Etymologia terminu

PEDAGOGIKA

 

*PAIDAGOGOS

Gr .PAIS –chłopiec, dziecko
PAIDOS – dopełniacz
AGO –prowadzę
AGAGOS – imiesłów –prowadzący
PAIDOS + AGAGOS=PAIDAGOGOS
=PROWADZĄCY DZIECKO(CHŁOPCA)

-niewolnik w starożytnej Grecji, który

odprowadzał synów wolnych
obywateli greckich na palestrę( sens
fizyczny), później do akademii( sens
moralno – duchowy)

 

*PAIDAGOGIJA = PEDAGOGIA

-dzieło wychowania; zespół czynności

i umiejętności
wychowawczych paidagogosa

(charakter rzemieślniczy, rutynowy lub
„sztuka sztuk”)

*PAIDAGIGIKE TECHNE

-podstawowa wiedza paidagogosa
o wychowaniu, wskazówkach

postępowania

z dziećmi/młodzieżą, znajomość swego

zawodu

 

*PEDAGOGIKA

 
W językach europejskich nazwa

„pedagogika”- od „paidagogige techne”.

W rozumieniu greckim pedagogika była

refleksją na działaniem paidagogosa

(podobny status jak matematyka, logika)
 
! Pedagologia ??? ! Pedagografia???
 

S. Kunowski: „pedagogika

współczesna zatrzymuje swą
historyczną nazwę, chociaż
etymologicznie odnosi się do
wychowania dzieci”(s.27).

*HEBAGOGIKA
*ANDRAGOGIKA
*GERONTAGOGIKA

 

TERMINY POCHODNE

W PEDAGOGICE

*PEDAGOG

 
Etymologicznie od „paidagogos”
*osoba zawodowo zajmująca się wychowaniem

(teoretycy, np. twórcy systemu

wychowawczego i praktycy, np. opiekunowie)

* pracownik naukowy zajmujący się badaniami

oraz pisarstwem w dziedzinie wychowania o

oświaty

* nauczyciel

 
Pedagogami = wychowawcami dzieci byli w przeszłości”(za

R .Schulzem):

-paidagogosi;
-kapłani w starożytnym Egipcie;
-filozofowie –sofiści;
-nauczyciele wymowy( retoryki) starożytnym Rzymie;
-piastunki dzieci królewskich;
-mistrzowie fechtunku na dworach feudalnych;
-guwernerzy w domach arystokratycznych;
-mentorzy (mentor =”nauczyciel,wychowawca, mądry

doradca”)

-tutorzy(tutor =w anglosaskich kolegiach i uniwersytetach –

wychowawca paroosobowej grupy uczniów lub studentów)

-belfrowie w tradycyjnej szkole wiejskiej itp…

*PAIDEIA

całość czynności i skutków wychowania
Termin stworzony przez sofistów-oznaczał

całość wykształcenia w gramatyce,

retoryce i dialektyce ; formacja

duchowa zawierająca najwyższy

ideał kształcenia humanistycznego

Cycero gracką paideię przetłumaczył na

łaciński wyraz

humanitas = ludzkość, człowieczeństwo

*PEDOLOGIA

(gr.pais – dziecko, logos- słowa/nauka)
-nauka o dziecku, jego rozwoju

psychofizycznym, umysłowym i
moralnym

*Jozefa Joteyko- propagatorka ruchu

pedologicznego w Europie na przełomie
XIX/XX w.

*PEDEUTOLOGIA

(gr.paideutes-wychowawca,

nauczyciel)

-wiedza, nauka o nauczycielu
*Eusebietti – na przełomie XIX/XX w.

wprowadził termin;

Dzieło ”Pedagogia generale”

 
Polscy prekursorzy, pierwsi badacze:
*Jan Władysław Dawid –„miłość dusz

ludzkich”

*Zygmunt Mysłakowski– talent,

„kontaktowość”

*Stefan Szuman-takt pedagogiczny
*Mieczysław Kreutz -„zdolność sugestywna”