Finanse publiczne

Pojęcie i zasady funkcjonowania

publicznego systemu finansowego

1. Pojęcie publicznego systemu finansowego
2. Funkcje finansów publicznych
3. Zadania publiczne
4. Zasady ogólne finansów publicznych

Pojęcie publicznego systemu

finansowego

• Część sytemu finansowego skierowana na

realizację funkcji i zadań publicznych –
„wykluczonych” przez prywatny system finansowy

• Część systemu finansowego zajmująca się

gromadzeniem i wydatkowaniem publicznych
zasobów pieniężnych

• Publiczne zasoby pieniężne to inaczej finanse

publiczne

Pojęcie finanse publiczne

Finanse to zjawiska związane z gromadzeniem i
wydatkowaniem środków pieniężnych wraz z całą ich
otoczką, polegająca na planowaniu, ewidencji,
sprawozdawczości i kontroli.

W

szerokim rozumieniu

własność publiczna to

własność przynależna podmiotom publicznym
(sektora publicznego). Zalicza się do niego
przedsiębiorstwa i banki państwowe oraz
samorządowe, państwo, samorząd terytorialny itp..

W

wąskim rozumieniu

to własność jednostek

posiadających status podmiotów prawa publicznego
tj.: państwo jednostki samorządu terytorialnego i
zakłady publiczne.

Finanse publiczne

– badają mechanizmy

poszczególnych zjawiska finansowych, poszukują

reguł, według których należy nakładać podatki,

określają dostępne dla podatnika drogi odwołań

od decyzji, a także precyzują techniki kontroli

operacji dotyczących wydatków.

Finanse publiczne

pod różnymi nazwami –

legislacja finansowa, prawo finansowe, prawo

budżetowe, rachunkowość publiczna – stanowią

gałąź prawa publicznego.
Krajowe prawo publiczne dzieli się na dwie gałęzie:

1. Prawo konstytucyjne,
2. Prawo administracyjne,

Finanse publiczne stanowią uzupełnienie tych

dwóch gałęzi prawa.

Metody badawcze nauki o finansach publicznych

1.

Obserwacja zjawisk finansowych

a) bezpośrednia nie jest możliwa
b) pośrednia na podstawie rachunków będących

zapisem tych operacji. Rachunki są liczbowym
odzwierciedleniem przesunięć zasobów
publicznych.

2.

Wykorzystanie informacji

3.

Formułowanie wniosków

Techniki finansów publicznych

1.

podatkowa

2.

budżetowej

3.

rachunkowej

Ustawa z 27 sierpnia 2009 o finansach

publicznych

Art. 3.

Finanse publiczne obejmują procesy związane z

gromadzeniem środków publicznych oraz ich

rozdysponowywaniem, w szczególności:

1) gromadzenie dochodów i przychodów publicznych;
2) wydatkowanie środków publicznych;
3) finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa;
4) zaciąganie zobowiązań angażujących środki publiczne;
5) zarządzanie środkami publicznymi;
6) zarządzanie długiem publicznym;
7) rozliczenia z budżetem Unii Europejskiej.

Art. 4.

1. Przepisy ustawy stosuje się do:
a) jednostek sektora finansów publicznych;
b) innych podmiotów w zakresie, w jakim

wykorzystują środki publiczne lub dysponują tymi
środkami.

2. Przepisy dotyczące jednostek samorządu

terytorialnego stosuje się odpowiednio do związków
gmin i powiatów.

Art. 9.

Sektor finansów publicznych tworzą:
1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy
kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
3) jednostki budżetowe;
4) samorządowe zakłady budżetowe;
5) agencje wykonawcze;
6) instytucje gospodarki budżetowej;
7) państwowe fundusze celowe;
8) Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze

oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze

zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;

9) Narodowy Fundusz Zdrowia;
10) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
11) uczelnie publiczne;
12) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
13) państwowe i samorządowe instytucje kultury oraz państwowe

instytucje filmowe;

14) inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na

podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z

wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, banków i spółek

prawa handlowego.

