NIENOWOTWOROWE

NIENOWOTWOROWE

CHOROBY JELIT

CHOROBY JELIT

A/ Choroby jelita cienkiego

A/ Choroby jelita cienkiego

•

Uchyłki

Uchyłki

•

Choroba Leśniowskiego-Crona

Choroba Leśniowskiego-Crona

•

Przetoki jelitowe

Przetoki jelitowe

•

Ostra niedrożność naczyń

Ostra niedrożność naczyń

krezki

krezki

•

Nowotwory niezłośliwe

Nowotwory niezłośliwe

UCHYŁKI

UCHYŁKI

•

Uchyłek Meckela

Uchyłek Meckela

–

2% populacji, tylko 4% z nich

2% populacji, tylko 4% z nich

daje objawy (krwawienie,

daje objawy (krwawienie,

niedrożność, zapalenie)

niedrożność, zapalenie)

•

Uchyłki nabyte

Uchyłki nabyte

–

Najczęściej rzekome i mnogie, u

Najczęściej rzekome i mnogie, u

ludzi

ludzi

po 60 roku życia

po 60 roku życia

OSTRA NIEDROŻNOŚĆ

OSTRA NIEDROŻNOŚĆ

NACZYŃ KREZKI

NACZYŃ KREZKI

•

Objawy:

Objawy:

silny, rozlany ból,

silny, rozlany ból,

krwawienie jawne lub ukryte,

krwawienie jawne lub ukryte,

początkowo nieznaczne objawy

początkowo nieznaczne objawy

przedmiotowe, wykrycie zmian w

przedmiotowe, wykrycie zmian w

czasie operacji

czasie operacji

•

Przyczyny:

Przyczyny:

zator tętnicy

zator tętnicy

krezkowej górnej, zakrzep w

krezkowej górnej, zakrzep w

żyłach krezkowych

żyłach krezkowych

NOWOTWORY

NOWOTWORY

NIEZŁOŚLIWE

NIEZŁOŚLIWE

•

Polipy rzadkie w jelicie cienkim

Polipy rzadkie w jelicie cienkim

•

Mogą występować jako zespoły

Mogą występować jako zespoły

polipowatości przewodu

polipowatości przewodu

pokarmowego (zespół Peutz-

pokarmowego (zespół Peutz-

Jeghersa)

Jeghersa)

•

Zespół Gardnera – polipowatość

Zespół Gardnera – polipowatość

dziedziczna z kostniakami,

dziedziczna z kostniakami,

torbielami

torbielami

i włókniakami

i włókniakami

•

Mianem

Mianem

niedrożności jelit

niedrożności jelit

określamy

określamy

stan chorobowy, którego istotą jest

stan chorobowy, którego istotą jest

zaburzenie lub zahamowanie jednej z

zaburzenie lub zahamowanie jednej z

funkcji – fizjologicznego przesuwania

funkcji – fizjologicznego przesuwania

się treści pokarmowej w świetle

się treści pokarmowej w świetle

jelita w kierunku obwodowym, z

jelita w kierunku obwodowym, z

powodu powstania zewnętrznej lub

powodu powstania zewnętrznej lub

wewnętrznej przeszkody zarówno w

wewnętrznej przeszkody zarówno w

jelicie cienkim, jak i grubym

jelicie cienkim, jak i grubym

PODZIAŁ

PODZIAŁ

NIEDROŻNOŚCI

NIEDROŻNOŚCI

JELIT

JELIT

•

Mechaniczna (zaporowa)

Mechaniczna (zaporowa)

•

Dynamiczna (czynnościowa)

Dynamiczna (czynnościowa)

NIEDROŻNOŚĆ MECHANICZNĄ JELIT

NIEDROŻNOŚĆ MECHANICZNĄ JELIT

(

(

ILEUS MECHANICUS

ILEUS MECHANICUS

) DZIELIMY W

) DZIELIMY W

ZALEŻNOŚCI OD:

ZALEŻNOŚCI OD:

•

przebiegu choroby

przebiegu choroby

•

wysokości

wysokości

umiejscowionej

umiejscowionej

przeszkody

przeszkody

•

przyczyny niedrożności

przyczyny niedrożności

•

Z uwagi na przebieg choroby

Z uwagi na przebieg choroby

wyróżniamy niedrożność

wyróżniamy niedrożność

ostrą

ostrą

i

i

przewlekłą

przewlekłą

•

Biorąc pod uwagę poziom

Biorąc pod uwagę poziom

umiejscowienia przeszkody,

umiejscowienia przeszkody,

rozróżniamy niedrożność

rozróżniamy niedrożność

wysoką

wysoką

(jelito cienkie) i

(jelito cienkie) i

niską

niską

(jelito grube)

