dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

1

1

I rok, studia niestacjonarne,

I rok, studia niestacjonarne,

WE

WE

(G 03-08)

(G 03-08)

Podstawy finansów

Podstawy finansów

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

2

2

Wykład II.

Wykład II.



Przedmiot badań nauki finansów

Przedmiot badań nauki finansów



Metody wykorzystywane w nauce

Metody wykorzystywane w nauce

finansów

finansów

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

3

3

Przedmiot badań nauki

Przedmiot badań nauki

finansów

finansów



???

???

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

4

4

Metody wykorzystywane w nauce

Metody wykorzystywane w nauce

finansów

finansów



Metoda ekonomii politycznej

Metoda ekonomii politycznej



Metody prakseologiczne

Metody prakseologiczne



Metody statyczne i dynamiczne

Metody statyczne i dynamiczne



Metoda prób i błędów (związany

Metoda prób i błędów (związany

jest z nią efekt opóźnień

jest z nią efekt opóźnień

czasowych)

czasowych)



Model w nauce finansów

Model w nauce finansów

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

5

5

Metoda ekonomii politycznej

Metoda ekonomii politycznej



Metoda ta sprowadza się do trzech

Metoda ta sprowadza się do trzech

następujących po sobie procesów myślowych

następujących po sobie procesów myślowych

I etap – abstrakcja

I etap – abstrakcja

– myślowe wyodrębnienie istotnych

– myślowe wyodrębnienie istotnych

elementów procesu gospodarczego oraz

elementów procesu gospodarczego oraz

zachodzących między nimi związków (ustalenie

zachodzących między nimi związków (ustalenie

praw ekonomicznych)

praw ekonomicznych)

II etap – stopniowa konkretyzacja

II etap – stopniowa konkretyzacja

- wprowadzenie do

- wprowadzenie do

praw ekonomicznych także elementów nieistotnych;

praw ekonomicznych także elementów nieistotnych;

uwzględnienie coraz bardziej szczegółowych cech

uwzględnienie coraz bardziej szczegółowych cech

badanej rzeczywistości

badanej rzeczywistości

III etap – weryfikacja

III etap – weryfikacja

– empiryczne sprawdzenie

– empiryczne sprawdzenie

rezultatów uzyskanych z dwóch pierwszych etapów

rezultatów uzyskanych z dwóch pierwszych etapów

postępowania badawczego

postępowania badawczego

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

6

6

Metoda ekonomii politycznej

Metoda ekonomii politycznej

Zastosowanie:

Zastosowanie:

a)

a)

uchwycenie zależności między

uchwycenie zależności między

udzielaniem i spłacaniem kredytów

udzielaniem i spłacaniem kredytów

bankowych a wielkością podaży

bankowych a wielkością podaży

pieniądza

pieniądza

b)

b)

uchwycenie zależności między

uchwycenie zależności między

wielkością udzielanych kredytów a

wielkością udzielanych kredytów a

oszczędnościami pieniężnymi

oszczędnościami pieniężnymi

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

7

7

Zadania prakseologii

Zadania prakseologii

1.

1.

