Rehabilitacja w

Rehabilitacja w

złamaniach nasady

złamaniach nasady

dalszej kości

dalszej kości

promieniowej

promieniowej

Natalia Prudlak, Anna Szafrańska, Marcin

Natalia Prudlak, Anna Szafrańska, Marcin

Absalon

Absalon

Złamania nasady dalszej kości

Złamania nasady dalszej kości

promieniowej należą do

promieniowej należą do

najczęstszych złamań.

najczęstszych złamań.

Częstość ich występowania wynosi 2 złamania na 1000

Częstość ich występowania wynosi 2 złamania na 1000

osób w ciągu roku co stanowi 17-20% wszystkich

osób w ciągu roku co stanowi 17-20% wszystkich

złamań.

złamań.

Najwięcej złamań ZNDKP stwierdza się u

Najwięcej złamań ZNDKP stwierdza się u

chłopców pomiędzy 12 a 14 rokiem życia oraz u

chłopców pomiędzy 12 a 14 rokiem życia oraz u

kobiet pomiędzy 60 a 69 rokiem życia, w

kobiet pomiędzy 60 a 69 rokiem życia, w

przypadku których w znaczącej większości

przypadku których w znaczącej większości

dochodzi problem występowania osteoporozy !!!

dochodzi problem występowania osteoporozy !!!

Różnorodna

morfologia

złamań,

skomplikowana

Różnorodna

morfologia

złamań,

skomplikowana

biomechanika okolicy nadgarstka a także ciągle duży

biomechanika okolicy nadgarstka a także ciągle duży

odsetek powikłań nie pozwala na ich bagatelizowanie.

odsetek powikłań nie pozwala na ich bagatelizowanie.

Dokładne oraz rzetelne badanie, dobór odpowiedniej

Dokładne oraz rzetelne badanie, dobór odpowiedniej

formy leczenia, a także „mądra” i dobrze zaplanowana

formy leczenia, a także „mądra” i dobrze zaplanowana

rehabilitacja idąca w parze z odpowiednimi etapami

rehabilitacja idąca w parze z odpowiednimi etapami

gojenia się tkanek, pozwala na znaczne ograniczanie

gojenia się tkanek, pozwala na znaczne ograniczanie

powikłań, zmniejsza ryzyko upośledzenie ręki oraz

powikłań, zmniejsza ryzyko upośledzenie ręki oraz

poprawia jej funkcje.

poprawia jej funkcje.

Urazy

powodujące

złamania

śródstawowe

Urazy

powodujące

złamania

śródstawowe

charakteryzują się dużą energią, są więc związane z

charakteryzują się dużą energią, są więc związane z

wypadkami

komunikacyjnymi,

upadkami

z

wypadkami

komunikacyjnymi,

upadkami

z

wysokości,

urazami

sportowymi.

Złamania

wysokości,

urazami

sportowymi.

Złamania

pozastawowe są zwykle wynikiem upadku o

pozastawowe są zwykle wynikiem upadku o

stosunkowo niskiej energii, która jednak przewyższa

stosunkowo niskiej energii, która jednak przewyższa

wytrzymałość osłabionej kości. Leczenie tych złamań

wytrzymałość osłabionej kości. Leczenie tych złamań

wymaga odtworzenia prawidłowych stosunków

wymaga odtworzenia prawidłowych stosunków

anatomicznych kości promieniowej, a w przypadku

anatomicznych kości promieniowej, a w przypadku

złamań wewnątrzstawowych anatomicznej repozycji

złamań wewnątrzstawowych anatomicznej repozycji

powierzchni stawowej.

powierzchni stawowej.

Zachodzi więc fundamentalne pytanie czy

Zachodzi więc fundamentalne pytanie czy

stwierdzenie Abrahama Collesa z 1814 roku:

stwierdzenie Abrahama Collesa z 1814 roku:

„Po pewnym czasie od uzyskania zrostu, mimo

„Po pewnym czasie od uzyskania zrostu, mimo

przetrwałego zniekształcenia, nastąpi całkowity

przetrwałego zniekształcenia, nastąpi całkowity

powrót

ruchomości

bez

dolegliwości

powrót

ruchomości

bez

dolegliwości

bólowych...” , jest zgodne z prawdą?

bólowych...” , jest zgodne z prawdą?