Finanse publiczne a finanse niepubliczne

Finanse publiczne
1. Cechuje

przymusowość,

2. Mają na celu

zaspokojenie potrzeb
publicznych,

3. Służą potrzebom

publicznym,

Finanse niepubliczne
1. Finanse prywatne

(np.

osób fizycznych, gospodarstw
domowych itd.)

2. Finanse zrównane z

prywatnymi

(np. finanse

przedsiębiorstw i banków
państwowych z wyjątkiem
NBP)

3. Finanse grupowe

(np.

finanse partii politycznych,
fundacji, stowarzyszeń itd.)

Funkcje finansów publicznych

1. Funkcja fiskalna

(alokacyjna) – dostarczanie

państwu dochodów,

2. Funkcja rozdzielcza

(redystrybucyjna) – polega na

gromadzeniu i rozdzieleniu środków finansowych,

3. Funkcja interwencyjna

a) Funkcja stymulacyjna
b) Funkcja ewidencyjno-kontrolna
c) czasami Funkcja stabilizacyjna

Funkcje finansów publicznych

• Alokacyjna

– związana z wtórnym podziałem

dochodów pieniężnych od podmiotów
gospodarczych finansowego sektora prywatnego-
przejmowaniem środków pieniężnych

• Redystrybucyjna

– przemieszczanie

zgromadzonych środków pieniężnych zgodnie z
preferencjami publicznymi

• Stabilizacyjna

–związana z przekazywaniem

publicznych zasobów pieniężnych na cele
gospodarcze.

Zadania publiczne

• Wynikają z prowadzonej przez państwo polityki

finansowej

• Są tym większe im „więcej państwa w państwie” i

wtedy;

- wymagają gromadzenia większej ilości

publicznych środków pieniężnych

- zwiększają zakres wtórnego podziału dochodów -

wtórnej alokacji zasobów pieniężnych

Polityka finansowa państwa:

 system celów gospodarczo - społecznych realizowanych

za pomocą narzędzi gromadzenia i wydatkowania
środków budżetowych  polityka budżetowa,

 wąsko: polityka podatkowa; skarbowa gromadzenia

dochodów celem prowadzenia polityki społeczno -
gospodarczej,

 polityka fiskalna.

Polityka fiskalna: narzędzie alokacji zasobów

alokacja: rozmieszczenie rozporządzalnych środków -

zasobów realnych i finansowych
a) pośrednia; poprzez mechanizm rynkowy,
b) bezpośrednia; poprzez państwo.

Pytania:

a) dlaczego jest konieczna alokacja bezpośrednia?
b) czy alokacja bezpośrednia jest dominująca; kiedy i dlaczego?
c) jakie są mierniki tej alokacji?

 równość społeczna;

 sprawiedliwość społeczna;

 efektywność społeczna:

efekty niemierzalne,

nakłady: możliwe do określenia, ale w zestawieniu:

dobra substytucyjne,

dobra komplementarne,

dobra alternatywne.

d) jakie są cele polityki fiskalnej państwa?

 gromadzenie środków finansowych dla realizacji zadań

państwa

administracyjne,

społeczne,

gospodarcze.

Zadania publiczne to;

• Nie tylko zadania państwa
• Ale także zadania samorządu terytorialnego
• Ich zakres zależy od;
- możliwości ich wykonania na określonym

szczeblu

- skuteczności zarządzania środkami

publicznymi

- możliwości najlepszej realizacji zadań

publicznych

Realizacji polityki finansowej służą

• Instrumenty

– narzędzia przyjmujące postać aktów

właściwych istocie podejmowanych czynności

• Dzielą się one na;

a) Akty planowania

– związane z planowaniem

rozdysponowania środków publicznych

b)Akty normatywne

– ustalają uprawnienia i obowiązki

prawno- finansowe

c) Akty finansowe

- są one odmianą aktów

administracyjnych

d)Akty kontroli

– oznaczają czynności oraz ustalenia

kontrolne i zalecenia pokontrolne organów kontroli
finansowej w zakresie wykonywania uprawnień i
obowiązków prawno- finansowych oraz
przestrzegania dyscypliny finansów publicznych

Polityka finansowa realizowana jest



w określonym układzie organizacyjnym, który może

w określonym układzie organizacyjnym, który może

racjonalizować lub hamować ich przebieg.

racjonalizować lub hamować ich przebieg.