(jelito grube)

PRZYCZYNY NIEDROŻNOŚCI

PRZYCZYNY NIEDROŻNOŚCI

MECHANICZNEJ –

MECHANICZNEJ –

ZEWNĘTRZNE

ZEWNĘTRZNE

•

Zrosty pooperacyjne

Zrosty pooperacyjne

•

Rak

Rak

•

Przepuklina zewnętrzna lub wewnętrzna

Przepuklina zewnętrzna lub wewnętrzna

•

Rozsiew raka do jamy otrzewnej (

Rozsiew raka do jamy otrzewnej (

carcinomatosis

carcinomatosis

peritonei

peritonei

)

)

•

Skręt jelit samoistny, spowodowany przez zrosty

Skręt jelit samoistny, spowodowany przez zrosty

lub wadę wrodzoną

lub wadę wrodzoną

•

Opór wewnątrzotrzewnowy: guz, ropień,

Opór wewnątrzotrzewnowy: guz, ropień,

zdwojenie torbieli

zdwojenie torbieli

•

Niedokonany zwrot jelit

Niedokonany zwrot jelit

•

Trzustka obrączkowata

Trzustka obrączkowata

•

Uchyłek Meckela

Uchyłek Meckela

•

Ucisk tętnic krezkowych (zespół tętnicy

Ucisk tętnic krezkowych (zespół tętnicy

krezkowej górnej)

krezkowej górnej)

PRZYCZYNY NIEDROŻNOŚCI

PRZYCZYNY NIEDROŻNOŚCI

MECHANICZNEJ

MECHANICZNEJ

UMIEJSCOWIONE W ŚCIANIE I ŚWIETLE

UMIEJSCOWIONE W ŚCIANIE I ŚWIETLE

JELITA

JELITA

•

Rak

Rak

•

Zwężenie: wrodzone, pourazowe, odcinkowe zapalenie jelit,

Zwężenie: wrodzone, pourazowe, odcinkowe zapalenie jelit,

napromieniowanie, gruźlica, powiększenie węzłów

napromieniowanie, gruźlica, powiększenie węzłów

chłonnych,

chłonnych,

endometriosis

endometriosis

•

Krwiak: uraz, antykoagulanty, hemofilia

Krwiak: uraz, antykoagulanty, hemofilia

•

Zapalenie uchyłków

Zapalenie uchyłków

•

Wgłobienie (tkanka limfoidalna u dzieci, rak u dorosłych)

Wgłobienie (tkanka limfoidalna u dzieci, rak u dorosłych)

•

Przetoka jelitowa (odbyt sztuczny: zwężenie, obrzęk,

Przetoka jelitowa (odbyt sztuczny: zwężenie, obrzęk,

owrzodzenie)

owrzodzenie)

•

Polip

Polip

•

Wrodzone zarośnięcie lub przegroda

Wrodzone zarośnięcie lub przegroda

•

Zarośnięcie odbytu

Zarośnięcie odbytu

•

Smółka

Smółka

•

Niedrożność wywołana kamieniem żółciowym

Niedrożność wywołana kamieniem żółciowym

•

Bezoary, ciała obce

Bezoary, ciała obce

•

Kamienie kałowe

Kamienie kałowe

UMIEJSCOWIENIE I CZĘSTOŚĆ

UMIEJSCOWIENIE I CZĘSTOŚĆ

WYSTĘPOWANIA

WYSTĘPOWANIA

POSZCZEGÓLNYCH POSTACI

POSZCZEGÓLNYCH POSTACI

NIEDROŻNOŚCI

NIEDROŻNOŚCI

•

Jelito cienkie –

Jelito cienkie –

70%

70%

–

Strangulacja –75%

Strangulacja –75%

–

Obturacja – 25%

Obturacja – 25%

•

Jelito grube – 30%

Jelito grube – 30%

–

Strangulacja –25%

Strangulacja –25%

–

Obturacja – 75%

Obturacja – 75%

NIEDROŻNOŚĆ

NIEDROŻNOŚĆ

DYNAMICZNA –

DYNAMICZNA –

CZYNNOŚCIOWA

CZYNNOŚCIOWA

•

Postać

Postać

porażenna

porażenna

(

(

ileus paralyticus

ileus paralyticus

)

