodnie z art. 6 ust. 4, proszę dostarczyć kopię formularza

„Informacja na temat projektów, które mogą wywierać istotny

negatywny wpływ na obszary NATURA 2000, zgłoszone

Komisji (DG ds. Środowiska) na mocy dyrektywy

92/43/EWG[2]”.

Nie, w takim przypadku proszę załączyć wypełnioną przez właściwą

instytucję zaświadczenie z załącznika Ib.

[

1] Dz. U. L 206 z 22.7.1992, str. 7.

[2] Dokument 99/7 rev.2 przyjęty przez Komitet ds. Siedlisk Naturalnych (w którego skład wchodzą przedstawiciele

państw członkowskich i ustanowiony na mocy dyrektywy 92/43/EWG) na posiedzeniu w dniu 4.10.1999.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

035

A.5. Dodatkowe integracyjne środki w zakresie ochrony środowiska

Czy w projekcie przewidziano, oprócz oceny wpływu na środowisko

naturalne, jakiekolwiek dodatkowe integracyjne środki w zakresie

ochrony środowiska (tj. audyt środowiskowy, zarządzanie środowiskiem,

specjalny monitoring środowiskowy)?

Tak/Nie

Jeżeli tak, proszę podać szczegóły:

A.6. Koszt środków podjętych w celu skorygowania negatywnego

wpływu na środowisko naturalne

Jeżeli są one zawarte w kosztach całkowitych, proszę oszacować udział

kosztów środków podjętych w celu zmniejszenia i/lub skompensowania

negatywnego wpływu na środowisko naturalne %

Proszę podać krótkie wyjaśnienie:

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

036

Czym jest sieć Natura 2000?

Obszar Natura 2000 - forma ochrony przyrody

Za obszary Natura 2000 uznaje się najistotniejsze tereny dla zachowania zagrożonych

lub bardzo rzadkich gatunków roślin, zwierząt, czy charakterystycznych siedlisk

przyrodniczych mających znaczenie dla ochrony wartości przyrodniczych całej

Europy. Celem ochrony jest zachowanie różnorodności biologicznej.

Sieć Natura 2000 – ekologiczna sieć obszarów chronionych Sieć tę tworzą

poszczególne obszary Natura 2000 wyznaczane zgodnie z jednolitymi, kryteriami

zapisanymi w Dyrektywie Rady 92/43/EWG z 1992 r. o ochronie siedlisk

naturalnych oraz dzikiej fauny i flory zwanej dyrektywą „siedliskową".

Zgodnie z Dyrektywą Rady 92/43/EWG spójna europejska sieć ekologiczna -

Natura 2000 ma obejmować ma zarówno:

• Specjalne Obszary Ochronny siedlisk (SOO) tworzone na podstawie tej Dyrektywy

(obszary „siedliskowe”),

• Obszary Specjalnej Ochrony ptaków - OSO (tzw. obszary „ptasie”) tworzone w

państwach UE na podstawie Dyrektywy Rady 79/409/EWG w sprawie ochrony

dzikich ptaków, zwanej Dyrektywą „ptasią

Sieć Natura 2000 to system, który łączy dwa odrębne systemy obszarów

chronionych. System ten nakłada się na dotychczasowe systemy

obszarów ochrony przyrody funkcjonujące w państwach europejskich, ale

nie zastępuje ich

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

037

Sieć Natura 2000 w Polsce

480 obszarów Natura 2000 – 18,27% całkowitej powierzchni Polski

►364 SOO - 8,95%

►124 OSO - 15,62%

Obecnie trwa uzupełnianie Sieci Natura 2000

Niedozwolone jest wydanie zgody na realizację przedsięwzięcia o znaczącym

negatywnym wpływie na obszar Natura 2000 („Shadow list”, projektowane

obszary siedliskowe)

Działania podjęte na (wyznaczonym, projektowanych lub z „shadow list”)

obszarze Natura 2000 bez przeprowadzenia postępowania OOŚ i zezwolenia,

podlegają wstrzymaniu przez wojewodę i będą wymagały wykonania

niezbędnych czynności w celu przywrócenia do poprzedniego stanu

rozpatrywanego obszaru.

