RYSUNEK KONSTRUKCYJNY

KONSTRUKCJE

METALOWE

Część II

Temat nr 15 :

Uproszczone przedstawianie

prętów

i kształtowników

(PN-EN ISO 5261:2002)

Kształtown

iki

Rodzaj

kształtownik

a

Symbol

graficzn

y

Alternatywny

symbol

literowy

wymiary

Kątownik

L

np.L70x50x4-900

Wymiary

charakterystyczn
e

Teownik

T

I-

dwuteownik

I

H-
dwuteownik

H

Ceownik

U

Przykłady :

100 x 50 x 7 - 2500

100 x 10 - 5250

70 x 6 - 2255

50 x 5 - 1675

Oznaczenia przekrojów

prętów

Rodzaj

przekroju

pręta

wymiary

Symbol

graficzny

Niezbędne

wymiary

Przekrój

okrągły pełny

Rura

Ø

d

d x t

Przekrój

kwadratowy

pełny

Przekrój
kwadratowy

zamknięty

b

b x t

Przekrój

prostokątny

pełny
Przekrój

prostokątny

zamknięty

b x h

b x h x t

ø

d

t

ø

d

t

b

b

t

h

b

h

b

Schematyczne przedstawianie

konstrukcji metalowych

Przykład 1

L70x7-3500

4xISO... M16x45-
5.8

Przykład 2

• Złożona konstrukcja może być

przedstawiana

schematycznie liniami

ciągłymi grubymi

• Wymiary podaje się bezpośrednio nad

elementami.

2500

Praca własna

:

oznaczenia uproszczone lub dokładne
łączników prętowych, połączeń spawanych
na rysunkach szczegółów 1:5 1:2 1:1

Temat 16 :

Połączenia spawane, zgrzewane i

lutowane

( PN – EN 22553 :1997)

( PN-ISO 2553 :1997)

w przypadku połączeń typowych

zaleca się przedstawianie ich w
sposób umowny

(1:10 i większe)

przedstawienie umowne zawiera

znak elementarny

, który może być

uzupełniany :

 znakiem dodatkowym
 wymiarami
 oznaczeniami uzupełniającymi

rodzaj połączenia opisany jest przez

znak

( podobny do kształtu spoiny)

połączenie spawane lub lutowane

powinno być oznaczone

ZNAKI ELEMENTARNE

Przykłady :
( kształt spoiny + znak

umowny)

spoiny czołowe

Spoina I

Spoina V

Spoina 1/2V

Spoina Y

Spoina 1/2Y

Spoiny pachwinowe

KOMBINACJE ZNAKÓW ELEMENTARNYCH

Przykłady spoin
symetrycznych

Spoina X

Spoina K

ZNAKI DODATKOWE

charakteryzujące kształt zewnętrznej

powierzchni spoiny

płaski

wypukły

wklęsły

lico spoiny z łagodnym przejściem do

powierzchni łączonych

Przykłady zastosowań znaków

dodatkowych :

• Spoina V z płaskim licem

•Spoina pachwinowa z licem
wklęsłym

Znak odniesienia

linia
identyfikacyjna

półka linii
odniesienia

strzałka
linii
odniesie
nia

ZŁĄCZE

rozwidlen
ie
linii
odniesien
ia

 linia kreskowa może być nad, jak i pod

linią ciągłą

 dla spoin symetrycznych linia kreskowa

powinna

być pomijana

 w rozwidleniu podaje się : procesy,

wymagania jakościowe, materiały
wypełniające lub pomocnicze

zależność między strzałką linii odniesienia
a złączem :

określa, gdzie jest „strona strzałki”

złącza ,

a gdzie „strona przeciwna” złącza

Położenie znaków na rysunkach

Spoina od strony
strzałki

„strona
strzałki

„strona
przeciwna”

„strona
strzałki

„strona
przeciwna”

