Wybrane schorzenia

Wybrane schorzenia

hematologiczne

hematologiczne

w populacji osób po 65

w populacji osób po 65

roku życia

roku życia

Definicja ONZ

Definicja ONZ



Ludzie starsi – osoby po ukończeniu

Ludzie starsi – osoby po ukończeniu

60 roku życia

60 roku życia

DANE STATYSTYCZNE

DANE STATYSTYCZNE

ŚWIAT

ŚWIAT



XXI w.- na Ziemi żyje około 5,9 mld ludzi, w tym

XXI w.- na Ziemi żyje około 5,9 mld ludzi, w tym

ok.600 mln ludzi po 65rż.

ok.600 mln ludzi po 65rż.

PROGNOZY

PROGNOZY



Liczba ludności w wieku starszym w 2025r. wyniesie 800

Liczba ludności w wieku starszym w 2025r. wyniesie 800

mln stanowiąc 10% całkowitej populacji. W krajach

mln stanowiąc 10% całkowitej populacji. W krajach

rozwijających się wzrost populacji ludzi starszych szacowany

rozwijających się wzrost populacji ludzi starszych szacowany

jest nawet o 300%

jest nawet o 300%



Odsetek młodych ludzi w wieku poniżej 20 lat w porównaniu

Odsetek młodych ludzi w wieku poniżej 20 lat w porównaniu

do całej populacji obniży się z 40% w 1998r do 32% w 2025r.

do całej populacji obniży się z 40% w 1998r do 32% w 2025r.



Odsetek starszych ludzi wymagających wsparcia ze strony

Odsetek starszych ludzi wymagających wsparcia ze strony

dorosłych pracujących wzrośnie z 12.3% w 1995 do 17.2% w

dorosłych pracujących wzrośnie z 12.3% w 1995 do 17.2% w

2025.

2025.

Średnia długość życia na świecie w

Średnia długość życia na świecie w

1995r. wynosiła 65 lat.

1995r. wynosiła 65 lat.

W 2025r wyniesie 73

W 2025r wyniesie 73

lata.

lata.

Problem starzenia się , starości oraz ludzi

Problem starzenia się , starości oraz ludzi

starszych stanowi obecnie problem

starszych stanowi obecnie problem

globalny, zarówno zdrowotny jak

globalny, zarówno zdrowotny jak

również socjalny i ekonomiczny

również socjalny i ekonomiczny

EUROPA

EUROPA



Populacja Europy liczy sobie 874,6 milionów osób,

Populacja Europy liczy sobie 874,6 milionów osób,

liczba osób w starszym wieku stanowi obecnie 20%.

liczba osób w starszym wieku stanowi obecnie 20%.

PROGNOZY

PROGNOZY



Przewiduje się, że do roku 2025 liczba ludności na

Przewiduje się, że do roku 2025 liczba ludności na

Starym Kontynencie wzrośnie do przeszło 1,2 miliarda.

Starym Kontynencie wzrośnie do przeszło 1,2 miliarda.

W przeciągu najbliższych 20 lat odsetek ludzi po 65r.ż

W przeciągu najbliższych 20 lat odsetek ludzi po 65r.ż

wzrośnie do 29%.

wzrośnie do 29%.

Najbardziej dramatyczne zmiany demograficzne

Najbardziej dramatyczne zmiany demograficzne

obserwuje się w grupie najstarszej powyżej 80r.ż.

obserwuje się w grupie najstarszej powyżej 80r.ż.

Populacja ta wzrośnie z

Populacja ta wzrośnie z

21,4

21,4

mln w 2000r. do

mln w 2000r. do

35,7

35,7

mln

mln

w 2025r.

w 2025r.

Dalsza oczekiwana długość życia

Dalsza oczekiwana długość życia

– liczba

– liczba

lat, jaką może przeżyć noworodek

lat, jaką może przeżyć noworodek

urodzony w danym roku, jeśli trend

urodzony w danym roku, jeśli trend

umieralności pozostanie niezmieniony.

umieralności pozostanie niezmieniony.

w Szwajcarii wynosi 80 lat, dla

w Szwajcarii wynosi 80 lat, dla

dziecka na Ukrainie 67,9 lat, w Polsce

dziecka na Ukrainie 67,9 lat, w Polsce

tylko 74,5 roku.

tylko 74,5 roku.