Teza I: wadliwe uregulowania prawne mogą prowadzić

Teza I: wadliwe uregulowania prawne mogą prowadzić

nie tylko do suboptymalnej alokacji zasobów, ale też

nie tylko do suboptymalnej alokacji zasobów, ale też

braku efektywności państwa w wykonywaniu funkcji

braku efektywności państwa w wykonywaniu funkcji

gospodarczych, społecznych i socjalnych.

gospodarczych, społecznych i socjalnych.



Teza II: efektywne państwo może być czynnikiem

Teza II: efektywne państwo może być czynnikiem

stymulującym wzrost gospodarczy i inwestycje.

stymulującym wzrost gospodarczy i inwestycje.

Realizacja celów polityki finansowej

zdeterminowana jest:

 dobrym systemem podatkowym,

 skutecznym aparatem skarbowym,

 sprawnymi procedurami legislacyjnymi,

 dobrze rozwiniętymi instytucjami publicznymi.

Paradoks

: Wyższa instytucjonalizacja polityki finansowej

pociąga wysokie koszty. W państwach słabo rozwiniętych
działalność instytucji publicznych realizujących politykę
finansową jest niskoefektywna. Nie ma gwarancji, że w
państwach wysoko rozwiniętych jest odwrotnie.
Przeznacza się tylko większe środki, których sposób
wykorzystania zależy wyłącznie od etyki zawodowej
polityków i ich odpowiedzialności wobec swoich
wyborców. Słusznym jest zatem stwierdzenie, ze takie
państwo, jakie społeczeństwo.

Polityka dyskrecjonalna - uznaniowa:

 organizowanie i finansowanie robót publicznych,
 projektowanie zatrudnienia w sektorze publicznym,
 zmiana stawek podatkowych.

Skuteczność polityki fiskalnej: niska, ze względu na:
 opóźnienia czasowe,
 groźbę inflacji,
 niepewność,
 niebezpieczeństwo nadmiernej ekspansji fiskalnej.

Narzędzia polityki fiskalnej:

 podatki,
 zasiłki dla bezrobotnych,
 wydatki na tworzenie nowych miejsc pracy

i zmiany kwalifikacji zawodowych,

 inwestycje na restrukturyzację w układzie

branżowym i przestrzennym,

 wydatki na promocję rozwoju drobnej

wytwórczości,

 wydatki na roboty publiczne,
 deficyt budżetowy,
 dług publiczny.

Automatyczne stabilizatory koniunktury –

Automatyczne stabilizatory koniunktury –

działają bez interwencji państwa

działają bez interwencji państwa

 dochody podatkowe,
 zasiłki dla bezrobotnych,
 zasiłki z tytułu opieki zdrowotnej,
 programy pomocy dla rolnictwa – subwencje cen

gwarantowane produktów rolnych.

Zasady ogólne finansów publicznych

• Postulaty wysuwane przez naukę do stworzenia wzorca

funkcjonowania instytucji finansów publicznych

• Postulaty akceptowane przez prawodawcę stają się normami

prawnymi mającymi charakter norm wiodących.

