ZASADY I TRYB

ORZEKANIA

O NIEZDOLNOŚCI

DO PRACY

ZAROBKOWEJ

Dionizy Bilski

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenie społeczne, jako prawna

forma

koncepcji

zabezpieczenia

forma

koncepcji

zabezpieczenia

społecznego,

wywodzi

się

społecznego,

wywodzi

się

ubezpieczeń gospodarczych.

Ma z nim następujące cechy

wspólne:



składka



wspólny fundusz



określone ryzyko



szkoda



pokrycie szkody

(określone

świadczenie).

Ubezpieczenia społeczne

Prawo zabezpieczenia społecznego

jest systemem ustawowych gwarancji

na wypadek określonego zdarzenia

(ziszczenia się socjalnego ryzyka).

Zgodnie z tym prawem świadczenia

przypadają

tylko tym

, którzy doznają

skutków socjalnego ryzyka i spełniają

ustawowe warunki do ich nabycia.

Przez ryzyko rozumie się na ogół

niebezpieczeństwo

wystąpienia

niebezpieczeństwo

wystąpienia

zdarzenia: przyszłego, niepewnego,

niezależnego od woli człowieka i dla

niego niekorzystnego.

Ubezpieczenia społeczne

Socjalne ryzyko niezdolności do pracy może

wynikać ze

stanu zdrowia

(renta inwalidzka

– renta z tytułu niezdolności do pracy

wskutek

naruszenia sprawności organizmu

)

lub ze względu na wiek (emerytura).

We wspólnocie socjalnego ryzyka

nie ma

symetrii między wkładem a realizowaną

korzyścią. Przeciwnie – charakterystyczna

dla niej jest asymetria i w niej właśnie

wyraża się sens solidaryzmu społecznego:

przyczyniają

się

wszyscy,

często

przyczyniają

się

wszyscy,

często

nierównym

stopniu,

ale

kompensację

nierównym

stopniu,

ale

kompensację

otrzymuje tylko ten, kto doznał szkody.

Ubezpieczenia społeczne

Spo

eczny

charakter

takich

eczny

charakter

takich

ubezpiecze

polega na tym,

są

obowiązkowe a

z ich dobrodziejstw

korzysta

ją

wszyscy pracownicy

(?)

Jest

wiele

rodzajów

ubezpiecze

Jest

wiele

rodzajów

ubezpiecze

spo

ecznych ale wszystkie one s

żą

jednemu

celowi:

jednemu

celowi:

zabezpieczaj

owieka pracuj

cego przed

ryzykiem

utraty dochodu lub zarobku.

W Polsce obowiązuje system tzw.

repartycyjny, albo inaczej: system

oparty

niepisanej

umowie

oparty

niepisanej

umowie

międzypokoleniowej.

Ubezpieczenia społeczne

Zabezpieczenie

społeczne

(Polityka społeczna państwa)

Opieka społeczna

Zaopatrzenie społeczne

Ubezpieczenie

społeczne

(z budżetu państwa:

(FUS

/ZUS i KRUS,

NFZ

)

MON, MSWiA,

MS, PFRON

)

(roszczeniow

)

(roszczeniowe/

uznaniow

)

(

uznaniow

)

Ubezpieczenia społeczne

Wsz

kie zasady prawne dotycz

orzecznictwa

lekarskiego (kto i jak ma

orzeka

)

wynikaj

z ustaw Sejmu RP

i Rozporz

dze

RM.

ZUS

, KRUS, MON, MSWiA, PFRON

ją

jedynie uprawnienia do wydawania

decyzji

o ich przyznaniu lub odmowie, w oparciu o

obowiązujące prawo

oraz zarz

dze

dotycz

cych organizacji

pracy.

Ubezpieczenia społeczne

„…

Z góry

miem twierdzi

, i

procedura

wszelkich

ubezpiecze

wszelkich

ubezpiecze

spo

ecznych,

chocia

by jak najlepiej zorganizowanych i

najrozumniej prowadzonych – le

y w r

kach

lekarzy”… „Wszelkie orzeczenia lekarskie s

jedynie podstaw

, na której opiera wyrok

adza administracyjna, lecz podstaw

, dan

przez jedynego zawodowego rzeczoznawc

post

powaniu rentowym, a zatem musz

podstaw

zdrow

i siln

. Powtarzam raz

jeszcze:

od lekarzy zale

y los i powodzenie

ubezpiecze

spo

ecznych

, bo najm

drsza ich

organizacja, najlepsze kierownictwo nie

pomo

skoro

orzecznictwo

lekarskie,

skoro

orzecznictwo

lekarskie,

niesprawiedliwe

powierzchowne,

niesprawiedliwe

powierzchowne,

podkopywa

by mia

o ekonomiczny byt

tych

że

ubezpiecze

spo

ecznych”

r Francisz

k Witasz

Zarys orzecznictwa lekarskiego

podręcznik

wydan

w 1935 r

Ubezpieczenia społeczne

Orzecznictwo lekarskie w zaopatrzeniu

społecznym odgrywa niezwykle istotną rolę,

gdyż

nie

się

realizować

polityki

gdyż

nie

się

realizować

polityki

społecznej bez udziału lekarzy orzekających,

których opinie

decydują o wydatkach na cele

społeczne

zarówno wynikające z ubezpieczeń

społecznych jak i z obowiązku państwa w

stosunku do swoich nieubezpieczonych

obywateli

Można więc uznać, że dalsze losy naszego

kraju będą zależały z jednej strony od

wzrostu gospodarczego a z drugiej strony od

wielkości

wydatków

cele

socjalne

wielkości

wydatków

cele

socjalne

uzależnionych

w znaczącym stopniu

jakości: opieki zdrowotnej i orzecz

nictwa

lekarski

ego

Lekarz – dysponent funduszem składek

ubezpieczeniowych

Roczny wydatek na zrealizowanie wszelkich

orzeczeń lekarskich w 2007r. wyniósł:

ponad 150 miliardów

zł.

(świadczenia: ZUS, KRUS, MON, MSWiA, MS, PFRON, NFZ)

Czy można taką sumę pieniędzy oddać

do dyspozycji

tylko

lekarzy nie zawsze

posiadających dostateczną wiedzę

orzeczniczą?

Ubezpieczenia społeczne

Aktualnie

Polsce

obowiązują

następujące

Aktualnie

Polsce

obowiązują

następujące

systemy orzecznictwa lekarskiego dla potrzeb

zaopatrzenia

ubezpieczenia

społecznego:

FUS/ZUS – dla pracowników i prowadzących

własną dz. gospodarczą,

KRUS – dla rolników indywidualnych

dla żołnierzy (MON)

dla funkcjonariuszy MSWiA

o niepełnosprawności

inne, różne, dla osób wykonujących określone

zawody

(np.: wymiar sprawiedliwości, nauczyciele itp.)

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne w Polsce to:



zdrowotne

(NFZ),



chorobowe

(ZUS, KRUS)



rentowe

(FUS/ZUS, KRUS)



wypadkowe

i z tyt. chorób zawodowych

(FUS/ ZUS, KRUS)



emerytalne

(FUS/ZUS, KRUS).

Ubezpieczenia społeczne

Z tytułu ubezpieczenia spo

ecznego,

ubezpieczony

przez ZUS

ma prawo (po

spełnieniu warunków

)

do:

bezpłatnego leczenia, rehabilitacji i określonego

sprzętu protetycznego.



zasiłków: opiekuńczego, macierzyńskiego,

pogrzebowego.



zasi

ku chorobowego (6 m-cy),



wiadczenia rehabilitacyjnego (do 12 m-cy),



zasiłku wyrównawczego (?)



renty szkoleniowej (do 36 m-cy)

(?!)



renty z tytu

u cz

ęś

ciowej niezdolno

ci do pracy,



renty z tytu

u całkowitej niezdolno

ci do pracy



dodatku piel

gnacyjnego (do emerytury lub

renty),



emerytury,



jednorazowego odszkodowania

z tytułu skutków

wypadków przy pracy lub chorób uznanych za

zawodowe,

Ubezpieczenia społeczne

akże rodzina ubezpieczonego ma prawo do

świadczeń

z tytułu ubezpieczenia rodzica lub

małżonka:



bezpłatnego

leczenia,

rehabilitacji

bezpłatnego

leczenia,

rehabilitacji

określonego sprzętu protetycznego,



renty

rodzinnej (dzieci oraz wdowa po 5

życia, lub w wieku młodszym jeżeli została

uznana za niezdolną do pracy),



dodatku piel

gnacyjnego

(jeżeli mają prawo do

w/w świadczenia),



zasiłku pogrzebowego.

Orzekanie dla potrzeb rentowych

Lekarz orzekający i komisje lekarskie

wydają orzeczenie o

niezdolności do pracy

odp.)

lub jej braku na podstawie:

badania osobistego wnioskodawcy,



dokumentacji lekarskiej,

wyników badań pomocniczych,

lub



na podstawie dokumentacji lekarskiej

(w uzasadnionych przypadkach),

ale mają też możliwość (w pewnym

zakresie):



zasięgnięcia opinii konsultanta (lekarza lub

psychologa),



skierowania na wykonanie badań pomocniczych.

Orzekanie dla potrzeb rentowych

Lekarz badający dla celów orzeczniczych

musi wiedzieć o:



podstawowej zasadzie obowiązującej podczas

oceny sprawności badanego, która mówi, że skargi

i dolegliwości zgłaszane przez badanego podlegają

ocenie tylko w takim stopniu w jakim znajdują

potwierdzenie

badaniu

przedmiotowym,

potwierdzenie

badaniu

przedmiotowym,

dokumentacji lekarskiej i/lub wynikach badań

pomocniczych,



odmiennych relacjach jakie zachodzą pomiędzy

badanym a badającym:

pacjent – lekarz

≠

petent –

orzecznik

wzajemne zaufanie

wzajemny brak

zaufania



wspólny cel:

konflikt interesów:

ratowanie zdrowia (życia)

„dobro”

jednostki czy

społeczności?

