Sakramenty Święte

Sakramenty Święte

Znaki Bożej

Znaki Bożej

Obecności

Obecności

W Katechizmie Kościoła

W Katechizmie Kościoła

Katolickiego

Katolickiego

Sakramenty zostały

Sakramenty zostały

ustanowione przez

ustanowione przez

Jezusa Chrystusa

Jezusa Chrystusa



Jest ich siedem: chrzest, bierzmowanie,

Jest ich siedem: chrzest, bierzmowanie,

Eucharystia, pokuta, namaszczenie

Eucharystia, pokuta, namaszczenie

chorych, kapłaństwo, małżeństwo

chorych, kapłaństwo, małżeństwo



Sakramenty obejmują wszystkie etapy

Sakramenty obejmują wszystkie etapy

ludzkiego życia i jego wydarzenia

ludzkiego życia i jego wydarzenia



Sprawiają narodziny i rozwój wiary,

Sprawiają narodziny i rozwój wiary,

przynoszą uzdrowienie i posłanie

przynoszą uzdrowienie i posłanie



Istnieje pewne podobieństwo między

Istnieje pewne podobieństwo między

etapami życia naturalnego i duchowego

etapami życia naturalnego i duchowego

Sakramenty można

Sakramenty można

podzielić

podzielić

następująco:

następująco:



Sakramenty wtajemniczenia

Sakramenty wtajemniczenia

chrześcijańskiego: chrzest, bierzmowanie,

chrześcijańskiego: chrzest, bierzmowanie,

Eucharystia

Eucharystia



Sakramenty uzdrowienia: pokuta i

Sakramenty uzdrowienia: pokuta i

namaszczenie chorych

namaszczenie chorych



Sakramenty służące wspólnocie i posłaniu

Sakramenty służące wspólnocie i posłaniu

wiernych: Kapłaństwo i małżeństwo

wiernych: Kapłaństwo i małżeństwo



Jest to pewna struktura, w której

Jest to pewna struktura, w której

Eucharystia jest sakramentem

Eucharystia jest sakramentem

sakramentów

sakramentów

Sakramenty

Sakramenty

wtajemniczenia

wtajemniczenia

chrześcijańskiego:

chrześcijańskiego:



Chrzest

Chrzest



Bierzmowanie

Bierzmowanie



Eucharystia

Eucharystia

Sakramenty

Sakramenty

wtajemniczenia

wtajemniczenia

chrześcijańskiego

chrześcijańskiego

Chrzest, bierzmowanie i Eucharystia

Chrzest, bierzmowanie i Eucharystia

są fundamentem życia

są fundamentem życia

chrześcijańskiego. „Wierni odrodzeni

chrześcijańskiego. „Wierni odrodzeni

przez chrzest, zostają umocnieni

przez chrzest, zostają umocnieni

przez sakrament bierzmowania, a w

przez sakrament bierzmowania, a w

Eucharystii otrzymują pokarm życia

Eucharystii otrzymują pokarm życia

wiecznego. W ten sposób(…) osiągają

wiecznego. W ten sposób(…) osiągają

skarby życia wiecznego i postępują w

skarby życia wiecznego i postępują w

miłości.” (Paweł VI,

miłości.” (Paweł VI,

Divinae

Divinae

consortium

consortium

)

)

Chrzest Święty

Chrzest Święty

fundamentem i bramą

fundamentem i bramą

Skutki chrztu:

Skutki chrztu:



Wyzwala z grzechu pierworodnego,

Wyzwala z grzechu pierworodnego,

odradza do nowego życia synów

odradza do nowego życia synów

Bożych, czyni członkami

Bożych, czyni członkami

Chrystusa, wszczepia w Kościół,

Chrystusa, wszczepia w Kościół,

czyni uczestnikami posłannictwa

czyni uczestnikami posłannictwa



„

„

Chrzest jest sakramentem

Chrzest jest sakramentem

odrodzenia przez wodę i w słowie”

odrodzenia przez wodę i w słowie”

(Katechizm Rzymski)

(Katechizm Rzymski)

Sakrament nazywamy:

Sakrament nazywamy:



Chrztem, (baptizein) zanurzenie w

Chrztem, (baptizein) zanurzenie w

wodzie oznacza zanurzenie w

wodzie oznacza zanurzenie w

śmierć Chrystusa, by razem z Nim

śmierć Chrystusa, by razem z Nim

powstać do nowego życia(2 Kor

powstać do nowego życia(2 Kor

5,17; Ga 6,15)

5,17; Ga 6,15)



„

„

Obmyciem odradzającym i

Obmyciem odradzającym i

odnawiającym w Duchu Świętym”

odnawiającym w Duchu Świętym”

(Tt 3,5), bez którego nikt „nie może

(Tt 3,5), bez którego nikt „nie może

wejść do Królestwa Bożego” (J 3,5)

wejść do Królestwa Bożego” (J 3,5)

Oświecenie

Oświecenie

„

„

Obmycie to nazywane jest

Obmycie to nazywane jest

oświeceniem, ponieważ ci, którzy

oświeceniem, ponieważ ci, którzy

otrzymują pouczenie zostają

otrzymują pouczenie zostają

oświeceni w duchu..” „Ochrzczony

oświeceni w duchu..” „Ochrzczony

otrzymuje Słowo, „światłość

otrzymuje Słowo, „światłość

prawdziwą, która oświeca

prawdziwą, która oświeca

każdego człowieka” (J 1.9), staje

każdego człowieka” (J 1.9), staje

się „synem światłości” (1Tes 5,5) i

się „synem światłości” (1Tes 5,5) i

samą „światłością” (Ef 5,8)

samą „światłością” (Ef 5,8)

Inne nazwy:

Inne nazwy:

Chrzest nazywamy darem, łaską

Chrzest nazywamy darem, łaską

namaszczeniem, szatą

namaszczeniem, szatą

niezniszczalności, obmyciem

niezniszczalności, obmyciem

odradzającym, pieczęcią i wszystkim co

odradzającym, pieczęcią i wszystkim co

najcenniejsze. Darem, ponieważ jest

najcenniejsze. Darem, ponieważ jest

udzielany tym, którzy nic nie przynoszą,

udzielany tym, którzy nic nie przynoszą,

łaską bo dawany nawet tym, którzy

łaską bo dawany nawet tym, którzy

zawinili, namaszczeniem ponieważ jest

zawinili, namaszczeniem ponieważ jest

święty i królewski, szatą, ponieważ

święty i królewski, szatą, ponieważ

zakrywa nasz wstyd, pieczęcią bo

zakrywa nasz wstyd, pieczęcią bo

strzeże i jest znakiem Boga

strzeże i jest znakiem Boga

Zapowiedzi chrztu w

Zapowiedzi chrztu w

Starym Testamencie

Starym Testamencie



W Wielką Sobotę w czasie

W Wielką Sobotę w czasie

poświęcenia wody kapłan modli się:

poświęcenia wody kapłan modli się:

„Boże… Ty w ciągu dziejów zbawienia

„Boże… Ty w ciągu dziejów zbawienia

przygotowałeś wodę przez Ciebie

przygotowałeś wodę przez Ciebie

stworzoną, aby wyrażała łaskę chrztu

stworzoną, aby wyrażała łaskę chrztu

świętego”

świętego”



„

„

Na początku świata Twój Duch unosił

Na początku świata Twój Duch unosił

isę nad wodami, aby już wtedy woda

isę nad wodami, aby już wtedy woda

nabrała mocy uświęcenia” (Mszał)

nabrała mocy uświęcenia” (Mszał)

Dalsze zapowiedzi:

Dalsze zapowiedzi:



Arka Noego jest znakiem zbawienia przez

Arka Noego jest znakiem zbawienia przez

chrzest, w niej niewielu – 8 ludzi zostaje

chrzest, w niej niewielu – 8 ludzi zostaje

uratowanych przez wodę(1P 3,20)

uratowanych przez wodę(1P 3,20)



Wody potopu - znakiem odrodzenia, bo

Wody potopu - znakiem odrodzenia, bo

„ten sam żywioł położył kres występkom i

„ten sam żywioł położył kres występkom i

dał początek cnotom” (Mszał Rzymski)

dał początek cnotom” (Mszał Rzymski)



Woda źródlana symbolem życia, woda

Woda źródlana symbolem życia, woda

morska symbolem śmierci, zapowiedzią

morska symbolem śmierci, zapowiedzią

Krzyża

Krzyża

Przejście przez Morze

Przejście przez Morze

Czerwone i Jordan

Czerwone i Jordan



Przejście przez Morze Czerwone to

Przejście przez Morze Czerwone to

prawdziwe wyzwolenie z niewoli

prawdziwe wyzwolenie z niewoli

egipskiej zapowiadające wyzwolenie

egipskiej zapowiadające wyzwolenie

przez chrzest

przez chrzest



Po przejściu przez Jordan Lud Boży

Po przejściu przez Jordan Lud Boży

otrzymuje dar Ziemi obiecanej

otrzymuje dar Ziemi obiecanej

potomstwu Abrahama, będący

potomstwu Abrahama, będący

obrazem życia wiecznego, obietnica

obrazem życia wiecznego, obietnica

ta wypełni się w Nowym Przymierzu

ta wypełni się w Nowym Przymierzu

Chrzest Jezusa

Chrzest Jezusa

Chrystusa

Chrystusa



Wszystkie zapowiedzi Starego Przymierza

Wszystkie zapowiedzi Starego Przymierza

znajdują swoje wypełnienie w Jezusie

znajdują swoje wypełnienie w Jezusie

Chrystusie.

Chrystusie.



Jezus rozpoczyna swoją publiczną

Jezus rozpoczyna swoją publiczną

działalność od chrztu w Jordanie z rąk Jana

działalność od chrztu w Jordanie z rąk Jana

Chrzciciela

Chrzciciela



Po Zmartwychwstaniu poleca uczniom:

Po Zmartwychwstaniu poleca uczniom:

„Idźcie i nauczajcie wszystkie narody

„Idźcie i nauczajcie wszystkie narody

udzielając chrztu w imię Ojca i Syna i

udzielając chrztu w imię Ojca i Syna i

Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać

Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać

wszystko, co wam przekazałem” (Mt

wszystko, co wam przekazałem” (Mt

28,19-20)

28,19-20)

Obraz

Obraz

Andrea

Andrea

del

del

Verrocchi

Verrocchi

o

o

1470

1470

Znaczenie chrztu

Znaczenie chrztu

Jezusa Chrystusa

Jezusa Chrystusa

Chrzest Janowy był chrztem

Chrzest Janowy był chrztem

przeznaczonym dla grzeszników,

przeznaczonym dla grzeszników,

Jezus przyjmuje go, aby wypełnić

Jezus przyjmuje go, aby wypełnić

wszystko, co sprawiedliwe – to Jego

wszystko, co sprawiedliwe – to Jego

„ogołocenie” (Flp 2,7). Duch, który

„ogołocenie” (Flp 2,7). Duch, który

unosił się nad pierwszym

unosił się nad pierwszym

stworzeniem zstępuje na Jezusa

stworzeniem zstępuje na Jezusa

zapowiadając nowe stworzenie, a

zapowiadając nowe stworzenie, a

Ojciec ukazuje Jezusa jako „Syna

Ojciec ukazuje Jezusa jako „Syna

umiłowanego ”(Mt 3,16n)

umiłowanego ”(Mt 3,16n)

Przez swoją Paschę

Przez swoją Paschę

Chrystus otworzył

Chrystus otworzył

wszystkim źródło chrztu

wszystkim źródło chrztu

Jezus mówił o swojej Męce w

Jezus mówił o swojej Męce w

Jerozolimie jako o chrzcie (Mk 10,38).

Jerozolimie jako o chrzcie (Mk 10,38).