• Najwcześniejsze zasady podatkowe i budżetowe

• Ważne są akty normatywne zasadnicze dla struktury źródeł

prawa finansowego , (konstytucja ,ustawa o finansach
publicznych)

Zasady ogólne finansów w świetle prawa

polskiego

• Legalności – oparcie procesów gromadzenia i

wydatkowania publicznych środków pieniężnych
na podstawach prawnych. Wynika z Konstytucji i
Ustawa o Finansach publicznych

• Celowości- oparcie procesów gromadzenia i

wydatkowania publicznych środków pieniężnych
zgodnie z wybranymi celami społeczno-
gospodarczymi i politycznymi

• Planowości - oparcie procesów gromadzenia i

wydatkowania publicznych środków pieniężnych
na planach makro i mikroekonomicznych

Zasady ogólne finansów w świetle

prawa polskiego

• Jawność – społeczeństwo – publiczność musi

posiadać informację o sposobach gromadzenia i
wydatkowania środków publicznych

• Przejrzystość- rozwinięcie zasady jawności,

nakaz jawności materialnej i formalnej
gromadzenia i wydatkowania środków
publicznych

• ochrony interesu finansowego państwa
• Praworządności postępowania organów

finansowych

Zasady ogólne finansów w świetle

prawa polskiego

• Rachunkowości

– ewidencjonowania

• Sprawozdawczości

– oceny gromadzenia i

wydatkowania środków publicznych

• Kontroli

– czy zasady i w jakim stopniu są

przestrzegane

• Dyscypliny finansów publicznych

-

odpowiedzialności prawnej za naruszenie zasad…

System finansowy

państwa

System finansowy to ogół norm prawnych oraz
zespół instytucji finansowych, których zadaniem
jest gromadzenie, dzielenie oraz wydatkowanie
zasobów pieniężnych państwa.

System finansowy można określić jako zespół
norm prawnych, zasad organizacyjnych i szeroko
rozumianych instytucji, które są wykorzystywane
przy realizacji funkcji finansów i regulowaniu
przez władze państwowe, samorządowe zjawisk
finansowych.

•

Normy prawne

– przepisy z zakresu prawa gospodarczego i

finansowego zawarte m.in. w kodeksach, ustawach i
przepisach podatkowych, bankowych, ubezpieczeniowych
itd. – mają charakter stanowiący, zmuszający do
bezwzględnego wykonania pod sankcją karną,

•

Zasady organizacyjne

– stanowią o sposobie racjonalnego

postępowania, są wypracowane w praktyce i dzięki
rozwojowi teorii naukowych. Ich niewykonanie nie pociąga
za sobą sankcji karnych. Taką zasadą jest np. zasada
równowagi budżetowej,

•

Instytucja

– używana w dwóch znaczeniach:

1.

Podmiotowym

– organy (jednostki, podmioty) które zajmują

się działalnością finansową np. ministerstwo finansów,
urzędy i izby skarbowe, banki, zakłady ubezpieczeniowe.

2.

Przedmiotowym

– instytucje finansowe reprezentują różne

kombinacje ekonomiczno-prawne, tj. podatek, opłata,
kredyt, odsetki, składka ubezpieczeniowa.

•

Ogniwa

(części) systemu finansowego można

sklasyfikować wg następujących kryteriów:

1. Podmiotowego (posiadacza)

– np. system finansów

publicznych (państwa i jednostek samorządu

terytorialnego), prywatnych (system finansów osób

prowadzących działalność gospodarczą), gospodarstw

domowych (dochody i wydatki wspólnot rodzinnych),

2. Przedmiotu działania

Wyróżniamy pięć podstawowych ogniw systemu

finansowego:

•

System budżetowy,

•

System bankowy (pieniężno-kredytowy),

•

System finansowy ubezpieczeń,

•

System finansowy podmiotów gospodarczych,

•

System finansowy ludności (gospodarstw

konsumenckich),

System budżetowy

• Jest jednym z najważniejszych ogniw systemu

finansowego,

• Obejmuje on budżet państwa i jednostek samorządów

terytorialnych (gmina, powiat, województwo),

• Reguluje strukturę i układ budżetu,

• Podstawy prawne tego systemu określone są m.in. w:

Konstytucji RP, ustawach np. budżetowej,

samorządowych,

• Środki budżetowe podchodzą ze źródeł podatkowych i

niepodatkowych (cła, wpłaty z zysku NBP),

• Ustawa budżetowa określa rozdział środków pieniężnych,

• Zadaniem jest przyjmowanie części dochodów

podmiotów i dokonywanie redystrybucji pomiędzy różne

jednostki systemu finansowego,

• Realizowane są dwie podstawowe funkcje: funkcja

fiskalna (gromadzenie dochodów) i funkcja

redystrybucyjna (dzielenie dochodów).