Orzekanie dla potrzeb rentowych

Podstawą

orzecznictwa

lekarskiego

Podstawą

orzecznictwa

lekarskiego

sprawach rentowych jest

ilościowe

ustalanie

stopnia

naruszenia

(upośledzenia)

naruszenia

(upośledzenia)

sprawności

organizmu,

spowodowanego

organizmu,

spowodowanego

chorobą, wadą wrodzoną lub urazem bądź

ich odległymi skutkami. Jego istotą jest

przełożenie

zmian

przełożenie

zmian

jakościowych

następujących w organizmie w wyniku wyżej

wymienionych przyczyn na ocenę

ilościową

określającą rodzaj i stopień nasilenia

upośledzenia

wydolności

upośledzenia

wydolności

poszczególnych

funkcji narządów czy układów oraz stopień

przystosowania się organizmu do tego

upośledzenia,

odniesieniu do

możliwości

(zdolności)

utrzymywania

się

(zdolności)

utrzymywania

się

jakiejkolwiek pracy zarobkowej (

osobistej

pracy w gospodarstwie rolnym, służby w

MON, MSWiA), lub zgodnej z poziomem

posiadanych kwalifikacji).

Zadania orzecznictwa lekarskiego w oparciu

o normy prawne

Aktualne zadania orzecznictwa lekarskiego

w oparciu o normy prawne

1. Lekarze przemysłowej medycyny pracy:



Orzekanie (o charakterze prewencyjnym) o

niezdolności do pracy na konkretnym

stanowisku w konkretnym zakładzie pracy

(w oparciu o kodeks pracy).

2. Praktycznie wszyscy lekarze,

stomatolodzy i felczerzy:



Orzekanie o

czasowej

niezdolności do

pracy ubezpieczonych (w oparciu o różne

stosowne ustawy) .

Zadania orzecznictwa lekarskiego w oparciu

o normy prawne

3. Lekarze ZUS (w oparciu o odpowiednie ustawy o ubezp.

społ.)



Orzekanie o zasadności wystawionych druków ZUS ZLA.



Orzekanie o prawie do świadczenia rehabilitacyjnego.



Orzekanie o istnieniu prawa do świadczenia

rehabilitacyjnego w związku z wypadkiem przy pracy lub

chorobą zawodową



Orzekanie o długotrwałej niezdolności do pracy i jej stopniu

(renty „pracownicze”, tzw. uczniowskie i rodzinne).



Orzekanie o związku niezdolności do pracy z:

wypadkiem przy pracy i równoważnym,

wypadkiem w drodze do i z pracy,

chorobą zawodową,

naruszeniem sprawności narządu ruchu lub wzroku,

służbą wojskową i równoważną,

działaniami wojennymi,

pobytem w obozach hitlerowskich,

pobytem na zesłaniu,

pobytem w więzieniu z powodów politycznych.



Orzekanie o niezdolności lub przydatności do wykonywania

niektórych zawodów.



Orzekanie dla uzyskania prawa do renty socjalnej.



Orzekanie o niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Zadania orzecznictwa lekarskiego w oparciu

o normy prawne

Ciąg dalszy



orzekanie o jednorazowych odszkodowaniach z tytułu

wypadków przy pracy i zachorowań na choroby zawodowe.



orzekanie o potrzebie zastosowania rehabilitacji leczniczej.

4. Lekarze KRUS:



orzekanie o prawie do zasiłku chorobowego trwającego

dłużej niż 180 dni.



orzekanie

całkowitej

niezdolności

pracy

orzekanie

całkowitej

niezdolności

pracy

gospodarstwie rolnym (oraz inne – omówione w dalszej części

wykładu).

5. Lekarze MON i MSWiA:



orzekanie o grupach inwalidztwa, (niezdolności do służby w

jednostkach MON i jej związku z tą służbą oraz o niezdolności

do pracy),



orzekanie o grupach inwalidztwa (niezdolności do służby w

jednostkach MSWiA i jej związku z tą służbą oraz o niezd. do

pracy).

6.Lekarze

Zespołów

ds.

Orzekania

Stopniu

6.Lekarze

Zespołów

ds.

Orzekania

Stopniu

Niepełnosprawności:



orzekanie o niepełnosprawności (u dzieci) i jej stopniach (u

dorosłych).

Zadania orzecznictwa lekarskiego w oparciu

o normy prawne

7. Lekarze biegli sądowi:



orzekanie (opiniowanie) dla potrzeb wszystkich

rodzajów sądów, w tym dla Sądów Pracy i

Ubezpieczeń Społecznych.

8. Lekarze sądowi:



orzekanie o niezdolności do uczestnictwa w

procesie sądowym,



orzekanie o stanie zdrowia uniemożliwiającego

odbywanie kary więzienia lub pobytu w areszcie.

9. Lekarze poszczególnych komercyjnych instytucji

ubezpieczeniowych:



orzekanie dla potrzeb (bardzo zróżnicowanych - w

tym także o niezdolności do pracy) komercyjnych

instytucji ubezpieczeniowych.

Orzekanie dla potrzeb zaopatrzenia

społecznego

Na wynik orzekania dla potrzeb zaopatrzenia

społecznego

(ubezpieczenia

zabezpieczenia)

społecznego

(ubezpieczenia

zabezpieczenia)

składają się dwa elementy:



biologiczny

–

wg jednego kryterium oceny –

stopnia

upośledzenia

sprawności,

funkcji

stopnia

upośledzenia

sprawności,

funkcji

organizmu



socjalno

–

zawodowy

socjalno

–

zawodowy

czyli

odniesienia

czyli

odniesienia

stwierdzonego upośledzenia funkcji do:



w ubezpieczeniu społ.:

zdolności do zarobkowania

jakiegokolwiek albo zgodnego z posiadanym

poziomem kwalifikacji, w określonym zawodzie,

osobistej pracy w gospodarstwie rolnym



w zabezpieczeniu społ.:

zdolności do służby w

formacjach

MON,

MSWiA

zdolności

formacjach

MON,

MSWiA

zdolności

zarobkowania

otwartym

rynku

pracy,

zarobkowania

otwartym

rynku

pracy,

przydatności do pracy na niektórych stanowiskach

w MS, albo pełnienia ról społecznych.

A więc na podstawie różnych ustaw i wg różnych

kryteriów!

Orzekanie dla potrzeb zaopatrzenia

społecznego

Praktyka dowodzi, że właśnie tych czynników

pozamedycznych organy orzekające nie

uwzględniają w należytym stopniu, traktując

uszkodzenie organizmu jako najważniejszy, a

nierzadko jedyny, wskaźnik niezdolności do

pracy.

Należy

stwierdzić,

że

Należy

stwierdzić,

że

jednostronność

stosowanych

ocen

wynika głównie z prawnej

i faktycznej przewagi lekarzy, co powoduje,

że kwestie zawodowe i społeczne są oceniane

przez osoby

nie będące fachowcami

w tej

dziedzinie.

W tej sytuacji o ustalaniu niezdolności do

pracy

przesądza

głównie

naruszenie

pracy

przesądza

głównie

naruszenie

sprawności badanego oraz

stereotypowe,

uproszczone wyobrażenia

o warunkach i

wymaganiach jakie stawia wykonywanie

danej

pracy,

danego

zawodu

nie

danej

pracy,

danego

zawodu

nie

rzeczywista znajomość tych warunków.

Pławucka – 1982, 2004

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

Z punktu widzenia logicznego:

zdolność do pracy oznacza brak niezdolności

do pracy, a brak niezdolności – zdolność

(określenia alternatywne).

Z punktu widzenia prawa:

są to

różne pojęcia

nie zawsze pozostające

ze sobą w bezpośredniej zależności.

Np.:

Brak

niezdolności do pracy ustalonej

wg ustawy o emeryturach i rentach z FUS

nie oznacza zdolności do pracy

, o której

orzeka lekarz medycyny pracy (wg innych

kryteriów: braku przeciwwskazań do pracy

na konkretnym stanowisku – w celu ochrony

zdrowia pracownika).

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

Ta „

niezdolność do pracy” (itp.)

ustalana dla potrzeb ubezpieczeń

(ZUS, KRUS) lub zaopatrzenia społecznego (MON, MSWiA, MS)

posiada dwie formy:

„

Czasowa” niezdolność do pracy dla orzekania której

podstawą prawną są stosowne ustawy o świadczeniach

pieniężnych w postaci zasiłków chorobowych.

Prawo

jej

orzekania

mają

wszyscy

lekarze,

Prawo

jej

orzekania

mają

wszyscy

lekarze,

stomatolodzy

felczerzy,

którzy

otrzymali

takie

stomatolodzy

felczerzy,

którzy

otrzymali

takie

upoważnienia z ZUS (praktycznie wszyscy posiadający

prawo wykonywania zawodu w Polsce).

„

Długotrwała”

niezdolność

pracy

ustalana

Długotrwała”

niezdolność

pracy

ustalana

podstawie stosownych ustaw o emeryturach i rentach.

Prawo do jej orzekania mają lekarze po odpowiednim

szkoleniu i zatrudniani przez instytucje ubezpieczenia lub

zabezpieczenia społecznego.