Krew i woda, które wypłynęły z

Krew i woda, które wypłynęły z

przebitego boku są zapowiedzią

przebitego boku są zapowiedzią

chrztu i Eucharystii (J 19,34),

chrztu i Eucharystii (J 19,34),

sakramentów nowego życia. Od tej

sakramentów nowego życia. Od tej

chwili możliwe jest narodzenie z

chwili możliwe jest narodzenie z

wody i Ducha, aby wejść do

wody i Ducha, aby wejść do

Królestwa Bożego (J 3,5). „…skąd

Królestwa Bożego (J 3,5). „…skąd

pochodzi chrzest jeśli nie z krzyża

pochodzi chrzest jeśli nie z krzyża

Chrystusa, ze śmierci Chrystusa” św.

Chrystusa, ze śmierci Chrystusa” św.

Ambroży (

Ambroży (

De sacramentis,2,6

De sacramentis,2,6

)

)

Chrzest święty w

Chrzest święty w

Kościele

Kościele



Kościół celebrował chrzest i udzielał go

Kościół celebrował chrzest i udzielał go

od dnia Pięćdziesiątnicy (Dz 2,38)

od dnia Pięćdziesiątnicy (Dz 2,38)



Apostołowie i współpracownicy udzielają

Apostołowie i współpracownicy udzielają

chrztu każdemu, kto wierzy w Jezusa

chrztu każdemu, kto wierzy w Jezusa



Chrzest zawsze łączy się z wiarą: „Uwierz

Chrzest zawsze łączy się z wiarą: „Uwierz

w Pana Jezusa, a zbawisz siebie i swój

w Pana Jezusa, a zbawisz siebie i swój

dom” (Dz 16, 31-33)

dom” (Dz 16, 31-33)



Chrzest jest udziałem w śmierci i

Chrzest jest udziałem w śmierci i

zmartwychwstaniu Chrystusa (Rz 6,3-4)

zmartwychwstaniu Chrystusa (Rz 6,3-4)

Wtajemniczenie

Wtajemniczenie

chrześcijańskie

chrześcijańskie



Każdy kto chciał otrzymać chrzest –od

Każdy kto chciał otrzymać chrzest –od

czasów apostolskich -musiał przejść pewną

czasów apostolskich -musiał przejść pewną

drogę i wtajemniczenie złożone z kilku

drogę i wtajemniczenie złożone z kilku

elementów: głoszenie słowa, przyjęcie

elementów: głoszenie słowa, przyjęcie

Ewangelii, nawrócenie, wyznanie wiary,

Ewangelii, nawrócenie, wyznanie wiary,

chrzest, wylanie Ducha Świętego, dostęp do

chrzest, wylanie Ducha Świętego, dostęp do

Komunii Świętej

Komunii Świętej



Sobór Watykański II przywrócił instytucję

Sobór Watykański II przywrócił instytucję

katechumenatu dorosłych

katechumenatu dorosłych



Znaczenie i łaska sakramentu najpełniej

Znaczenie i łaska sakramentu najpełniej

ukazują się w obrzędach

ukazują się w obrzędach

Znak

Znak

krzyża

krzyża

na czole

na czole

wyciska

wyciska

pieczęć

pieczęć

Chrystus

Chrystus

a

a

Głoszenie słowa

Głoszenie słowa

Bożego oświeca i

Bożego oświeca i

pomnaża wiarę

pomnaża wiarę

Wyzwolenie od

Wyzwolenie od

grzechu

grzechu

i od kusiciela, czyli

i od kusiciela, czyli

diabła

diabła



Kapłan wypowiada egzorcyzm i kładzie

Kapłan wypowiada egzorcyzm i kładzie

rękę na kandydata lub na dziecko

rękę na kandydata lub na dziecko



Kandydat albo rodzice wyznają wiarę

Kandydat albo rodzice wyznają wiarę



Woda chrzcielna zostaje poświęcona

Woda chrzcielna zostaje poświęcona

przez modlitwę

przez modlitwę



Chrzest w sensie ścisłym 3 – krotne

Chrzest w sensie ścisłym 3 – krotne

zanurzenie lub polanie wodą chrzcielną

zanurzenie lub polanie wodą chrzcielną

w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego

w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego

Namaszczenie krzyżmem

Namaszczenie krzyżmem

świętym oznacza dar

świętym oznacza dar

Ducha Świętego

Ducha Świętego

Biała szata ukazuje, że

Biała szata ukazuje, że

ochrzczony przyoblekł się

ochrzczony przyoblekł się

w Chrystusa

w Chrystusa

Zapalenie świecy – to

Zapalenie świecy – to

znak oświecenia przez

znak oświecenia przez

Chrystusa

Chrystusa

Kto może przyjąć

Kto może przyjąć

chrzest?

chrzest?



„

„

Każdy człowiek, jeszcze nie

Każdy człowiek, jeszcze nie

ochrzczony” KPK, kan. 864

ochrzczony” KPK, kan. 864



Dzieci rodząc się z upadłą i skażoną

Dzieci rodząc się z upadłą i skażoną

grzechem pierworodnym naturą

grzechem pierworodnym naturą

potrzebują chrztu, aby zostały

potrzebują chrztu, aby zostały

wyzwolone z mocy ciemności

wyzwolone z mocy ciemności

przeniesione do Królestwa wolności

przeniesione do Królestwa wolności

dzieci Bożych (Kol 1,12-14)

dzieci Bożych (Kol 1,12-14)



Kiedy chrzczono całe domy to

Kiedy chrzczono całe domy to

także dzieci

także dzieci

Kto może chrzcić?

Kto może chrzcić?



