Nawiązanie i utrzymanie

kontaktów pomiędzy

dowództwem

wielonarodowych sił

pokojowych a narodowymi

organami władzy i

ludnością cywilną na

obszarze prowadzenia

misji pokojowej

Słowniczek

• Misja Pokojowa- jest to działanie o charakterze

militarnym, w celu utrzymania lub przywrócenia
międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, dla
ułatwienia pokojowego załatwienia sporu , dla
zainicjowania akcji w związku z groźbą naruszenia
pokoju

• Gruzja
• Cypr
• Kosowo
• Irak
• Afganistan
• Wzgórza Golan

Słownik

• Osoby cywilne(ludność cywilna) w prawie

konfliktów zbrojnych jest to każda osoba nie
należąca do sił zbrojnych lub innych
zorganizowanych sił, grup lub ochotniczych
oddziałów, a także każda osoba, która nie
stawia oporu zbliżającym się wojskom
inwazyjnym na okupowanym terenie. Osoby
takie w czasie działań wojennych podlegają
ochronie

Podmiotowość Współpracy

• Ludność – Obywatele

• Żołnierze

• Bezpieczeństwo państwa /regionu

• Kultura

• Gospodarka

Kryteria współpracy

• Rezolucje ONZ
• Międzynardowe Prawo Konfliktów

Zbrojnych

• Konwencje Międzynarodowe

Narzędzia Współpracy

SIŁY POKOJOWE
• Siły zbrojne
• Pomoc

humanitarna

• Pomoc medyczna
• Strategia

stabilizacji i
odbudowy

• Zasada współpracy

ORGANY

NARODOWE

• Umożliwienie działań
• Tolerancja obecności

wojsk

• Uświadamianie

społeczeństwa

• Zasada dialogu

Prawo

• Prawo konfliktów zbrojnych (ius in

bello), nazywane też
międzynarodowym prawem
humanitarnym lub prawem wojennym
– zbiór przepisów zaakceptowanych
przez społeczność międzynarodową
dotyczących sposobów prowadzenia
konfliktów zbrojnych, ochrony ich
ofiar oraz uczestników

• sposób wszczynania i kończenia konfliktów

zbrojnych;

• wymogi stawiane członkom sił zbrojnych i ich

sytuację prawną;

• kwestie związane z okupacją nieprzyjacielskiego

terytorium;

• ochronę osób cywilnych w tym ludności

nieprzyjacielskiego państwa;

• formy ochrony chorych i rannych;
• środki i metody prowadzenia walki;
• prawne następstwa stanu wojny w sferze stosunków

międzynarodowych.

Prawne aspekty

współpracy

• Karta Narodów Zjednoczonych - wielostronna

umowa międzynarodowa powołująca do życia i
określająca ustrój Organizacji Narodów
Zjednoczonych (stąd nazywa się ją czasem
Konstytucją ONZ)

• Karta została podpisana 26 czerwca 1945 w San

Francisco przez 50 państw

• W założeniach ONZ, siły pokojowe stanowią –

dla państw w nich uczestniczących –
nieprzymusowy instrument kontroli konfliktów
zbrojnych

KNZ

• Rozdział I określa cele Narodów Zjednoczonych,

w tym warunki utrzymania międzynarodowego

pokoju i bezpieczeństwa

• Rozdział VI opisuje uprawnienia Rady

Bezpieczeństwa do rozstrzygania sporów

• Rozdział VII opisuje uprawnienia Rady

Bezpieczeństwa do wprowadzania sankcji

ekonomicznych, dyplomatycznych i militarnych,

jak również użycie sił zbrojnych do rozstrzygania

sporów

Prawne aspekty

współpracy

•

Konwencje genewskie z 12 sierpnia 1949 roku o
ochronie ofiar wojny

•

I Konwencja genewska, dotyczyła polepszenia losu
rannych i chorych w armiach czynnych na lądzie

•

II Konwencja genewska, dotyczyła polepszenia losu
rannych, chorych i rozbitków sił zbrojnych na morzu