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

Termin „niezdolność do pracy” jest także używany w innych

orzeczeniach lekarzy opartych na podstawach prawnych:



lekarzy przemysłowych (na podstawie prawnej wynikającej

z kodeksu pracy) – oznacza on niezdolność do pracy na

konkretnym stanowisku pracy w konkretnym zakładzie

pracy z powodu przeciwwskazań, szeroko rozumianych (m.

in. z powodu możliwości pogorszenia się stanu zdrowia w

razie wykonywania pracy w tych konkretnych warunkach

lub zagrożenia dla życia ich i/lub innych osób),



lekarzy

Zespołów

ds.

Orzekania

Stopniu

lekarzy

Zespołów

ds.

Orzekania

Stopniu

Niepełnosprawności na podstawie ustawy

rehabilitacji

zawodowej

społecznej

oraz

zatrudnianiu

osób

zawodowej

społecznej

oraz

zatrudnianiu

osób

niepełnosprawnych

– oznacza on niezdolność do pełnienia

ról społecznych, w tym: zawodowych w normalnych

warunkach zatrudnienia,



lekarzy

orzekających

przydatności

pełnienia

lekarzy

orzekających

przydatności

pełnienia

konkretnego zawodu (np. prawniczych, strażaka itp.).

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

wszystkich

systemach

wszystkich

systemach

ubezpieczeń

rentowych,

termin

ubezpieczeń

rentowych,

termin

„niezdolność do pracy” jest inaczej

definiowany

(przez

poszczególne

definiowany

(przez

poszczególne

ustawy) a jego ustalanie odbywa się

na podstawie takich samych (ale

nie

tych

samych

tych

samych

biologicznych

kryteriów tj. naruszenia sprawności

organizmu i całkowicie

odmiennych

kryteriów zawodowo – socjalnych!

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

Niezdolność

do pracy zarobkowej (służby)

w orzecznictwie lekarskim dla potrzeb

zabezpieczenia społecznego

TO POJĘCIE

PRAWNO -

MEDYCZNE!

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Podstawowym warunkiem

realizacji uprawnień – jeśli

ich wyłącznym źródłem, tak

jak w ubezpieczeniach

społecznych może być

jedynie norma prawna –

jest znajomość przepisów,

ta zaś jest uzależniona od

przejrzystości i spójności

stanu prawnego

Z. Jackowiak – Zeszyty Naukowe UŁ – Prawo

⌚

Orzekanie dla celów rentowych w ZUS

Ustawa o emeryturach i

rentach

z Funduszu Ubezpieczeń Społ.

z 17.10.98 r.

(z późn. zmianami)

Źródło: dane ZUS

Struktura wypłacanych w latach 2001 – 2007 rent z tytułu

niezdolności do pracy. Dane ZUS

Struktura wg wieku osób pobierających renty z tytułu

niezdolności do pracy.

Stan w grudniu 2007 r. Dane ZUS

Źródło: dane ZUS

Orzekanie dla celów rentowych

Funkcją renty jest

zastąpienie

lub

uzupełnienie

dochodów uszczuplonych z powodu ograniczenia

zdolności do pracy.

Świadczenie to powinno być więc dodatkiem do

dochodu uzyskiwanego z zatrudnienia przez osoby z

częściową zdolnością do pracy a nie pozostawać jak

dotychczas świadczeniem głównym, które ponadto

przyznawane

jest

ustaniu

zatrudnienia,

przyznawane

jest

ustaniu

zatrudnienia,

zwłaszcza dotychczasowego

zwłaszcza dotychczasowego.

Najistotniejszą bowiem rzeczą jest przywrócenie

inwalidów życiu produkcyjnemu, uczynienie ich

znowu

pełnowartościowymi

członkami

znowu

pełnowartościowymi

członkami

społeczeństwa

wzbudzenie

ich

samych

społeczeństwa

wzbudzenie

ich

samych

przekonania o tym, że mogą być nadal użyteczni.

Racjonalnie rzecz ujmując, świadczenia pieniężne powinny

przede wszystkim stanowić niezbędną pomoc w fazie

rehabilitacji i ewentualnego przekwalifikowania inwalidy, co

zakłada potrzebę uregulowania ich w taki sposób, aby

stymulowały działania podejmowane w tym kierunku i

zwiększały ich skuteczność.

Szubert Wacław: Współczesne problemy ubezpieczeń społecznych, Zeszyty Naukowe

UŁ

Badania GUS z 2004r

W Polsce w 2004r. było

około 6 200 000 osób

uważających się za niepełnosprawne,

z tego:

około

4 800 000

z niepełnosprawnością

orzeczoną prawnie.

Niepełnosprawni – bierni zawodowo

Wg danych wynikających z przeprowadzonych

Badań Aktywności Ekonomicznej Ludności

na dzień 30 września 2008 r. w Polsce wśród osób

niepełnosprawnych prawnie w wieku produkcyjnym

było:

1 676 000 BIERNYCH ZAWODOWO

co stanowi

76,5%

wszystkich niepełnosprawnych prawnie w wieku

produkcyjnym.

(59,1% to mieszkańcy miast a 40,9% wsi.)

Renta była jedynym źródłem

dochodów

dla

65%

tych osób.

Renta a aktywność zawodowa

W praktyce jednak pobieranie renty stanowi cz

sto

raczej hamulec przed poddawaniem si

procesowi

rehabilitacyjnemu ze wzgl

du na obaw

przed jej

utrat

ą,

skutek

czego

renta

staje

skutek

czego

renta

staje

wiadczeniem permanentnym tak

e i w tych

przypadkach, które nie powinny uzasadnia

jej

bezterminowego wypłacania. Prowadzi to z kolei

do nadmiernego wzrostu liczby osób uzyskuj

cych

status

rencisty

, jakkolwiek doznane przez nich

upo

ledzenia mog

yby by

w znacznej mierze

wyrównane z po

ytkiem dla nich samych i dla

społecze

stwa.

H. Pławucka - OL

Proponowany cel strategiczny działań w systemie

zabezpieczenia społecznego

Należy dążyć do przyjęcia zasady właściwej

kolejności działań w systemach zabezpieczenia

społecznego, a więc:

Diagnostyka

Prewencja

Leczenie Kompleksowa

rehabilitacja

Kompensacja

( w tym: świadczenia

rzeczowe

i pieniężne)

Spodziewana rola ICF w umożliwieniu

zastosowania tego systemu

ICF

International Classification of Functioning, Disability and Health

Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i

Zdrowia

Jest

arzędziem pomiaru funkcjonowania, niepełnosprawności i

zdrowia głównie u osób cierpiących na choroby przewlekłe, wady

rozwojowe lub następstwa urazów ale możliwe

jest także jej

zastosowanie

u osób, które uważane są za zdrowe oraz sposobem

elektronicznego zapisywania jego wyniku w języku kodów.

Jest pierwszą klasyfikacją opartą na holistycznej

ocenie pacjenta uwzględniającej:



funkcję organizmu,



uszkodzenia struktur organizmu



aktywność osoby badanej,



uczestnictwo w pełnieniu ról społecznych,



czynnik osobisty (osobowość)



zynniki środowiskowe

Umożliwia ona posiadanie aktualnych informacji o stanie

sprawności danej osoby, danej zbiorowości (gminy, powiatu,

województwa, kraju, kontynentu)

i zaplanowanie racjonalnych metod (standaryzowanych?)

postępowania w ramach kompleksowej rehabilitacji i ich

ewaluację.

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

ZUS:

Lekarzem orzecznikiem ZUS (lekarzem

rzeczoznawcą Kasy) lub członkiem komisji

lekarskiej Zakładu (Kasy) może być lekarz

specjalista (lub posiadający specjalizację II

)

zakresie

podstawowych

dziedzin

zakresie

podstawowych

dziedzin

medycyny klinicznej.

KRUS:

W pierwszej instancji orzeczenia wydają

lekarze rzeczoznawcy, a w drugiej instancji -

komisje lekarskie Kasy.

Konieczne kwalifikacje – jak w ZUS.

Lekarze orzekający mogą korzystać z pomocy

konsultantów

–

specjalistów

węższych

konsultantów

–

specjalistów

węższych

dziedzinach klinicznych.

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Art. 57

Renta z tytułu niezdolności do

pracy przysługuje

ubezpieczonemu, który spełnił

łącznie następujące warunki:

jest niezdolny do pracy

ma wymagany okres składkowy

niezdolność do pracy powstała

w . . .

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Art. 12 ust. 1

Niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy

jest osoba, która całkowicie lub częściowo

utraciła zdolność do pracy zarobkowej

powodu

naruszenia sprawności

organizmu

nie rokuje odzyskania tej zdolności po

przekwalifikowaniu.

Art. 12 ust. 2

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba,

która

utraciła

zdolność do wykonywania

jakiejkolwiek

pracy.

Art. 12 ust. 3

Częściowo niezdolną do pracy jest osoba,

która

znacznym

stopniu

znacznym

stopniu

utraciła

zdolność do pracy

zgodnej z poziomem

posiadanych kwalifikacji

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Poj

cie

niezdolności do pracy w rozumieniu

ustawy o emeryturach i rentach z FUS

zawiera w sobie dwa elementy: biologiczny

(naruszenie sprawno

ci organizmu) i

soc

jal

o-zawodowy

(cz

ęś

ciowa

lub

ciowa

lub

całkowita

utrata

zdolno

całkowita

utrata

zdolno

zarobkowania).

