Kierunki zmian pamięci,

Kierunki zmian pamięci,

uwagi i wyobraźni

uwagi i wyobraźni

w wieku przedszkolnym

w wieku przedszkolnym

i młodszym szkolnym

i młodszym szkolnym

Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży

Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży

POJEMNOŚĆ

POJEMNOŚĆ

przedszkolny młodszy szkolny

przedszkolny młodszy szkolny

•

Dziecko 4/5-letnie

Dziecko 4/5-letnie

odtwarza szereg złożony z

odtwarza szereg złożony z

czterech cyfr

czterech cyfr

•

Dziecko 6-letnie szereg 6

Dziecko 6-letnie szereg 6

cyfr

cyfr

•

Następuje dalszy rozwój

Następuje dalszy rozwój

pojemności pamięci

pojemności pamięci

•

zmiany w pojemności

zmiany w pojemności

pamięci są spowodowane

pamięci są spowodowane

szybszym zachodzeniem

szybszym zachodzeniem

operacji umysłowych oraz

operacji umysłowych oraz

dojrzewaniem mózgu

dojrzewaniem mózgu

Pamięć

Pamięć

przedszkolny młodszy szkolny

przedszkolny młodszy szkolny

METAPAMIĘĆ

METAPAMIĘĆ

wiedza o pamięci

wiedza o pamięci

•

Już w 5 roku życia

Już w 5 roku życia

obserwujemy pewien

obserwujemy pewien

stopień rozumienia

stopień rozumienia

procesu zapamiętywania

procesu zapamiętywania

•

Dzieci mówią, że lepiej

Dzieci mówią, że lepiej

zapamiętuje się krótką listę

zapamiętuje się krótką listę

z zakupami, trudniej

z zakupami, trudniej

dłuższą, łatwiej nauczyć się

dłuższą, łatwiej nauczyć się

znanego wiersza niż

znanego wiersza niż

nowego

nowego

•

Dziecko nabywa wiedzę o

Dziecko nabywa wiedzę o

własnej pamięci i sposobach

własnej pamięci i sposobach

skutecznego zapamiętywania,

skutecznego zapamiętywania,

stosują je w sposób

stosują je w sposób

zróżnicowany

zróżnicowany

•

Jest w stanie już nie tylko

Jest w stanie już nie tylko

zapamiętać listę z zakupami

zapamiętać listę z zakupami

ale również przewidzieć ile

ale również przewidzieć ile

elementów będzie w stanie

elementów będzie w stanie

odtworzyć

odtworzyć

Pamięć

Pamięć

przedszkolny młodszy szkolny

przedszkolny młodszy szkolny

•

mechaniczna

mechaniczna

Próby zapamiętywania przez

Próby zapamiętywania przez

mechaniczne powtarzanie

mechaniczne powtarzanie

•

mimowolna

mimowolna

dziecko często zapamiętuje

dziecko często zapamiętuje

automatycznie, w sposób

automatycznie, w sposób

nieświadomy, silne i

nieświadomy, silne i

wyraziste bodźce

wyraziste bodźce

•

logiczna :

logiczna :