•

III Konwencja genewska, dotyczyła traktowania
jeńców

•

IV Konwencja genewska, dotyczyła ochrony osób
cywilnych podczas wojny

• Protokoły dodatkowe I i II z 1977 r. do Konwencji

Genewskich z 12 sierpnia 1949

• Protokół I o ochronie ludności cywilnej i dóbr niezbędnych dla

przetrwania oraz stanowi podstawę prawna dla tworzenia

instytucji obrony cywilnej

• Protokół II obowiązuje strony konfliktu toczącego się wewnątrz

jednego państwa i upoważnia do niesienia pomocy osobom

poszkodowanym, zapewniając minimum praw humanitarnych

• Protokół dodatkowy III z 2005 r. do Konwencji

Genewskich z 12 sierpnia 1949

• Dokument nakazuje personelowi sanitarnemu, który nie używa

znaków czerwonego krzyża lub czerwonego półksiężyca

używanie symbolu "czerwonego kryształu"

Międzynarodowy Komitet

Czerwonego Krzyża

• Prywatna organizacja humanitarna z siedzibą

w Genewie

• Jest promotorem konwencji genewskich i

neutralnym pośrednikiem w przypadku
konfliktu zbrojnego podejmuje działania dla
ochrony pomocy ofiarom wojny

Ochrona znaku

rozpoznawczego

KG przewidują trzy znaki rozpoznawcze:
Czerwony Krzyż

Czerwony Półksiężyc

Czerwony Lew i Słońce
nieużywany od 1980 r.

Czerwony Romb
(Czerwony Kryształ)

Ochrona dóbr kultury

Ochrona obiektów

specjalnych

Obiekty Obrony Cywilnej

Inny sygnał - Biała Flaga

IRAK

MISJE POKOJOWE

• UNAMI- 2003– Misja ONZ w

Iraku – 145 (głównie żołnierzy z
Fidżi, ochraniających placówki
ONZ w Iraku)

•1991-2003 – UNIKOM – (UN Iraq Kuwait
Observation Mission) - Misja obserwacyjna
Narodow Zjednoczonych Irak- Kuwejt.
Istnieje od 1991 r. Siły rozdzielająco-
obserwacyjne odpowiedzialne za nadzór
strefy zdemilitaryzowanej między Irakiem
a Kuwejtem. Polski personel liczył 6
obserwatorów wojskowych.

• 1988-1991 – UNIMOG – Grupa

Obserwatorów Wojskowych ONZ w

Iranie i Iraku

• UNSCOM (UN Special Commission) -

Specjalna Komisja Narodow

Zjednoczonych ds. Kontroli Rozbrojenia

Iraku. Istnieje od 1992 r. Nadzoruje

realizacje zobowiazan Iraku nt.

likwidacji broni chemicznych.

KONTROLE ONZ I ICH

SKUTKI

• Po wojnie na mocy mandatu ONZ

prowadzone były w Iraku kontrole

tamtejszego przemysłu celem

unieszkodliwienia rozpoczętego

jeszcze z pomocą państw Zachodu

irackiego programu budowy broni

masowego rażenia. Jednocześnie

nałożone jest embargo gospodarcze

na Irak, który może eksportować

jedynie tyle ropy, aby za te pieniądze

kupić żywność i lekarstwa.

• Doszło tam do katastrofy humanitarnej, w

wyniku której zmarło co najmniej kilkaset

tysięcy ludzi –głównie dzieci, a Irak z dość

bogatego – jak na standardy regionu – stał

się jednym z najbiedniejszych. W 1998

roku Husajn zerwał współpracę z

inspektorami ONZ, oskarżając ich o

działalność szpiegowską na rzecz USA,

oraz przedłużanie inspekcji w celu

przeciwdziałania zdjęciu nałożonych

sankcji.

CELE MILITARNE USA

• Rozbicie sił zbrojnych Iraku
• Ustanowienia kontroli nad jego

terytorium

• Zapewnienia warunków odbudowy

państwa

CELE POLITYCZNE USA

• Cele polityczne strategii Stanów

Zjednoczonych można ująć w dwóch

punktach:

• Wyeliminowanie znaczącego ogniwa „osi

zła”, głównego źródła zakłóceń stabilności

kształtującego się ładu miedz narodowego;

• Ustanowienie nowych warunków

bezpieczeństwa w regionie; zaprowadzenie

politycznej kontroli USA w regionie.

• ZMIANA CHARAKTERU PAŃSTWA PRZEZ

ZMIANĘ WŁADZY

Misje pokojowe w

Afganistanie

ISAF

• Międzynarodowe Siły Wsparcia

Bezpieczeństwa (ang. International
Security Assistance Force - ISAF) –
struktura militarna istniejąca w
ramach NATO, zajmująca się
utrzymaniem pokoju w Afganistanie.
Stworzona decyzją Rady
Północnoatlantyckiej w grudniu 2001,
liczy 6500 osób.