Poszukiwanie najszerszych uogólnień

Poszukiwanie najszerszych uogólnień

odnoszących się do wszelkich form

odnoszących się do wszelkich form

świadomego i celowego działania

świadomego i celowego działania

rozpatrywanego ze względu na sprawność

rozpatrywanego ze względu na sprawność

2. Konstruowanie i uzasadnianie dyrektyw

2. Konstruowanie i uzasadnianie dyrektyw

praktycznych, tj. nakazów i zakazów oraz

praktycznych, tj. nakazów i zakazów oraz

zaleceń i przestróg dotyczących wzmagania

zaleceń i przestróg dotyczących wzmagania

sprawności i unikania niesprawności w

sprawności i unikania niesprawności w

działaniu

działaniu

3. Wypracowanie systemu pojęć niezbędnych lub

3. Wypracowanie systemu pojęć niezbędnych lub

swoiście przydatnych dla tych konstrukcji, a

swoiście przydatnych dla tych konstrukcji, a

także zmierzanie do ujęcia ich w system

także zmierzanie do ujęcia ich w system

dedukcyjny i do sformalizowania twierdzeń

dedukcyjny i do sformalizowania twierdzeń

4. Typologia działań połączona z dociekaniem

4. Typologia działań połączona z dociekaniem

przyczyn ich powodzeń lub niepowodzeń

przyczyn ich powodzeń lub niepowodzeń

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

8

8

Metody prakseologiczne

Metody prakseologiczne



Metoda porównania nakładów z

Metoda porównania nakładów z

efektami

efektami



Metoda porównania kosztów i

Metoda porównania kosztów i

korzyści

korzyści



Metoda bilansowa

Metoda bilansowa

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

9

9

Metoda porównania nakładów z

Metoda porównania nakładów z

efektami

efektami



polega na przyjęciu założenia, że ustalenie

polega na przyjęciu założenia, że ustalenie

rezultatów działalności gospodarczej człowieka

rezultatów działalności gospodarczej człowieka

możliwe jest po dokonaniu pomiaru i

możliwe jest po dokonaniu pomiaru i

porównaniu ponoszonych nakładów i

porównaniu ponoszonych nakładów i

osiąganych efektów

osiąganych efektów



ma szczególne znaczenie dla nauki o finansach,

ma szczególne znaczenie dla nauki o finansach,

gdyż występujące dane mają charakter

gdyż występujące dane mają charakter

wymierny (ceny, przychody, koszty)

wymierny (ceny, przychody, koszty)



ma dwie odmiany:

ma dwie odmiany:

a) maksymalizacja efektów przy danych nakładach

a) maksymalizacja efektów przy danych nakładach

b) minimalizacja nakładów przy danych efektach

b) minimalizacja nakładów przy danych efektach



stosowana przy jednolitym mierniku - pieniądzu

stosowana przy jednolitym mierniku - pieniądzu

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

10

10

Metoda porównania kosztów i

Metoda porównania kosztów i

korzyści

korzyści



Stosowana w sytuacji, gdy nie można

Stosowana w sytuacji, gdy nie można

wykorzystać jednolitego miernika

wykorzystać jednolitego miernika



Zastosowanie uzależnione od

Zastosowanie uzależnione od

możliwości kwantyfikowania stopnia

możliwości kwantyfikowania stopnia

osiągnięcia założonego celu

osiągnięcia założonego celu



Wykorzystywane są jednostki fizyczne

Wykorzystywane są jednostki fizyczne

(np. stan liczebny armii, liczba porad

(np. stan liczebny armii, liczba porad

lekarskich, liczba łóżek w szpitalach)

lekarskich, liczba łóżek w szpitalach)

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

11

11

Metoda bilansowa

Metoda bilansowa



Stosuje się do badania przeszłości, jak

Stosuje się do badania przeszłości, jak

i planowania zjawisk finansowych

i planowania zjawisk finansowych



Pozwala ustalić stan równowagi i

Pozwala ustalić stan równowagi i

stopień nierównowagi badanego

stopień nierównowagi badanego

elementu rzeczywistości gospodarczej

elementu rzeczywistości gospodarczej



Zasada podwójnego zapisu (między

Zasada podwójnego zapisu (między

różnymi podmiotami, w ramach

różnymi podmiotami, w ramach

jednego podmiotu)

jednego podmiotu)

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

12

12

Metody statyczne i dynamiczne

Metody statyczne i dynamiczne



Metoda strumieniowa –

Metoda strumieniowa –

przedmiotem obserwacji są

przedmiotem obserwacji są

strumienie pieniężne przepływające

strumienie pieniężne przepływające

pomiędzy podmiotami

pomiędzy podmiotami



Metoda zasobowa –

Metoda zasobowa –

„unieruchomienie” zjawisk

„unieruchomienie” zjawisk

finansowych w czasie

finansowych w czasie



Metoda strumieniowo-zasobowa

Metoda strumieniowo-zasobowa

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

13

13

Model w nauce finansów

Model w nauce finansów



Służy zmniejszeniu stopnia

Służy zmniejszeniu stopnia

złożoności (uproszczenia) opisu

złożoności (uproszczenia) opisu

badanego zjawiska, aby je lepiej

badanego zjawiska, aby je lepiej

poznać, zbadać, zaprojektować,

poznać, zbadać, zaprojektować,

zmieniać

zmieniać



Podstawowy podział modeli:

Podstawowy podział modeli:

a)

a)

modele teoretyczne (nominalne)

modele teoretyczne (nominalne)

konstruowane w celu rozwiązania

konstruowane w celu rozwiązania

określonego problemu naukowego

określonego problemu naukowego

b)

b)

modele realne – dostatecznie podobne,

modele realne – dostatecznie podobne,

analogiczne do badanego układu

analogiczne do badanego układu

rzeczywistości, przejście od idealizacji

rzeczywistości, przejście od idealizacji

do konkretyzacji

do konkretyzacji

dr Janina Kotlińska - Kate

dr Janina Kotlińska - Kate

dra Finansów Publicznych,

dra Finansów Publicznych,

UEP

UEP

14

14

Dziękuję!

Dziękuję!