TEMAT:

TEMAT:

Usytuowanie działki /

Usytuowanie działki /

budynku / pomieszczeń

budynku / pomieszczeń

względem stron świata

względem stron świata

1.Położenie działki

1.Położenie działki

Jaka jest zatem idealna działka pod dom energooszczędny?

Płaski lub lekko pochylony na południe / południe-zachód teren

z dojazdem od strony północnej, wschodniej lub zachodniej,

wolny od drzew iglastych od południa i zachodu. Na takiej

działce można najlepiej wykorzystać ciepło promieni

słonecznych. Osiągnięcie tych samych rezultatów w innych

warunkach jest znacznie trudniejsze. Warto też od strony

południowej wygospodarować staw, który odbijając wiosną i

jesienią promienie słoneczne, jak lustro doświetli dom.

Jeśli postawimy dom na południowym lub południowo-

zachodnim stoku wzniesienia, możemy oszczędzić 5-10% energii

w porównaniu z domem stojącym na terenie płaskim.

Ale uwaga: koszt budowy domu na wzniesieniu może być

wyższy

1.2 Wpływ wiatru

1.2 Wpływ wiatru

Szukając korzystnych rozwiązań można analizować także

wpływy wiatru. Udział strat ciepła w budynkach
wyeksponowanych na działanie wiatru może być
większy nawet o 10% w stosunku do takich samych
budynków usytuowanych w teranie zabudowanym lub
osłoniętym.

Decydując się na działkę w mieście, warto szukać jej

w części zachodniej lub południowej, z uwagi na fakt,
że właśnie z tych kierunków wiatry wieją w Polsce
najczęściej. Nie tylko zapewniają one w tej okolicy
świeże powietrze, ale i wywiewają spaliny, dym na
północ i wschód, gdzie najczęściej zlokalizowana bywa
zabudowa przemysłowa.

2. Orientacja budynku.

2. Orientacja budynku.

W każdym budynku

oprócz strat ciepła

występują różnego

rodzaju zyski

cieplne. W

budownictwie

mieszkaniowym

pochodzą one

głównie od

urządzeń

elektrycznych,

gotowania, prania,

oświetlenia, ludzi, a

także od

promieniowania

słonecznego.

W sprzyjających warunkach, korzystając z darmowej
energii słonecznej, można o kilkanaście procent
zmniejszyć zużycie energii do ogrzewania, za którą
płacimy. Najmniejsze straty ciepła występują w domach
piętrowych i z poddaszem użytkowym. Najlepsza
orientacja budynku to północ-południe. W stronę
południa powinny być zorientowane kolektory słoneczne.
Strefa północna stanowi niejako otulinę budynku przed
zimnem. Z tej strony najczęściej znajdują się
pomieszczenia gospodarcze i garaże.

Korzystny wpływ słońca można wykorzystać przez

prawidłowe usytuowanie budynku względem stron

świata oraz przez wyeksponowanie przegród

przeszklonych (okien, ogrodów zimowych) na jego

działanie. Korzystne usytuowanie projektowanych
obiektów może doprowadzić do obniżenia zużycia

energii: w typowych budynkach nawet o 7%, a w

budynkach pasywnych nawet o 30%. Dlatego warto

rozważyć wykonanie na południowej ścianie przeszkleń o

dużej powierzchni. Możliwość stosowania dodatkowych

rozwiązań, jak okiennice lub rolety, działające nocą,

może dodatkowo wpłynąć korzystnie na bilans ciepła w

budynku.

Nie w każdym kącie ogrodu i nie w każdym domowym
pomieszczeniu potrzeba tyle samo światła. Dlatego dobre
ustawienie budynku na działce pozwala maksymalnie
wykorzystać jej wszystkie walory: zarówno miejsca
słoneczne, jak i te pozostające w cieniu przez większą część
dnia.

Właściwe usytuowanie budynku nie tylko podnosi komfort
poszczególnych wnętrz, ale wspomaga pozyskiwanie
darmowego ciepła i jego naturalny przepływ we wnętrzach
na zasadzie promieniowania i konwekcji, zmniejszając dzięki
temu zużycie energii. Wpływa w ten sposób w znaczący
sposób na bilans cieplny budynku, a tym samym - na koszty
jego eksploatacji.

Niewłaściwe ustawienie budynku wobec stron świata może
przyczynić się do przegrzewania lub niedogrzania
poszczególnych pomieszczeń, a to oznacza dyskomfort, a
więc obniżenie standardu życia.

3.

3.

Rozplanowanie

Rozplanowanie

pomieszczeń

pomieszczeń

W domach pasywnych i wysoko energooszczędnych, które

wykorzystują energię słoneczną do podgrzewania

budynku, bardzo istotnym elementem jest odpowiednie

rozmieszczenie pomieszczeń względem stron świata, tak

by umożliwić wnikanie promieni słonecznych do ich

wnętrza.

Budynek taki należy podzielić na strefy różnych temperatur

i przyporządkować pomieszczenia do odpowiednich stref.

Pomieszczenie z tej samej strefy temperaturowej

powinny znajdować się obok siebie.