ISAF w Afganistanie

POCZĄTKOWO PODSTAWOWYM
ZADANIEM ISAF BYŁO ODBICIE
KABULU ORAZ POBLISKIEJ BAZY
LOTNICZEJ W BAGRAM Z RĄK
TALIBÓW ORAZ NIEFORMALNYCH
GRUP ZBROJNYCH, W CELU
ZAPEWNIENIA BEZPIECZNEGO
DZIAŁANIA ADMINISTRACJI
PRZEJŚCIOWEJ POD WODZĄ
HAMIDA KARZAIA.

Faktyczna działalność ISAF w dużej mierze

ograniczona jest do obszaru stolicy kraju

Kabulu. Powodem są m.in. braki kadrowe

(szacowane na ok. 10 tys. żołnierzy),

dlatego też odpowiedzialność za

bezpieczeństwo na terenie całego kraju

miała być przekazana Afgańskiej Armii

Narodowej.

13 października 2003 Rada

Północnoatlantycka podjęła

jednogłośnie decyzję o

rozszerzeniu misji. Sprzeciwił

się temu premier Kanady Jean

Chrétien, który oświadczył, iż

wojska kanadyjskie,

stanowiące niemal połowę

ISAFu, nie będą uczestniczyły

w operacji poza Kabulem.

24 października 2003

Bundestag podjął decyzję o

wysłaniu niemieckich wojsk

w rejon Kunduz. Grupa 230

żołnierzy stanowi pierwsze

wojska NATO działające

poza Kabulem.

Wydarzenia w ISAF

W LUTYM 2002 KOREA POŁUDNIOWA

WYSŁAŁA DO AFGANISTANU
KONTYNGENT MEDYCZNY, LICZĄCY 99
OSÓB.

MIĘDZY LUTYM A LIPCEM 2002

PORTUGALIA WYSŁAŁA W RAMACH
MISJI ISAF ZESPOŁY SANITARNY I
LOTNICZY.

W październiku 2002 w skład wojsk ISAF,
dowodzonych przez Turcję, wchodziło 4650
żołnierzy z ponad 20 państw. W łączonym
batalionie niemiecko-holenderskim służyło 1200
Niemców i 250 Holendrów.

W marcu 2003 w skład wojsk ISAF wchodziło
4700 żołnierzy z 28 państw.

7 czerwca 2003 w Kabulu doszło do zamachu
terrorystycznego; wypełniona materiałami
wybuchowymi taksówka zderzyła się z autobusem
wiozącym 33 członków niemieckiego personelu
ISAF. W wyniku ataku śmierć poniosły cztery
osoby, 29 było rannych. W zamachu zginął także
jeden Afgańczyk, a kolejnych 10 odniosło
obrażenia.

W październiku 2003 wojska ISAF posiadały

trzy helikoptery.

W sierpniu 2004 Portugalia wysłała 24 żołnierzy
oraz samolot transportowy C-130 Hercules

We wrześniu 2004 Hiszpania przysłała 800
żołnierzy, którzy weszli w skład grupy szybkiego
reagowania, Włochy – około 1000 żołnierzy,
którzy weszli w skład rezerwy. Gruzja,
wystawiając kontyngent 100 żołnierzy, stała się
pierwszym państwem Wspólnoty Niepodległych
Państw, które wzięło udział w misji pokojowej w
Afganistanie.

Zadania ISAF-u

WSPOMAGANIE RZĄDU AFGANISTANU

UTRZYMANIE BEZPIECZEŃSTWA NA TERENIE
KRAJU

PROWADZENIE DZIAŁAŃ WE WSPÓŁDZIAŁANIU Z
AFGAŃSKĄ ARMIĄ NARODOWĄ

WSPIERANIE WYSIŁKÓW RZĄDU DĄŻĄCYCH DO
ROZBROJENIA NIELEGALNYCH ODDZIAŁÓW
MILICJI

USTANOWIENIE WARUNKÓW DO ISTNIENIA
STABILNEGO RZĄDU W AFGANISTANIE

REKONSTRUKCJA I ROZWÓJ KRAJU

Przykład Kosowa

KFOR – Kosovo Force

KFOR to międzynarodowe siły pod

przywództwem NATO działające

na terenie Kosowa. Misja KFOR

służy do utrzymania pokoju.