System bankowy

• Jest centralnym ogniwem systemu finansowego,
• Regulowany jest ustawą Prawo bankowe i o NBP,
• Ustawa określa zasady tworzenia banków, rodzaje

banków, podział funduszy bankowych, role banku

centralnego, czynności bankowe oraz zadania nadzoru

bankowego,

• Rozdział na bank centralny i banki komercyjne
• NBP jest bankiem banków, bankiem centralnym, jest

emitentem pieniądza, odpowiada za ilość pieniądza w

obiegu itd.,

Bank centralny jako bank banków oddziałowuje na

działalność banków komercyjnych za pomocą

określonych instrumentów:

• Stopa rezerw obowiązkowych,
• Refinansowanie banków,
• Operacje otwartego rynku,

System bankowy

Banki komercyjne prowadzą bardzo szeroka
działalność, są w stosunku do siebie konkurencyjne.
Do podstawowych czynności banków komercyjnych
należą:

• Otwieranie i prowadzenie rachunków bankowych,
• Przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych,
• Prowadzenie obsługi walutowo-dewizowej,
• Przyjmowanie lokat pieniężnych,
• Gromadzenie oszczędności ludności,
• Udzielanie różnego typu kredytów,
• Udzielanie gwarancji i poręczeń bankowych,
• Przechowywanie przedmiotów i papierów

wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych.

System bankowy

•

Obieg pieniądza odbywa się w formie:

1. gotówkowej,
2. bezgotówkowej,

System finansowy ubezpieczeń

•

Reguluje tworzenie, podział i organizację

funduszu ubezpieczeń,

•

Środki finansowe pochodzą z wpłat

ubezpieczonych,

•

Mają charakter dobrowolny lub obowiązkowy,

•

Wydatki przeznaczone są na pokrycie

powstałych szkód, finansowanie działalności

prewencyjnej oraz pokrycie kosztów

funkcjonowania instytucji ubezpieczeniowych,

•

Ubezpieczeniem mogą być objęte

przedsiębiorstwa jak i ludność,

•

Występują dwie kategorie ubezpieczeń:

1. Ubezpieczenia społeczne (charakter

obowiązkowy i wynikają ze stosunku pracy),

2. Ubezpieczenia gospodarcze (mogą mieć

charakter obowiązkowy i dobrowolny):

-

Majątkowe

-

Osobowe

System finansowy przedsiębiorstw

• Reguluje gromadzenie i wydatkowanie środków

pieniężnych pozostających w jego dyspozycji,

• Ustawa o działalności gospodarczej określa

przedsiębiorstwo jako podmiot prowadzący działalność

gospodarczą w celach zarobkowych i na własny

rachunek,

• Działalność przedsiębiorstwa może być: wytwórcza,

handlowa, usługowa,

• Przy prowadzeniu działalności przedsiębiorstwa kierują

się określonymi zasadami:

- Zasada maksymalizacji zysku przy z góry określonych

celach,

- Zasada minimalizacji nakładów przy z góry określonych

efektach,

• Przedsiębiorstwa realizują własną politykę finansową

przy przestrzeganiu ustaleń określonych prawem np.:

stawki podatkowe, stawki amortyzacyjne, kursy walut,

prowadzenie ewidencji finansowo – księgowej,

System finansowy ludności

• Określa źródła pochodzenia środków pieniężnych

przez indywidualnych obywateli naszego kraju,

• Dochody mogą być uzyskiwane z różnych źródeł

np.: wynagrodzenie za pracę, emerytury i renty,

stypendia itd.,

• Zgromadzone środki wydatkowane są zgodnie z

indywidualnymi preferencjami,

• Środki te mogą być w całości konsumowane,

cześć może być przeznaczona na lokaty bankowe

lub przeznaczona na zakup np. papierów

wartościowych (rynek kapitałowy),

• Stanowią podmiot obciążeń publicznoprawnych.

