Rysunek
architektoniczno-
budowlany

Dr inż. Wojciech Słomka, Instytut Inżynierii Ochrony

Środowiska

STOPNIE DOKŁADNOŚCI NA RYSUNKACH ARCHITEKTONICZNO-

BUDOWLANYCH

Każdy rysunek powinien być wykonany w

odpowiednim stopniu dokładności

(szczegółowości). Wyróżnia się 3 stopnie

dokładności

I.

upraszczający niektóre oznaczenia graficzne
odwzorowywanych elementów, stosowany na
rysunkach w podziałkach mniejszych niż 1:100
(ewentualnie 1:100), gdy wykonuje się mniej
szczegółowe opracowanie rysunku
przedstawiającego obiekt w ujęciu schematycznym;

II.

stosowany na rysunkach w podziałkach 1:50
(ewentualnie 1:100), gdy wykonuje się rysunki
robocze stanowiące podstawę wykonawstwa, które
muszą zawierać wszelkie oznaczenia;

III.

najbardziej szczegółowy, na którym przedstawia się
detale i szczegóły konstrukcyjne w podziałkach
większych niż 1:50 (np. 1:20, 1:5).

STOPNIE DOKŁADNOŚCI

PRZEKROJE, RZUTY I ELEWACJE

budynków

rysuje się zazwyczaj w podziałce 1:50

(ewentualnie

1:100)

w drugim stopniu dokładności.

Na rzutach i przekrojach budynków

projektowanych

ściany należy przedstawiać i

wymiarować

w stanie surowym

(bez

uwzględnienia grubości elementów
wykończeniowych, np. tynku).

Ściany budynków

istniejących

przedstawia się i

wymiaruje na rysunkach inwentaryzacyjnych

w

stanie wykończeniowym

(wraz z elementem

wykończeniowym, np. z tynkiem).

SIATKI PROJEKTOWE

Rysunki architektoniczno-budowlane
budynków
i elementów budowlanych powinny być
związane z liniami siatek projektowych.

Linie siatki projektowej rysuje się linią
cienką punktową.

Odległości między liniami siatki projektowej
powinny być zwymiarowane.

Oznaczanie cyfrowe i literowe osi budowli ma istotne
znaczenie przy projektowaniu większych obiektów, np. hali

fabrycznej lub budynku wielorodzinnego.

Wymiarowanie i oznaczanie linii siatki

projektowej

Rysunki architektoniczno-budowlane
budynku projektowanego z elementów
prefabrykowanych (również rysunki
elementów zunifikowanych, tzn.
ujednoliconych) powinny być związane z
liniami siatek projektowych i modularnych.

Linie siatki modularnej rysuje się linią cienką
ciągłą.

Dla zwiększenia czytelności rysunku linie
modularne pokrywające się z osiami można
przedstawiać linią cienką punktową.

Fragment rzutu budynku na siatce

modularnej

Zunifikowane parametry wymiarowe

NUMERACJA KONDYGNACJI

BUDYNKU

a) w razie występowania kilku kondygnacji poniżej

pierwszej kondygnacji użytkowej,

b) gdy pod pierwszą kondygnacją użytkową jest tylko

jedna kondygnacja

OZNACZENIA NA RYSUNKACH ARCHITEKTONICZNO-

BUDOWLANYCH

Wybrane oznaczenia - dla drugiego stopnia dokładności

OZNACZENIA WZNIESIEŃ

SPADKI ODWADNIAJĄCE

NACHYLENIA SKARP, WYKOPÓW l

NASYPÓW

Wzniesienia lub spadki na przekroju pionowym określa
się wielkością liczbową wyrażoną w :

- w procentach, - w stopniach, - stosunkiem a:h

FUNDAMENTY

Oznaczenia przekroju pionowego oraz rzutu fundamentów

FUNDAMENTY

Przekroje ław i stóp fundamentowych o kształcie
prostokątnym

zaleca się pokazywać w poziomie

posadowienia .