Zwyczajnym szafarzem sakramentu

Zwyczajnym szafarzem sakramentu

chrztu jest biskup, prezbiter i diakon

chrztu jest biskup, prezbiter i diakon



W razie konieczności może ochrzcić

W razie konieczności może ochrzcić

każda osoba, nawet niewierząca mająca

każda osoba, nawet niewierząca mająca

intencję czynić to, co czyni Kościół,

intencję czynić to, co czyni Kościół,

przez trzykrotne polanie wodą w imię

przez trzykrotne polanie wodą w imię

Trójcy Przenajświętszej, ponieważ Bóg

Trójcy Przenajświętszej, ponieważ Bóg

chce zbawić wszystkich ludzi(1Tm 2,4),

chce zbawić wszystkich ludzi(1Tm 2,4),

a chrzest jest do zbawienia koniecznie

a chrzest jest do zbawienia koniecznie

potrzebny (Mk 16,16)

potrzebny (Mk 16,16)

Konieczność chrztu

Konieczność chrztu



O konieczności chrztu mówił sam Jezus

O konieczności chrztu mówił sam Jezus



Jezus polecił głosić Ewangelię i chrzcić

Jezus polecił głosić Ewangelię i chrzcić

wszystkie narody (Mt 28, 19-20)

wszystkie narody (Mt 28, 19-20)



Chrzest jest konieczny dla tych, którym

Chrzest jest konieczny dla tych, którym

była głoszona Ewangelia i którzy mogli

była głoszona Ewangelia i którzy mogli

poprosić o chrzest

poprosić o chrzest



Bóg wszystkim daje możliwość dojścia do

Bóg wszystkim daje możliwość dojścia do

Niego (chrzest krwi, pragnienia, szukanie

Niego (chrzest krwi, pragnienia, szukanie

prawdy i życie zgodne z wolą Bożą)

prawdy i życie zgodne z wolą Bożą)

Skutki chrztu:

Skutki chrztu:



Chrzest odpuszcza grzech pierworodny i

Chrzest odpuszcza grzech pierworodny i

wszystkie grzechy, także kary za grzechy

wszystkie grzechy, także kary za grzechy



Czyni „nowym stworzeniem”(2Kor 5,17),

Czyni „nowym stworzeniem”(2Kor 5,17),

dzieckiem Bożym (Ga 4,5-7),

dzieckiem Bożym (Ga 4,5-7),

„uczestnikiem Boskiej natury”(2P 1,4),

„uczestnikiem Boskiej natury”(2P 1,4),

„członkiem Chrystusa”(1Kor 6,15;12,27),

„członkiem Chrystusa”(1Kor 6,15;12,27),

współdziedzicem (Rz 8,17), świątynią

współdziedzicem (Rz 8,17), świątynią

Ducha Świętego (1Kor 6,19)

Ducha Świętego (1Kor 6,19)



Daje łaskę uświęcającą, łaskę

Daje łaskę uświęcającą, łaskę

usprawiedliwienia, która uzdalnia do

usprawiedliwienia, która uzdalnia do

wiary, życia w Duchu Świętym, pozwala

wiary, życia w Duchu Świętym, pozwala

wzrastać w dobru przez cnoty moralne

wzrastać w dobru przez cnoty moralne

Włączenie w Kościół,

Włączenie w Kościół,

Ciało Chrystusa

Ciało Chrystusa



Czyni członkami Ciała Chrystusa:

Czyni członkami Ciała Chrystusa:

„Jesteście nawzajem dla siebie członkami”

„Jesteście nawzajem dla siebie członkami”

(Ef 4,25), włącza w Kościół(1 Kor 12,13), w

(Ef 4,25), włącza w Kościół(1 Kor 12,13), w

święte kapłaństwo Chrystusa(1P 2,5), daje

święte kapłaństwo Chrystusa(1P 2,5), daje

udział w kapłaństwie wiernych

udział w kapłaństwie wiernych



Ochrzczony nie należy już do siebie, ale

Ochrzczony nie należy już do siebie, ale

do Chrystusa i do innych, aby im służyć

do Chrystusa i do innych, aby im służyć



Jest zobowiązany do wyznawania wiary i

Jest zobowiązany do wyznawania wiary i

uczestnictwa w misji apostolskiej Kościoła

uczestnictwa w misji apostolskiej Kościoła

Niezatarte znamię

Niezatarte znamię

duchowe

duchowe



Ochrzczony upodabnia się do Chrystusa

Ochrzczony upodabnia się do Chrystusa

(Rz 8,29), chrzest opieczętowuje

(Rz 8,29), chrzest opieczętowuje

duchowym znamieniem (charakterem)

duchowym znamieniem (charakterem)

przynależności do Chrystusa,

przynależności do Chrystusa,

zobowiązuje do kultu religijnego,

zobowiązuje do kultu religijnego,

znamienia tego nie niszczy żaden grzech,

znamienia tego nie niszczy żaden grzech,

chociaż z powodu grzechu chrzest może

chociaż z powodu grzechu chrzest może

nie przynosić owoców zbawienia

nie przynosić owoców zbawienia



Dlatego chrztu udziela się raz i nie

Dlatego chrztu udziela się raz i nie

można go powtarzać

można go powtarzać

Sakrament

Sakrament

bierzmowania

bierzmowania



Przyjęcie bierzmowania jest konieczne

Przyjęcie bierzmowania jest konieczne

jako dopełnienie łaski chrztu świętego

jako dopełnienie łaski chrztu świętego



Przez ten sakrament ochrzczeni jeszcze

Przez ten sakrament ochrzczeni jeszcze

mocniej jednoczą się z Kościołem,

mocniej jednoczą się z Kościołem,

otrzymują szczególną moc Ducha Św.

otrzymują szczególną moc Ducha Św.



Jeszcze mocniej zobowiązują się jako

Jeszcze mocniej zobowiązują się jako

prawdziwi świadkowie do szerzenia

prawdziwi świadkowie do szerzenia

wiary słowem i uczynkiem i jej obrony

wiary słowem i uczynkiem i jej obrony

Bierzmowanie w

Bierzmowanie w

ekonomii zbawienia

ekonomii zbawienia



W Starym Testamencie prorocy

W Starym Testamencie prorocy

zapowiadali, że Duch Boży spocznie

zapowiadali, że Duch Boży spocznie

na oczekiwanym Mesjaszu (Iz 11,2)

na oczekiwanym Mesjaszu (Iz 11,2)



Zstąpienie Ducha Świętego na Jezusa

Zstąpienie Ducha Świętego na Jezusa

jest znakiem, że jest On Synem

jest znakiem, że jest On Synem

Bożym (Mt 3,13-17)

Bożym (Mt 3,13-17)



Jezus poczęty w Duchu Św. prowadzi

Jezus poczęty w Duchu Św. prowadzi

w Nim całe swoje życie (J 3,14)

w Nim całe swoje życie (J 3,14)

Duch Święty dla

Duch Święty dla

wszystkich

wszystkich

Ta pełnia ducha miała być nie tylko dla

Ta pełnia ducha miała być nie tylko dla

Mesjasza, ale udzielona całemu ludowi

Mesjasza, ale udzielona całemu ludowi

(Ez 36,25-27; Jl 3,1-2), Chrystus

(Ez 36,25-27; Jl 3,1-2), Chrystus

wielokrotnie obiecywał wylanie Ducha.

wielokrotnie obiecywał wylanie Ducha.