Rozpoczęto ją 12 czerwca

1999roku na mocy mandatu

ONZ przez Radę

Bezpieczeństwa.

Po co KFOR?

Wojska Kosovo Force znalazły się w

Kosowie poprzez kryzys

humanitarny, który zaistniał w

wyniku ciągłych walk jakie

wybuchały pomiędzy Armią

Wyzwolenia Kosowa UCK, a

policyjnymi i wojskowymi oddziałami

Serbii i Czarnogóry. Obie strony

dopuszczały się aktów przemocy

wobec ludności cywilnej co

doprowadzało między innymi do

migracji ludności.

W momencie rozpoczęcia misji w skład KFOR

wchodziło 50 tys. żołnierzy z 30 państw,

zarówno członków NATO, jak i państw

niezrzeszonych.

Najwięcej żołnierzy wysłali : Wielka Brytania,

USA, Francja, Niemcy, Włochy, Rosja …

KFOR podzielony jest na cztery wielonarodowe

brygady. Każda z nich odpowiada za

określony rejon prowincji, ale wszystkie

podlegają dowódcy KFOR.

Początki KFOR:

Cele KFOR:

• Stworzenie i utrzymanie warunków

umożliwiających bezpieczne

funkcjonowanie mieszkańców Kosowa

w miejscu ich zamieszkania

• Zapewnienie bezpieczeństwa i

porządku publicznego

• Monitorowanie, kontrolowanie oraz,

jeżeli sytuacja tego wymaga,

wymuszanie realizacji porozumień, na

mocy których doszło do zakończenia

konfliktu.

• Wspieranie misji UNMIK ONZ’tu.

POLSKA w KFOR:

Polski Kontyngent Wojskowy (PKW) KFOR wchodzi

w skład Międzynarodowych Sił Zadaniowych pod

dowództwem amerykańskim.

Polski batalion jest podzielony zgodnie z przyjętym

etatem oraz ma swoją siedzibę w bazie

amerykańskiej Camp Bondsteel.

Polski bataliony:

• 6 Brygada Desantowo-Szturmowej

• 10 Brygada Kawalerii Pancernej ze Świętoszowa

• 21 Brygada Strzelców Podhalańskich, z której

jest wydzielany Polsko-Ukraiński Batalion Sił

Pokojowych (POLUKRBAT).

W lutym 2008 r. w misji KFOR brało udział 320

polskich żołnierzy.

UNMIK

Misja Tymczasowej Administracji

Organizacji Narodów

Zjednoczonych w Kosowie

UNMIK

Misja ONZ w Kosowie utworzona

na mocy Rady Bezpieczeństwa z

dnia 10 czerwca 1999. Na celu

ma przerwanie konfliktu w

prowincji Nowej Jugosławii –

Kosowie, oraz chce odbudować

zniszczoną prowincję ,a także

przywrócić ład i bezpieczeństwo.

UMNIK Cele:

• pełnienie podstawowych funkcji

administracyjnych

• dążenie do ustanowienia trwałej autonomii

samorządności Kosowie

• ułatwianie politycznego procesu

określającego przyszły status Kosowa

• koordynację pomocy humanitarnej

wszystkich międzynarodowych agencji

• popieranie odbudowy najważniejszej

infrastruktury w prowincji

• utrzymanie porządku i bezpieczeństwa

• zapewnienie bezpiecznego i niezagrożonego

powrotu wszystkich uchodźców do ich

domów w Kosowie

Kierunek rozwoju

współpracy NATO i UE

• powołanie do życia Komitetu

Politycznego i Bezpieczeństwa,

• utworzenie Komitetu Wojskowego

który ma za zadanie wspierać
Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa,

• utworzenie Sztabu Wojskowego z

Centrum Sytuacyjnym*

• powołanie Centrum Satelitarnego

stworzenie Instytutu Studiów
Strategicznych przy EPBiO

• W skład Sztabu Wojskowego

wchodzi Komórka Cywilno-
Wojskowa, której zadaniem jest
pomoc w planowaniu i
prowadzeniu operacji reagowania
kryzysowego UE, zwłaszcza tych
wymagających koordynacji
zdolności wojskowych i cywilnych.