ZMIANY ZWYRODNIENIOWE
STAWU KOLANOWEGO
GONARTROZA (Gonartrosis)
GONARTROZA
Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego.
Rozwija się najczęściej na podłożu wcześniej
istniejących deformacji jak kolana koślawe ,
szpotawe lub po przebytym złamaniu
stawowym (np. złamaniu głowy kości
piszczelowej , złamaniu kłykci udowych ).
Do artrozy prowadzą również wiotkość
więzadłowa , uszkodzenie łąkotek i więzadeł
krzyżowych.
GONARTROZA
Zwyrodnienie stawu kolanowego występuje
częściej u kobiet, zwłaszcza starszych i otyłych.
Podstawą do rozpoznania choroby
zwyrodnieniowej jest ból w stawie i jego okolicy
nasilający się przy ruchach, przy wstawaniu,
przy schodzeniu po schodach, w czasie
noszenia ciężkich przedmiotów i ustępujący w
spoczynku.
GONARTROZA
Istnieją również przypadki zmian
zwyrodnieniowych powstałych bez przyczyny
zewnętrznej , na podłożu dziedzicznie
uwarunkowanej mniejszej wartości chrząstki
stawowej
Przeciążenie u osób otyłych i ciężko pracujących
pogarsza przebieg choroby.
Istnieje skłonność do skojarzonego występowania
gonartrozy i żylaków kończyn dolnych.
Patogeneza
Generalnie proces zwyrodnienia stawu
kolanowego polega na destrukcyjnych
zmianach chrząstki stawowej. Chorzy
najczęściej skarżą się na poranną sztywność
stawu - nierzadko może ona trwać powyżej pół
godziny - ale także nasilający się ból po
dłuższym chodzeniu. Jeśli do tego dołączymy
jeszcze obecność wyrośli kostnych, czyli
tzw. osteofitów, stwierdzanych w badaniu
radiologicznym stawu, to mamy już pełny
obraz choroby zwyrodnieniowej.
Patogeneza
W przebiegu choroby zwyrodnieniowej
dochodzi do starcia chrząstki
stawowej ,aseptycznego zapalenia
błony maziowej , wysięków stawowych ,
rozluźnienia torebki stawowej i wtórnie
do zaburzenia osi kończyny i pod
postacią szpotawości lub koślawości
kolan
Objawy kliniczne
-utykanie podczas chodu
-ból
-ograniczenie ruchomości w stawie
-uczucie napięcia w stawie kolanowym
-wysięki
-przykurcze
Przyczyny:
1 Nieprawidłowości w budowie stóp -
płaskostopie
2 Nadmierna waga
3 Praca stojąca
4 Koślawość lub szpotawość kolan
5 Urazy
6 Koślawość palucha
7 żylaki
Przyczyny
Uraz ( nierozpoznane stłuczenie chrząstki
stawowej , przewlekły krwiak po stłuczeniu )
Uszkodzenie łąkotek
Stany pozapalne o nieznanej etiologii
Stan po przebytej martwicy kostno-
chrzęstnej
Wolne ciała stawowe
Zmiany w stawach sąsiednich- biodro, stopa,
drugie kolano
Leczenie
nie ma sposobu trwałego
wyleczenia choroby
zwyrodnieniowej stawu
kolanowego, ale
odpowiednie leczenie
zachowawcze może
zmniejszyć ból, utrzymać
lub nawet zwiększyć
zakres ruchów w
stawach i ograniczyć
kalectwo.
Leczenie
Likwidacja nadwagi !!!
Zapobieganie zanikom mm.
czworogłowego
Odciążenie kolana (np. poprzez laskę )
Czasem stasowanie aparatu
stabilizującego eliminującego ruchy
boczne kolana
Rehabilitacja obejmuje :
1 odciążanie stawu w czasie lokomocji
2 zaopatrzenie ortopedyczne - kule, laski
3 w stanie ostrym czasowe unieruchomienie stawu na kilka dni
4 farmakologie - przeciwzapalna i przeciwbólowa
5 po ustąpieniu stanu ostrego stosuje się ćwiczenia izometryczne zwłaszcza
czworogłowego uda
6 ćwiczenia i elementy pływania w basenie z ciepła woda
7 ćwiczenia w odciążeniu stawu
8 ćwiczenia w odciążeniu z oporem
9 fizykoterapia - parafina, borowina, ultradźwieki, DD, balneoterapia
10 leczenie operacyjne u chorych z nawracającymi stanami zapalnymi i
wysiękami;
stosuje sie synowektomie (oczyszczenie stawu), wycięcie łakotek, alloplastyka z
uyciem protezy
11 obniżenie masy ciała u otyłych
12 unikanie długiego chodzenia i stania
13 Kinesiotaping.
Jeśli nie będziemy leczyć
tego zwyrodnienia to może
doprowadzić do
ograniczenia ruchomości
lub do inwalidztwa !!!
Bibliografia
Wiktor Dega „Ortopedia i rehabilitacja ”
Janusz Kubacki „Zarys ortopedii i
traumatologii ”
Jurgen Kramer „ Ortopedia ”
Janusz Nowotny „ Podstawy kliniczne
fizjoterapii w dysfunkcjach narządu
ruchu ”