Praktyka

dowodzi,

Praktyka

dowodzi,

nie

tych

nie

tych

element

ów

pozamedycznych

ów

pozamedycznych

(biologicznych)

organy orzekaj

ce nie

uwzgl

dniaj

nale

ytym

stopniu,

ytym

stopniu,

traktuj

c uszkodzenie organizmu jako

najwa

niejszy

(nierzadko jedyny)

wska

nik

nie

zdolno

ci do pracy

H. Pławucka - OL

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

W zwi

zku z tym za sprzeczn

z przepisami

prawnymi nale

y uzna

zarówno ocen

opart

łą

cznie

lub

cznie

lub

ównie

przes

aniach natury biologicznej jak i

odwrotnie – preferowanie przy ustalaniu

inwalidztwa czynników natury spo

eczn

o -

ekonomicznej.

Należy

stwierdzić,

że

jednostronność

Należy

stwierdzić,

że

jednostronność

stosowanych ocen wynika głównie z

prawnej i faktycznej przewagi lekarzy w

przygotowaniu decyzji, co powoduje, że

kwestie zawodowe i społeczne są oceniane

przez osoby nie będące fachowcami w tej

dziedzinie.

H. Pławucka - OL

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Art. 12 ust. 1

Niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest

osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła

zdolność

pracy

zarobkowej

powodu

zdolność

pracy

zarobkowej

powodu

naruszenia sprawności

organizmu i nie rokuje

odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu.

Zdecydowana większość lekarzy (a także Sądy) w

sprawach „rentowych” nadal posługują się dla

uzasadnienia

niezdolności

pracy

takimi

uzasadnienia

niezdolności

pracy

takimi

pojęciami jak:

„

zdrowie”,

„

stan zdrowia”,

„

choroba” („schorzenie”),

„

poprawa i pogorszenie stanu zdrowia”.

Czy słusznie ?

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Czy zdrowie (stan zdrowia) jest

ustawowym miernikiem niezdolności

do pracy w rozumieniu jakie jej

nadaje ustawa o emeryturach i

rentach z FUS i czy może nim być?

Co to jest zdrowie ?

Czy jest to pojęcie definiowalne a tym

samym dające się mierzyć ?

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Wg definicji

zawart

w preambule do Statutu

WHO

zdrowie to dobrostan fizyczny, psychiczny i

społeczny (socjalny).

Stan zdrowia (dobrostanu) jest więc

samooceną

jako taki nie może stanowić kryterium ustalania

przez lekarza niezdolności do pracy!

Wg sposobu myślenia lekarskiego (a także ogólnie

przyjętego - potocznego!) zdrowie oznacza brak

choroby (nawet nie kalectwa czy ułomności!).

Nie zawsze choroba musi naruszać sprawność

organizmu i nie każde naruszenie sprawności

organizmu musi być następstwem choroby.

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Myślenie kategoriami stanu zdrowia lub

choroby

prowadzi

także

innych

choroby

prowadzi

także

innych

niepoprawnych wniosków orzeczniczych:



uzależnia orzekanie o zmianie stopnia

niezdolności do pracy lub jej braku od

poprawy lub pogorszenia stanu zdrowia,

co jest niezgodne z ustawą,



umożliwia

orzekanie

kolejnych

umożliwia

orzekanie

kolejnych

„niezdolności do pracy” powstałych w

różnych okresach i z różnych przyczyn ale

nie uzasadniających zmiany jej stopnia,



ustala rokowanie dotyczące choroby a nie

niezdolności do pracy.

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Rokowanie jest wtedy odnoszone do

choroby (a więc możliwości jej wyleczenia)

lub do stanu zdrowia (możliwości jego

poprawy lub pogorszenia) a nie do

niezdolności do pracy – a w tym do stopnia

naruszenia sprawności organizmu.

Powoduje to, że pomija się:



wpływ

rehabilitacji

poprawę

wpływ

rehabilitacji

poprawę

sprawności,



efekty przystosowania się badanego do

jego ułomności,



zmiany w zakresie drugiego,

równie

ważnego

elementu definicji niezdolności

do pracy tzn.

socjalno-zawodowego

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS



brak niezdolności do pracy u rencisty jest

rozumiane jako tożsame z odzyskaniem

pełnego zdrowia (wyleczeniem choroby), a

brak powrotu do pełnego zdrowia oznacza

dalsze istnienie niezdolności do pracy,



nie uwzględnia możliwości podjęcia innej

pracy bo przecież nadal jest „chory”,



prowadzi do błędnego ustalenia daty

powstania niezdolności do pracy, którą

staje się data zachorowania.

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS



niedostatecznie

zdiagnozowana

lub

niedostatecznie

zdiagnozowana

lub

niepoprawnie

leczona

choroba

jest

niepoprawnie

leczona

choroba

jest

traktowane jako uzasadnienie niezdolności

do pracy w rozumieniu ustawy rentowej,



złe

rokowanie

możliwości

złe

rokowanie

możliwości

wyleczenia choroby prowadzi do błędnego

wniosku o trwałości niezdolności,



ie bez znaczenia jest także sposób w jaki

odbiera

zainteresowany

treść

opinii,

odbiera

zainteresowany

treść

opinii,

orzeczenia czy też wyroku sądowego w

którym stwierdzono, że stan jego zdrowia

jest

powodem

istnienia

lub

braku

jest

powodem

istnienia

lub

braku

niezdolności do pracy.

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Jeżeli np. w kolejnym badaniu zostanie

stwierdzony brak niezdolności do pracy a

ubezpieczony uważa, że jego stan zdrowia

nie uległ istotnej zmianie to musi to

wywołać

określone

reakcje

(m.

in.

wywołać

określone

reakcje

(m.

in.

roszczeniowe) z jego strony.

Udowodniono, że

nieuzasadnione

kolejne

orzekanie

niezdolności do pracy staje się czynnikiem

jatrogennym wyzwalającym marginalizację

(izolację) społeczną

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Art. 12 ust. 2

Całkowicie niezdolną do pracy jest

osoba, która

utraciła

zdolność do

wykonywania

jakiejkolwiek

pracy.

Art. 12 ust. 3

Częściowo niezdolną do pracy jest

osoba, która w

znacznym stopniu

utraciła

zdolność do pracy

zgodnej z

poziomem posiadanych kwalifikacji

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI i PRACY

z dnia 8 grudnia 2004

w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności

dla

potrzeb rynku pracy

oraz zakresie jej stosowania

Zawód

to zbiór zadań (zespół czynności)

wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału

pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi

zmianami przez poszczególne osoby i

wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i

umiejętności) zdobytych w wyniku

kształcenia

lub

praktyki

. Wykonywanie zawodu stanowi źródło

dochodów.

Poziom kwalifikacji

to funkcja kompleksowości i

zakresu umiejętności (kompleksowość umiejętności

traktując jako czynnik ważniejszy) wynikających ze

złożoności oraz zakresu zadań i obowiązków.

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI i PRACY

z dnia 8 grudnia 2004

724401 Elektromonter linii kablowych

724402 Elektromonter linii napowietrznych niskich i średnich napięć

724403 Elektromonter l. napowietrz. wysokich i najwyższych napięć

724104 Elektromonter pogotowia elektroenergetycznego

724405 Elektromonter sieci trakcyjnej

724301 Elektromonter instalacji elektrycznych

7244

Elektromonterzy

gr.el.

724 Elektrycy

gr.śr.

72 Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń

gr.d.

Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy

gr.w.

413103 Magazynier

4131

Magazynierzy i pokrewni

413 Pracownicy ds. ewidencji materiał., transportu i

produk.

41 Pracownicy obsługi biurowej

Pracownicy biurowi

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Struktura grup wielkich klasyfikacji i poziomy

kwalifikacji

Nazwa grupy wielkiej

Liczba

zawodó

Poziom

kwalifika

cji

Specjaliści

440

Technicy i inny średni personel

313

Pracownicy biurowi

lub

Pracownicy usług osobistych, sprzedawcy

lub

Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy

Robotnicy przemysłowi i

rzemieślnicy

318

Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń

338

Pracownicy przy pracach prostych

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy o FUS

Art. 13 ust. 1

Przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności

do pracy oraz rokowania co do odzyskania

zdolności do pracy uwzględnia się:



stopień naruszenia sprawności organizmu

oraz możliwości przywrócenia niezbędnej

sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji,



możliwość wykonywania dotychczasowej

pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość

przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod

uwagę rodzaj i charakter dotychczas

wykonywanej pracy, poziom wykształcenia

wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Dodatek pielęgnacyjny przysługuje

osobie uprawnionej do emerytury lub

renty, jeżeli osoba ta została uznana

za całkowicie niezdolną do pracy oraz

samodzielnej

egzystencji

albo

samodzielnej

egzystencji

albo

ukończyła 75 lat życia.

Art. 13 ust. 3

W przypadku stwierdzenia naruszenia

sprawności

organizmu

stopniu

sprawności

organizmu

stopniu

powodującym konieczność stałej lub

długotrwałej

opieki i pomocy

innej

osoby w

zaspakajaniu podstawowych

potrzeb

życiowych

potrzeb

życiowych

orzeka

się

orzeka

się

niezdolność

samodzielnej

niezdolność

samodzielnej

egzystencji

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Za podstawowe potrzeby życiowe

uważa się:



załatwianie potrzeb

fizjologicznych,



przyjmowanie pokarmu,



utrzymywanie podstawowej

higieny osobistej,



poruszanie się po domu



załatwianie podstawowych potrzeb życiowych

poza domem

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Art. 14.1

Oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia:

1) daty powstania niezdolności do pracy,

2) trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy,

3) związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi

okolicznościami,

4) trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej

egzystencji,

5) celowości przekwalifikowania zawodowego

dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik lub komisja lekarska Zakładu.

Art. 14.2a

Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje

sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu, zwanej dalej „komisją lekarską”, w

ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia.