)

•

Postać

Postać

kurczowa

kurczowa

(

(

ileus spasticus

ileus spasticus

)

)

PRZYCZYNY NIEDROŻNOŚCI

PRZYCZYNY NIEDROŻNOŚCI

DYNAMICZNEJ

DYNAMICZNEJ

(CZYNNOŚCIOWEJ)

(CZYNNOŚCIOWEJ)

WEWNĄTRZOTRZEWNOWE

WEWNĄTRZOTRZEWNOWE

•

Zapalenie, zakażenie, zapalenie wyrostka

Zapalenie, zakażenie, zapalenie wyrostka

robaczkowego, zapalenie pęcherzyka żółciowego,

robaczkowego, zapalenie pęcherzyka żółciowego,

trzustki itd.

trzustki itd.

•

Zapalenie otrzewnej: bakteryjne (przedziurawienie

Zapalenie otrzewnej: bakteryjne (przedziurawienie

jelita), chemiczne (żółć, sok trzustkowy, sok

jelita), chemiczne (żółć, sok trzustkowy, sok

żołądkowy)

żołądkowy)

•

Rozejście się rany

Rozejście się rany

•

Zator krezki tętniczy

Zator krezki tętniczy

•

Zakrzep krezki żylny, tętniczy

Zakrzep krezki żylny, tętniczy

•

Niedokrwienie krezki, wstrząs, niewydolność mięśnia

Niedokrwienie krezki, wstrząs, niewydolność mięśnia

sercowego, leki wazopresyjne

sercowego, leki wazopresyjne

•

Tępy uraz

Tępy uraz

•

Rozdęcie pęcherza moczowego

Rozdęcie pęcherza moczowego

•

Rozstrzeń żołądka

Rozstrzeń żołądka

•

Choroba Hirschprunga

Choroba Hirschprunga

•

Zespół pokoarktacyjny: zapalenie tętnic krezki

Zespół pokoarktacyjny: zapalenie tętnic krezki

PRZYCZYNY NIEDROŻNOŚCI

PRZYCZYNY NIEDROŻNOŚCI

DYNAMICZNEJ

DYNAMICZNEJ

(CZYNNOŚCIOWEJ)

(CZYNNOŚCIOWEJ)

POZAOTRZEWNOWE

POZAOTRZEWNOWE

•

Zakażenie: odmiedniczkowe zapalenie nerek,

Zakażenie: odmiedniczkowe zapalenie nerek,

ropień

ropień

•

Kamica moczowodowa lub niedrożność moczowodu

Kamica moczowodowa lub niedrożność moczowodu

•

Złamanie kręgosłupa: lędźwiowego, piersiowego

Złamanie kręgosłupa: lędźwiowego, piersiowego

•

Złamanie miednicy

Złamanie miednicy

•

Ośrodkowy układ nerwowy: uraz, guz

Ośrodkowy układ nerwowy: uraz, guz

•

Krwiak: uraz, antykoagulanty, hemofilia

Krwiak: uraz, antykoagulanty, hemofilia

•

Guz: pierwotny (mięsak, chłoniak) lub przerzutowy

Guz: pierwotny (mięsak, chłoniak) lub przerzutowy

•

Zadzierzgnięcie powrózka nasiennego, skręt jądra

Zadzierzgnięcie powrózka nasiennego, skręt jądra

PRZYCZYNY NIEDROŻNOŚCI

PRZYCZYNY NIEDROŻNOŚCI

DYNAMICZNEJ

DYNAMICZNEJ

(CZYNNOŚCIOWEJ)

(CZYNNOŚCIOWEJ)