Funkcje narzędzi systemu finansowego:

1. zasilająco-regulacyjna
2. stymulacyjna

Powiązania między ogniwami
systemu finansowego – przykłady

Finanse publiczne

i system podatkowy Polski

USTAWA z dnia 27 sierpnia

2009 r. o finansach

publicznych

Opracowano na podstawie: Dz. U. z 2009r. Nr 157,

poz. 1240 i 1241, z 2010 r. Nr 28, poz. 146, Nr

96, poz. 620, Nr 123, poz. 835, Nr 152, poz.
1020, Nr 238, poz. 1578, Nr 257, poz. 1726.

Art. 5.

1. Środkami publicznymi są:

1) dochody publiczne;

2) środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz

niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej

przez państwa członkowskie Europejskiego

Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);

3) środki pochodzące ze źródeł zagranicznych

niepodlegające zwrotowi, inne niż wymienione w pkt 2;

4) przychody budżetu państwa i budżetów jednostek

samorządu terytorialnego oraz innych jednostek

sektora finansów publicznych pochodzące:

a) ze sprzedaży papierów wartościowych,

b) z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa oraz majątku

jednostek samorządu terytorialnego,

c) ze spłat pożyczek i kredytów udzielonych ze środków

publicznych,

d) z otrzymanych pożyczek i kredytów,

e) z innych operacji finansowych;

5) przychody jednostek sektora finansów publicznych

pochodzące z prowadzonej przez nie działalności oraz

pochodzące z innych źródeł.

2. Dochodami publicznymi są:

1) daniny publiczne, do których zalicza się: podatki,

składki, opłaty, wpłaty z zysku przedsiębiorstw

państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu

Państwa, a także inne świadczenia pieniężne,

których obowiązek ponoszenia na rzecz państwa,

jednostek samorządu terytorialnego, państwowych

funduszy celowych oraz innych jednostek sektora

finansów publicznych wynika z odrębnych ustaw;

2) inne dochody budżetu państwa, jednostek

samorządu terytorialnego oraz innych jednostek

sektora finansów publicznych należne na

podstawie odrębnych ustaw lub umów

międzynarodowych;

3) wpływy ze sprzedaży wyrobów i usług

świadczonych przez jednostki sektora finansów

publicznych;

4) dochody z mienia jednostek sektora finansów

publicznych, do których zalicza się w

szczególności:

a) wpływy z umów najmu, dzierżawy i innych

umów o podobnym charakterze,

b) odsetki od środków na rachunkach

bankowych,

c) odsetki od udzielonych pożyczek i od

posiadanych papierów wartościowych,

d) dywidendy z tytułu posiadanych praw

majątkowych;

5) spadki, zapisy i darowizny w postaci

pieniężnej na rzecz jednostek sektora

finansów publicznych;

6) odszkodowania należne jednostkom sektora

finansów publicznych;

7) kwoty uzyskane przez jednostki sektora

finansów publicznych z tytułu udzielonych

poręczeń i gwarancji;

8) dochody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw,

niestanowiące przychodów w rozumieniu ust.

1 pkt 4 lit. a i b.

3. Do środków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, zalicza się:

1) środki pochodzące z funduszy strukturalnych,

Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu

Rybackiego, z wyłączeniem środków, o których mowa w

pkt. 5 lit. a i b;

2) niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej

przez państwa członkowskie Europejskiego

Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), z wyłączeniem

środków, o których mowa w pkt 5 lit. c i d:

a) Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009–2014,

b) Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru

Gospodarczego

2009–2014,

c) Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy;

3) środki przeznaczone na realizację programów

przedakcesyjnych oraz Programu Środki Przejściowe;

4) środki na realizację Wspólnej Polityki Rolnej:

a) Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej

„Sekcja Gwarancji”,

b) Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji,

c) Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów

Wiejskich;