Art. 14.2d

Prezes Zakładu, w terminie 14 dni od dnia wydania orzeczenia przez lekarza

orzecznika, może zgłosić zarzut wadliwości orzeczenia i przekazać sprawę do

rozpatrzenia komisji lekarskiej

Art. 14.2e

Komisja lekarska, rozpatrując sprzeciw lub zarzut wadliwości, dokonuje oceny

niezdolności do pracy i jej stopnia oraz ustalenia okoliczności, o których

mowa

ust. 1.

Art

. 14.2f

Komisja lekarska dokonuje rozstrzygnięcia w formie orzeczenia.

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Art. 57

Renta z tytułu niezdolności do pracy

przysługuje ubezpieczonemu, który

spełnił łącznie następujące

warunki:

jest niezdolny do pracy

ma wymagany okres składkowy

niezdolność do pracy powstała ...

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Art.. 14.2

Jeżeli

nie

można

ustalić

daty

powstania

Jeżeli

nie

można

ustalić

daty

powstania

niezdolności do pracy to należy ustalić okres jej

powstania. W takim przypadku, za datę powstania

przyjmuje się

ostatni dzień ustalonego okresu.

Jeżeli nie można ustalić ani daty, ani okresu

powstania niezdolności do pracy, to za datę jej

powstania przyjmuje się

datę złożenia wniosku

Na jakiej podstawie należy ustalać wsteczną - w odniesieniu

do daty badania - datę powstania niezdolności?

Wyrok SN w sprawie II UKN 396/00

: Dla ustalenia

daty powstania niezdolności do pracy nie mogą być

uznane za wystarczające przypuszczenia, lecz

konieczne są dowody zawierające informacje

pozwalające na niewątpliwe lub z przeważającym

prawdopodobieństwem ustalenie tej daty (okresu).

Takie

informacje

zawiera

przede

wszystkim

Takie

informacje

zawiera

przede

wszystkim

dokumentacja lekarska

pochodząca z okresu

który ustalono datę powstania niezdolności do

pracy.

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

W nowej regulacji prawnej istnienie lub brak pozytywnych

rokowań odnosi się nie - jak dotąd - do upośledzenia czynności

organizmu (czyli elementu biologicznego) lecz do niezdolności

do pracy a więc kategorii zawodowo-ekonomicznej. Oznacza

to, że nawet nieodwracalne naruszenie sprawności organizmu

nie stanowi podstawy do przyznania stałej renty, jeżeli istnieje

możliwość

odzyskania

zdolności

pracy

poprzez

możliwość

odzyskania

zdolności

pracy

poprzez

przystosowanie się organizmu bądź przekwalifikowanie

zawodowe.

H. Pławucka OL

Problemem orzeczniczym są tzw.

pogorszenie lub poprawa sprawności.

SN (wyrok z dn. 3 marca 2005 – I UK 204/04) podkreślił, że

zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z FUS nie ma

podstaw do wyodrębniania jakiejś pośredniej kategorii

pogorszenia się stanu zdrowia w obrębie określonego stopnia

niezdolności do pracy, która w takim wypadku przestawała

być niezdolnością częściową, lecz zarazem nie byłaby jeszcze

niezdolnością całkowitą.

....

Nie można twierdzić, że u wnioskodawczyni nie powstała

całkowita niezdolność do pracy lecz, że doszło do pogorszenia

stanu zdrowia w obrębie dotychczasowej częściowej

niezdolności do pracy.

...

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Prawo

do świadczenia uzależnione od okresowej

niezdolności do pracy

ustaje

z upływem

okresu

, na

jaki to świadczenie przyznano.

(czyli na okres zamknięty!)

Prawo

do świadczeń uzależnionych od niezdolności

do pracy oraz wysokość tych świadczeń

ulega

zmianie

, jeżeli

w wyniku badania

lekarskiego,

przeprowadzonego na

wniosek lub z urzędu

ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy,

brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Oznacza to, że orzeczenie o braku niezdolności do

pracy lub o niższym stopniu niezdolności do pracy u

ubezpieczonego mającego do określonej daty

prawo do renty (lub renty wyższego stopnia) NIE

MUSI być uzasadniane poprawą jego sprawności

(wynikać z elementu biologicznego definicji). Gdyby

było inaczej to nie można byłoby poprawiać błędów

orzeczniczych.

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Nowelizacja ustawy „rentowej” z dn. 1 lipca 2005r.

Art. 13 ust 2:

Niezdolność do pracy orzeka się na

okres

nie

dłuższy niż 5 lat z zastrzeżeniem ust.3

Art. 13 ust 3:

Niezdolność do pracy orzeka się na

okres

dłuższy

niż 5 lat, jeżeli wg wiedzy medycznej nie ma

rokowań odzyskania zdolności do pracy przed

upływem tego

okresu

Art. 13 ust. 3a

Jeżeli osobie uprawnionej do renty z tytułu

niezdolności do pracy, przez okres co najmniej

ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania

lekarskiego brakuje mniej niż 5 lat do osiągnięcia

wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1, w

przypadku dalszego stwierdzenia niezdolności do

pracy

orzeka się

niezdolność do pracy na okres do

dnia osiągnięcia tego wieku.

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Trzeba z całą mocą podkreślić, że okres

na który orzeka się niezdolność do pracy nie

jest tożsamy z rokowaniem dotyczącym

upośledzenia sprawności organizmu

(także

choroby

powodującej?

choroby

powodującej?

lecz

rokowaniem

dotyczącym

możliwości

rokowaniem

dotyczącym

możliwości

odzyskania zdolności do pracy (choćby

częściowej) (np. w wyniku: podjęcia pracy

zgodnej

poziomem

posiadanych

zgodnej

poziomem

posiadanych

kwalifikacji,

przekwalifikowania

lub

kwalifikacji,

przekwalifikowania

lub

przyuczenia do innej pracy, przystosowania

organizmu

posiadanego

kalectwa

organizmu

posiadanego

kalectwa

(kompensacji), zarobkowania w zakładach

pracy chronionej, stworzenia specjalnego

stanowiska pracy itp.).

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy

o FUS

Art. 65 ustawy o emeryturach i rentach z FUS

Osobie spełniającej warunki określone w art. 57, w

stosunku

której

orzeczono

celowość

stosunku

której

orzeczono

celowość

przekwalifikowania zawodowego ze względu na

niezdolność do pracy w

dotychczasowym zawodzie

lub niezdolność do służby przysługuje renta

szkoleniowa przez okres 6 miesięcy (i może być

przedłużona do 36 m-cy).

Obowiązek

przekwalifikowania

spoczywa

Obowiązek

przekwalifikowania

spoczywa

Rejonowym Urzędzie Pracy, który po zasięgnięciu

opinii lekarza medycyny pracy o rodzaju zawodu

jaki ubezpieczony może wykonywać, kieruje go na

stosowne szkolenie. Na podstawie informacji PUP o

podjęciu szkolenia w celu zmiany zawodu, ZUS

przedłuża prawo do renty aż do zakończenia

szkolenia (ale nie dłużej niż do 36 m-cy).

⌚

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych

USTAWA

z dnia 30 października 2002 r.

o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków

przy pracy i chorób zawodowych

Dz. Urzędowy 02.199.1673 z dn. 28 listopada 2002 r.

(z późn. zmianami)

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych

Art. 5. 2.

Ustalenie okoliczności i przyczyn

wypadku przy pracy, jakiemu uległ

ubezpieczony będący pracownikiem, a

także stwierdzenie choroby

zawodowej u pracownika następuje w

trybie określonym przepisami

kodeksu

pracy

Art. 5. 3.

W sprawach zgłaszania i stwierdzania

chorób zawodowych u ubezpieczonych

stosuje się odpowiednie przepisy

kodeksu pracy

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych

Za chorobę zawodową uważa się chorobę określoną w

wykazie chorób zawodowych, o którym mowa w art. 237

§ 1 pkt 2 Kodeksu pracy, jeżeli została spowodowana

działaniem

czynników

szkodliwych

dla

zdrowia

działaniem

czynników

szkodliwych

dla

zdrowia

występujących w środowisku pracy lub sposobem

wykonywania pracy.

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie

wywołane przyczyną zewnętrzną,

powodujące uraz lub

śmierć

które

nastąpiło

związku

pracą:

które

nastąpiło

związku

pracą:

) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika

zwykłych

czynności

albo

poleceń

przełożonych,

zwykłych

czynności

albo

poleceń

przełożonych,

2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika

czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,

3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy

w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania

obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. . . .

Także dalszych 12 sytuacji przewidzianych ustawą.

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych

Świadczenia z tytułu wypadku przy pracy lub

choroby zawodowej

•

zasiłek chorobowy,

•

świadczenie rehabilitacyjne ,

•

zasiłek wyrównawczy(?),

•

jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub

długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,

•

jednorazowe odszkodowanie dla członków rodziny

zmarłego ubezpieczonego lub rencisty,

•

renta z tytułu niezdolności do pracy,

•

renta szkoleniowa,

•

renta rodzinna,

•

dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej,

•

dodatek pielęgnacyjny;

•

pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i

szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w

przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym

ustawą.

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób

zawodowych

•

koszty skutków wypadków przy pracy lub

chorób

zawodowych,

związane

chorób

zawodowych,

związane

świadczeniami zdrowotnymi z zakresu

stomatologii i szczepień ochronnych, na

które ubezpieczony został skierowany przez

lekarza orzecznika na wniosek lekarza

prowadzącego, a nie są refundowane na

podstawie odrębnych przepisów

•

koszty przedmiotów ortopedycznych w

wysokości

udziału

własnego

wysokości

udziału

własnego

ubezpieczonego określonego w przepisach o

powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób

zawodowych

Ustalanie

niezdolności

pracy,

służby

Ustalanie

niezdolności

pracy,

służby

ewentualnego jej stopnia jak i niezdolności do

samodzielnej egzystencji pozostających w związku

z wypadkiem przy pracy (chorobą zawodową,

służbą) odbywa się na tych samych zasadach co

ustalanie dla celów rentowych bez tych związków.