Idealne odtworzenie anatomii nadgarstka sprzed

Idealne odtworzenie anatomii nadgarstka sprzed

urazu jest bardzo trudne a to ze względu na bardzo

urazu jest bardzo trudne a to ze względu na bardzo

złożoną mechanikę danego stawu. Wyróżnia się

złożoną mechanikę danego stawu. Wyróżnia się

złamania kości promieniowej:

złamania kości promieniowej:



wyprostne typu Collesa (złamanie kości

wyprostne typu Collesa (złamanie kości

promieniowej tak zwane loco typico) z

promieniowej tak zwane loco typico) z

przemieszczeniem fragmentów złamania w kierunku

przemieszczeniem fragmentów złamania w kierunku

grzbietu dłoni (zniekształcenie „widelcowate” )

grzbietu dłoni (zniekształcenie „widelcowate” )



zgięciowe typu Smitha z przesunięciem odłamów w

zgięciowe typu Smitha z przesunięciem odłamów w

kierunku dłoniowym, nazwane tak, ponieważ

kierunku dłoniowym, nazwane tak, ponieważ

upadek miał miejsce na rękę zgiętą dłoniowo w

upadek miał miejsce na rękę zgiętą dłoniowo w

nadgarstku.

nadgarstku.

Zniekształcenie bagnetowate to nazwa promieniowego

Zniekształcenie bagnetowate to nazwa promieniowego

przesunięcia odłamu.

przesunięcia odłamu.

Wśród urazów dodatkowych często występują

Wśród urazów dodatkowych często występują

złamania kości nadgarstka zwłaszcza kości

złamania kości nadgarstka zwłaszcza kości

łódeczkowatej, wśród innych należy wymienić:

łódeczkowatej, wśród innych należy wymienić:



uszkodzenie kompleksu chrząstki trójkątnej,

uszkodzenie kompleksu chrząstki trójkątnej,



uszkodzenia stawu promieniowo

uszkodzenia stawu promieniowo

nadgarstkowego,

nadgarstkowego,



uszkodzenie więzadeł łodeczkowato-

uszkodzenie więzadeł łodeczkowato-

księżycowatych

księżycowatych



uszkodzenie więzadeł księżycowato-

uszkodzenie więzadeł księżycowato-

trójgraniastych.

trójgraniastych.

Metody leczenia:

Metody leczenia:



unieruchomienie w

unieruchomienie w

opatrunku gipsowym

opatrunku gipsowym



zamknięte nastawienie

zamknięte nastawienie

złamania i

złamania i

unieruchomienie

unieruchomienie



przezskórną stabilizację

przezskórną stabilizację

drutami Kirschnera

drutami Kirschnera



zespolenia zewnętrzne

zespolenia zewnętrzne



otwarte nastawienie

otwarte nastawienie

złamania

złamania



stabilizację z

stabilizację z

wykorzystaniem płytek

wykorzystaniem płytek

metalowych

metalowych

PLANOWANIE

PLANOWANIE

FIZJOTERAPII

FIZJOTERAPII



Planowanie procesu fizjoterapii powinniśmy

Planowanie procesu fizjoterapii powinniśmy

rozpocząć przede wszystkim od solidnego badania

rozpocząć przede wszystkim od solidnego badania

fizjoterapeutycznego tj. wywiadu, ewentualnej oceny

fizjoterapeutycznego tj. wywiadu, ewentualnej oceny

zdjęć rentgenowskich, oglądania i badania

zdjęć rentgenowskich, oglądania i badania

palpacyjnego a także określenie ruchomości czynnej

palpacyjnego a także określenie ruchomości czynnej

i biernej stawów.

i biernej stawów.



Bardzo ważnym jest aby w wywiadzie

Bardzo ważnym jest aby w wywiadzie

uwzględnić datę urazu i operacji oraz

uwzględnić datę urazu i operacji oraz

ewentualne powikłania np. wielokrotne

ewentualne powikłania np. wielokrotne

repozycje. Istotnym czynnikiem jest tutaj

repozycje. Istotnym czynnikiem jest tutaj

informacja czy pacjent ma bądź miał nasilone

informacja czy pacjent ma bądź miał nasilone

bóle gdyż są one głównym czynnikiem

bóle gdyż są one głównym czynnikiem

wywołującym dystrofię współczulną

wywołującym dystrofię współczulną

( Zespół

( Zespół

Sudecka

Sudecka

)

)