GDZIE SZUKAĆ INFORMACJI NA TEMAT OBSZARÓW NATURA:

http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/index.php

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

038

Sieć Natura 2000 w Polsce

Zgodnie z art. 33 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie przyrody, zabrania się podejmowania

działań mogących w znaczący sposób pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych oraz

siedlisk gatunków roślin i zwierząt, a także w znaczący sposób wpłynąć

negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura

2000, odpowiednio do wyznaczonych już obszarów Natura 2000, obszarów

projektowanych, jak i obszarów zgłoszonych przez organizacje ekologiczne z tzw.

„shadow list”.

Wyjątki (Art. 34 ust. 1 w związku z art. 35a upos), gdy występuje łącznie:

brak możliwości zastosowania rozwiązań alternatywnych dla przedsięwzięcia;

konieczne wymogi nadrzędnego interesu publicznego, w tym wymogi o

charakterze społecznym lub gospodarczym;

zapewnienie wykonania kompensacji przyrodniczej, niezbędnej dla zachowania

spójności i właściwego funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000

(informacja o kompensacji przyrodniczej, określonej w decyzji o

środowiskowych uwarunkowaniach, musi być każdorazowo przekazywana

przez ministra właściwego ds. środowiska do KE

Brak możliwości zastosowania rozwiązań alternatywnych ma kluczowe znaczenie

dla zastosowania pozostałych z ww. przesłanek.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

039

Załącznik Ib – zaświadczenie organu odpowiedzialnego za monitorowanie

obszarów Natura 2000

Organ odpowiedzialny[1]

_____________________

po zbadaniu wniosku dotyczącego projektu

_____________________

który ma być zlokalizowany w

_____________________

oświadcza, że projekt nie wywrze istotnego oddziaływania na obszar NATURA 2000 z

następujących powodów:

W związku z tym uznano, że przeprowadzenie oceny, o której mowa w art. 6 ust. 3

dyrektywy 92/43/EWG, nie zostało uznane za niezbędne.

W załączniku znajduje się mapa w skali 1:100 000 (lub w skali najbardziej zbliżonej do

wymienionej) ze wskazaniem lokalizacji projektu oraz przedmiotowego obszaru NATURA

2000, jeżeli taki istnieje.

Data (dd/mm/rrrr):

____________________

Podpis: ____________________

Nazwisko:

____________________

Stanowisko:

____________________

Organ: ____________________

(Organ odpowiedzialny za monitorowanie obszarów NATURA 2000)

Pieczęć urzędowa:

[1] Właściwy wojewoda lub dyrektor urzędu morskiego w przypadku przedsięwzięć na obszarach morskich

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

040

PODSUMOWANIE: Realizacja przedsięwzięć finansowanych z budżetu WE

Należy zapewnić by zostały uwzględnione wszystkie elementy OOŚ wymagane przez

dyrektywę OOŚ, dyrektywę Siedliskową i dyrektywę Ptasią, zgodnie z wykładnią

ustaloną przez właściwe orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot

Europejskich , w szczególności:

– czy została przeprowadzona procedura tzw. „screeningu” dla przedsięwzięć

wymienionych w Aneksie II dyrektywy OOŚ przez właściwe organy

administracji publicznej;

– czy treść raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (dalej: raport

OOŚ) odpowiada wymogom określonym w art. 5 ust. 3 dyrektywy OOŚ oraz w

jej Aneksie IV, o ile raport OOŚ był wymagany;

– czy planowane przedsięwzięcie zostało skonsultowane z właściwymi organami

administracji publicznej – art. 6 ust. 1 dyrektywy OOŚ;

– czy konsultacje ze społeczeństwem zostały przeprowadzone zgodnie z art. 6

ust. 2-6 dyrektywy OOŚ, o ile były one wymagane;

– czy przeprowadzono postępowanie OOŚ w kontekście transgranicznym, o ile

było ono wymagane – art. 7 dyrektywy OOŚ;

– czy organ wydający decyzję w sprawie przedsięwzięcia wskazał, w jaki sposób

uwagi i informacjezgromadzone w toku postępowania zostały uwzględnione

przy wydawaniu tej decyzji, bądź poinformował o braku uwag lub wniosków –

art. 8 i 9 dyrektywy OOŚ;

– czy wskazano, czy przedsięwzięcie może oddziaływać znacząco na gatunki i

siedliska chronione w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 i czy

w związku z możliwością znaczącego oddziaływania zostało przeprowadzone

stosowne postępowanie zgodnie z art. 6 ust. 3 i 4 dyrektywy Siedliskowej.

