• Strategie zarządzania środkami obrotowymi
• Strategie zarządzania zobowiązaniami
• Polityka kredytowa
• Zarządzanie należnościami i

zapasami

• Zarządzanie pozostałymi

zobowiązaniami

WYKŁAD 9.
Zarządzanie finansami firmy i analiza finansowa

Kapitał obrotowy – cz. II

Kapitał obrotowy – cz. II

1.

konserwatywna – polega na utrzymywaniu stosunkowo wysokich
stanów gotówki, zapasów materiałów i surowców do produkcji
oraz wyrobów gotowych. liberalna polityka w stosunku do
odbiorców, czego wyrazem jest utrzymywanie wysokiego stanu
należności od odbiorców. Taka strategia sprzyja maksymalizacji
wielkości sprzedaży oraz ograniczenia ryzyka, ale prowadzi do
wzrostu kosztów, obniża ROE.

agresywna – jest przeciwieństwem str. konserwatywnej, polega
na minimalizowaniu poziomu składników rzeczowych majątku
oraz stosowania restrykcyjnej polityki kredytowej, zmierzającej
do szybkiego przekształcania należności w gotówkę. Strategia ta
sprzyja minimalizowaniu kosztów zaangażowania kapitału
obrotowego oraz wzrostu ROE, ale zwiększa ryzyko prowadzenia
działalności.

umiarkowana – jest strategią pośrednią pomiędzy powyższymi,
firma utrzymuje zapasy na średnim (umiarkowanym) poziomie,
w zakresie gotówki prowadzi tzw. „politykę magazynowania
płynności”, także wobec odbiorców jest stosowana złagodzona
polityka warunków płatniczych. Prowadzi do optymalnych
rezultatów, tj. minimalizowania kosztów i minimalizowania
ryzyka.

Strategie zarządzania kapitałem
obrotowym:

13.

Strategia zarządzania środkami obrotowymi

Strategia zarządzania środkami obrotowymi – to decyzje

odnośnie składników obrotowych, ich poziomu i
wielkości, a więc aktywów obrotowych (AKTYWA)

Strategia zarządzania kapitałem obrotowym wynika z

wyboru strategii zarządzania środkami obrotowymi i

zobowiązaniami bieżącymi.

Strategia zarządzania zobowiązaniami bieżącymi

Strategia zarządzania zobowiązaniami bieżącymi – to

decyzje odnośnie kształtowania się źródeł
finansowania aktywów bieżących (PASYWA)

2.

3.

S

tr

a

te

g

ie

z

a

rz

ą

d

za

n

ia

S

tr

a

te

g

ie

z

a

rz

ą

d

za

n

ia

p

a

sy

w

a

m

i

p

a

sy

w

a

m

i

Strategie zarządzania aktywami

Strategie zarządzania aktywami

ko

n

se

rw

a

ty

w

n

a

ko

n

se

rw

a

ty

w

n

a

a

g

re

sy

w

n

a

a

g

re

sy

w

n

a

konserwatywna

konserwatywna

agresywna

agresywna

umiarkowana

umiarkowana

umiarkowane

umiarkowane

ryzyko i zysk

ryzyko i zysk

agresywna

agresywna

wysokie ryzyko i zysk

wysokie ryzyko i zysk

konserwatywna

konserwatywna

niskie ryzyko i zysk

niskie ryzyko i zysk

umiarkowana

umiarkowana

umiarkowane

umiarkowane

ryzyko i zysk

ryzyko i zysk

Ryzyko i zysk przy różnych kombinacjach strategii
zarządzania kapitałem obrotowym:

W transakcjach między przedsiębiorcami okres od
otrzymania zapłaty do samego momentu zapłaty
jest kredytowany przez dostawcę. Kredytowanie
odbiorców może mieć charakter manipulacyjny lub
handlowy.

Polityka kredytowa firmy:

Kredyt manipulacyjny występuje przy każdej
niegotówkowej transakcji z przyczyn techniczno –
organizacyjnych ze względu na czas przyjęcia
dostawy i czas potrzebny na dokonanie zapłaty.
Odroczenie zapłaty o charakterze manipulacyjnym
jest traktowane na równi ze sprzedażą gotówkową.

Kredyt handlowy natomiast występuje w związku z
odroczeniem zapłaty poza okres potrzebny na
dokonanie czynności manipulacyjnych.

4.

Jest narzędziem polityki dostawcy wobec odbiorcy, a

szerzej mówiąc, polityki aktywizacji sprzedaży.

Kredyt handlowy / kupiecki

Dla przedsiębiorstwa – dostawcy prowadzenie polityki kredytowej

wobec odbiorców wymaga rozstrzygnięcia takich głównych
kwestii, jak:

•

określenie długości okresu kredytowego, czyli okresu
czasu upływającego od wydania odbiorcom towarów do
momentu regulowania należności;

•

ustalenie sposobu oceny wiarygodności kredytowej
odbiorców oraz określenie możliwego do zaakceptowania
minimalnego poziomu tej wiarygodności;

•

ustalenie polityki windykowania należności
(monitorowanie)

•

określenie wielkości upustów udzielanych nabywcom
płacących gotówką lub wcześniejszą spłatą niż wyznaczony
termin płatności.

5.