UKŁADOWE

UKŁADOWE

•

Hipokaliemia

Hipokaliemia

•

Hiponatremia

Hiponatremia

•

Leki: blokujące zwoje, antycholinergiczne

Leki: blokujące zwoje, antycholinergiczne

•

Rozedma

Rozedma

•

Mocznica

Mocznica

•

Kwasica cukrzycowa, neuropatia

Kwasica cukrzycowa, neuropatia

•

Kolka w przebiegu zatrucia

Kolka w przebiegu zatrucia

•

Porfiria

Porfiria

•

Posocznica

Posocznica

•

Zapalenie płuc, zwłaszcza dolnych płatów

Zapalenie płuc, zwłaszcza dolnych płatów

•

Zator tętnicy płucnej

Zator tętnicy płucnej

•

Ropniak

Ropniak

•

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

OBJAWY I

OBJAWY I

ROZPOZNANIE

ROZPOZNANIE

•

Bóle

Bóle

•

Wymioty

Wymioty

•

Zatrzymanie gazów i

Zatrzymanie gazów i

stolca

stolca

•

Wzdęcie brzucha

Wzdęcie brzucha

•

Zaburzenia perystaltyki

Zaburzenia perystaltyki

jelit

jelit

GDY STWIERDZAMY OBJAWY

GDY STWIERDZAMY OBJAWY

MECHANICZNEJ NIEDROŻNOŚCI

MECHANICZNEJ NIEDROŻNOŚCI

JELIT, NIE MOŻEMY ZAPOMNIEĆ

JELIT, NIE MOŻEMY ZAPOMNIEĆ

O:

O:

•

Zwróceniu uwagi na obecność

Zwróceniu uwagi na obecność

blizn pooperacyjnych (zrosty w

blizn pooperacyjnych (zrosty w

jamie brzusznej)

jamie brzusznej)

•

Uwięźniętej przepuklinie

Uwięźniętej przepuklinie

•

Badaniu

Badaniu

per rectum

per rectum

(rak)

(rak)

RÓŻNICOWANIE

RÓŻNICOWANIE

NIEDROŻNOŚCI WYSOKIEJ I

NIEDROŻNOŚCI WYSOKIEJ I

NISKIEJ

NISKIEJ

Niedrożność wysoka

Niedrożność wysoka

(jelito cienkie)

(jelito cienkie)

•

W wywiadzie często

W wywiadzie często

laparotomia (zrosty)

laparotomia (zrosty)

•

Nagły początek

Nagły początek

•

Wiek młodzieńczy lub średni

Wiek młodzieńczy lub średni

•

Wczesne wymioty

Wczesne wymioty

•

Wczesne zaburzenia

Wczesne zaburzenia

ogólnoustrojowe (wstrząs

ogólnoustrojowe (wstrząs

septyczny)

septyczny)

•

„

„

Stojąca pętla”,

Stojąca pętla”,

ograniczone wzdęcie

ograniczone wzdęcie

brzucha

brzucha

•

Rtg: wzdęcie i poziomy

Rtg: wzdęcie i poziomy

płynu w obrębie jelita

płynu w obrębie jelita

cienkiego

cienkiego

•

W pierwszym okresie gazy i

W pierwszym okresie gazy i

stolec mogą odchodzić

stolec mogą odchodzić

Niedrożność niska

Niedrożność niska

(jelito grube)

(jelito grube)

•

Wywiad nowotworowy

Wywiad nowotworowy

•

Stopniowe narastanie

Stopniowe narastanie

objawów (z wyjątkiem

objawów (z wyjątkiem

skrętu okrężnicy esowatej)

skrętu okrężnicy esowatej)

•

Wiek starszy

Wiek starszy

•

Późne wymioty

Późne wymioty

•

Zaburzenia ogólnoustrojowe

Zaburzenia ogólnoustrojowe

pojawiają się późno

pojawiają się późno

•

„

„

Stawianie się jelit”,

Stawianie się jelit”,

wzdęcia obejmują cały

wzdęcia obejmują cały

brzuch

brzuch

•

Rtg: przedzwężeniowe

Rtg: przedzwężeniowe

poszerzenie okrężnicy,

poszerzenie okrężnicy,

poziomy płynu w jelicie

poziomy płynu w jelicie

cienkim pojawiają się

cienkim pojawiają się

później

później

•

Od początku zatrzymanie

Od początku zatrzymanie

gazów i stolca

gazów i stolca

LECZENIE NIEDROŻNOŚCI

LECZENIE NIEDROŻNOŚCI

JELIT

JELIT

•

Wprowadzenie sondy żołądkowej i stałe

Wprowadzenie sondy żołądkowej i stałe

odsysanie zalegającej toksycznej treści i gazów

odsysanie zalegającej toksycznej treści i gazów

•

Wyrównywanie zaburzeń wodno-elektrolitowych

Wyrównywanie zaburzeń wodno-elektrolitowych

i gospodarki kwasowo-zasadowej przez dożylne

i gospodarki kwasowo-zasadowej przez dożylne

przetaczanie płynów o odpowiednim składzie

przetaczanie płynów o odpowiednim składzie

•

Zabezpieczenie potrzeb energetycznych ustroju

Zabezpieczenie potrzeb energetycznych ustroju

za pomocą dożylnych wlewów roztworu glukozy

za pomocą dożylnych wlewów roztworu glukozy

•

Zwalczanie zakażenia i niebezpieczeństwa

Zwalczanie zakażenia i niebezpieczeństwa

wstrząsu septycznego za pomocą antybiotyków

wstrząsu septycznego za pomocą antybiotyków

o szerokim spektrum

o szerokim spektrum

Zasadniczym celem operacji jest

Zasadniczym celem operacji jest

usunięcie przyczyny niedrożności.

usunięcie przyczyny niedrożności.

