Europejski Komitet
Ekonomiczno -
Społeczny

Wykonała:

Paulina Protasiewicz

Europejski Komitet Ekonomiczno - Społeczny
(ang. European Economic and Social Committee,
fr: Comité économique et social européen) jest
organem doradczym Unii Europejskiej, którego
głos ma za zadanie wspomagać główne instytucje
unijne. W jego skład wchodzą przedstawiciele
najważniejszych grup interesu - organizacji
pracodawców, pracowników oraz stowarzyszeń
reprezentujących szeroko pojęte europejskie
społeczeństwo obywatelskie

.

Geneza



W Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Węgla i Stali

(1951) mowa jest o Komitecie Konsultacyjnym przy Wysokiej

Radzie, który miał składać się z przedstawicieli „pracodawców,

pracowników, konsumentów i sprzedawców”. Wzorem dla takiego

rozwiązania była działająca przy rządzie francuskim Rada

Społeczno - Ekonomiczna (fr. Conseil économique et social).

Ostatecznie Komitet Ekonomiczno-Społeczny został powołany na

mocy Traktatów Rzymskich (1957) jako instytucja doradcza

Europejskiej Wspólny Gospodarczej, by na mocy Konwencji o

niektórych wspólnych instytucjach stać się organem wszystkich

wspólnot. Kolejne traktaty zwiększały znaczenie Komitetu,

rozszerzając jego kompetencje konsultacyjne na politykę

regionalną, ochronę środowiska, politykę zatrudnienia, politykę

społeczną oraz zagadnienia związane z równym statusem kobiet i

mężczyzn. Ponadto, Traktat Amsterdamski dołączył Parlament

Europejski do listy instytucji konsultujących się, zaś Traktat Nicejski

dookreślił skład Komitetu jako reprezentantów „różnych,

ekonomicznych i społecznych składników zorganizowanego

społeczeństwa obywatelskiego”.

Sposób działania



Komitet wydaje opinie na żądanie jednej z

instytucji określonych w traktatach lub z własnej

inicjatywy, dlatego też zwoływany jest przez

przewodniczącego albo na wniosek tej instytucji

lub na wniosek własnego Prezydium i za zgodą

większości członków. Organem przygotowującym

opinię jest jedna z sekcji, która powołuje w tym

celu grupę analityczną. Wynik ich pracy trafia do

przewodniczącego, który przedkłada go

Prezydium, a następnie całemu Komitetowi. Tam

opinie są poddawane głosowaniu podczas sesji

plenarnej całego Zgromadzenia, które stanowi

większością głosów przy obecności połowy

członków (w przypadku braku kworum

przewodniczący zamyka posiedzenie).

Funkcje

1)

Komitet przedstawia swoją opinię Radzie, Komisji i

Parlamentowi Europejskiemu albo na ich wniosek, albo z

własnej inicjatywy. Przeciętnie EESC opiniuje 170 dokumentów

rocznie (około 15% z własnej inicjatywy). W niektórych

kwestiach instytucje są zobowiązane do zasięgania opinii

Komitetu np. wtedy gdy chodzi o swobodny przepływ ludzi,

swobodę osiedlania się, współpracę w kwestiach socjalnych,

zagadnieniach związanych z oświatą, ochroną zdrowia i praw

konsumenta, a także ochroną środowiska i rozwoju

regionalnego, polityką zatrudnienia, ustawodawstwem

społecznym i równouprawnieniem płci. Opinie Komitetu nie są

dla nich wiążące, mają wyłącznie charakter doradczy. Często są

traktowane jako miernik społecznej akceptacji danego projektu.

2)

zachęca społeczeństwo obywatelskie do większego

angażowania się w kształtowanie polityki UE

3)

wzmacnia rolę społeczeństwa obywatelskiego w krajach

nienależących do UE oraz pomaga tworzyć struktury doradcze.

Komitet ma trzy główne

zadania:

1)

Pełnienie funkcji doradczej przy trzech wielkich instytucjach

(Parlament Europejski, Rada, Komisja Europejska),

2)

Umożliwienie organizacjom społeczeństwa obywatelskiego

wnoszenie wkładu i uczestnictwa w proces integracji Europy i

zbliżanie jej obywatelom,

3)

Umacnianie roli zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego

w krajach i regionach geograficznych leżących poza Wspólnotą.

•

W celu wypełnienia swoich zadań Komitet może wydawać trzy

rodzaje opinii:

1)

Opinie obligatoryjne, na wniosek Komisji, Rady i Parlamentu

Europejskiego,

2)

Opinie z inicjatywy własnej, które pozwalają Komitetowi

wypowiadać się we wszystkich przypadkach, w których uzna to

za stosowne,

3)

Opinie rozpoznawcze, w których, na wniosek Komisji

Europejskiej, Parlamentu Europejskiego czy nawet prezydencji

Unii, Komitet ma za zadanie rozważyć określony temat i

przedstawić do niego swoje sugestie, mogące później prowadzić

do powstania wniosku Komisji.