MURY l ŚCIANY

Obrys murów i ścian oznacza się jedną grubością linii,

a w przypadku ścian z elementów prefabrykowanych

poszczególne elementy konstrukcji budowlanej prefabrykowanej

oddziela się krótkimi kreskami.

MURY l ŚCIANY

Oznaczenia murów i ścian na rysunkach projektu remontu,

przebudowy, modernizacji obiektu budowlanego

.

Oznaczanie (na nowo wykonanym rysunku) murów i ścian

części istniejącej,

przewidzianej do wyburzenia i części nowej:

a) ściany istniejące przewidziane do zachowania,
b) ściany przeznaczone do usunięcia.,
c) ściany projektowane - nowa część konstrukcji

Oznaczanie przekryć w rzucie poziomym oraz w przekroju

pionowym

PODCIĄGI, ŻEBRA, NADPROŻA

- za pomocą linii punktowej cienkiej, pokazuje się oś

elementu;

- za pomocą linii ciągłej cienkiej, gdy element jest

przedstawiany w widoku - leży poniżej płaszczyzny

przekroju;

- za pomocą linii dwupunktowej cienkiej przedstawiającej osie

elementu, gdy leży on powyżej płaszczyzny przekroju.

OTWORY W ŚCIANACH, DRZWI ORAZ WYBRANE ELEMENTY

INSTALACJI

DRUGI STOPIEŃ

DOKŁADNOŚCI

.

W pierwszym stopniu
dokładności, węgarków*

nie oznacza się

.

KANAŁY DYMOWE, SPALINOWE GAZOWE I

WENTYLACYJNE

Cyfra umieszczona obok symbolu oznacza
kondygnację obsługiwaną przez dany kanał.
Dodatkowo przy kanale podłączanym na
przedstawianej kondygnacji podaje się wymiary
przewodu (w postaci ułamka).

KANAŁY DYMOWE, SPALINOWE GAZOWE I

WENTYLACYJNE

Na poziomych rzutach murów kanały o wymiarach
podstawowych (przekrój 140 x 140 mm oraz przekrój
kołowy o średnicy wewnętrznej 150 mm) nie
powinny być wymiarowane.
Natomiast kanały o wymiarach innych niż podstawowe
wymiaruje się na osi otworu podając dane liczbowe w
postaci ułamka, którego

licznik przedstawia wymiar

mierzony równolegle do

wymiaru grubości muru, a

mianownik

— wymiar wzdłuż lica muru.

Wymiar średnicy kanałów o przekroju kołowym różnym od
podstawowego należy pisać nad osią poprzedzając go
symbolem Ф.
Na przekrojach poziomych podaje się odległości pierwszego
i ostatniego kanału od najbliższego elementu
konstrukcyjnego. Odległość tę należy liczyć od skrajnej
krawędzi kanału.

KANAŁY DYMOWE, SPALINOWE GAZOWE I

WENTYLACYJNE

Oznaczenia drzwi (II stopień

dokładności).

WYMIAROWANIE ELEMENTÓW NA RYSUNKACH

ARCHITEKTONICZNO-BUDOWLANYCH

ROZMIESZCZENIE LINII WYMIAROWYCH NA RYSUNKU
Pierwsza linia wymiarowa (oznaczona literą a) podaje wymiary obiektu jej

najbliższe.

Każdej linii wymiarowej przyporządkowane są określone grupy wymiarów,
Linie te po zwalają określić:
a — wymiary szczegółowe (np. otworów okiennych w licu muru);
b — wymiary poszczególnych części (np. wymiarowanie ścian najbliższych linii

wymiarowej);

c — rozstawienie osi;
d — wymiary całego obiektu lub jego części, np. gdy obiekt podzielony jest

przerwami dylatacyjnymi.

WYMIAROWANIE OTWORÓW OKIENNYCH I

DRZWIOWYCH



Wymiary otworów (okiennych, naświetli, drzwi balkonowych,
drzwi zewnętrznych i wewnętrznych oraz bram) podawane
przy liniach wymiarowych określają wartości liczone w świetle
ościeży.