dzieci starają się zrozumieć

dzieci starają się zrozumieć

treść

treść

i zorganizować ważne według

i zorganizować ważne według

siebie informacje, by łatwiej

siebie informacje, by łatwiej

było je zapamiętać

było je zapamiętać

•

dowolna

dowolna

świadome zapamiętywanie

świadome zapamiętywanie

faktów i zdarzeń

faktów i zdarzeń

Pamięć

Pamięć

okres przedszkolny

okres przedszkolny

STRATEGIE PAMIĘCIOWE

STRATEGIE PAMIĘCIOWE

zaczynają występować ok. 4-7 roku życia

zaczynają występować ok. 4-7 roku życia

•

Powtarzanie materiału, który

Powtarzanie materiału, który

dziecko chce opanować

dziecko chce opanować

•

Grupowanie

Grupowanie

tą strategię dzieci stosują głównie

tą strategię dzieci stosują głównie

kierując się dźwiękowym

kierując się dźwiękowym

podobieństwem wyrazów,

podobieństwem wyrazów,

skojarzeniami sytuacyjnymi

skojarzeniami sytuacyjnymi

* Czynności prestrategiczne – są

* Czynności prestrategiczne – są

podejmowane ze względu na inny

podejmowane ze względu na inny

cel niż zapamiętywanie np. 4-latki

cel niż zapamiętywanie np. 4-latki

poszukiwały obiektów w otoczeniu,

poszukiwały obiektów w otoczeniu,

które nazywał badający, a 6- latki

które nazywał badający, a 6- latki

koncentrowały się na zadaniu

koncentrowały się na zadaniu

Pamięć

Pamięć

okres młodszy szkolny

okres młodszy szkolny

STRATEGIE PAMIĘCIOWE

STRATEGIE PAMIĘCIOWE

•

Strategia prób (powtarzanie) umysłowe lub

Strategia prób (powtarzanie) umysłowe lub

głośne wielokrotne powtarzanie słów lub

głośne wielokrotne powtarzanie słów lub

ruchów,

ruchów,

•

Grupowanie

Grupowanie

polega na łączeniu zagadnień w grupy,

polega na łączeniu zagadnień w grupy,

ułatwiające zapamiętywanie,

ułatwiające zapamiętywanie,

- częściej wykorzystywana w dziedzinach,

- częściej wykorzystywana w dziedzinach,

których mamy większe doświadczenie,

których mamy większe doświadczenie,

wiedzę,

wiedzę,

- większa skuteczność tej metody związana

- większa skuteczność tej metody związana

jest z wykorzystywaniem większych

jest z wykorzystywaniem większych

kategorii, zamiast dużej liczby małych,

kategorii, zamiast dużej liczby małych,

•

Elaboracja: poszukiwanie wspólnych

Elaboracja: poszukiwanie wspólnych

znaczeń i odniesień dla rzeczy, które mamy

znaczeń i odniesień dla rzeczy, które mamy

zapamiętać. Następuje tu powiązanie

zapamiętać. Następuje tu powiązanie

materiału przyswajanego z posiadana

materiału przyswajanego z posiadana

wiedzą,

wiedzą,

•

Systematyczne przeszukiwanie:

Systematyczne przeszukiwanie:

„przeglądanie” pamięci w poszukiwaniu

„przeglądanie” pamięci w poszukiwaniu

dziedziny, w której może znajdować się dana

dziedziny, w której może znajdować się dana

informacja, trzylatki przeszukują rzeczywiste

informacja, trzylatki przeszukują rzeczywiste

otoczeniu w poszukiwaniu obiektów, tutaj

otoczeniu w poszukiwaniu obiektów, tutaj

występuje przeszukiwanie wewnetrzne

występuje przeszukiwanie wewnetrzne

UWAGA

UWAGA

UWAGA

UWAGA

przedszkolny młodszy szkolny

przedszkolny młodszy szkolny

•

U dzieci w wieku przedszkolnym

U dzieci w wieku przedszkolnym

przeważa uwaga mimowolna,

przeważa uwaga mimowolna,

•

skoncentrowana na bodźcach

skoncentrowana na bodźcach

silnych i atrakcyjnych, a nie

silnych i atrakcyjnych, a nie

podtrzymywana wysiłkiem woli,

podtrzymywana wysiłkiem woli,

•

dziecko często zmienia

dziecko często zmienia

przedmioty zainteresowania,

przedmioty zainteresowania,

odrywa się od jednej czynności

odrywa się od jednej czynności

lub zabawy, aby przejść do

lub zabawy, aby przejść do

następnej, przerywa rozpoczętą

następnej, przerywa rozpoczętą

czynność, gdy zaczyna się

czynność, gdy zaczyna się

nudzić.

nudzić.

•

Uwaga dowolna, kontrolowana

Uwaga dowolna, kontrolowana

przez wewnętrzne reguły

przez wewnętrzne reguły

poznawcze np. strategie

poznawcze np. strategie

selektywnego poszukiwania,

selektywnego poszukiwania,

•

Uwaga ma charakter

Uwaga ma charakter

kognitywny, uzależniona od

kognitywny, uzależniona od

celu i struktury czynności

celu i struktury czynności

poznawczej,

poznawczej,

•

Stopień umiejętności

Stopień umiejętności

skupiania uwagi dowolnej ma

skupiania uwagi dowolnej ma

bezpośrednie

bezpośrednie

odzwierciedlenie w postępach

odzwierciedlenie w postępach

w nauce, słabe wyniki są

w nauce, słabe wyniki są

konsekwencją tego, że dzieci

konsekwencją tego, że dzieci

zbyt krótko lub zbyt długo

zbyt krótko lub zbyt długo

koncentrują się na zadaniach

koncentrują się na zadaniach

UWAGA

UWAGA

przedszkolny młodszy

przedszkolny młodszy

szkolny

szkolny

•

Uwaga

Uwaga

niepodzielna, brak

niepodzielna, brak

przerzutności,

przerzutności,

dziecko nie jest w

dziecko nie jest w

stanie wykonywać

stanie wykonywać

dwóch czynności

dwóch czynności

jednocześnie

jednocześnie

•

Rozwija się

Rozwija się

podzielność i

podzielność i

przerzutność uwagi

przerzutność uwagi

•

Zarysowują się tu

Zarysowują się tu

znaczne różnice

znaczne różnice

indywidualne

indywidualne

Dziękujemy

Dziękujemy