Spełnił to najpierw w dniu Paschy (J

Spełnił to najpierw w dniu Paschy (J

20,22), potem w dnu Pięćdziesiątnicy (Dz

20,22), potem w dnu Pięćdziesiątnicy (Dz

2,1-4), Apostołowie głoszą „wielkie dzieła

2,1-4), Apostołowie głoszą „wielkie dzieła

Boże” (Dz 2,11), a Piotr mówi, że to znak

Boże” (Dz 2,11), a Piotr mówi, że to znak

czasów mesjańskich, ochrzczeni wtedy

czasów mesjańskich, ochrzczeni wtedy

otrzymali dar Ducha Świętego (Dz 2,38)

otrzymali dar Ducha Świętego (Dz 2,38)

Zesłanie

Zesłanie

Ducha

Ducha

Świętego

Świętego

na Maryję

na Maryję

i

i

Apostołó

Apostołó

w

w

W czasach

W czasach

apostolskich

apostolskich



Apostołowie wypełniając wolę Chrystusa

Apostołowie wypełniając wolę Chrystusa

przez wkładanie rąk udzielali neofitom daru

przez wkładanie rąk udzielali neofitom daru

Ducha Świętego, który uzupełniał łaskę

Ducha Świętego, który uzupełniał łaskę

chrztu św. (Dz 8,15-17; 19,5-6)

chrztu św. (Dz 8,15-17; 19,5-6)



Uważa się to za początek bierzmowania,

Uważa się to za początek bierzmowania,

które przedłuża łaskę Zesłania Ducha

które przedłuża łaskę Zesłania Ducha

Świętego

Świętego



Bardzo wcześnie do gestu wkładania rąk

Bardzo wcześnie do gestu wkładania rąk

dodawano namaszczenie wonną oliwą

dodawano namaszczenie wonną oliwą

(krzyżmem), stąd chrześcijanin to

(krzyżmem), stąd chrześcijanin to

namaszczony – od Chrystusa, „którego Bóg

namaszczony – od Chrystusa, „którego Bóg

namaścił duchem Świętym” (Dz 10,38)

namaścił duchem Świętym” (Dz 10,38)

Znaki i obrzędy

Znaki i obrzędy

bierzmowania

bierzmowania



Znak namaszczenia i pieczęci duchowej

Znak namaszczenia i pieczęci duchowej



Oliwa jest znakiem obfitości, radości,

Oliwa jest znakiem obfitości, radości,

oczyszcza, czyni elastycznym, uzdrawia,

oczyszcza, czyni elastycznym, uzdrawia,

łagodzi kontuzje i rany, udziela piękna,

łagodzi kontuzje i rany, udziela piękna,

zdrowia i siły

zdrowia i siły



Namaszczenie po chrzcie i w czasie

Namaszczenie po chrzcie i w czasie

bierzmowania jest znakiem konsekracji

bierzmowania jest znakiem konsekracji



Bierzmowany pełniej uczestniczy w

Bierzmowany pełniej uczestniczy w

posłaniu Chrystusa i w pełni Ducha Św.,

posłaniu Chrystusa i w pełni Ducha Św.,

którą On posiada, aby wydawał „miłą

którą On posiada, aby wydawał „miłą

Bogu wonność Chrystusa” (2Kor 2,15)

Bogu wonność Chrystusa” (2Kor 2,15)

„

„

Znamię”, pieczęć

Znamię”, pieczęć

Ducha Świętego

Ducha Świętego



Pieczęć jest symbolem osoby, znakiem

Pieczęć jest symbolem osoby, znakiem

jej autorytetu, znakiem posiadania,

jej autorytetu, znakiem posiadania,

kiedyś oznaczano żołnierzy, niewolników

kiedyś oznaczano żołnierzy, niewolników



Pieczęć potwierdza autentyczność aktu

Pieczęć potwierdza autentyczność aktu

prawnego lub dokumentu, ewentualnie

prawnego lub dokumentu, ewentualnie

zapewnia jego tajność

zapewnia jego tajność



„

„

Tym, który umacnia… jest Bóg, On też

Tym, który umacnia… jest Bóg, On też

wycisnął na nas pieczęć i zostawił

wycisnął na nas pieczęć i zostawił

zadatek Ducha w sercach naszych” (2

zadatek Ducha w sercach naszych” (2

Kor 1, 21-22)

Kor 1, 21-22)

Celebrowanie

Celebrowanie

bierzmowani

bierzmowani

a

a



Ważnym momentem jest

Ważnym momentem jest

poświęcenie krzyżma świętego,

poświęcenie krzyżma świętego,

którego dokonuje biskup w Wielki

którego dokonuje biskup w Wielki

Czwartek podczas Mszy Świętej

Czwartek podczas Mszy Świętej



Odnowienie przyrzeczeń

Odnowienie przyrzeczeń

chrzcielnych oraz wyznanie wiary

chrzcielnych oraz wyznanie wiary



Biskup z wyciągniętymi rękami

Biskup z wyciągniętymi rękami

modli się o wylanie darów Ducha

modli się o wylanie darów Ducha

Świętego

Świętego

Daj Twoim

Daj Twoim

wierzącym,

wierzącym,

w Tobie ufającym

w Tobie ufającym

siedmiorakie

siedmiorakie

dary, daj zasługę

dary, daj zasługę

męstwa, daj

męstwa, daj

wieniec

wieniec

zwycięstwa, daj

zwycięstwa, daj

szczęście bez

szczęście bez

miary

miary

Modlitwa

Modlitwa

Biskupa:

Biskupa:

„

„

Boże wszechmogący, Ojcze naszego

Boże wszechmogący, Ojcze naszego

Pana Jezusa Chrystusa, który

Pana Jezusa Chrystusa, który

odrodziłeś te sługi swoje przez wodę i

odrodziłeś te sługi swoje przez wodę i

Ducha Świętego i uwolniłeś ich od

Ducha Świętego i uwolniłeś ich od

grzechu, ześlij na nich Ducha

grzechu, ześlij na nich Ducha

Świętego Pocieszyciela, daj im ducha

Świętego Pocieszyciela, daj im ducha

mądrości i rozumu, ducha rady i

mądrości i rozumu, ducha rady i

męstwa, ducha umiejętności i

męstwa, ducha umiejętności i

pobożności, napełnij ich duchem

pobożności, napełnij ich duchem

bojaźni Twojej. Przez…”

bojaźni Twojej. Przez…”

Istotny obrzęd

Istotny obrzęd

sakramentu

sakramentu



Biskup z włożeniem ręki namaszcza

Biskup z włożeniem ręki namaszcza

czoło krzyżmem wypowiadając słowa: „N

czoło krzyżmem wypowiadając słowa: „N

przyjmij znamię Daru Ducha Świętego”

przyjmij znamię Daru Ducha Świętego”

bierzmowany odpowiada – Amen

bierzmowany odpowiada – Amen



Pocałunek pokoju – Biskup dotyka

Pocałunek pokoju – Biskup dotyka

policzka lub ramienia mówiąc: „Pokój z

policzka lub ramienia mówiąc: „Pokój z

tobą” – odpowiedź – „I z duchem Twoim”

tobą” – odpowiedź – „I z duchem Twoim”



Oznacza to komunię z Biskupem i

Oznacza to komunię z Biskupem i

wszystkimi wiernymi

wszystkimi wiernymi

Skutki

Skutki

bierzmowania

bierzmowania



Pełne wylanie Ducha Świętego,

Pełne wylanie Ducha Świętego,

jak niegdyś w dniu Pięćdziesiątnicy

jak niegdyś w dniu Pięćdziesiątnicy



Wzrost i pogłębienie łaski chrzcielnej:

Wzrost i pogłębienie łaski chrzcielnej:

głębiej zakorzenia w Bożym synostwie

głębiej zakorzenia w Bożym synostwie

(Rz 8,15); - ściślej jednoczy z Chrystusem;

(Rz 8,15); - ściślej jednoczy z Chrystusem;

- pomnaża dary Ducha św.; - udoskonala

- pomnaża dary Ducha św.; - udoskonala

więź z Kościołem; - udziela mocy Ducha

więź z Kościołem; - udziela mocy Ducha

św. do mężnego wyznawania wiary,

św. do mężnego wyznawania wiary,

obrony jej i życia zgodnego z nią

obrony jej i życia zgodnego z nią

Bierzmowany i

Bierzmowany i

szafarz

szafarz

bierzmowania

bierzmowania



Bierzmowanie może otrzymać każdy,

Bierzmowanie może otrzymać każdy,

kto jest ochrzczony, a nie był jeszcze

kto jest ochrzczony, a nie był jeszcze

bierzmowany

bierzmowany



W określeniu „sakrament dojrzałości,” nie

W określeniu „sakrament dojrzałości,” nie

należy mylić dojrzałości wiary z dojrzałym

należy mylić dojrzałości wiary z dojrzałym

wiekiem, do tego prowadzi przygotowanie

wiekiem, do tego prowadzi przygotowanie



Zwyczajnym szafarzem bierzmowania jest

Zwyczajnym szafarzem bierzmowania jest

biskup, który może też udzielić zezwolenia

biskup, który może też udzielić zezwolenia

kapłanowi do udzielenia tego sakramentu

kapłanowi do udzielenia tego sakramentu

OSTATNIA WIECZERZA

OSTATNIA WIECZERZA

SAKRAMENT

SAKRAMENT

EUCHARYSTII

EUCHARYSTII



Najświętsza Eucharystia dopełnia

Najświętsza Eucharystia dopełnia

wtajemniczenie chrześcijańskie

wtajemniczenie chrześcijańskie



„

„

Zbawiciel… ustanowił eucharystyczną

Zbawiciel… ustanowił eucharystyczną

ofiarę Ciała i krwi swojej, aby w niej na całe

ofiarę Ciała i krwi swojej, aby w niej na całe

wieki, aż do swego przyjścia utrwalić Ofiarę

wieki, aż do swego przyjścia utrwalić Ofiarę

Krzyża i tak umiłowanej Oblubienicy –

Krzyża i tak umiłowanej Oblubienicy –

Kościołowi powierzył pamiątkę swej Męki i

Kościołowi powierzył pamiątkę swej Męki i

Zmartwychwstania, sakrament miłosierdzia,

Zmartwychwstania, sakrament miłosierdzia,

znak jedności,… ucztę w której pożywamy

znak jedności,… ucztę w której pożywamy

Chrystusa, dusza napełnia się radością,

Chrystusa, dusza napełnia się radością,

otrzymuje zadatek przyszłej chwały” (Vat. II,

otrzymuje zadatek przyszłej chwały” (Vat. II,

Sacrosanctum Concilium, 47)

Sacrosanctum Concilium, 47)

Eucharystia źródłem i

Eucharystia źródłem i

szczytem życia

szczytem życia

Kościoła

Kościoła



„

„

Inne zaś sakramenty wiążą się ze świętą

Inne zaś sakramenty wiążą się ze świętą

Eucharystią i do niej zmierzają

Eucharystią i do niej zmierzają



W Eucharystii zawiera się całe dobro

W Eucharystii zawiera się całe dobro

duchowe Kościoła, sam Chrystus

duchowe Kościoła, sam Chrystus



Eucharystia oznacza i urzeczywistnia

Eucharystia oznacza i urzeczywistnia

komunię życia z Bogiem i jedność Ludu

komunię życia z Bogiem i jedność Ludu

Bożego, przez które Kościół jest sobą

Bożego, przez które Kościół jest sobą



Przez celebrację eucharystyczna

Przez celebrację eucharystyczna

jednoczymy się już teraz z liturgią

jednoczymy się już teraz z liturgią

niebieską i uprzedzamy życie wieczne, gdy

niebieską i uprzedzamy życie wieczne, gdy

Bóg będzie wszystkim we wszystkich (1Kor

Bóg będzie wszystkim we wszystkich (1Kor

15,28). Eucharystia jest streszczeniem i

15,28). Eucharystia jest streszczeniem i

podsumowaniem naszej wiary

podsumowaniem naszej wiary

Określenia Eucharystii:

Określenia Eucharystii:



Eucharystia – dziękczynienie składane Bogu

Eucharystia – dziękczynienie składane Bogu

(Łk 22,18; 1Kor 11,24)

(Łk 22,18; 1Kor 11,24)



Wieczerza Pańska – przypomnienie Ostatniej

Wieczerza Pańska – przypomnienie Ostatniej

Wieczerzy i zapowiedź Godów Baranka

Wieczerzy i zapowiedź Godów Baranka

(1Kor 11,20)

(1Kor 11,20)



Łamanie chleba – gest charakterystyczny dla

Łamanie chleba – gest charakterystyczny dla

posiłku, gdy Jezus błogosławił i dawał

posiłku, gdy Jezus błogosławił i dawał

uczniom chleb (Mt 14,19; 15,36), po tym

uczniom chleb (Mt 14,19; 15,36), po tym

geście uczniowie rozpoznali Jezusa po

geście uczniowie rozpoznali Jezusa po

Zmartwychwstaniu, pierwsi chrześcijanie tak

Zmartwychwstaniu, pierwsi chrześcijanie tak

nazywali swoje zgromadzenie eucharystyczne

nazywali swoje zgromadzenie eucharystyczne

Inne nazwy:

Inne nazwy:



Zgromadzenie Eucharystyczne

Zgromadzenie Eucharystyczne



Pamiątka Męki i Zmartwychwstania Pana

Pamiątka Męki i Zmartwychwstania Pana



Używa się także: ofiara Mszy św., ofiara

Używa się także: ofiara Mszy św., ofiara

pochwalna, ofiara duchowa, czysta,

pochwalna, ofiara duchowa, czysta,

święta

święta



Święta i Boska liturgia

Święta i Boska liturgia



Komunia, jednoczy z Chrystusem

Komunia, jednoczy z Chrystusem



Msza św., ponieważ kończy się posłaniem

Msza św., ponieważ kończy się posłaniem

wiernych (missio), aby pełnili wolę Bożą w

wiernych (missio), aby pełnili wolę Bożą w

codziennym życiu

codziennym życiu

W ekonomii zbawienia

W ekonomii zbawienia

Znaki chleba i wina

Znaki chleba i wina



W centrum jest chleb i wino, które przez słowa

W centrum jest chleb i wino, które przez słowa

Chrystusa i wezwanie Ducha Św. stają się Ciałem

Chrystusa i wezwanie Ducha Św. stają się Ciałem

i Krwią Chrystusa. Kościół czyni pamiątkę tego

i Krwią Chrystusa. Kościół czyni pamiątkę tego

co uczynił Jezus w wigilię swej męki: „Wziął

co uczynił Jezus w wigilię swej męki: „Wziął

chleb.., wziął kielich napełniony winem..”

chleb.., wziął kielich napełniony winem..”



W Starym Przymierzu składano Bogu chleb i

W Starym Przymierzu składano Bogu chleb i

wino. Chleb spożywany przed wyjściem z Egiptu

wino. Chleb spożywany przed wyjściem z Egiptu

przypominał wyzwolenie, manna na pustyni, że

przypominał wyzwolenie, manna na pustyni, że

trzeba żyć chlebem słowa Bożego, codzienny

trzeba żyć chlebem słowa Bożego, codzienny

chleb jest owocem Ziemi Obiecanej, Bóg jest

chleb jest owocem Ziemi Obiecanej, Bóg jest

wierny swoim obietnicom, kielich

wierny swoim obietnicom, kielich

błogosławieństwa dodaje do świątecznej radości

błogosławieństwa dodaje do świątecznej radości

wina wymiar eschatologiczny, wymiar

wina wymiar eschatologiczny, wymiar

mesjańskiego oczekiwania, Jezus nadaje

mesjańskiego oczekiwania, Jezus nadaje

ostateczny sens błogosławieństwa chleba i wina

ostateczny sens błogosławieństwa chleba i wina

Znaki w Nowym

Znaki w Nowym

Testamencie:

Testamencie:



Cudowne rozmnożenia chleba są

Cudowne rozmnożenia chleba są

zapowiedzią obfitości jedynego Chleba –

zapowiedzią obfitości jedynego Chleba –

Eucharystycznego

Eucharystycznego



Przemiana wody w wino w Kanie

Przemiana wody w wino w Kanie

zapowiada godzinę uwielbienia Jezusa,

zapowiada godzinę uwielbienia Jezusa,

ucztę w Królestwie Ojca

ucztę w Królestwie Ojca



Pierwsza zapowiedź Eucharystii podzieliła

Pierwsza zapowiedź Eucharystii podzieliła

uczniów, podobnie dzisiaj wielu jej nie

uczniów, podobnie dzisiaj wielu jej nie

rozumie, jednak to skłania do odkrycia, że

rozumie, jednak to skłania do odkrycia, że

tylko Jezus ma „słowa życia wiecznego”, a

tylko Jezus ma „słowa życia wiecznego”, a

przyjęcie Eucharystii jest przyjęciem Jego

przyjęcie Eucharystii jest przyjęciem Jego

samego

samego

Ustanowieni

Ustanowieni

e

e

Eucharystii

Eucharystii

Na Ostatniej Wieczerzy

Na Ostatniej Wieczerzy



Umiłowawszy swoich do końca ich

Umiłowawszy swoich do końca ich

umiłował, umył im nogi, dał przykazanie

umiłował, umył im nogi, dał przykazanie

miłości, zostawił im dowód swojej miłości,

miłości, zostawił im dowód swojej miłości,

uczynił ich uczestnikami swojej Paschy

uczynił ich uczestnikami swojej Paschy



Ustanowił Eucharystię – Pamiątkę swej

Ustanowił Eucharystię – Pamiątkę swej

Śmierci i Zmartwychwstania, polecił

Śmierci i Zmartwychwstania, polecił

sprawować ją aż do powtórnego przyjścia

sprawować ją aż do powtórnego przyjścia

w chwale, ustanowił ich kapłanami Nowego

w chwale, ustanowił ich kapłanami Nowego

Przymierza. Opis ustanowienia przekazały

Przymierza. Opis ustanowienia przekazały

nam Ewangelie synoptyczne i św. Paweł,

nam Ewangelie synoptyczne i św. Paweł,

św. Jan przytacza słowa Jezusa

św. Jan przytacza słowa Jezusa

zapowiadające ustanowienie

zapowiadające ustanowienie

„

„

To czyńcie na moją

To czyńcie na moją

pamiątkę”

pamiątkę”