O istnieniu związku niezdolności z wypadkiem przy

pracy, z chorobą zawodową, ze służbą orzekają

lekarze orzekający dla poszczególnych instytucji.

Orzekanie

jednorazowym

odszkodowaniu

Orzekanie

jednorazowym

odszkodowaniu

(uszczerbku na zdrowiu) w związku z wyżej

wymienionymi okolicznościami odbywa się przez

zastosowanie tzw. tabeli procentowej oceny

uszczerbku na zdrowiu.

(

Załącznik do rozp. MPiPS z dn.18.12.02)

1% unz =

20% przeciętnego wynagrodzenia

(określonego przez GUS)

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób

zawodowych

Art. 11.

1. Ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy

pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub

długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje

jednorazowe odszkodowanie.

2. Za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie

naruszenie sprawności organizmu, które powoduje

upośledzenie

czynności organizmu nierokujące

poprawy.

3. Za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się

takie naruszenie sprawności organizmu, które

powoduje

upośledzenie

czynności organizmu na

okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec

poprawie.

4. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego

związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą

zawodową dokonuje się

po zakończeniu leczenia i

rehabilitacji.

Świadczenia przysługujące rolnikom

USTAWA

z dnia 20 grudnia 1990 r.

o ubezpieczeniu społecznym rolników

Świadczeniami z ubezpieczenia rolników są:

zasiłek chorobowy,

przedłużony zasiłek chorobowy,

1) emerytura rolnicza lub renta rolnicza z tytułu niezdolności do

pracy,

2) renta rolnicza szkoleniowa,

3) renta rodzinna,

4) emerytura i renta z ubezpieczenia społecznego rolników

indywidualnych i członków ich rodzin,

5) dodatek pielęgnacyjny do emerytur i rent,

6) zasiłek pogrzebowy.

Świadczenia w związku z wypadkiem i chorobą zawodową są

przyznawane zgodnie z Ustawą z 30.12.2002 r. o ubezpieczeniu

społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Świadczenia przysługujące rolnikom

Za całkowicie niezdolnego do pracy w

gospodarstwie rolnym uważa się

ubezpieczonego, który z powodu

naruszenia sprawności organizmu

utracił zdolność do

osobistego

wykonywania pracy

w gospodarstwie

rolnym.

Niezdolność do pracy może być trwała lub

okresowa

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy w gosp. rolnym dla

ubezpieczonych w KRUS

Zasiłek

chorobowy

przysługuje

Zasiłek

chorobowy

przysługuje

ubezpieczonemu, który wskutek choroby

jest niezdolny do pracy nieprzerwanie przez

co najmniej 30 dni.

Zasiłek chorobowy przysługuje za okres

czasowej niezdolności do pracy, jednak nie

dłużej niż przez 180 dni.

Jeżeli po wyczerpaniu okresu zasiłkowego,

ubezpieczony jest nadal niezdolny do pracy,

a w wyniku dalszego leczenia i rehabilitacji

rokuje odzyskanie zdolności do pracy,

zasiłek chorobowy przedłuża się na okres

niezbędny do przywrócenia zdolności do

pracy, jednak nie dłużej niż o dalsze 360

dni.

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy w gosp. rolnym dla

ubezpieczonych w KRUS

Art. 46. (104) 1. Orzeczenia dotyczące:

1) trwałej i okresowej całkowitej niezdolności do

pracy w gospodarstwie rolnym,

2) stałego i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,

3) niezdolności do samodzielnej egzystencji,

4) czasowej niezdolności do pracy trwającej dłużej

niż 180 dni,

5) celowości przekwalifikowania zawodowego z

powodu trwałej całkowitej niezdolności do pracy w

gospodarstwie rolnym,

6) wskazań do rehabilitacji leczniczej,

7) innych okoliczności warunkujących przyznanie

świadczeń z ubezpieczenia społecznego rolników

- w związku z prowadzonym postępowaniem o

ustalenie prawa do świadczeń wydają w pierwszej

instancji lekarze rzeczoznawcy Kasy, a w drugiej

instancji - komisje lekarskie Kasy.

Zabezpieczenie społeczne funkcjonariuszy MON, MSWiA oraz

niektórych pracowników państwowych

Podstawy prawne:

Ustawa z dnia 10 grudnia 1993 r. – o zaopatrzeniu

emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (t.

jedn. DzU z 2002 r. nr 11, poz. 108 z późn. zm.)

•

rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 2

grudnia 1994 r. – w sprawie orzekania o inwalidztwie

żołnierzy zawodowych, emerytów i rencistów wojskowych

(DzU nr 131, poz. 665 z późn. zm.)

Ustawa z dnia 18 lutego 1994 r. – o zaopatrzeniu emerytalnym

funkcjonariuszy

Policji,

Agencji

Bezpieczeństwa

funkcjonariuszy

Policji,

Agencji

Bezpieczeństwa

Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej,

Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich

rodzin (DzU nr 53, poz. 214 z późn. zm.)

•

rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 16

stycznia 1995r. – w sprawie zasad orzekania o inwalidztwie

funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży

Granicznej,

Państwowej

Straży

Pożarnej,

Służby

Granicznej,

Państwowej

Straży

Pożarnej,

Służby

Więziennej, emerytów i rencistów policyjnych, trybu

postępowania i właściwości komisji lekarskich w tych

sprawach, sposobu przeprowadzania kontrolnych badań

lekarskich oraz wzywania inwalidów na te badania (DzU nr

8, poz. 41)

Zabezpieczenie społeczne funkcjonariuszy MON, MSWiA oraz

niektórych pracowników państwowych

Świadczenia :



renta inwalidzka



renta inwalidzka z tytułu związku inwalidztwa ze służbą,



renta inwalidzka i jednorazowe odszkodowanie w związku z

wypadkiem związanym ze służbą.

Inwalidą jest żołnierz (funkcjonariusz) zwolniony z zawodowej służby

(służby), który ze względu na stan zdrowia został uznany za

całkowicie niezdolnego do tej służby wskutek stałego lub

długotrwałego naruszenia sprawności organizmu.

Renta inwalidzka przysługuje funkcjonariuszowi, zwolnionemu ze

służby, który stał się inwalidą wskutek stałego lub długotrwałego

naruszenia sprawności organizmu:



w czasie pełnienia służby



w ciągu 18 miesięcy po zwolnieniu ze służby, jeżeli inwalidztwo jest

następstwem urazów doznanych w czasie pełnienia służby lub

chorób powstałych w tym czasie



w ciągu 3 lat po zwolnieniu ze służby, jeżeli inwalidztwo jest

następstwem wypadku pozostającego w związku z pełnieniem

czynnej służby albo choroby powstałej w związku ze szczególnymi

właściwościami lub warunkami służby.

Zabezpieczenie społeczne funkcjonariuszy MON, MSWiA oraz

niektórych pracowników państwowych

Żołnierz zwolniony z zawodowej służby wojskowej

lub funkcjonariusz zwolniony ze służby w MSWiA,

którego uznano za inwalidę, może być zdolny do

pracy (III grupa inwalidów), częściowo niezdolny

do pracy (II grupa inwal.) lub całkowicie niezdolny

do pracy (I grupa inwalidów).

W ocenie możliwości pracy (zarobkowej) żołnierzy

lub funkcjonariuszy uznanych za całkowicie

niezdolnych do służby ze względów zdrowotnych

bierze się pod uwagę, czy i jakie zatrudnienie oraz

jakim wymiarze czasowym

mogliby wykonywać,

wykorzystując posiadane kwalifikacje ogólne i

przygotowanie

zawodowe,

przygotowanie

zawodowe,

uwzględnieniu

istniejących przeciwwskazań zdrowotnych do

zatrudnienia.

Systemy odwoławcze w sprawach roszczeń

rentowych i emerytalnych

We wszystkich systemach przyznawania praw do świadczeń z

ubezpieczenia i zabezpieczenia społecznego obowiązują te

same zasady odwoławcze:

Orzeczenie lekarza orzecznika, rzeczoznawcy, komisji lek.

(MON, MSWiA)

sprzeciw wnioskodawcy lub

14 dni

zarzut wadliwości nadzoru

Orzeczenie Komisji Lekarskiej – II instancja

odwołanie wnioskodawcy

30 dni

Sąd Rejonowy lub Okręgowy

zaskarżenie wyroku przez

30 dni

wnioskodawcę i/lub organ rentowy

Sąd Okręgowy lub Apelacyjny

wniosek o kasację złożony

60 dni

przez jedną lub obie strony

Sąd Najwyższy

Właściwymi sądami do rozpatrywania tych spraw

są Sądy Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

Jakim celom ma służyć dokumentacja

lekarska?



Klinicznym.



Ekonomicznym.



Kontrolnym.



Medyczno – sądowym.



Naukowym.

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

Co powinna uwzględniać poprawna

dokumentacja lekarska?



Identyfikację placówki ochrony zdrowia.



Identyfikację lekarza.



Ocenę stanu zdrowia (badanie podmiotowe i

przedmiotowe!).



Rozpoznanie ustalone przez lekarza.



Ważniejsze wyniki badań pomocniczych, zwłaszcza

potwierdzające rozpoznanie.



Wyniki zleconych konsultacji i/lub karty

informacyjne z pobytu w szpitalach.



