Biologiczne skutki

napromieniowania

Skutki stochastyczne –

są skutkami,

które pojawiają się na zasadzie
przypadkowej i są niezależne od wielkości
dawki. Skutek stochastyczny typowo nie
ma określonego progu, np. choroby
nowotworowe i skutki genetyczne.

Skutki deterministyczne –

występują dopiero przy przekroczeniu
pewnego progu dawki, gdyż przy
niewielkich dawkach organizm może
zastąpić zniszczone komórki, bez
zauważalnego wpływu na zdrowie, np.
poparzenia popromienne, uszkodzenia
narządów lub choroba popromienna

Radioizotopy w medycynie:

Pierwiastki promieniotwórcze i ich

radiofarmaceutyki:

Pierwiastek

radiofarmaceutyki

Technet

99mm

Tc

Nadtechncjan ,

Mikrosfery albuminowe,

HIDA,

Tal

201

Tl

chlorek

Jod

123

I,

131

I

Jodek, MIBG

Gal

67

Ga

Cytrynian

Kobalt

57

Co

Witamina B

12

Fluor

18

F

FDG

Scyntygrafia

 obrazowa metoda diagnostyczna

medycyny nuklearnej, polegająca na
wprowadzeniu do organizmu
farmaceutyków znakowanych
radioaktywnymi izotopami, cyfrowej
rejestracji ich rozpadu i graficznym
przedstawieniu ich rozmieszczenia.

Obraz scyntygraficzny wątroby

Radioterapia

- Jedna z podstawowych metod leczenia

nowotworów złośliwych

- polega na wykorzystaniu promieniowania

jonizującego - na przykład promieni
Roentgena, gamma, radu czy kobaltu - do
niszczenia komórek rakowych.

Podział radioterapii

 Ze względu na sposób

napromieniowania chorego:

• Teleterapia

• Brachyterapia

• Radioterapia systemowa

Ze względu na zastosowanie od

stanu chorego:

• Radykalne

• Po zabiegu operacyjnym

• Leczenie paliatywne

• Radioterapia objawowa

Ochrona radiologiczna-

Regulacje prawne

 Prawo atomowe
z dnia 29 listopada 2000
Ustawa określa m.in. :

• Działalność w zakresie pokojowego

wykorzystywania energii atomowej
związaną z rzeczywistym i potencjalnym
narażeniem na promieniowanie jonizujące

• Organy właściwe w sprawach bezpieczeństwa

jądrowego i ochrony radiologicznej;

• Zasady wypełniania zobowiązań

międzynarodowych,

• Ustawa określa także kary pieniężne
• zasady monitorowania skażeń promieniotwórczych
• szczególne zasady ochrony osób przed

zagrożeniami wynikającymi ze stosowania
promieniowania jonizującego w celach
medycznych.

Dopuszczalne dawki

promieniowania

 Dla pracowników-
• 150 mSv dla soczewek oczu
• 500 mSv dla skóry jako wartość

średnia dla dowolnej powierzchni 1
cm

2

napromienionej części skóry

• 500 mSv dla dłoni, przedramion,

stóp i podudzi

 Dla ogółu ludności i zamieszkujących

w sąsiedztwie źródeł promieniowania
jonizującego :

• 15 mSv dla soczewek oczu
• 50 mSv dla skóry jako wartość

średnia dla dowolnej powierzchni 1
cm

2

napromienionej części skóry

Znaczniki ostrzegawcze

stosowane w ochronie

radiologicznej

Znaki ostrzegawcze do

oznakowania stref

zagrożenia.

Tablice informacyjne

Znak ostrzegawczy do

oznakowania pojazdów

przewożących źródła

promieniotwórcze

Znaki ostrzegawcze do

oznakowania przesyłek ze

źródłami

promieniotwórczymi

Hipoteza liniowa

• te same skutki popromienne, tj.

nowotwory lub choroby dziedziczne,
po wielkich dawkach (np. 5000 mSv)
występują również po dawkach
małych (np. 2.4 mSv od naturalnego
tła promieniowania), a tylko częstość
ich występowania jest mniejsza,
proporcjonalnie do dawki

Hormeza radiacyjna

• występowaniem skutków

stymulujących lub ogólnie
pożytecznych dla organizmu po
małych dawkach czynnika, który
jednocześnie jest szkodliwy w dużych
dawkach

Dziękujemy 