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

041

PODSUMOWANIE: Kierunki zmian przepisów krajowych

Projekt ustawy „o udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach

oddziaływania na środowisko”, planowane zmiany

• „oceny strategiczne” w kontekście transgranicznym dla dokumentów z zakresu

zagospodarowania przestrzennego

• dwukrotne postępowanie w sprawie ooś

• udział społeczeństwa - rozszerzenie

• oceny na obszarach Natura 2000 – rozszerzenie

• realizacja przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz

• przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 –

• wyłącznie na podstawie pozwolenia na budowę (odejście od zgłoszeń)

• nowy centralny organ administracji rządowej – Generalna Dyrekcja Ochrony

Środowiska – powołany do realizacji zadań w zakresie ocen oddziaływania na

środowisko i ochrony sieci Natura 2000 oraz innych zadań w dziedzinie ochrony

środowiska

• 16 regionalnych oddziałów GDOŚ

w perspektywie – konieczność gruntownej zmiany Rozporządzenia OOŚ

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

042

BŁĘDY I NIEPRAWIDŁOWOŚCI NAJĆZĘŚCIEJ SPOTYKANE W

PROCEDURZE I RAPORTACH OOŚ

• zbyt wczesne przeprowadzenie postępowania w sprawie OOŚ (brak

szczegółowych informacji w Raporcie OOŚ na jakich warunkach ma być

prowadzone przedsięwzięcie)

• brak rzetelnej analizy wariantów przedsięwzięcia, w tym pomijanie

wariantu polegającego na niepodejmowaniu przedsięwzięcia

• wyraźny nacisk na wariant proponowany przez inwestora

• w przypadku inwestycji mogących oddziaływać na obszary Natura 2000 –

argumentowanie o braku oddziaływania na obszar chroniony w oparciu o

fakt lokalizacji inwestycji poza granicami owego obszaru

• brak propozycji realnych i adekwatnych kompensacji strat środowiska

(szczególnie istotnych w odniesieniu do obszarów Natura 2000)

• w przypadku inwestycji mogących oddziaływać na obszary Natura 2000

nie stosowanie w analizie wariantowej procedur opisanych w art. 6.

Dyrektywy Siedliskowej

• pomijanie oddziaływań skumulowanych (szczególnie na obszarach Natura

2000)

• pobieżny opis walorów przyrodniczych obszaru planowanego

przedsięwzięcia, ograniczony do ogólnikowego opisu (np. ograniczenie

tylko do listy gatunków i siedlisk, bez jakichkolwiek charakterystyk

ilościowych poszczególnych elementów bądź procesów w oderwaniu od

szerszego kontekstu)

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

043

BŁĘDY I NIEPRAWIDŁOWOŚCI NAJĆZĘŚCIEJ SPOTYKANE W

PROCEDURZE I RAPORTACH OOŚ

• nieprecyzyjny opis walorów przedsięwzięcia niepozwalający na

identyfikację i prognozowanie oddziaływań (brak ilościowych

charakterystyk samego przedsięwzięcia oraz następstw jego realizacji)

• niekompletność i nieaktualność danych, na podstawie których dokonano

oceny

• brak modelowania oddziaływań

• brak przedstawienia kryteriów oceny oddziaływań

• brak kompleksowej analizy oddziaływań

• brak zgodności tytułów poszczególnych części raportów z ich treścią

• brak propozycji monitoringu porealizacyjnego, szczególnie w przypadku

gdy jest pożądany, lub propozycja monitoringu budząca wątpliwość co do

jej jakości

• rzadko stosowana zasada hierarchii środków łagodzących (od

eliminujących negatywne skutki do zmniejszających oddziaływania

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

044

Polecane źródła

- Guidance of EIA, EIS Review, June 2001, Environmental Resources

Management

- Ocena planów i przedsięwzięć znacząco oddziałujących na obszary Natura
2000. Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6(3) i (4)

Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG.

http://ec.europa.eu/environment/nature/

Informacje o sieci Natura 2000 w Polsce, o gospodarowaniu i wykorzystaniu

obszarów. http://www.natura2000.org.pl/

Oficjalna strona Ministerstwa Środowiska o obszarach Natura 2000:

dokumenty krajowe i unijne, bazy danych, aktualności.

ttp://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/index.php

Ośrodek Przetwarzania Informacji
Warszawa 2008

45

Szkolenie zostało sfinansowane przez Unię Europejską ze środków

Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz przez budżet

państwa

w ramach pomocy technicznej

Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Dziękuję za

uwagę