Przywództwo w grupach i

organizacjach społecznych

Mgr Anna Bizoń

Przywództwo

• Jako proces jest to wykorzystywanie

nie polegającego na przymusie
wpływu do kształtowania celów grupy
lub organizacji, motywowania
zachowań nastawionych na
osiągnięcie tych celów oraz
pomagania w ustalaniu kultury grupy
lub organizqacji

Przywództwo

• Przywództwo jest jedną z zasad na

podstawie której buduje się funkcjonowanie
organizacji, instytucji i organizacji
społecznych. W takim ujęciu przywództwo
rozumiane jest jako zinstytucjonalizowana
możliwość kontrolowania, decydowania i
egzekwowania decyzji, mająca umocowanie
w oficjalnych procedurach
administracyjnych, przepisach prawnych
itp.

Wpływać można na poglądy i

opinie innych ludzi dzięki

• szczególnym cechom

osobowościowym i/lub

• manifestowanie szczególnych

zachowań w interakcjach z innymi
i/lub

• pełnieniu określonych funkcji w grupie

społecznej i/lub

• zajmowaniu określonej pozycji w

strukturze grupy

5 typów definicji przywódcy

wg Gibba:

1. przywódcą jest jednostka, której pozycja jest

umocowana instytucjonalnie

2. to osoba najbardziej lubiana w grupie, popularna

lub o osobowości najbardziej atrakcyjnej dla

pozostałych członków grupy, postać centralna

3. osoba uważana przez członków grupy za

najbardziej wpływową

4. osoba, której działanie zbliża grupę do

osiągnięcia pożądanych celów – NADRZĘDNE

POJĘCIE – wyjaśnia resztę typów

5. osoba najbardziej skutecznie oddziałująca na

interakcje w grupie

Prawidłowość cech

przywódczych od rodzaju

współdziałania:

• im większa przewaga tym większy

wpływ

• uznanie przez ulegających wpływowi

członków tej samej grupy społecznej

• zaufanie – przekonanie osób

ulegających wpływowi, ze przywódca
nie wykorzysta swojej przewagi wbrew
interesom pozostałych członków grupy.

3 poziomy rozpatrywania

przywództwa:

• poziom mikrostrukturalny tj. w relacjach

międzyludzkich i małych grupach

społecznych

• poziom mezostrukturalny tj. rozumiany jako

obszar życia społecznego, w którym

aktywność społeczna odbywa się przede

wszystkim w grupach społecznych średniej

wielkości, grupach pośrednich

• poziom makrostrukturalny gdzie jest ono

uwikłane w głębszy kontekst stosunków

społeczno – ekonomicznych, politycznych, grę

interesów wielkich grup społecznych.

SKŁADOWE PRZYWÓDZTWA

– społeczny kontekst

przywództwa

• ludzie
• władza
• umiejętność wywierania wpływu
• wartości moralne
• osobowość i doświadczenie
• grupa – wyznawcy lidera
• więź między liderem a zwolennikami
• kontekst społeczny

Przywództwo

organizacyjne

• umiejętność jednostki wywierania

wpływu, motywowania oraz
umożliwiania innym przyczyniania się
do efektywności i sukcesu organizacji
której są członkami.

M. Herman – wizje

przywództwa:

•

pasterz – koncepcja skupiająca się na cechach

(legenda o pasterzu szczurołapie – wpływ na

ludzi, czarowanie)

•

kupiec – teorie przywództwa jako odmiana

transakcji i wymiany, uświadamianie potrzeb,

uświadamianie, że on je zaspokoi

•

walka zbrojna – teorie kładące nacisk na

społeczne i sytuacyjne uwarunkowania

przywództwa – reakcje na zmiany, wybieramy

przywódcę takiego jaki jest potrzebny TERAZ

•

marionetka – atrybucyjne teorie przywództwa –

zwolennicy lidera manipulują liderem aby

zrealizować swoje cele

Różnice między przywódcą a

menadżerem

• Menadżer – dba o to, żeby pracownicy

otrzymywali odpowiednie wynagrodzenie.

• Funkcje: planowanie, organizowanie,

przewodzenie, kontrolowanie

• Przywódca – motywuje do wydajności,

kreatywnej pracy.

• Przywódca korzysta częściej z wyobraźni i

kreatywnych technik.

• Menadżer opiera się na ustalonych

sposobach rozwiązywania problemu

3 idealne typy władzy

• władza charyzmatyczna – oparta na

szczególnych cechach przywódcy

• władza tradycyjna – wiara w pewien

ład i porządek

• władza legalna – pochodzi z wyboru

lub mianowania na podstawie
procedur prawnych

Władza organizacyjna

(należy do typu władzy

legalnej):

• możność podejmowania i realizowania

decyzji niezależnych od woli ludzi,
których decyzja w taki czy inny sposób
dotyczy – jest to wtedy przywilej
panowania nad wolą innego człowieka

• zdolność wpływania na zachowania

innych

• możliwość postawienia własnych celów i

wartości nad celami lub wartościami
innych

Jak ludzie reagują na

władzę? – mechanizmy

obronne w sytuacji

wywierania nacisku

• zmniejszenie komunikacji w górę
• lizusostwo i inne schlebiające reakcje
• destrukcyjne współzawodnictwo i

rywalizacja

• uległość i przystosowanie się
• bunt i opór
• tworzenie sojuszów i koalicji
• wycofanie się i ucieczka

Jak władza działa na

leadrea?

• koszt czasu
• koszt wprowadzenia w życie
• koszt wyobcowania
• koszt stresu
• koszt zmniejszenia wpływu

Władza jaką posługują się

kierownicy i przywódcy

•

autorytet formalny – władza zagwarantowana

hierarchią organizacyjną

•

władza nagradzania – jest to władza

przyznawania nagród

•

władza wymuszania – władza ta pozwala wymusić

stosowanie się do wymagań za pomocą

zagrożenia psychologicznego, emocjonalnego lub

fizycznego

•

władza odniesienia – oparta jest na utożsamieniu

się, naśladownictwie, lojalności i charyzmie

•

władza ekspercka – wynika ona z rozległych

informacji lub wiedzy fachowej

Modelowanie

• wykonanie przez podmiot działania

podobnego symbolicznie lub
konkretnie od tego, które uprzednio
wykonał model. Ważne w
modelowaniu jest przyswojenie czyli
wiedza jak wykonać to zadanie i
wykonanie.

Trzy komponenty składowe

modelowania:

• modelowanie zależy od właściwości

modela: autorytet, władza,
kompetencje, dysponowanie
środkami firmy

• właściwości podmiotu: umiejętności

wykonanie zadania, motywacja

• czynności wykonywane, które

trzeba przyswoić.