Zabieg operacyjny może więc

Zabieg operacyjny może więc

polegać na:

polegać na:

•

operacji uwięźniętej przepukliny

operacji uwięźniętej przepukliny

•

wycięciu zrostu

wycięciu zrostu

•

wycięciu pętli jelita (gdy wykazuje cechy

wycięciu pętli jelita (gdy wykazuje cechy

niedokrwienia lub już uległa martwicy)

niedokrwienia lub już uległa martwicy)

•

wytworzeniu odbarczającej przetoki

wytworzeniu odbarczającej przetoki

powyżej raka jelita grubego (kolostomia

powyżej raka jelita grubego (kolostomia

dwulufowa, operacja doszczętna w

dwulufowa, operacja doszczętna w

przypadkach możliwych

przypadkach możliwych

do wykonania tej operacji jednoczasowo)

do wykonania tej operacji jednoczasowo)

•

wykonaniu zespolenia omijającego,

wykonaniu zespolenia omijającego,

gdy nowotwór jest nieoperacyjny

gdy nowotwór jest nieoperacyjny

NIENOWOTWOROWE

NIENOWOTWOROWE

CHOROBY JELIT

CHOROBY JELIT

B/ jelito grube

B/ jelito grube

•

Wrzodziejące zapalenie jelita

Wrzodziejące zapalenie jelita

grubego

grubego

•

Choroba Leśniowskiego-Crohna

Choroba Leśniowskiego-Crohna

•

Polipy

Polipy

•

Uchyłkowatość

Uchyłkowatość

•

Zapalenie wyrostka robaczkowego

Zapalenie wyrostka robaczkowego

NIESWOISTE CHOROBY

NIESWOISTE CHOROBY

ZAPALNE JELITA GRUBEGO

ZAPALNE JELITA GRUBEGO

•

Wrzodziejące zapalenie jelita

Wrzodziejące zapalenie jelita

grubego (

grubego (

colitis ulcerosa

colitis ulcerosa

)

)

•

Choroba Leśniowskiego-Crohna

Choroba Leśniowskiego-Crohna

WRZODZIEJĄCE

WRZODZIEJĄCE

ZAPALENIE JELITA

ZAPALENIE JELITA

GRUBEGO

GRUBEGO

•

Rozpoczyna się najczęściej między 20.

Rozpoczyna się najczęściej między 20.

a 40. rokiem życia

a 40. rokiem życia

•

Rozlane zapalenie błony śluzowej,

Rozlane zapalenie błony śluzowej,

które najczęściej rozpoczyna się w

które najczęściej rozpoczyna się w

odbytnicy,

odbytnicy,

a następnie obejmuje coraz wyższe

a następnie obejmuje coraz wyższe

odcinki okrężnicy

odcinki okrężnicy

•

Proces chorobowy dotyczy w zasadzie

Proces chorobowy dotyczy w zasadzie

samej błony śluzowej i nie obejmuje

samej błony śluzowej i nie obejmuje

całej grubości ściany jelita

całej grubości ściany jelita

WRZODZIEJĄCE

WRZODZIEJĄCE

ZAPALENIE JELITA

ZAPALENIE JELITA

GRUBEGO – OBJAWY

GRUBEGO – OBJAWY

•

Bóle brzucha, wzdęcia, gorączka i wymioty

Bóle brzucha, wzdęcia, gorączka i wymioty

•

Utrata wagi ciała

Utrata wagi ciała

•

Niedokrwistość, niedobiałczenie i

Niedokrwistość, niedobiałczenie i

zaburzenia wodno-elektrolitowe

zaburzenia wodno-elektrolitowe

•

Gdy zajęte chorobowo są dalsze odcinki

Gdy zajęte chorobowo są dalsze odcinki

okrężnicy, pojawia się biegunka z

okrężnicy, pojawia się biegunka z

domieszką krwi i duża ilość śluzu

domieszką krwi i duża ilość śluzu

•

W przypadkach znacznie zaawansowanych

W przypadkach znacznie zaawansowanych

zmian zapalnych masywne krwawienie

zmian zapalnych masywne krwawienie

•

Liczba wypróżnień może sięgać 20 na dobę

Liczba wypróżnień może sięgać 20 na dobę

POWIKŁANIA

POWIKŁANIA

WYMAGAJĄCE LECZENIA

WYMAGAJĄCE LECZENIA

CHIRURGICZNEGO

CHIRURGICZNEGO

•

Ostre, toksyczne rozszerzenie

Ostre, toksyczne rozszerzenie

okrężnicy (

okrężnicy (

megacolon toxicum

megacolon toxicum

)