5) środki przeznaczone na realizację:

a) programów w ramach celu Europejska Współpraca

Terytorialna, o których mowa w rozdziale III

rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr

1080/2006 z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego

Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylającego

rozporządzenie (WE) nr 1783/1999 (Dz. Urz. UE L 210 z

31.07.2006, str. 1),

b) programów, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu

Europejskiego i Rady (WE) nr 1638/2006 z dnia 24

października 2006 r. określającym przepisy ogólne w

sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu

Sąsiedztwa i Partnerstwa (Dz. Urz. UE L 310 z 9.11.2006,

str. 1),

c) Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2004–2009,

d) Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru

Gospodarczego 2004–2009;

6) inne środki.

4. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia,

środki publiczne nie zaliczane do środków, o których mowa

w ust. 3 pkt 6, oraz termin, w którym środki te powinny być

wydatkowane, uwzględniając źródło ich pochodzenia,

przeznaczenie oraz beneficjentów tych środków.

Art. 6.

1. Środki publiczne przeznacza się na:
1) wydatki publiczne;
2) rozchody publiczne, w tym na rozchody budżetu

państwa i budżetów jedno-stek samorządu

terytorialnego.

2. Rozchodami publicznymi są:
1) spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów;
2) wykup papierów wartościowych;
3) udzielone pożyczki i kredyty;
4) płatności wynikające z odrębnych ustaw, których

źródłem finansowania są przychody z prywatyzacji

majątku Skarbu Państwa;

5) inne operacje finansowe związane z zarządzaniem

długiem publicznym i płynnością;

6) płatności związane z udziałami Skarbu Państwa w

międzynarodowych instytucjach finansowych.

Art. 7.

1. Dodatnia różnica między dochodami publicznymi

a wydatkami publicznymi, ustalona dla okresu
rozliczeniowego, stanowi nadwyżkę sektora
finansów publicznych, zaś ujemna różnica jest
deficytem sektora finansów publicznych.

2. Dochody publiczne i wydatki publiczne oraz

nadwyżkę lub deficyt sektora finansów
publicznych ustala się po wyeliminowaniu
przepływów finansowych między jednostkami
tego sektora.

Art. 11.

1. Jednostkami budżetowymi są jednostki

organizacyjne sektora finansów publicznych

nieposiadające osobowości prawnej, które

pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z

budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na

rachunek odpowiednio dochodów budżetu

państwa albo budżetu jednostki samorządu

terytorialnego.

2. Jednostka budżetowa działa na podstawie statutu

określającego w szczególności jej nazwę, siedzibę

i przedmiot działalności.

3. Podstawą gospodarki finansowej jednostki

budżetowej jest plan dochodów i wydatków,

zwany dalej „planem finansowym jednostki

budżetowej”.

Zadania własne jednostki samorządu terytorialnego

określa - Art. 14

Samorządowy zakład budżetowy – Art. 15
Agencja wykonawcza – Art.18-22
Instytucja gospodarki budżetowej – Art. 23-28
Państwowy fundusz celowy – Art. 29

Zasady gospodarowania środkami publicznymi

Art. 44.

1. Wydatki publiczne mogą być ponoszone na cele i w wysokościach

ustalonych w:

1) ustawie budżetowej;
2) uchwale budżetowej jednostki samorządu terytorialnego;
3) planie finansowym jednostki sektora finansów publicznych.
2. Jednostki sektora finansów publicznych dokonują wydatków zgodnie z

przepisami dotyczącymi poszczególnych rodzajów wydatków.

3. Wydatki publiczne powinny być dokonywane:
1) w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad:
a) uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów,
b) optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu

założonych celów;

2) w sposób umożliwiający terminową realizację zadań;
3) w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych

zobowiązań.

4. Jednostki sektora finansów publicznych zawierają umowy, których

przedmiotem

są usługi, dostawy lub roboty budowlane, na zasadach określonych w

przepisach o

zamówieniach publicznych, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.