W wieku 65 lat mieszkaniec Szwajcarii

W wieku 65 lat mieszkaniec Szwajcarii

może spodziewać się jeszcze 21,3 lat

może spodziewać się jeszcze 21,3 lat

życia, Ukrainy tylko 13,8. Polak 15,9 lat.

życia, Ukrainy tylko 13,8. Polak 15,9 lat.

POLSKA

POLSKA

Prognozy

Prognozy

Spadek umieralności i wzrost przeciętnej długości

Spadek umieralności i wzrost przeciętnej długości

życia.

życia.

Przeciętne trwanie życia wzrośnie średnio o 3,5 roku

Przeciętne trwanie życia wzrośnie średnio o 3,5 roku

z obecnych

z obecnych

74,5 lat

74,5 lat

(70,4 mężczyźni, 78,8 kobiety)

(70,4 mężczyźni, 78,8 kobiety)

do

do

77,8

77,8

w 2015 r. (74,6 mężczyźni, 81,2 kobiety)

w 2015 r. (74,6 mężczyźni, 81,2 kobiety)

i do

i do

80

80

lat w 2030 r. (77,6 mężczyźni, 83,3 kobiety).

lat w 2030 r. (77,6 mężczyźni, 83,3 kobiety).

W/g Głównego Urzędu Statystycznego, Rządowej Rady Ludnościowej i Komitetu

W/g Głównego Urzędu Statystycznego, Rządowej Rady Ludnościowej i Komitetu

Nauk Demograficznych Polskiej Akademii Nauk

Nauk Demograficznych Polskiej Akademii Nauk

STARZENIE SPOŁECZEŃSTW

STARZENIE SPOŁECZEŃSTW



Sukces medycyny

Sukces medycyny



Wyzwanie

Wyzwanie



PROBLEMY

PROBLEMY

NIEZBĘDNE:

NIEZBĘDNE:

- ocena i poznanie zmian zachodzących w procesie

- ocena i poznanie zmian zachodzących w procesie

starzenia

starzenia

- specyfika diagnostyki i leczenia oraz opieki medycznej,

- specyfika diagnostyki i leczenia oraz opieki medycznej,

ekonomicznej, socjalnej w tej grupie populacji

ekonomicznej, socjalnej w tej grupie populacji

-

istotne różnice związane z częstością występowania

istotne różnice związane z częstością występowania

określonych schorzeń

określonych schorzeń

-

różnice terapii występujących w grupie osób po 65rż.

różnice terapii występujących w grupie osób po 65rż.

chorób w stosunku do populacji młodszej

chorób w stosunku do populacji młodszej

AKTYWNE STARZENIE

AKTYWNE STARZENIE

coraz większa populacja osób starszych

coraz większa populacja osób starszych

wykształconych,

wykształconych,

przygotowanych do

przygotowanych do

tego

tego

by się starzeć

by się starzeć

, walczyć ze schorzeniami

, walczyć ze schorzeniami

oraz niedołężnością i inwalidztwem

oraz niedołężnością i inwalidztwem

związanymi

związanymi

ze starzeniem się człowieka

ze starzeniem się człowieka

Schorzenia hematologiczne u osób

Schorzenia hematologiczne u osób

starszych

starszych



odmienna manifestacja kliniczna

odmienna manifestacja kliniczna



różnice w naturalnym przebiegu choroby

różnice w naturalnym przebiegu choroby



najczęściej inny jest też sposób ich leczenia

najczęściej inny jest też sposób ich leczenia



współistnienie schorzeń układu sercowo-

współistnienie schorzeń układu sercowo-

naczyniowego, ośrodkowego układu

naczyniowego, ośrodkowego układu

nerwowego, moczowego

nerwowego, moczowego



odmiennym metabolizm leków

odmiennym metabolizm leków

Niektóre choroby układu krwiotwórczego, w

Niektóre choroby układu krwiotwórczego, w

tym schorzenia nowotworowe zdecydowanie

tym schorzenia nowotworowe zdecydowanie

częściej występują w populacji osób po 65r.ż

częściej występują w populacji osób po 65r.ż

Najczęściej wstępujące schorzenia

Najczęściej wstępujące schorzenia

hematologicznych u osób po 65r.ż :

hematologicznych u osób po 65r.ż :