Na rzutach obiektu wymiary tych otworów przedstawia się również
w świetle stolarki, tj. w świetle ościeżnicy lub w świetle ościeży,
gdy otwory są bez ościeżnicy.



Wymiary te należy podać na osi w postaci ułamka:
w liczniku szerokość, w mianowniku wysokość.



Wymiary stolarki typowej lub znormalizowanej należy zastąpić
odpowiednim symbolem umieszczonym w okręgu na osi
otworu.

WYMIAROWANIE OTWORÓW OKIENNYCH I

DRZWIOWYCH



Wymiar wysokości parapetu lub ściany podokiennej
jeżeli nie jest podany na przekroju pionowym — umieszcza się
w nawiasie w mianowniku przed wymiarem wysokości otworu.



Wysokość ściany podokiennej otworu bez parapetu należy
liczyć od wierzchu podłogi stanu wykończeniowego do dolnej
poziomej krawędzi ościeży.



Wysokość ściany podokiennej otworu z parapetem liczy się od
wierzchu podłogi stanu wykończeniowego do wierzchu
parapetu.



Wymiarując otwory przesklepione (drzwiowe lub okienne),
należy w mianowniku wpisać wymiar wysokości, będący sumą
wymiarów wysokości otworu w wezgłowiu i wymiaru strzałki
łuku

Położenie otworów w ścianach

wewnętrznych

Położenie otworów umieszczonych w

ścianach wewnętrznych wymiaruje się

następująco:

 dla ścian konstrukcyjnych

— przez

podanie odległości krawędzi otworu od

najbliższego

elementu konstrukcyjnego lub od krawędzi

najbliższego otworu;

 dla ścian działowych

— przez podanie

odległości osi otworu od najbliżej leżącego

elementu konstrukcyjnego lub od osi

sąsiedniego otworu.

WYMIAROWANIE OTWORÓW OKIENNYCH I

DRZWIOWYCH

WYMIAROWANIE KLATKI SCHODOWEJ I BIEGÓW SCHODOWYCH

w

drugim stopniu dokładności

w podziałce 1 :50

Dla jednoznacznego odwzorowania klatki

schodowej i schodów budynku

wielokondygnacyjnego należy narysować przekrój

pionowy przez klatkę schodową oraz co najmniej

cztery przekroje poziome: piwnic, parteru,

kondygnacji powtarzalnej

i ostatniej kondygnacji.

Na rysunku biegu schodowego rzutu piwnic,

parteru i kondygnacji powtarzalnej zaznacza się

cienką skośną linią (aby odróżnić od linii krawędzi

stopni) wyobrażalną płaszczyznę przekroju

poziomego. Natomiast na rzucie ostatniej

kondygnacji uwidacznia się balustradę lub inny

element konstrukcyjny, np. ścianę.

WYMIAROWANIE KLATKI SCHODOWEJ I BIEGÓW SCHODOWYCH

w

drugim stopniu dokładności

w podziałce 1 :50

Wymiarując klatkę schodową na rzutach poziomych

podaje się wymiary jej długości i szerokości.
Na przekroju pionowym i na rzutach oznacza się

wszystkie poziomy podestów.
Wymiarując schody, na rzutach podaje się szerokości

biegów schodowych i duszy schodów oraz długości rzutu

biegów schodowych i podestów.
Ponadto należy określić strzałką kierunek wznoszenia

biegu, a nad linią oznaczającą wzniesienie wpisać

kolejno:

• liczbę stopni danego biegu,
• wysokość stopni h oraz
• szerokość stopni s,

Informacje te umieszcza się dodatkowo na przekroju

pionowym pod rysunkami biegów.

WYMIAROWANIE KLATKI SCHODOWEJ I BIEGÓW SCHODOWYCH

w drugim

stopniu dokładności

w podziałce 1 :50

.

.

.

.

ZASADY SPORZĄDZANIA RYSUNKÓW Przekrój poziomy budynku

ZASADY SPORZĄDZANIA RYSUNKÓW przekrój pionowy

budynku

A

A