Badanie dotykiem oraz

Badanie dotykiem oraz

oglądanie daje nam obraz

oglądanie daje nam obraz



stanu obrzęku dłoni i palców

stanu obrzęku dłoni i palców



koloru skóry

koloru skóry



temperatury

temperatury



czucia

czucia



wydzielania potu

wydzielania potu



wzrostu włosów

wzrostu włosów



otworów wokół prętów (muszą być

otworów wokół prętów (muszą być

niezmienione zapalnie)

niezmienione zapalnie)



stanu i przesuwalności blizny

stanu i przesuwalności blizny

W badaniu ruchomości biernej i

W badaniu ruchomości biernej i

czynnej sprawdzamy ruchy pod

czynnej sprawdzamy ruchy pod

względem jakości , zakresu oraz

względem jakości , zakresu oraz

bólu.

bólu.



zaciskanie pięści oraz inne czynnościowe (np.

zaciskanie pięści oraz inne czynnościowe (np.

chwyt pensetowy, hakowy i inne)

chwyt pensetowy, hakowy i inne)



prostowanie palców

prostowanie palców



zginanie i prostowanie kciuka

zginanie i prostowanie kciuka

(

(

OSTROŻNIE!!! -

OSTROŻNIE!!! -

ścięgno prostownika

ścięgno prostownika

kciuka przebiega obok tuberculum w okolicy

kciuka przebiega obok tuberculum w okolicy

złamania, przez co może ono podczas

złamania, przez co może ono podczas

maksymalnego zginania lub ruchów przeciwko

maksymalnego zginania lub ruchów przeciwko

oporowi narazić na powtórne złamanie )

oporowi narazić na powtórne złamanie )



pronacja, supinacja

pronacja, supinacja



ruchomość stawu barkowego i łokciowego

ruchomość stawu barkowego i łokciowego

I ETAP FIZJOTERAPII

I ETAP FIZJOTERAPII

W pierwszej fazie

W pierwszej fazie

fizjoterapii celem

fizjoterapii celem

jest :

jest :

A) ZMNIEJSZENIE OBRZĘKU

A) ZMNIEJSZENIE OBRZĘKU

B) UTRZYMANIE PEŁENJ

B) UTRZYMANIE PEŁENJ

RUCHOMOŚCI W

RUCHOMOŚCI W

STAWACH

STAWACH

C) LECZENIE

C) LECZENIE

EWENTUALNYCH

EWENTUALNYCH

PRZYKURCZY

PRZYKURCZY

D) UZYKANIE PRONACJI I

D) UZYKANIE PRONACJI I

SUPNIACJI W STAWIE

SUPNIACJI W STAWIE

E) ĆWICZENIE CZYNNOŚCI

E) ĆWICZENIE CZYNNOŚCI

CODZIENNYCH

CODZIENNYCH

F) EDUKACJA PACJENTA

F) EDUKACJA PACJENTA

II ETAP FIZJOTERAPII

II ETAP FIZJOTERAPII

W drugim etapie fizjoterapii (po około 7

W drugim etapie fizjoterapii (po około 7

tygodniach ) naszym celem jest możliwie jak

tygodniach ) naszym celem jest możliwie jak

najpełniejsze przywrócenie sprawności ręki.

najpełniejsze przywrócenie sprawności ręki.

Dążymy do osiągnięcia:

Dążymy do osiągnięcia:



pełnej ruchomości wszystkich stawów

pełnej ruchomości wszystkich stawów



optymalnej stabilności i siły mięśni

optymalnej stabilności i siły mięśni

przedramienia

przedramienia



koordynacji i zręczności

koordynacji i zręczności



pełnego obciążenia wszystkich struktur

pełnego obciążenia wszystkich struktur



elastyczności oraz gładkości blizny

elastyczności oraz gładkości blizny

W czasie badania w tym etapie najczęstszym

W czasie badania w tym etapie najczęstszym

problemem jest ruchomość w stawie

problemem jest ruchomość w stawie

nadgarstkowym. Aby go uruchomić

nadgarstkowym. Aby go uruchomić

wykonujemy:

wykonujemy:



lekkie trakcje

lekkie trakcje



delikatne rozciąganie nadgarstka w

delikatne rozciąganie nadgarstka w

kierunku: dłoniowym, grzbietowym,

kierunku: dłoniowym, grzbietowym,

promieniowym oraz łokciowym

promieniowym oraz łokciowym



lekkie mobilizacje w stawach ręki oraz w

lekkie mobilizacje w stawach ręki oraz w

nadgarstku

nadgarstku

Poprawiamy także elastyczność stawu oraz

Poprawiamy także elastyczność stawu oraz

zdolność do rozciągania skróconych i

zdolność do rozciągania skróconych i

zlepionych mięśni w obszarze grzbietowej i

zlepionych mięśni w obszarze grzbietowej i

dłoniowej części przedramienia:

dłoniowej części przedramienia:



rozciąganie poprzeczne i podłużne

rozciąganie poprzeczne i podłużne



czynnościowe leczenie tkanek miękkich

czynnościowe leczenie tkanek miękkich



techniki PNF: trzymanie - rozluźnianie,

techniki PNF: trzymanie - rozluźnianie,

napinanie -rozluźnianie, agonistyczna inwersja

napinanie -rozluźnianie, agonistyczna inwersja

Pracujemy także nad wzmocnieniem mięśni

Pracujemy także nad wzmocnieniem mięśni

oraz opracowujemy bliznę poprzez różne

oraz opracowujemy bliznę poprzez różne

techniki mobilizacji tkanek miękkich oraz

techniki mobilizacji tkanek miękkich oraz

masażu.

masażu.

Bardzo istotną częścią programu

Bardzo istotną częścią programu

fizjoterapii jest odbudowa funkcji

fizjoterapii jest odbudowa funkcji

podporowej nadgarstka którą poprawić

podporowej nadgarstka którą poprawić

można poprzez ćwiczenia:

można poprzez ćwiczenia:



na czworaka

na czworaka



w pozycji stojącej z podparciem na stole

w pozycji stojącej z podparciem na stole

lub o ścianę

lub o ścianę



torowania procesów ruchowych

torowania procesów ruchowych



poprawy kontroli proprioceptywnej

poprawy kontroli proprioceptywnej



ćwiczenie czynne z oporem

ćwiczenie czynne z oporem



ćw. koncentryczne oraz

ćw. koncentryczne oraz

ekscentryczne

ekscentryczne



ćwiczenia w zamkniętych

ćwiczenia w zamkniętych

łańcuchach kinematycznych

łańcuchach kinematycznych

Wykorzystujemy do tego

Wykorzystujemy do tego

różnego rodzaju przybory

różnego rodzaju przybory

tj.: ciężarki, piłki, laski,

tj.: ciężarki, piłki, laski,

drążki, taśmę thera band.

drążki, taśmę thera band.



ćw. czynności

ćw. czynności

funkcjonalnych, związanych

funkcjonalnych, związanych

z pracą zawodową

z pracą zawodową

wykonywaną przez pacjenta.

wykonywaną przez pacjenta.

Istotnym elementem tego etapu fizjoterapii jest

Istotnym elementem tego etapu fizjoterapii jest

ćwiczenie kontrolowanych ruchów barku oraz

ćwiczenie kontrolowanych ruchów barku oraz

stawu łokciowego. W momencie uzyskania pełnej

stawu łokciowego. W momencie uzyskania pełnej

ruchomości stawów wprowadzamy:

ruchomości stawów wprowadzamy:

FIZYKOTERAPIA

FIZYKOTERAPIA

W trakcie leczenia celem

W trakcie leczenia celem

fizykoterapii jest

fizykoterapii jest

złagodzenie bólu,

złagodzenie bólu,

wzmocnienie, poprawa

wzmocnienie, poprawa

ukrwienia oraz

ukrwienia oraz

napięcia mięśni.

napięcia mięśni.

Wykorzystujemy:

Wykorzystujemy:



worki z lodem

worki z lodem



zimne lub ciepłe okłady

zimne lub ciepłe okłady



kąpiele

kąpiele



elektroterapie oraz

elektroterapie oraz

ultradźwięki

ultradźwięki

ZESPÓŁ SUDECKA JAKO GROŹNE

ZESPÓŁ SUDECKA JAKO GROŹNE

POWIKŁANIE ZŁAMANIA NASADY

POWIKŁANIE ZŁAMANIA NASADY

DALSZEJ KOŚCI PROMIENIOWEJ

DALSZEJ KOŚCI PROMIENIOWEJ

Choroba spowodowana jest nadmierna reakcją

Choroba spowodowana jest nadmierna reakcją

wegetatywnego układu nerwowego - w tym

wegetatywnego układu nerwowego - w tym

wypadku układu współczulnego. Dochodzi

wypadku układu współczulnego. Dochodzi

wówczas do upośledzenia ukrwienia ręki,

wówczas do upośledzenia ukrwienia ręki,

wzmożenia napięcia mięśniowego oraz z

wzmożenia napięcia mięśniowego oraz z

czasem do zrostów torebki stawowej.

czasem do zrostów torebki stawowej.

