Cechy procesu

edukacyjnego w

przedszkolu

Wykład

ŹRÓDŁA CECH

•DEFINICJA PROCESU

•CECHY OSOBOWOŚCIOWE

DZIECKA

CELOWOŚĆ

Cecha ta oznacza, iż proces winien być tak

prowadzony, aby umożliwił osiągnięcie
przyjętych w edukacji przedszkolnej celów.
Nauczyciel powinien znać te cele, interpretując
je szeroko i dostosowując do realnych
warunków, w których pracuje. Proces
edukacyjny w przedszkolu nie może być tylko
„zajmowaniem dzieciom czasu”, winien dawać
im możliwości rzeczywistego rozwoju zgodnie
ze wskazaniami pedagogiki przedszkolnej

.

INTEGRALNOŚĆ

Występowanie w procesie

edukacyjnym przedszkola
jednocześnie oddziaływań
wychowawczych i
nauczających jako
jednorodnej całości; jedność
procesu wychowania i
nauczania

CIĄGŁOŚĆ

W procesie edukacyjnym nie ma przerw

(ani czasowych, ani merytorycznych).
Każda sytuacja ma wymiar wychowawczo
– nauczający, zarówno te sytuacje, które
zostały zaplanowane przez nauczyciela,
jak i te, których twórcami są dzieci, a
które nauczyciel winien edukacyjnie
wykorzystać. W wymiarze
merytorycznym ciągłość oznacza także
powrót do już organizowanych i
interpretowanych sytuacji.

ETAPOWOŚĆ

Edukacja przebiega w

pewnych etapach po sobie
następujących, których
niemożna pomiąć ani
przyspieszać. Charakter
działań edukacyjnych,
stopień trudności jest
zróżnicowany w kolejnych
etapach i dostosowany do
etapów rozwojowych dzieci.

SYSTEMATYCZNOŚĆ

Proces edukacyjny prowadzony jest w

sposób rytmiczny, miarowy, regularny,
stały. Planowane i organizowane działania
edukacyjne uwzględniają przyjęty rytm
najlepszy dla dzieci w wieku od 3 do 6 lat :
aktywność własna – odpoczynek –
aktywność kierowania – odpoczynek –
aktywność własna – odpoczynek itd.
Systematyczne, rytmiczne jest
wprowadzanie określonych zadań.

DYNAMICZNOŚĆ

Jest to cecha, która związana jest z

działaniem. Jej obrazem jest intensywność
działania. Dzieci są uczestnikami procesu
edukacyjnego poprzez swoją aktywność,
której ruchliwość jest bardzo silna, jej
natężenie często trudne do wyciszenia i
zmniejszenia. Jest to następstwo
zaspokajania podstawowej potrzeby
dziecka – potrzeby ruchu. Dynamika
obejmuje łącznie aktywność fizyczną i
poznawczą dzieci.

PLASTYCZNOŚĆ

Jest to podatność na zmiany. Proces

edukacyjny uzależniony jest od nastawienia
poznawczego dziecka przedszkolnego,
które ulega szybkim i częstym zmianom, w
wyniku czego proces musi także ulegać
zmianie. Ta gotowość do zmian, to
plastyczność (elastyczność, giętkość).
Zmianie mogą ulegać: tempo, dobór
pomocy, rodzaj aktywności dziecka itd., ale
ukierunkowane winny być na przyjęty cel.

WIELOZMYSŁOWOŚĆ

(polisensoryczność)

Cecha ta jest wynikiem sposobu

poznawania świata przez dzieci – jest to
poznanie wszystkimi zmysłami, dlatego
też działania edukacyjne dzieci winny
angażować wszystkie dziecięce zmysły
– wzroku, słuchu, dotyku, węchu,
smaku. Im bardziej sytuacje edukacyjne
są bogate w bodźce oddziałujące na
kilka zmysłów jednocześnie, tym
efektywniejsze są dla rozwoju dziecka.

DWUPODMIOTOWOŚĆ

Uczestnikami procesu edukacyjnego są dwa

podmioty – nauczyciel i dziecko. Interakcje
zachodzące między nimi, jako osobami, dają
znaczące efekty edukacyjne. Zarówno
nauczyciel jak i dziecko są osobami, ze
swoimi prawami do wyrażania siebie,
swojego zdania, z gotowością autonomicznej
możliwości przejścia od bierności do czynu.
Uwzględnianie tych właściwości pozwoli na
rozwój osoby dziecka, z poszanowaniem jego
indywidualności i wartości jako osoby.

ZINDYWIDUALIZOWANIE

Proces edukacyjny musi uwzględniać

niepowtarzalność każdego dziecka, jego
specyficzne cechy, doświadczenia, które
zdobyło w dotychczasowym życiu.
Konieczne jest kreatywne łączenie przez
nauczyciela działań ukierunkowanych na
wszystkie dzieci w grupie przedszkolnej, ale
z gotowością na indywidualizowanie w
zależności od specyficznych, odrębnych
właściwości charakteryzujących określone
dzieci.

Oparty na własnej

aktywności dziecka

Cecha szczególnie ważna dla

efektywności procesu edukacyjnego
– głównym uczestnikiem procesu
edukacyjnego, jego reżyserem i
aktorem z jego własną aktywnością,
działaniem. To ono ma być czynne,
działać dynamicznie i twórczo
inspirowane pomocą nauczyciela
(przygotowaną przestrzenią
edukacyjną i zadaniami).