Zastosowane leczenie i jego skuteczność lub

powikłania.



Ewentualną odmowę na leczenie złożoną przez

chorego.

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

Oczywistym jest stwierdzenie, że lekarz orzekający, na

każdym etapie postępowania orzeczniczego, podczas ok. 30

min trwającego swego badania i

opisania go

, bez zapoznania

się z dokumentacją dotyczącą leczenia wnioskodawcy, nie w

każdym przypadku, może poprawnie ocenić stopień

naruszenia sprawności jego organizmu.

Oczywistym jest także stwierdzenie, że ok. 50% dostarczonej

przez badanego dokumentacji z leczenia

nie umożliwia

pogłębienia oceny orzeczniczej.

Nie mniej oczywistym jest stwierdzenie, że orzecznictwo

lekarskie dla potrzeb zabezpieczenia społecznego jest

specyficzną formą soczewki skupiającej, dając świadectwo o

jakości polskiej ochrony zdrowia, w tym także o

poszczególnych

lekarzach

zajmujących

się

leczeniem

poszczególnych

lekarzach

zajmujących

się

leczeniem

chorych. Ocena ta nie może jednak mieć wpływu na treść

orzeczenia!

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

Wystawienie choremu przez lekarza druku ZUS-ZLA oznacza

opinię tego lekarza o niezdolności lub niemożności

wykonywania pracy zawodowej.

Jednak dopiero po

przedstawieniu tego druku pracodawcy lub instytucji

ubezpieczenia społecznego staje się on WNIOSKIEM O

przyznanie świadczeń z tytułu ubezpieczenia. Posiadacz

tego druku nie ma obowiązku przedstawienia go pracodawcy

lub instytucji ubezpieczającej, chociaż wtedy on ponosi

wszelką odpowiedzialność wynikającą ze skutków tego

zaniechania.

Podkreślenia wymaga, że z punktu widzenia prawa wniosek o

przyznanie świadczeń z zabezpieczenia społecznego może

złożyć tylko i wyłącznie sam zainteresowany.

Za błędne postępowanie należy uznać „kierowanie na rentę”

przez lekarza leczącego, na które często powołują się

składający

wnioski,

zwłaszcza

jeżeli

nie

otrzymają

składający

wnioski,

zwłaszcza

jeżeli

nie

otrzymają

spodziewanych świadczeń. Winą za to obarczają wtedy

lekarza „kierującego”. Nie oznacza to jednak, że nie

powinno się, w uzasadnionych przypadkach, zasugerować

pacjentowi

rozważenia

wystąpienia o rentę.

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

Należy jednak rozważyć celowość akceptacji

prośby pacjenta o pomoc w uzyskaniu

renty ponieważ, do zadań lekarza należy

także

przeciwdziałanie

narastaniu

także

przeciwdziałanie

narastaniu

niesprawności, a utrzymanie aktywności

życiowej, w tym zawodowej:

•

nadal daje poczucie własnej wartości i

przydatności,

•

zwiększa szanse na doczekanie godziwej

emerytury,

•

broni przed wykluczeniem społecznym

(stygmatyzacją),

•

przeciwdziała apatii, depresji, nasilaniu

niesprawności

•

nie

rozwiązuje

problemów,

które

są

nie

rozwiązuje

problemów,

które

są

powodem wnioskowania o rentę, lecz wręcz

je nasila.

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

Należy także rozważyć:

•

jak pomóc pacjentowi przezwyciężyć

jego dysfunkcje, poznając ich źródło i

niwelując skutki,

•

jeżeli nie można wyleczyć choroby, to

jak ułatwić choremu życie z jej

skutkami,

•

czy jego prawdziwym problemem nie

jest upośledzenie funkcjonowania w

otoczeniu, a sama choroba tylko

wycinkiem tego problemu.

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

Najpierw należy:

•

dokładnie zbadać pacjenta,

•

ocenić objawy zgłaszane przez pacjenta,

•

dostrzec te objawy, o których sam nie

wspomina,

•

udokumentować skargi pacjenta i wyniki

własnego

badania

przedmiotowego

własnego

badania

przedmiotowego

dokładnymi wpisami w historii choroby (w

taki sposób, jakby od jutra miał go leczyć

najlepszy kolega),

•

zlecając

badania

pomocnicze,

należy

zlecając

badania

pomocnicze,

należy

uświadomić sobie czy wynik pozytywny lub

negatywny zmieni postępowanie. Jeżeli nie

zmieni - nie ma potrzeby ich zlecania.

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

c. d.

•

zażądać od pacjenta informacji o

leczeniu w innych placówkach i

skorygować swoje rozpoznania oraz

postępowanie

zależności

postępowanie

zależności

współistnienia innych chorób,

•

stawiając

rozpoznanie

ostateczne

stawiając

rozpoznanie

ostateczne

warto jeszcze raz sprawdzić, czy

spełnia ustalone kryteria,

•

udokumentować

rozpoznanie,

udokumentować

rozpoznanie,

naruszenie

sprawności

jego

naruszenie

sprawności

jego

natężenie (wg ogólnie przyjętych

klasyfikacji) stosownymi badaniami

obiektywizującymi,

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

Zaświadczenie dla celów rentowych jest

„tylko i aż” podsumowaniem działań w/w.

Wystawiając zaświadczenie dla tych potrzeb

należy:

•

wpisać ustalone rozpoznania i je uzasadnić,

•

streścić dotychczasowy przebieg choroby i

jej leczenia,

•

wskazać, jakie dysfunkcje i jakich narządów

(układów) oraz w jakim stopniu stwierdzono

u pacjenta,

•

pamiętać, że w orzecznictwie dysfunkcje

poszczególnych

narządów

rzadko

się

poszczególnych

narządów

rzadko

się

sumują.

Dlatego

istnieje

potrzeba

sumują.

Dlatego

istnieje

potrzeba

wskazania tej, która może być powodem

niezdolności

pracy

dlaczego,

niezdolności

pracy

dlaczego,

ewentualnie także w jakich okolicznościach

badany wymaga długotrwałej pomocy i

opieki innych osób.

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

W zaświadczeniu dla potrzeb rentowych

należy także wskazać:

•

czy dysfunkcja jest stała czy okresowa, czy

przebiega z okresami zaostrzeń i poprawy,

jak długie są te okresy, czy można dostrzec

powolną progresję lub degresję,

•

datę

wykrycia

choroby

oraz

datę

wykrycia

choroby

oraz

datę

wystąpienia takiego natężenia dysfunkcji,

które mogło spowodować utratę zdolności

zarobkowania

lub

konieczność

zarobkowania

lub

konieczność

długotrwałej opieki i pomocy innych osób w

zaspakajaniu

podstawowych

potrzeb

zaspakajaniu

podstawowych

potrzeb

życiowych.

•

niezbędną dokumentację źródłową dla

powyższych ustaleń.

I wreszcie: podpisać się i postawić

pieczątkę, pamiętając o szacunku dla

swojego nazwiska.

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

Nawet jeżeli lekarz wykonał te czynności

rzetelnie, uczciwie, zgodnie z wiedzą i

doświadczeniem – nie powinien oczekiwać

uznania ze strony każdego wnioskującego o

świadczenia z zabezpieczenia społecznego

(zwłaszcza jeżeli nie zostaną zaspokojone

jego oczekiwania).

Jest tak wiele wymogów formalnych, że

dopiero analiza całokształtu zebranej

dokumentacji i uwzględnienie poziomu

kwalifikacji, pozwalają na podjęcie

właściwej decyzji.

Wystawiając zaświadczenie, nie należy

nigdy obiecywać, że pacjent uzyska rentę.

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

Z punktu widzenia orzeczniczego dokumentację z leczenia można

podzielić na:



rzetelną



wnoszącą istotne elementy niezbędne dla procesu

orzekania,



nie zawierającą takich elementów.



nierzetelną



wynikającą

świadomego

zaniechania

wynikającą

świadomego

zaniechania

dokonywania wpisów, które mogłyby wskazywać

na brak naruszenia sprawności organizmu w

stopniu uzasadniającym niezdolność do pracy,

służby itp.,



wynikającą

świadomego

dokonywania

wynikającą

świadomego

dokonywania

fałszowania treści zapisów w celu wprowadzenia w

błąd lekarzy orzekających

Ta rzetelna ale nie zawierająca istotnych dla orzecznictwa

elementów, zapewne wynika z przekonania lekarza leczącego, że

prowadzona dokumentacja ma służyć tylko jemu – co oczywiście

jest założeniem błędnym, nawet jeżeli dotyczy chorego, który nie

zamierza występować o świadczenia (ale np. w razie zmiany lekarza

leczącego).

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

Elementy, które powinna zawierać

rzetelna dokumentacja lekarska:

•

główne skargi badanego, ocena ich nasilenia i odniesienie do

okresu

poprzedniego,

używanie

sprzętu

ortopedycznego,

okresu

poprzedniego,

używanie

sprzętu

ortopedycznego,

wspomagającego,

•

istotne objawy patologii stwierdzone badaniem przedmiotowym z

oceną ich natężenia oraz podkreśleniem o ewentualnym ich braku

choć spodziewanych w tej chorobie,

•

wyniki badań pomocniczych już wykonanych i skierowań na takie

badania lub wymagających rozważenia wykonania ich w

przyszłości,

•

rozpoznanie choroby/chorób z oceną stopnia nasilenia wg

przyjętych podziałów lub własnej oceny (ale zrozumiałej dla innych

lekarzy),

•

zastosowane leczenie z podaniem dawek zleconego leku,

•

proponowaną datę następnej wizyty,

•

w chorobach przewlekłych, w razie braku spodziewanego efektu

terapeutycznego, należy rozważyć czy nie wykonać badania

stężenia tego leku w organizmie i odnotować to w dokumentacji,

•

sugestie i plany

dla siebie

co do dalszego postępowania

terapeutycznego

(np.

szpitalnego,

rehabilitacyjnego,

terapeutycznego

(np.

szpitalnego,

rehabilitacyjnego,

specjalistycznego oraz działań prewencyjnych itp.).