Przyczyną tej dysregulacji układu

Przyczyną tej dysregulacji układu

wegetatywnego są najczęściej:

wegetatywnego są najczęściej:



silne bóle, np. po wielokrotnych próbach

silne bóle, np. po wielokrotnych próbach

repozycji

repozycji



zbyt ściśle założony opatrunek gipsowy

zbyt ściśle założony opatrunek gipsowy



nasilenie lęku i niepewność pacjenta

nasilenie lęku i niepewność pacjenta

Objawy Zespołu Sudecka

Objawy Zespołu Sudecka



obrzmienie ręki i

obrzmienie ręki i

palców

palców



silne rozlane bóle w

silne rozlane bóle w

obszarze całej dłoni

obszarze całej dłoni



uczucie ściskania w

uczucie ściskania w

obszarze dłoni i

obszarze dłoni i

przedramienia

przedramienia



czerwono-białe

czerwono-białe

plamiste zabarwienie

plamiste zabarwienie

skóry

skóry



silne wydzielanie potu

silne wydzielanie potu

Pierwszym i najważniejszym celem leczenia

Pierwszym i najważniejszym celem leczenia

jest wówczas zmniejszenie bólu

jest wówczas zmniejszenie bólu

Zaleca się również :

Zaleca się również :



rozciąganie i naciskanie na rękę i palce

rozciąganie i naciskanie na rękę i palce



drenaż limfatyczny

drenaż limfatyczny



kąpiel reki w chłodnej lub letniej wodzie

kąpiel reki w chłodnej lub letniej wodzie



uniesienie kończyny

uniesienie kończyny



rozciąganie

rozciąganie



delikatna i bezbolesna mobilizacja stawów

delikatna i bezbolesna mobilizacja stawów

INNE POWIKŁANIA

INNE POWIKŁANIA

Wśród innych powikłań występują tzw.

Wśród innych powikłań występują tzw.

powikłania wczesne czyli: neuropatie

powikłania wczesne czyli: neuropatie

nerwu pośrodkowego oraz utrata

nerwu pośrodkowego oraz utrata

repozycji. Wyróżniamy także

repozycji. Wyróżniamy także

powikłania późne, do których

powikłania późne, do których

zaliczamy:

zaliczamy:



brak odpowiedniego zrostu kostnego

brak odpowiedniego zrostu kostnego



zespół cieśni nadgarstka

zespół cieśni nadgarstka



zmiany zwyrodnieniowe nadgarstka

zmiany zwyrodnieniowe nadgarstka

oraz jego niestabilność.

oraz jego niestabilność.

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

Każdy terapeuta powinien mieć świadomość tego,

Każdy terapeuta powinien mieć świadomość tego,

iż leczenie złamań dystalnych kości promieniowej

iż leczenie złamań dystalnych kości promieniowej

obejmuje nie tylko przywrócenie sprawności ręki

obejmuje nie tylko przywrócenie sprawności ręki

niezbędnych w życiu codziennym czy zawodowym,

niezbędnych w życiu codziennym czy zawodowym,

ale również zapobieganie odruchowej dystrofii

ale również zapobieganie odruchowej dystrofii

współczulnej ( Zespół Sudecka) oraz innych

współczulnej ( Zespół Sudecka) oraz innych

powikłań. Tak więc pierwsze objawy dystrofii

powikłań. Tak więc pierwsze objawy dystrofii

współczulnej powinny być rozpoznane od razu a

współczulnej powinny być rozpoznane od razu a

terapia odpowiednio dopasowana i poszerzona o

terapia odpowiednio dopasowana i poszerzona o

leczenie farmakologiczne. Leczenie więc wymaga

leczenie farmakologiczne. Leczenie więc wymaga

gruntownej znajomości anatomii, dokładnego

gruntownej znajomości anatomii, dokładnego

badania i rzetelnego leczenia wszystkich objętych

badania i rzetelnego leczenia wszystkich objętych

procesem chorobowym tkanek.

procesem chorobowym tkanek.