)

•

Perforacja okrężnicy z zapaleniem

Perforacja okrężnicy z zapaleniem

otrzewnej

otrzewnej

•

Masywny krwotok z jelita grubego

Masywny krwotok z jelita grubego

•

Zwężenie jelita grubego

Zwężenie jelita grubego

•

Polipowatość zapalna

Polipowatość zapalna

•

Przetoki okołoodbytnicze

Przetoki okołoodbytnicze

•

Rak okrężnicy

Rak okrężnicy

POWIKŁANIA

POWIKŁANIA

POZAJELITOWE

POZAJELITOWE

•

Marskość wątroby

Marskość wątroby

•

Zapalenie stawów

Zapalenie stawów

•

Choroby skóry (

Choroby skóry (

erythema nodosum

erythema nodosum

)

)

•

Choroby oczu (

Choroby oczu (

episcleritis

episcleritis

,

,

iritis

iritis

)

)

•

Owrzodzenia jamy ustnej

Owrzodzenia jamy ustnej

•

Zakrzepy i zatory w układzie

Zakrzepy i zatory w układzie

naczyniowym

naczyniowym

•

Kamica moczowa oraz zahamowanie

Kamica moczowa oraz zahamowanie

wzrostu u dzieci

wzrostu u dzieci

METODY POSTĘPOWANIA

METODY POSTĘPOWANIA

OPERACYJNEGO

OPERACYJNEGO

•

Wycięcie całego jelita grubego

Wycięcie całego jelita grubego

z wytworzeniem ileostomii

z wytworzeniem ileostomii

(

(

proctocolectomia totalis c. ileostomiam

proctocolectomia totalis c. ileostomiam

)

)

•

Wycięcie okrężnicy z pozostawieniem odbytnicy

Wycięcie okrężnicy z pozostawieniem odbytnicy

i wytworzeniem ileostomii

i wytworzeniem ileostomii

(

(

colectomia c. ileostomiam

colectomia c. ileostomiam

)

)

•

Wycięcie okrężnicy z pozostawieniem odbytnicy

Wycięcie okrężnicy z pozostawieniem odbytnicy

i zespoleniem krętniczo-odbytniczym

i zespoleniem krętniczo-odbytniczym

(

(

colectomia c. ileorectomiam

colectomia c. ileorectomiam

)

)

•

Wycięcie okrężnicy, błony śluzowej odbytnicy

Wycięcie okrężnicy, błony śluzowej odbytnicy

i zespolenie krętniczo-odbytowe metodą „

i zespolenie krętniczo-odbytowe metodą „

pull

pull

through

through

” z wytworzeniem zbiornika na kał

” z wytworzeniem zbiornika na kał

(

(

colectomia

colectomia

,

,

mucosectomia recti et

mucosectomia recti et

ileoanastomia m. „pull through”

ileoanastomia m. „pull through”

)

)

CHOROBA

CHOROBA

LEŚNIOWSKIEGO-CROHNA

LEŚNIOWSKIEGO-CROHNA

•

Dotyczy najczęściej końcowego

Dotyczy najczęściej końcowego

odcinka jelita krętego

odcinka jelita krętego

•

Proces zapalny szerzy się przez

Proces zapalny szerzy się przez

całą grubość jelita i obejmuje

całą grubość jelita i obejmuje

tkanki sąsiednie

tkanki sąsiednie

•

Ściana jelita jest pogrubiała,

Ściana jelita jest pogrubiała,

twarda,

twarda,

a światło jelita zwężone

a światło jelita zwężone

•

Krezka jelita jest pogrubiała i

Krezka jelita jest pogrubiała i

zawiera powiększone węzły chłonne

zawiera powiększone węzły chłonne

CHOROBA

CHOROBA

LEŚNIOWSKIEGO-CROHNA

LEŚNIOWSKIEGO-CROHNA

– OBJAWY

– OBJAWY

•

Biegunki

Biegunki

•

Bóle brzucha

Bóle brzucha

•

Utrata masy ciała

Utrata masy ciała

•

Macalny przez powłoki guz brzucha

Macalny przez powłoki guz brzucha

•

Przetoki okrężnicy (wewnętrzne

Przetoki okrężnicy (wewnętrzne

i zewnętrzne)

i zewnętrzne)