Skład Komitetu



Zgodnie z art. 300 ust. 2 TFUE, w skład KES

wchodzą:

•

„przedstawiciele organizacji pracodawców,

pracowników oraz inni przedstawiciele podmiotów

reprezentujących społeczeństwo obywatelskie, w

szczególności z dziedzin społeczno-ekonomicznej,

obywatelskiej, zawodowej i kultury”.



Kandydatów na członków wskazują rządy Państw

Członkowskich, zaś pełną ich listę po konsultacji z

Komisją zatwierdza Rada. Może ona też zwrócić się

po opinię do organizacji reprezentujących

europejską gospodarkę i społeczeństwo

obywatelskie.



Głównym kryterium wyboru jest zapewnienie

równej reprezentacji wszystkich grup społecznych.

Mandat członka



Trwa 5 lat i może być odnawiany.



Wygasa on po upływie pięcioletniej kadencji lub też w

wypadku :

•

śmierci,

•

dymisji,

•

odejścia ze stanowiska

•

w wyniku siły wyższej.



Nie można łączyć mandatu z funkcją członka:

•

rządu,

•

parlamentu,

•

instytucji unijnej,

•

Komitetu Regionów,

•

Rady Dyrektorów EBI

•

stanowiskiem czynnego urzędnika lub pracownika Unii.

Członkowie KES



Niezależność członków Komitetu gwarantują:

1.

Zapisy traktatowe,

2.

Wolny charakter mandatu,

3.

Prawo do diet, których wysokość ustala Rada.



Traktaty nie określają szczegółowej liczby

członków KES, choć jej limit został ustalony na

350.



Liczbę członków ustala jednomyślnie Rada na

wniosek Komisji.



Obecnie, zgodnie z Protokołem nr 36 w

sprawie postanowień przejściowych, Komitet

ma 344 członków.

Skład narodowościowy KES

w kadencji 2010-2015:

Członkowie EKES



Zorganizowani są w trzech głównych
grupach:



grupa I tzw. „Pracodawców”



grupa II tzw. „Pracobiorców”



grupa III tzw. „Interesów różnych”

Grupa I



Do grupy pracodawców należą prywatni i publiczni
przedsiębiorcy z sektora przemysłowego (w tym z
sektora małych i średnich przedsiębiorstw), z
sektorów bankowego, ubezpieczeń, transportu i
rolnictwa, hurtownicy, sprzedawcy detaliczni oraz
przedstawiciele izb handlowych i gospodarczych.
Polityka tej grupy odzwierciedla opinie europejskich
federacji przemysłowych wspierających rozwój
wolnego rynku w obrębie Unii Europejskiej, swobody
przepływu siły roboczej, dóbr i usług, popierających
wzrost zatrudnienia oraz poprawę konkurencyjności
gospodarki europejskiej na arenie międzynarodowej.

Grupa II



Pracownicy reprezentowani są w grupie II

głównie przez przedstawicieli wywodzących się

z organizacji afiliowanych przy Europejskiej

Konfederacji Związków Zawodowych (ETUC).

Grupa ta szczególną uwagę poświęca walce z

bezrobociem, kwestiom poprawy warunków

życia i pracy, problematyce dialogu społecznego

i obywatelskiego, ochrony praw podstawowych,

z czym wiąże się promocja polityki

antydyskryminacyjnej, promocji postępu

cywilizacyjnego, społecznego i kulturalnego.

Członkowie grupy prowadzą szeroką współpracę

międzynarodową wychodzącą poza kontynent

europejski dzieląc się doświadczeniami i wiedzą

z krajami i społeczeństwami rozwijającymi się.

Grupa III



Z kolei grupę III reprezentują członkowie

wywodzący się z szerokiego wachlarza organizacji

reprezentujących grupy rolników, małą

przedsiębiorczość, rzemiosło, wolne zawody,

spółdzielczość, organizacje pozarządowe i non-

profit, organizacje konsumenckie, ekologiczne,

reprezentujące interesy rodzin, kobiet, osób

niepełnosprawnych, środowisk naukowych i

akademickich oraz wolontariat. W ten sposób

reprezentowane jest całe społeczeństwo

europejskie, a to pozwala osiągać główny cel

grupy jakim jest zapewnienie prawdziwej i pełnej

demokracji ekonomicznej i społecznej w Unii

Europejskiej.

Organy Komitetu



Zgromadzenie, składające się ze wszystkich jego

członków. Zbiera się ono podczas sesji plenarnych,

który odbywają się 9 razy do roku. W czasie ich trwania

zapadają główne decyzje dotyczące wydania opinii,

przyjęcia raportu oraz obsadzenia Prezydium Komitetu.



Prezydium KES jest kolektywnym organem

przewodniczącym Komitetowi. W jego skład wchodzą

przewodniczy wraz z wiceprzewodniczącymi,

przewodniczący grup, przewodniczący sekcji

specjalistycznych oraz reprezentanci poszczególnych

krajów. Prezydium określa zasady i procedury działania

Komitetu, sprawuje piecze nad wykonaniem budżetu

oraz ponosi odpowiedzialność polityczną za jego

funkcjonowanie.