ZASADA / REGUŁA 5 x C
character, capacity, capital, collateral, conditions
(umożliwia podział odbiorców na klasy wiarygodności)

Badanie wiarygodności kredytowej odbiorców w ramach

zarządzania kredytem kupieckim:

•

charakter klienta (character), czyli jego skłonność do
wywiązywania się z przyjętych na siebie zobowiązań;

•

finansowa pojemność (capacity) klienta do regulowania
zobowiązań;

•

ogólna sytuacja finansowa klienta (capital), określana na
podstawie różnego rodzaju wskaźników finansowych i
sprawozdań finansowych;

•

możliwość zabezpieczenia roszczeń przedsiębiorstwa
(collateral), np.: w drodze zastawu określonych dóbr lub
należności;

•

zewnętrzne warunki działania klienta (conditions), które mogą
wywierać wpływ na jego zdolność do regulowania
zobowiązań.

6.

system kontroli kształtowania się należności zależy od
specyfiki prowadzonej przez przedsiębiorstwo działalności;
wzrost kosztów finansowania należności może czynić
nieopłacalną sprzedaż uzyskiwaną dzięki wydłużeniu okresu
kredytowania;
sposób windykowania należności:

upomnienia listowne;
upomnienia telefoniczne;
przekazanie zaległych należności wyspecjalizowanym firmom
zajmującym się ich ściganiem od niesolidnych dłużników
factoring – odstąpienie przez wierzyciela praw do należności z
reguły bankowi lub innej firmie specjalizującej się w inkasie
należności (tzw. faktorowi) za odpowiednim wynagrodzeniem

Analiza kształtowania się należności:

7.

Przy sprzedaży kredytowej występują bowiem następujące
zjawiska:

•

zmniejsza się poziom zapasów wyrobów gotowych,
ewidencjowanych według kosztów wytworzenia;

•

wzrastają należności z tyt. sprzedaży dóbr w cenach
sprzedaży;

•

różnica wykazywana jest w księgach przedsiębiorstwa jako
zysk

Złagodzenie

wymagań

stawianych

odbiorcom

zakupującym wyroby na warunkach

kredytowych, jak też i wydłużanie okresu
kredytowania może być – przynajmniej czasowo
– przyczyną zaciemnienia rzeczywistej sytuacji
finansowej przedsiębiorstwa.

8.

zapasy materiałów i surowców do produkcji
produkcji w toku
części zapasowych i przedmiotów nietrwałych
wyrobów gotowych

Zarządzanie zapasami:

Zarządzanie zapasami w istotny sposób wpływa na ogólną

efektywność gospodarowania przedsiębiorstw. Z jednej strony,
niedostateczne zapasy materiałów i surowców do produkcji,
produkcji w toku i wyrobów gotowych mogą być przyczyną strat
przedsiębiorstwa wynikających z przerwania ciągłości produkcji i/lub
sprzedaży. Z drugiej natomiast, gromadzenia zapasów związane jest
z kosztami.

Podstawowym celem zarządzania zapasami jest ukształtowanie

Podstawowym celem zarządzania zapasami jest ukształtowanie

takiego ich poziomu, który zapewniałby ciągłość produkcji i

takiego ich poziomu, który zapewniałby ciągłość produkcji i

sprzedaży przy minimalnych kosztach utrzymywania tych zapasów.

sprzedaży przy minimalnych kosztach utrzymywania tych zapasów.

9.

System zarządzania zapasami just-in-time

(JIT)

1.

wszystko we właściwym czasie

2.

prawidłowo stosowany system JIT redukuje poziom
zapasów w firmie, dzięki czemu obniża się koszty ich
utrzymania

3.

ryzyko JIT może wystąpić, gdy firma nie może
elastycznie reagować na nieprzewidziane
zamowienia

10.

zobowiązaniami bieżącymi (pozabankowymi)
wobec:

pracowników
budżetu
innych instytucji sektora finansowego
dostawców

krótkoterminowe kredyty bankowe
(zobowiązania wobec banku)
zobowiązania z tyt. emisji krótkoterminowych
papierów dłużnych

Zarządzanie

zobowiązaniami

krótkoterminowymi

:

11.

Zarządzanie

zobowiązaniami

krótkoterminowymi

:

11.

wobec budżetu

wobec budżetu

uzależnione jest od wielkości podatków,
mają ustalone terminy;

wobec pracowników

wobec pracowników

konieczna jest jednoznaczna i precyzyjna
polityka płacowa

wobec

wobec

dostawców

dostawców

wysokość rabatu z tyt. zakupu za gotówkę
lub zapłaty w krótszym terminie
kosztów alternatywnych źródeł
finansowania
krańcowa stopa dochodu z tyt.
alternatywnego
wykorzystania zwolnionych kapitałów

wobec banku

wobec banku

kredyty obrotowe – oprocentowanie
kredytu i
okres jego spłaty, zdolność kredytów

kredyty w rachunku bieżącym lub w specjalnym rachunku kredytowym
kredytowanie o charakterze celowym lub w formie linii kredytowej -
kredyt odnawialny (rewolwingowy

1. Co to są: strategie zarządzania środkami

obrotowymi i zobowiązaniami bieżącymi ?

2. Ryzyko i zysk w różnych kombinacjach

strategii.

3. Na czym polega polityka kredytowa w firmie ?
4. Ocena wiarygodności klienta regułą 5 x C.
5. Co to jest analiza kształtowania się

należności ?

6. Jak można scharakteryzować system

zarządzania zapasami JIT ?

7. Na czym polega zarządzanie zobowiązaniami

krótkoterminowymi ?

PYTANIA:

14.