Spoina od strony
przeciwnej

położenie strzałki linii odniesienia

• powinna być skierowana do krawędzi,

która jest przygotowana do spawania

• w przeciwnym razie nie ma

zaleceń

położenie półki linii odniesienia

• zaleca się rysowanie półki linii

odniesienia równolegle do dolnego
brzegu arkusza

( ewentualnie prostopadle)

położenie znaku względem linii

odniesienia

• znak umieszcza się po stronie ciągłej

linii odniesienia, jeżeli lico spoiny jest
od strony strzałki

„spawanie od strony

strzałki”

• znak umieszcza się po stronie

kreskowej linii odniesienia, jeżeli
lico spoiny jest od strony przeciwnej

„spawanie od strony

przeciwnej”

Wymiarowanie spoin

• wymiary główne ( przekrój poprzeczny

spoiny) umieszcza się przed znakiem

• wymiary wzdłużne umieszcza się za znakiem

g II l

3 V 250

• brak oznaczeń przy znaku wskazuje, że

spoina jest ciągła na całej długości
elementu

• brak dodatkowych przeciwwskazań

oznacza, że jest to spoina czołowa z
krawędziami przetopionymi całkowicie

• dwa sposoby wymiarowania spoin

pachwinowych

długość boku trójkąta z

z

300

z7

wysokość trójkąta a

a

300

a5

• grubość spoiny pachwinowej z

głębokim przetopem oznacza się literą
s

Oznaczenia uzupełniające

Przykłady :

• spoiny obwodowe

• spoiny montażowe lub wykonywane

na miejscu montażu

Temat nr 17 :

Śruby, nity

PRZEDSTAWIANIE UMOWNE
OTWORÓW , ŚRUB I NITÓW

A) na rzutach prostopadłych do osi

( gruba linia)

Otwory na łączniki

wykonywane w warsztacie (na

budowie) :

z łbem zwykłym

z łbem wpuszczanym z przodu

z łbem wpuszczanym z tyłu

z łbem wpuszczanym dwustronnie

Śruby lub nity

• dla odróżnienia śrub od nitów, opis śruby

należy poprzedzić oznaczeniem rodzaju
gwintu

np.

• śruba z gwintem metrycznym M12 x 50

• nit Ø12 x 50

osadzane w warsztacie ( na budowie, na

budowie

z otworami wierconymi również na

budowie)

z łbem zwykłym

z łbem wpuszczanym z przodu

z łbem wpuszczanym z tyłu

nity dwustronnie wpuszczane

B) przedstawianie na rzutach

równoległych do osi

( linie osiowe – linia cienka

pozostała część symbolu – linia gruba)

Otwory na łączniki

otwory wykonane w warsztacie ( na

budowie)

z łbem zwykłym

z łbem wpuszczonym

jednostronnie

z łbem wpuszczonym dwustronnie

Śruby i nity

odróżnienie nitów od śrub za

pomocą opisu

osadzane w warsztacie ( na

budowie, na budowie z otworami
wierconymi również na budowie)

z łbem zwykłym

z łbem wpuszczanym

jednostronnie

nity z łbem wpuszczanym

dwustronnie

Symbole śrub z umiejscowieniem

nakrętki

Temat nr 18 :

Wymiarowanie

pozostałych elementów konstrukcji

stalowych

wymiarowanie ścięć

powinny być wymiarowane za pomocą

wymiarów liniowych

110

220

Blachy

podaje się grubość , a następnie

wymiary prostokątnej obwiedni

10x300x60

płaskowniki

50x10-
100

Wymiarowanie blach węzłowych

wymiarowanie blachy powinno obejmować:

a) położenie otworów względem linii

środkowych

(osi – tworzących układ odniesienia)

b) wymiary całkowite

c) minimalne odległości miedzy brzegiem

blachy

a osiami otworów

nachylenie osi kształtowników i

prętów powinno być zaznaczone na
dwóch przyprostokątnych trójkąta
prostokątnego