Od strony południowej należy umiejscowić pomieszczenia,

w których niezbędna jest względnie wysoka

temperatura, w następnym rzędzie, idąc na północ,

powinny znajdować się pomieszczenia o nieco niższej

temperaturze, aż do północnej ściany gdzie powstaje

tzw. strefa buforowania. Umieszcza się tam

pomieszczenia, które praktycznie nie wymagają

ogrzewania.

Pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt osób powinny

wychodzić na południe (południowy-wschód, południowy-
zachód) i mieć stosunkowo duże okna.
Mniej użytkowane, chłodniejsze pomieszczenia (garaże,
zaplecze techniczno-gospodarcze) powinny wychodzić na
północ. Taki podział jest istotny również ze względów
ekonomicznych. Po pierwsze optymalne oświetlenie
pomieszczeń pozwala na oszczędność energii
elektrycznej. Co więcej pozwala na bierne wykorzystanie
energii słonecznej poprzez bezpośrednie
napromieniowanie i gromadzenie ciepła w określonych
częściach budynku (ścianach, podłodze) co jest
najtańszą i najprostszą techniką stosowaną w
budownictwie pasywnym, nie wymagającą dodatkowych
urządzeń.

Poniższy rysunek przedstawia sposób usytuowania

Poniższy rysunek przedstawia sposób usytuowania

pomieszczeń

pomieszczeń

3.1 Stolarka okienna

3.1 Stolarka okienna

W budynkach wysoko energooszczędnych, stolarka okienna

powinna być usytuowana od stron nasłonecznionych. Od
strony południowej zaleca się pozostawianie dużych okien.
Logicznym byłoby zatem zbudowanie całej ściany
południowej ze szkła, w celu zmaksymalizowania zysku
ciepła, jednak takie rozwiązanie nie jest dobre. W okresie
letnim zbyt duża powierzchnia przenikania promieni
słonecznych powodowałaby nadmierne nagrzewanie się
pomieszczeń, natomiast w zimie stolarka ta generowałaby
zbyt duże straty. Od strony północnej zaleca się
umiejscowienie tylko i wyłącznie głównego wejścia do
budynku oraz wjazdu do garażu. Montowanie stolarki
okiennej od strony północnej jest bezcelowe z punktu
widzenia bilansu energetycznego budynku. Okna od północy
przez cały rok będą generowały straty cieplne. Pozostała
stolarka okienna powinna być umiejscowiona od stron
wschodniej i zachodniej.



Kuchnia – najlepiej, żeby okno skierowane było na północ lub

wschód. W kuchni zazwyczaj jest cieplej niż w pozostałej części

domu, więc nie musi być ona dodatkowo ogrzewana przez słońce.

Warto, żeby z kuchni była możliwość obserwowania wejścia na

posesję czy miejsca zabaw dzieci.



Jadalnia – nie powinna mieć okien od strony północnej, pozostałe

warianty mają swoje wady i zalety. Warto pomyśleć o roletach czy

żaluzjach, które zredukują za dużą ilość światła w przypadku

skierowania okien na południe czy na zachód. Okno skierowane

na wschód ogranicza ilość światła.

Pokój dzienny – powinien mieć okna skierowane na południe

albo zachód. Zapewnia to największą ilość światła dziennego.

Najlepszym rozwiązaniem są jednak okna, które wychodzą na

dwie strony świata – zapewnia to nie tylko lepszą wentylację, ale i

ładniejsze widoki.

Sypialnia – powinna mieć okna skierowane na wschód. Pobudka

wraz ze słońcem daje optymizm na cały dzień. Najmniej korzystne

jest skierowanie okna na zachód, bo w letnie wieczory i nocy w

pomieszczeniu może być za gorąco.



Spiżarnia – może nie mieć okna, ale musimy zapewnić w niej

doskonałą wentylację.



Pomieszczenie gospodarcze – może mieć okno z każdej strony

świata, ale najwięcej światła rozproszonego zapewni okno

skierowane na północ lub wschód.

Jest parę podstawowych reguł, którymi należy się kierować
stawiając dom na działce budowlanej. Najważniejszą z nich 
jest właściwe usytuowanie przyszłego domu względem stron
świata. Nie tylko podnosi to komfort przebywania w
poszczególnych wnętrzach, lecz również wpływa na
zwiększenie efektywności energetycznej domu. Należy zatem
zadbać o to, aby część dzienna – salon, jadalnia, gabinet,
ulokowana była od strony południowej. Komfortowym miejscem
na sypialnię jest część wschodnia domu, a pokoje dla dzieci –
zachodnia. Kuchnia i pomieszczenia gospodarcze powinny
znajdować się w dość zaciemnionej północnej części domu.

Duże znaczenie ma też położenie domu w stosunku do ulicy.
Najkorzystniej jest  gdy droga położona jest od północnej
strony. Taki układ jest najbardziej kompatybilny z zasadami
rozmieszczenia pomieszczeń względem stron świata.
Jednocześnie. W części południowej domu powinna znajdować
się bowiem nie tylko strefa dzienna, lecz również ogród, który
jak wiadomo jest idealnym miejscem na wypoczynek.
Jednak reguły te mogą okazać się niewystarczające w
przypadku gdy działka jest niewymiarowa, zbyt wąska lub ma
wjazd od południa lub wschodu. Mniej korzystne warunki
wymagają wykonania indywidualnego projektu budowlanego.