•

Choroby odbytu w postaci ropni,

Choroby odbytu w postaci ropni,

przetok, owrzodzeń i szczelin

przetok, owrzodzeń i szczelin

NAJCZĘSTSZE POWIKŁANIA

NAJCZĘSTSZE POWIKŁANIA

CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO-

CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO-

CROHNA

CROHNA

•

Niedrożność jelit

Niedrożność jelit

•

Ropień wewnątrzotrzewnowy

Ropień wewnątrzotrzewnowy

•

Perforacja do wolnej jamy otrzewnowej

Perforacja do wolnej jamy otrzewnowej

•

Masywne krwawienie

Masywne krwawienie

•

Toksyczne rozszerzenie okrężnicy

Toksyczne rozszerzenie okrężnicy

•

Zapalenie jagodówki

Zapalenie jagodówki

•

Zapalenie tęczówki

Zapalenie tęczówki

•

Zapalenie wątroby

Zapalenie wątroby

•

Zapalenie okołoprzewodowe dróg

Zapalenie okołoprzewodowe dróg

żółciowych

żółciowych

•

Rumień guzowaty

Rumień guzowaty

•

Ropnie i zgorzelinowe zapalenie skóry

Ropnie i zgorzelinowe zapalenie skóry

POSTĘPOWANIE CHIRURGICZNE

POSTĘPOWANIE CHIRURGICZNE

W CHOROBIE LEŚNIOWSKIEGO-

W CHOROBIE LEŚNIOWSKIEGO-

CROHNA

CROHNA

•

Jeśli zmiana dotyczy końcowego odcinka jelita

Jeśli zmiana dotyczy końcowego odcinka jelita

krętego, operacją z wyboru jest jego wycięcie

krętego, operacją z wyboru jest jego wycięcie

wraz z częścią okrężnicy wstępującej

wraz z częścią okrężnicy wstępującej

•

Przy umiejscowieniu zmian tylko w okrężnicy

Przy umiejscowieniu zmian tylko w okrężnicy

wycina się całą okrężnicę lub jej zmieniony

wycina się całą okrężnicę lub jej zmieniony

chorobowo odcinek, a ciągłość przewodu

chorobowo odcinek, a ciągłość przewodu

pokarmowego odtwarza się zespalając

pokarmowego odtwarza się zespalając

odbytnicę z jelitem cienkim, z zachowaną

odbytnicę z jelitem cienkim, z zachowaną

częścią okrężnicy, lub też okrężnicę z

częścią okrężnicy, lub też okrężnicę z

okrężnicą

okrężnicą

•

W przypadkach kiedy proces zapalny

W przypadkach kiedy proces zapalny

obejmuje odbytnicę, operacją z wyboru jest

obejmuje odbytnicę, operacją z wyboru jest

wycięcie odbytnicy wraz okrężnicą i

wycięcie odbytnicy wraz okrężnicą i

wykonanie sztucznego odbytu

wykonanie sztucznego odbytu

NOWOTWORY

NOWOTWORY

NIEZŁOŚLIWE JELITA

NIEZŁOŚLIWE JELITA

GRUBEGO – POLIPY

GRUBEGO – POLIPY

•

Polipy nabłonkowe, tzn. gruczolak

Polipy nabłonkowe, tzn. gruczolak

(

(

adenoma

adenoma

) oraz brodawczak

) oraz brodawczak

drzewkowaty (

drzewkowaty (

adenoma villosum

adenoma villosum

),

),

szczególnie jeżeli występują one

szczególnie jeżeli występują one

mnogo jako tzw. polipowatość, bądź

mnogo jako tzw. polipowatość, bądź

to zwykła, bądź pochodzenia

to zwykła, bądź pochodzenia

dziedzicznego jako polipowatość

dziedzicznego jako polipowatość

rodzinna (

rodzinna (

polypositas familiaris

polypositas familiaris

)

)