To polecenie nie odnosi się tylko do

To polecenie nie odnosi się tylko do

wspominania Jezusa i tego, co uczynił, ale

wspominania Jezusa i tego, co uczynił, ale

do celebracji pamiątki Chrystusa, Jego

do celebracji pamiątki Chrystusa, Jego

życia, śmierci, zmartwychwstania i

życia, śmierci, zmartwychwstania i

wstawiania się za nami u Ojca

wstawiania się za nami u Ojca



Od początku Kościół był wierny temu

Od początku Kościół był wierny temu

poleceniu, pierwsi chrześcijanie zbierali się

poleceniu, pierwsi chrześcijanie zbierali się

na łamanie chleba, szczególnie w pierwszy

na łamanie chleba, szczególnie w pierwszy

dzień tygodnia – dzień zmartwychwstania

dzień tygodnia – dzień zmartwychwstania

– niedzielę. Tak celebruje się ją dzisiaj w

– niedzielę. Tak celebruje się ją dzisiaj w

takiej samej strukturze

takiej samej strukturze

Przebieg celebracji

Przebieg celebracji

Liturgia słowa

Liturgia słowa



Zgromadzenie się uczestników, na czele

Zgromadzenie się uczestników, na czele

ich stoi Chrystus, biskup lub prezbiter

ich stoi Chrystus, biskup lub prezbiter

reprezentuje Chrystusa, przewodniczy

reprezentuje Chrystusa, przewodniczy



Liturgia słowa: czytanie pism Starego i

Liturgia słowa: czytanie pism Starego i

Nowego Testamentu

Nowego Testamentu



Homilia zachęca do przyjęcia usłyszanego

Homilia zachęca do przyjęcia usłyszanego

słowa Bożego i stosowania go w praktyce

słowa Bożego i stosowania go w praktyce



Modlitwa powszechna – wstawiennicza za

Modlitwa powszechna – wstawiennicza za

wszystkich ludzi (1Tm 2,1-2)

wszystkich ludzi (1Tm 2,1-2)

Liturgia Eucharystii

Liturgia Eucharystii



Przygotowanie darów, przyniesienie do

Przygotowanie darów, przyniesienie do

ołtarza chleba i wina, które staną się

ołtarza chleba i wina, które staną się

Ciałem i Krwią Chrystusa

Ciałem i Krwią Chrystusa



Od początku chrześcijanie z chlebem i

Od początku chrześcijanie z chlebem i

winem przynoszą dary, które mają być

winem przynoszą dary, które mają być

rozdane potrzebującym – kolekta

rozdane potrzebującym – kolekta



Prefacja – dziękczynienie Ojcu przez

Prefacja – dziękczynienie Ojcu przez

Chrystusa w Duchu Świętym za

Chrystusa w Duchu Świętym za

wszystkie dzieła: stworzenie,

wszystkie dzieła: stworzenie,

odkupienie, uświęcenie

odkupienie, uświęcenie

Następnie

Następnie



Epikleza – prośba o Ducha Św., aby dary

Epikleza – prośba o Ducha Św., aby dary

chleba i wina stały się Ciałem i Krwią

chleba i wina stały się Ciałem i Krwią



Opis ustanowienia Eucharystii – mocą

Opis ustanowienia Eucharystii – mocą

słów i działania Chrystusa i Ducha Św.

słów i działania Chrystusa i Ducha Św.

dokonuje się przeistoczenie

dokonuje się przeistoczenie



Anamneza – wspomnienie męki, śmierci

Anamneza – wspomnienie męki, śmierci

i zmartwychwstania i wniebowstąpienia

i zmartwychwstania i wniebowstąpienia



Modlitwa wstawiennicza za wszystkich

Modlitwa wstawiennicza za wszystkich

żywych i zmarłych, za papieża i biskupa

żywych i zmarłych, za papieża i biskupa

Komunia Św. i

Komunia Św. i

dziękczynienie

dziękczynienie



Modlitwa Pańska – Ojcze nasz

Modlitwa Pańska – Ojcze nasz



Łamanie chleba

Łamanie chleba



Wierni otrzymują „chleb niebieski” i

Wierni otrzymują „chleb niebieski” i

„kielich zbawienia”, Ciało i Krew

„kielich zbawienia”, Ciało i Krew

Chrystusa, który wydał siebie za „życie

Chrystusa, który wydał siebie za „życie

świata” (J 6,51)

świata” (J 6,51)



Dziękczynienie i uwielbienie Ojca

Dziękczynienie i uwielbienie Ojca



Modlitwa po Komunii

Modlitwa po Komunii



Rozesłanie do spełniania Eucharystii w

Rozesłanie do spełniania Eucharystii w

życiu

życiu

W Eucharystii

W Eucharystii

uobecnia się

uobecnia się

jedyna,

jedyna,

niepowtarzal

niepowtarzal

na Ofiara

na Ofiara

Jezusa

Jezusa

Chrystusa

Chrystusa

złożona raz

złożona raz

na Krzyżu

na Krzyżu

Dziękując za uwagę

Dziękując za uwagę

zapraszam do

zapraszam do

wspólnego

wspólnego

dziękczynienia

dziękczynienia

Ks. Czesław Walentowicz

Ks. Czesław Walentowicz