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb

zabezpieczenia społecznego

Zaświadczenie o stanie zdrowia

(

druk ZUS N-9

)

wypełnia lekarz leczący na prośbę pacjenta:

w części 1 „rozpoznanie”: należy wymienić chorobę

podstawową i te ze współistniejących, które naruszają jego

sprawność i mogą mieć wpływ na ustalenia orzecznicze

podając stopień zaawansowania wg ogólnie przyjętych

podziałów,

w części 2 „opis przebiegu choroby”: należy skupić się na

tych danych, które wskazują na istotne pogorszenie lub

poprawę sprawności z podaniem ich daty albo podkreślić

stabilizację,

w części 3 ”wyniki badań pomocniczych”: podać daty i wyniki

badań, które mogą mieć znaczenie orzecznicze albo podać

spis wyników załączonych do zaświadczenia w postaci

kserokopii,

w części 4 „ocena wyników leczenia i rokowanie”: . . .

w części 5 „ubezpieczony jest zdolny, niezdolny do odbycia

podróży na badanie należy postawić X w odpowiednim

miejscu, lub dopisać zdolny z osobą towarzyszącą.

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia

społecznego

Truizmy:

•

czytelne pismo,

•

numeracja stron kart leczenia,

•

imię i nazwisko badanego na każdej stronie,

•

data badania,

•

podpis i pieczątka.

Takie postępowanie lekarza leczącego nie będzie wymagało

od lekarza orzekającego prowadzenia „śledztwa” w celu

ustalenia rzeczywistego stopnia naruszenia sprawności

organizmu wnioskodawcy.

W ten sposób można uchronić się

przed wieloma zbędnymi

problemami!

Art. 5. 2.

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy dla ubezpieczonych w ZUS

Ustawa o

wiadczeniach pieni

ęż

nych z

ubezpieczenia spo

ecznego w razie choroby i

macierzy

stwa z 25.06.99r.

Świadczenia z tytułu tej ustawy (ubezpieczenie chorobowe)



zasiłek chorobowy



świadczenie rehabilitacyjne



zasiłek wyrównawczy,



zasiłek macierzyński,



zasiłek opiekuńczy

Wysokość i płatnika zasiłków określają szczegółowe przepisy

prawne. Wypłata następuje na podstawie zaświadczenia o

czasowej niezdolności do pracy (druk ZUS-ZLA) wystawionego

przez upoważnionego przez ZUS lekarza leczącego.

Ustawodawca

ustalił,

że

zasiłek

chorobowy

przysługuje

Ustawodawca

ustalił,

że

zasiłek

chorobowy

przysługuje

ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy (lub nie ma

możności wykonywania pracy) z powodu choroby (lub innego

stanu określonego w ustawie) w czasie trwania ubezpieczenia

chorobowego.

Orzekanie ma więc w dużym stopniu charakter UZNANIOWY.

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy dla ubezpieczonych w

ZUS

Maksymalny okres zasiłkowy trwa 182 dni kalendarzowe (lub

270 dla osób chorujących na gruźlicę).

Do okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzedniej

niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą,

jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem

ponownej niezdolności do pracy

nie przekraczała

60 dni.

Po 30 dniach niezdolności do pracy prowadzący leczenie,

przed wystawieniem zaświadczenia o niezdolności do pracy,

ocenia czy stan zdrowia uzasadnia potrzebę rehabilitacji

leczniczej; w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby

wypełnia stosowny wniosek o rehabilitację leczniczą na

koszt ZUS.

Kontrola

(tylko w ZUS!)

prawidłowo

(okre

lenie ustawowe)

wystawionego

druku ZUS

ZLA polega na sprawdzeniu (na

wniosek lub z urz

du) przez lekarza orzecznika ZUS czy

wnioskuj

cy o zasiłek chorobowy

w dniu badania

kontrolnego

jest niezdolny do pracy.

W wypadku uznania kontrolowanego za zdolnego do pracy –

ZUS

odmawia dalszej wyp

aty zasi

ku chorobowego od dnia

nast

pnego po badaniu lekarza orzecznika.

Istnieje także kontrola

sposobu wykorzystania

zwolnień

lekarskich przeprowadzana przez nie-lekarzy.

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy dla ubezpieczonych w

ZUS

Nie pó

niej

na 60 dni przed zako

czeniem okresu zasiłkowego

lekarz

prowadz

lekarz

prowadz

leczenie

ocenia

czy

leczenie

ocenia

czy

stan

zdrowia

stan

zdrowia

ubezpieczonego uzasadnia:

1) potrzebę zastosowania rehabilitacji leczniczej,

) zgłoszenie

przez lekarza

lub ubezpieczonego

wniosku o

wiadcz.

rehabilitacyjne,

3) zło

enie wniosku

przez ubezpieczonego

o rent

Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po

wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest

nadal

niezdolny do pracy, a

dalsze leczenie i/lub rehabilitacja lecznicza

rokują odzyskanie

zdolności

Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do

przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12

miesięcy. Nie przysługuje ono rencistom, emerytom, bezrobotnym i

podejmującym pracę zarobkową (od dnia jej podjęcia).

O spełnieniu warunków do przyznania św. rehabilitacyjnego i

ewentualnego jego związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą

zawodową orzeka

lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS

Orzeczenie to stanowi podstawę do wydania przez ZUS decyzji.

Warunek

posiadania

wymaganego

okresu

Warunek

posiadania

wymaganego

okresu

składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57

ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy

ubezpieczony osiągnął okres składkowy i

nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem

20 lat;

2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej

20 do 22 lat;

3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej

22 do 25 lat;

4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej

25 do 30 lat;

5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30

lat.

Okres, o którym mowa powyżej powinien przypadać

ciągu ostatniego dziesięciolecia

przed

zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem

powstania niezdolności do pracy;

Orzekanie dla potrzeb rentowych

Podstawą

orzecznictwa

lekarskiego

Podstawą

orzecznictwa

lekarskiego

sprawach rentowych jest

ilościowe

ustalanie

stopnia

naruszenia

(upośledzenia)

naruszenia

(upośledzenia)

sprawności

organizmu,

spowodowanego

organizmu,

spowodowanego

chorobą, wadą wrodzoną lub urazem bądź

ich odległymi skutkami. Jego istotą jest

przełożenie

zmian

przełożenie

zmian

jakościowych

następujących w organizmie w wyniku wyżej

wymienionych przyczyn na ocenę

ilościową

określającą rodzaj i stopień nasilenia

upośledzenia

wydolności

upośledzenia

wydolności

funkcji

poszczególnych narządów czy układów oraz

stopień przystosowania się organizmu do

tego

upośledzenia,

tego

upośledzenia,

odniesieniu

możliwości (zdolności) do utrzymywania się

z jakiejkolwiek pracy zarobkowej (

osobistej

pracy w gospodarstwie rolnym, służby w

MON, MSWiA), lub zgodnej z poziomem

posiadanych kwalifikacji).

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47
Slide 48
Slide 49
Slide 50
Slide 51
Slide 52
Slide 53
Slide 54
Slide 55
Slide 56
Slide 57
Slide 58
Slide 59
Slide 60
Slide 61
Slide 62
Slide 63
Slide 64
Slide 65
Slide 66
Slide 67
Slide 68
Slide 69
Slide 70
Slide 71
Slide 72
Slide 73
Slide 74
Slide 75
Slide 76
Slide 77
Slide 78
Slide 79
Slide 80
Slide 81
Slide 82
Slide 83
Slide 84
Slide 85
Slide 86
Slide 87
Slide 88
Slide 89
Slide 90
Slide 91
Slide 92
Slide 93
Slide 94
Slide 95
Slide 96
Slide 97
Slide 98
Slide 99
Slide 100
Slide 101
Slide 102
Slide 103
Slide 104
Slide 105

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Zasady i tryb orzekania o czasowej niezdolności do pracy
Orzekanie o czasowej niezdolnosci do pracy
ORZEKANIE O CZASOWEJ NIEZDOLNOŚCI DO PRACY
Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy
Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy, Medycyna, Zdrowie Publiczne & Organizacja i ekonomika w
w sprawie orzekania o czasowej niezdolności do pracy, Medycyna, Zdrowie Publiczne & Organizacja i ek
Orzekanie o czasowej niezdolnosci do pracy
Orzekanie o stalej niezdolnosci do pracy
Orzekanie o czasowej niezdolnosci do pracy
Orzekanie o niepełnosprawności i niezdolności do pracy oraz renty podstawowe informacje
Niezdolność do pracy z powodu choroby zawodowej, stwierdzona po zaprzestaniu
Rozwiazanie stosunku pracy z powodu czasowej niezdolnosci do pracy spowodowanej choroba, kadry-i-awa
Orzecznictwo o czasowej niezdolności do pracy
Ciężar udowodnienia niezdolności do pracy pracownika
utrata zdolno ci do pracy zarobkowej 551
Do wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy
Orzecznictwo o niezdolności do pracy dla celów rentowych, ODWOŁANIE OD DECYZJI ZUS
[23] Niezdolność do pracy, zdrowie publiczne

więcej podobnych podstron

Zasady i tryb orzekania o niezdolności do pracy zarobkowej

Document Outline