•

Polipy nienabłonkowe: włókniaki,

Polipy nienabłonkowe: włókniaki,

tłuszczaki , mięśniaki

tłuszczaki , mięśniaki

POLIPY

POLIPY

NIENOWOTWOROWE

NIENOWOTWOROWE

•

Hamartoma

Hamartoma

czyli odpryskowce –

czyli odpryskowce –

zbudowane z tkanki podobnej do

zbudowane z tkanki podobnej do

mezenchymalnej (polip

mezenchymalnej (polip

młodzieńczy, polip Peutz-Jeghersa)

młodzieńczy, polip Peutz-Jeghersa)

•

Nienowotworowe rozrosty

Nienowotworowe rozrosty

polipowate – polip zapalny,

polipowate – polip zapalny,

limfoidalny

limfoidalny

•

Polipy niesklasyfikowane – polip

Polipy niesklasyfikowane – polip

hiperplastyczny

hiperplastyczny

ZEWNĘTRZNE PRZETOKI

ZEWNĘTRZNE PRZETOKI

JELITOWE (STOMIA)

JELITOWE (STOMIA)

•

Jest to planowe zespolenie światła jelita

Jest to planowe zespolenie światła jelita

z powierzchnią powłok brzusznych. W

z powierzchnią powłok brzusznych. W

chirurgii jamy brzusznej jest to metoda od

chirurgii jamy brzusznej jest to metoda od

dawna uznana, pozwala ona skutecznie

dawna uznana, pozwala ona skutecznie

ratować życie chorego,

ratować życie chorego,

a często jest tylko jednym z etapów

a często jest tylko jednym z etapów

skomplikowanego, radykalnego zabiegu

skomplikowanego, radykalnego zabiegu

operacyjnego

operacyjnego

•

Stomię najczęściej wykonuje się jako:

Stomię najczęściej wykonuje się jako:

–

integralny etap zabiegu chirurgicznego

integralny etap zabiegu chirurgicznego

–

przygotowanie do ostatecznej, definitywnej operacji

przygotowanie do ostatecznej, definitywnej operacji

–

zabezpieczenie przed wystąpieniem powikłań

zabezpieczenie przed wystąpieniem powikłań

choroby podstawowej lub wykonanego zabiegu

choroby podstawowej lub wykonanego zabiegu

RODZAJE PRZETOK

RODZAJE PRZETOK

I FIZJOLOGIA WYDZIELANIA

I FIZJOLOGIA WYDZIELANIA

W praktyce klinicznej stosuje się bardzo

W praktyce klinicznej stosuje się bardzo

różne kryteria podziału przetok jelitowych

różne kryteria podziału przetok jelitowych

zewnętrznych, jednak najważniejsze z nich to:

zewnętrznych, jednak najważniejsze z nich to:

•

kryterium czasowe – stomia czasowa (wyłaniana

kryterium czasowe – stomia czasowa (wyłaniana

tylko

tylko

w pewnym z etapów leczenia chirurgicznego,

w pewnym z etapów leczenia chirurgicznego,

a następnie likwidowana) oraz stomia ostateczna

a następnie likwidowana) oraz stomia ostateczna

(definitywna) wyłaniana na stałe

(definitywna) wyłaniana na stałe

•

w zależności od miejsca (poziom jelita), na którym

w zależności od miejsca (poziom jelita), na którym

została wytworzona – ileostomia, czyli przetoka

została wytworzona – ileostomia, czyli przetoka

jelita cienkiego i kolostomia, czyli przetoka jelita

jelita cienkiego i kolostomia, czyli przetoka jelita

grubego

grubego

•

w zależności od techniki wyłonienia – stomia

w zależności od techniki wyłonienia – stomia

jednolufowa (końcowa) oraz stomia dwulufowa

jednolufowa (końcowa) oraz stomia dwulufowa

(boczna lub pętlowa)

(boczna lub pętlowa)

•

kryterium uwzględniające budowę przetoki i sposób

kryterium uwzględniające budowę przetoki i sposób

wydzielania: kanałowa, wargowa, boczna, końcowa,

wydzielania: kanałowa, wargowa, boczna, końcowa,

całkowita, niecałkowita

całkowita, niecałkowita

Uchyłkowatość

Uchyłkowatość

•

bez objawów

bez objawów

•

krwawienia i zapalenia

krwawienia i zapalenia

•

zapalenie z perforacją: ostry

zapalenie z perforacją: ostry

ból brzucha, zaparcia,

ból brzucha, zaparcia,

wyczuwalny guz, gorączka z

wyczuwalny guz, gorączka z

leukocytozą.

leukocytozą.