Przewodniczący Komitetu



Wybierany jest przez Zgromadzenie.



Jego kadencja trwa 2,5 roku i przy czym obowiązuje

zasada rotacji, tzn. na stanowisko to wybierani są kolejno

przedstawiciele różnych grup.



Przewodniczącemu towarzyszą dwaj wiceprzewodniczący,

którzy reprezentują pozostałe dwie grupy.



Do jego zadań należy organizacja prac Komitetu i

zdawanie mu spraw z zadań podejmowanych między

sesjami oraz reprezentowanie go w kontaktach z innymi

instytucjami Unii.



Obecnym przewodniczącym jest Szwed Staffan Nisson,

reprezentujący Grupę III, zaś jego zastępcami: Anna Maria

Darmanin (Malta, Grupa II) zajmująca się komunikacją

oraz Jacek Krawczyk (Polska, Grupa I) odpowiedzialny za

budżet.



Organami odpowiedzialnymi za działalność merytoryczną

Komitetu są sekcje specjalistyczne. Jest ich sześć, a każda z nich

zajmuje się innym obszarem integracji i funkcjonowania Unii:

1)

unia gospodarcza i walutowa, spójność gospodarcza i społeczna

(sekcja ECO);

2)

jednolity rynek, produkcja i konsumpcja (sekcja INT);

3)

transport, energia, infrastruktura i społeczeństwo informacyjne

(sekcja TEN);

4)

zatrudnienie, sprawy społeczne i obywatelstwo (sekcja SOC);

5)

rolnictwo, rozwój obszarów wiejskich i środowisko (sekcja NAT);

6)

stosunki zewnętrzne (sekcja REX).



Członkostwo w sekcjach jest obowiązkowe dla każdego członka

KES, przy czym nie można należeć do więcej niż dwóch (a w

przypadku państw mniejszych - trzech) sekcji. Członków sekcji

na dwuipółletnią kadencję wybiera Komitet. Zadaniem sekcji

jest przyjmowanie opinii i raportów w powierzonych sprawach.

W tym celu mogą one powoływać grupy analityczne oraz

sprawozdawców. Sekcje powołują też własne prezydia. Obok

sekcji tematycznych Komitet ma prawo powołać podkomitet,

mający na celu przyjęcie raportu w pojedyncze kwestii o

charakterze ogólnym lub przekrojowym.

Centra monitorowania

(obserwatoria)



Są to organy działające w ramach KES.



Powoływane są one przez Zgromadzenie w
celu badania bardziej złożonych kwestii
związanych z realizacją polityk europejskich.



Centra związane są z poszczególnymi sekcjami
i mogą przygotowywać dokumenty
informacyjne na potrzeby Komitetu.



Obecnie działają trzy obserwatoria,
poświęcone jednolitemu rynkowi,
zrównoważonemu rozwojowi, rynkowi pracy
oraz strategii lizbońskiej.

Komisja Konsultacyjna ds. Zmian

w Przemyśle.



Jest to osobny element struktury organizacyjnej KES.



Powstała ona w roku 2000, kiedy po wygaśnięciu

Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Węgla i

Stali Komitetowi powierzono badanie kwestii związanych

z transformacją przemysłu, z uwzględnieniem

doświadczeń sektorów stalowego i węglowego.



W jej skład wchodzi 48 członków KES oraz 48 delegatów

zewnętrznych, podzielonych na trzy grupy interesu

podobnie jak w przypadku samego Komitetu. Ponadto, w

ramach programu Europa2020 funkcjonuje Komitet

Sterujący, którego zadaniem jest koordynacja prac

organów KES i zapewnienie ich zgodności z założeniami

programu, jak również organizacja spotkań i debat

poświęconych programowi w ramach europejskiego

społeczeństwa obywatelskiego.

Sekretariat Generalny



Zajmuje się obsługą administracyjną KES.



Na czele stoi sekretarz generalny, który jest

odpowiedzialny za umożliwienie Prezydium i

Zgromadzeniu pełnienia jego funkcji oraz

wykonywane jego decyzji, z których to czynności co

trzy miesiące zdaje sprawozdanie. W wypełnianiu

tych zadań wspierają go urzędnicy Sekretariatu,

zajmujący się m. in. bieżącą obsługa poszczególnych

sekcji tematycznych, komunikacją i informacją,

kadrami, budżetem i finansami, tłumaczeniami i

logistyką. Obecnym sekretarzem generalnym jest

Martin Westlake.

Bibliografia

•

J. Maliszewska-Nienartowicz, System
instytucjonalny i prawny Unii
Europejskiej, Toruń 2010;

•

J. Barcz (red.), Ustrój Unii Europejskiej,
tom 1, wyd. 2, Warszawa 2010;

•

Traktatu o Funkcjonowaniu Unii
Europejskiej

•

Traktatu o Unii Europejskiej z 1992r.