Określenie współczynnika filtracji metodą
Określenie współczynnika filtracji metodą
wzorów empirycznych
wzorów empirycznych
Ze względu na niską dokładność wzory empiryczne stosuje
się na wstępnych etapach badań hydrogeologicznych,
gdy chodzi o orientacyjne ustalenie warunków filtracji.
Ponadto, wzory empiryczne nie są uniwersalne –
zastosowanie każdego z nich jest ograniczone do grupy
skał o określonych cechach (zazwyczaj ograniczone do
skał o odpowiednich wymiarach ziarn i o pewnym stopniu
jednorodności).
Najszerzej są stosowane:
1.
1. wzór
wzór
Hazena
Hazena:
k
k
= C
= C
.
.
d
d
10
10
2
2
[m/d]
[m/d]
Zakres stosowalności: 0,1< d
10
< 3,0 mm;
1< U < 5
2.
2. wzór
wzór
USBSC
USBSC
(amerykański
(amerykański
):
):
k = 0,36
k = 0,36
.
.
D
D
20
20
2,3
2,3
[cm/s], dla T
[cm/s], dla T
wody
wody
=
=
10
10
o
o
C
C
Zakres stosowalności: 0,01 < d
20
< 2,0 mm
gdzie:
d
10
, d
20
, d
60
– średnice miarodajne (efektywne) i
zastępcze ziarn
odczytane z wykresu uziarnienia [mm],
U
– współczynnik nierównomierności uziarnienia: U =
d
60
/d
10
,
C
– empiryczny współczynnik zależny od
nierównomierności
uziarnienia
wg Langego:
C = 400 + 40 (n-26)
,
gdzie
n
– współczynnik
porowatości w [%],
przyjąć
30
[%] ().
Rys.1. Wykres uziarnienia gruntu
Zadanie 1:
Na podstawie wyników analizy granulometrycznej gruntu
zawartych w tabeli narysuj wykres składu
granulometrycznego.
Oblicz wielkość współczynnika
filtracji
badanego gruntu na podstawie wzoru
Hazena
i
wzoru
USBSC (amerykańskiego
), wyznaczając na
podstawie wykresu odpowiednie średnice efektywne i
zastępcze.
Oceń klasę przepuszczalności gruntu
wg
klasyfikacji Pazdro, Kozerski
, 1990.
(
N
– numer kolejny na liście obecności)
Podać:
Współczynnik filtracji na podstawie wzoru Hazena: k = …….. [m/s]
Współczynnik filtracji na podstawie wzoru amerykańskiego: k = …….. [m/s]
Klasa przepuszczalności gruntu: ………………………………………
Liniowe prawo filtracji Darcy’ego
Liniowe prawo filtracji Darcy’ego
:
:
Wydatek strumienia filtracyjnego, jako
główny parametr kinematyczny, został określony
przez francuskiego badacza H. Darcy’ego (1856).
Na podstawie obserwacji przepływającej wody w
kolumnie wypełnionej piaskiem zdefiniował on
proces filtracji w odniesieniu do ruchu wód w
ośrodku porowatym następującym równaniem,
znanym jako
liniowe prawo filtracji Darcy’ego
:
Q = k
.
I
.
A;
[m
3
/s]
gdzie:
k
- współczynnik filtracji
(wodoprzepuszczalności) [m/s]
I
- spadek hydrauliczny (gradient hydrauliczny)
A
- powierzchnia przekroju strumienia [m
2
].
Spadek hydrauliczny to różnica naporów
H = H
1
–
H
2
odniesiona do długości drogi
L
, na której ona
wystąpiła:
L
H
I
Zadanie 2
Zadanie 2
k = 10 [m/d]
L = 900[m]; B =
700[m]
m = 25 [m]
Rt
1
= 315 [m n.p.m]
Rt
2
= 317 [m n.p.m]
gzw
1
= 7 [m p.p.t.]
gzw
2
= 18 [m
p.p.t.]
Hp = 255 [m n.p.m]
q = k ∙ J ∙ m
śr
m
L
H
H
k
q
2
1
H
1
=Rt
1
– gzw
1
H
2
=Rt
2
– gzw
2
Obliczyć: q, Q
700
, H
200
, H
400
, H
600
, H
800
1.
B
q
Q
B
2.
3.
Q
700
= q
.
700[m]
m
x
H
H
k
m
x
H
H
k
m
x
H
H
k
m
x
H
H
k
q
x
x
x
x
4
1
3
1
2
1
1
1
4
3
2
1
m
k
q
x
H
H
x
1
1
1
m
k
q
x
H
H
x
2
1
2
m
k
q
x
H
H
x
3
1
3
m
k
q
x
H
H
x
4
1
4
Przepływ jednostkowy:
Zadanie 3
k = 10 [m/d],
Hp = 96,0 [m n.p.m].
H
1
= 125 [m n.p.m.]
H
2
= 119 [m n.p.m.]
L = 380 [m]
B = 2 500 [m]
q, Q
2500
, H
120
, H
260
q = k ∙ J ∙
q = k ∙ J ∙
m
m
śr
śr
2
h
h
2
h
h
k
2
h
h
L
H
H
k
q
2
1
2
1
2
1
2
1
h
1
= H
1
- Hp ;
h
2
= H
2
- Hp
L
B
q
Q
B
1.
1.
2.
L
2
h
h
k
q
2
2
2
1
2
2
2
x
2
1
1
2
1
x
2
1
x
2
h
h
k
x
2
h
h
k
q
3.
k
qx
2
h
h
1
2
1
1
x
Hp
h
H
1
x
1
x
k
qx
2
h
h
2
2
1
2
x
Hp
h
H
2
x
2
x
Przepływ jednostkowy:
Projekt 1
Opracowanie wyników pomiarów i badań hydrogeologicznych
Opracowanie wyników pomiarów i badań hydrogeologicznych
Przedstawiony na schematycznej mapie (rys. 2) obszar
filtracji został rozpoznany sześcioma otworami badawczymi.
Warstwa wodonośna zbudowana jest z piasków o
współczynniku filtracji k = 10
.
(0,5
.
N
) [m/d].
Wyniki pomiarów i badań wykonanych w terenie zestawiono w
tabeli nr 1.
Na ich podstawie należy:
Na ich podstawie należy:
- wykreślić mapę hydroizohips poziomu wodonośnego,
- wykreślić mapę hydroizohips poziomu wodonośnego,
- opracować mapę miąższości strefy saturacji,
- opracować mapę miąższości strefy saturacji,
-
sporządzić przekrój hydrogeologiczny przez trzy otwory
sporządzić przekrój hydrogeologiczny przez trzy otwory
badawcze,
badawcze,
-
podać wartość k .
podać wartość k .
Tabela 1
k = ……………. [m/d] = …………….. [m/h] = ……………………… [m/s]