BÓL I MAŁE ZWIERZĘTA

Definicja i patofizjologia bólu.

Metody jego oceny

Czym jest ból??

Ból określa się jako „przykre doznanie

zmysłowe i emocjonalne związane z
istniejącym czy potencjalnym
uszkodzeniem tkanek lub opisywane
w kategoriach takiego uszkodzenia”

Sposoby okazywania

doznania bólu przez

zwierzęta:

• lęk
• gniew
• agresja
• apatia
• depresja

KLASYFIKACJA BÓLU

PATOFIZJOLOGIA BÓLU-

PRZEWODZENIE BODŹCÓW

BÓLOWYCH

NOCYCEPCJA

- proces powstawania

bólu obejmujący 4 etapy:

• transdukcja
• przewodzenie
• modulacja
• percepcja

TRANSDUKCJA

Zamiana energii działającego bodźca

uszkadzającego na impuls
elektryczny przewodzony włóknami
nerwowymi.

szybkie,
zmielinizowane

A delta

wolne,
niezmielinizowane

włókna C

ból
somatyczny

ból trzewny

PRZEWODZE

NIE

Droga rdzeniowo-
wzgórzowa

MODULACJA

Wzmocnienie lub hamowanie

neuroprzekaźników w miejscach
przekazywania impulsów- teoria

„bramki

kontrolnej”

impuls z
substancją
P

„bramka
kontrolna”

(komórki T rogu

tylnego rdzenia)

pobudzenie
komórek S -
bramka
otwarta

pobudzenie
komórek L -
bramka
zamknięta

Czynniki hamujące

percepcję bólu:

• endogenny układ opioidowy
• mechanizm noradrenergiczny
• mechanizm cholinergiczny
• układ GABA- ergiczny
• układ serotoninergiczny

PERCEPCJA

WZGÓRZE

kora
somatosensory
czna

układ
limbiczny

kora czołowa

METODY OCENY BÓLU

Pomiarowe

Obserwacyjne

METODY OCENY BÓLU

METODY OCENY BÓLU

1) Pomiarowe:

• fizjologiczne wskaźniki bólu
(wartość ciepłoty wewnętrznej,
częstość tętna, liczba oddechów,
ciśnienie krwi, średnica źrenicy)

• pomiar mechaniczny
progu bólowego (algometr)

2) Metody obserwacyjne

(subiektywne)

Jednowymiarowe metody oceny bólu:
• werbalna skala opisowa VRS (4-5

stopnie oceny bólu):

- brak bólu
-słaby ból
-umiarkowany ból
-silny ból
-bardzo silny ból

• skala liczbowa NRS (przypisanie liczb

różnym stopniom natężenia bólu)

• wizualna skala analogowa VAS i

wizualna skala DIVAS (dynamiczna i
interaktywna)

Wielowymiarowe metody

oceny bólu

• Skala oceny bólu Uniwersytetu Melbourne

(UMPS)

• Skala oceny bólu Glasgow (CMPS- SF)

UMPS – skala oceny bólu
Uniwersytetu Melbourne

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 