Nowotwory złośliwe
skóry

Dr hab.n.med. Jerzy Jarząb

Podział nowotworów złośliwych



Raki skóry

-

rak podstawnokomórkowy

-

rak kolczystokomórkowy

Czerniak skóry

Chłoniaki skóry

Rak
podstawnokomórkowy



Najczęstszy nowotwór skóry



Charakteryzuje się miejscową złośliwością
i bez tendencji do przerzutów



Rozwija się na podłożu stanów
przedrakowych lub skóry niezmienionej



Częściej u ludzi z nadmierną ekspozycja
na promieniowanie słoneczne

Rak
podstawnokomórkowy



Postacie kliniczne: guzkowa, wrzodziejąca,

torbielowata, powierzchowna



Najczęściej w postaci owrzodzenia z

twardym, perełkowym brzegiem i

umiejscowieniem na twarzy



Rozwój zmian przez kilka, a nawet

kilkadziesiąt lat



Leczenie pod postacią usunięcia

chirurgicznego, krioterapii, dozmianowego

wstrzyknięcia inerferonu

Rak kolczystokomórkowy



Wykazuje większą złośliwość i rzadsze

występowanie w stosunku do

raka podstawnokomórkowego



Punktem wyjścia są często stany przedrakowe,

drażnienie mechaniczne ( blizny poparzeniowe),

promieniowanie słoneczne



Posiada skłonność do rozpadu i przerzutów do

okolicznych węzłów chłonnych



Najczęściej na twarzy w przejściu skóry i błony

śluzowej



W obrębie narządów płciowych związek z

zakażeniem wirusami HPV

Rak
kolczystokomórkowy



Występuje najczęściej w dwóch

postaciach: wrzodziejącej i

brodawkującej z podminowaną

podstawą



Rozpoznanie na podstawie obrazu

klinicznego i badania hist-pat



Leczenie: chirurgiczne usunięcie,

krioterapia, głęboka laseroterapia

Czerniak skóry



Guz wywodzący się z melanocytów
w warstwie podstawnej naskórka



Charakteryzuje się dużą
złośliwością i szybkimi przerzutami



Jest główną przyczyną zgonów
spowodowanych nowotworami
skóry

Czerniak -
etiopatogeneza



Czynniki genetyczne ( wywiad w
rodzinie –10%)



Typy dziedziczenia- I i II typ skóry
wg Fitzpatricka



Narażenie na promieniowanie UV,
szczególnie poparzenia słoneczne



Zespół znamion atypowych

Czerniak objawy
kliniczne

Ocena znamion barwnikowych podejrzanych

o czerniaka w następującym schemacie:

A- asymmetry - asymetria kształtu zmiany
B - border irregularity - nieregularny brzeg
C – colour – niejednolite zabarwienie
D- diameter - średnica zmiany powyżej 6mm
E – elevation - uwypuklenie wykwitu

Pozostałe objawy



Świąd w obrębie zmiany



Strup lub krwawienie w obrębie zmiany



Stan zapalny towarzyszący wykwitowi

Pamiętaj!!! Czerniak może rozwinąć

się ze skóry nie zmienionej, bez
obecności znamienia

Podział czerniaka



Czerniak szerzący się

powierzchownie



Czerniak guzkowy



Czerniak niesklasyfikowany



Czerniak wywodzący się z

plamy soczewicowatej



Czerniak dystalny



Czerniak bezbarwnikowy

Czerniak szerzący się
powierzchownie

Ocena zmiany
na podstawie schematu
A B C D E

Profilaktyka rozwoju
czerniaka i
szybkiego rozpoznania



Unikanie nadmiernej ekspozycji na
promieniowanie ( opalanie naturalne,
solaria, stosowanie filtrów
przeciwsłonecznych)



Samokontrola znamion barwnikowych



Wczesne i systematyczne kontrole
znamion atypowych u lekarza
dermatologa!!!!!

Leczenie czerniaka



Polega na chirurgicznym wycięciu
zmiany z marginesem
zdrowych tkanek i dodatkowo
usunięcie węzłów chłonnych
( szczególnie węzła wartowniczego)



Leczenie prowadzi się w
specjalistycznych ośrodkach
onkologicznych