choroby nowotworowe:

choroby nowotworowe:



zespoły mielodysplastyczne (MDS)

zespoły mielodysplastyczne (MDS)



chłoniaki nieziarnicze (NHL) z przewlekłą białaczką

chłoniaki nieziarnicze (NHL) z przewlekłą białaczką

limfatyczną (CLL) oraz szpiczakiem mnogim (MM),

limfatyczną (CLL) oraz szpiczakiem mnogim (MM),



ostre białaczki szpikowe (AML, ALL)

ostre białaczki szpikowe (AML, ALL)



schorzenia nie nowotworowe:

schorzenia nie nowotworowe:



hipoplazja szpiku i cytopenie układowe (AA)

hipoplazja szpiku i cytopenie układowe (AA)



niedokrwistości chorób przewlekłych (ACD)

niedokrwistości chorób przewlekłych (ACD)

Obserwujemy stały wzrost

Obserwujemy stały wzrost

zachorowalności na w/w schorzenia

zachorowalności na w/w schorzenia

układu krwiotwórczego

układu krwiotwórczego

-lepsza diagnostyka

-lepsza diagnostyka

-wpływ czynników środowiskowych

-wpływ czynników środowiskowych

-dłuższe życie

-dłuższe życie

Odsetek ludzi w wieku po 65r.ż.

Odsetek ludzi w wieku po 65r.ż.

przekracza 70% w tej grupie

przekracza 70% w tej grupie

- dłuższe życie

- dłuższe życie

Stale wzrasta bezwzględna liczba chorych

Stale wzrasta bezwzględna liczba chorych

leczonych z powodu w/w schorzeń

leczonych z powodu w/w schorzeń

-skuteczna , nowoczesna diagnostyka

-skuteczna , nowoczesna diagnostyka

-postęp medycyny

-postęp medycyny

-skuteczniejsza terapia

-skuteczniejsza terapia

-dzięki postępowi w leczeniu schorzeń

-dzięki postępowi w leczeniu schorzeń

towarzyszących możliwość operowania

towarzyszących możliwość operowania

standardami terapii stosowanymi efektywnie

standardami terapii stosowanymi efektywnie

w populacjach młodszych

w populacjach młodszych

Większość wymienionych schorzeń to nowotwory

Większość wymienionych schorzeń to nowotwory

hematologiczne, w których składową leczenia

hematologiczne, w których składową leczenia

to chemio- oraz radioterapia.

to chemio- oraz radioterapia.



Czy leczenie to może być skutecznie stosowane

Czy leczenie to może być skutecznie stosowane

u osób po 65r.ż.?

u osób po 65r.ż.?



Czy i po spełnieniu jakich warunków lekarz

Czy i po spełnieniu jakich warunków lekarz

powinien zadecydować o terapii osoby starszej?

powinien zadecydować o terapii osoby starszej?

Chemioterapia

Chemioterapia

- radykalna mająca w

- radykalna mająca w

założeniu uzyskanie remisji choroby

założeniu uzyskanie remisji choroby

- paliatywna w

- paliatywna w

zaawansowanych stadiach choroby

zaawansowanych stadiach choroby

Pacjenci w starszym wieku ze schorzeniami

Pacjenci w starszym wieku ze schorzeniami

nowotworowymi wrażliwymi na

nowotworowymi wrażliwymi na

chemioterapię mają możliwość skutecznej,

chemioterapię mają możliwość skutecznej,

zgodnej ze standardami chemioterapii

zgodnej ze standardami chemioterapii

paliatywnej.

paliatywnej.

Nie daje ona możliwości uzyskania

Nie daje ona możliwości uzyskania

całkowitego wyleczenia, niejednokrotnie

całkowitego wyleczenia, niejednokrotnie

nie powoduje wydłużenia życia.

nie powoduje wydłużenia życia.

Realną wartością jest tutaj

Realną wartością jest tutaj

jakość życia osoby

jakość życia osoby

starszej

starszej

wyważenie dobrostanu klinicznego

wyważenie dobrostanu klinicznego

usunięcia objawów somatycznych

usunięcia objawów somatycznych

ograniczenie działań niepożądanych terapii

ograniczenie działań niepożądanych terapii

Najnowsze stanowisko lekarzy stowarzyszonych

Najnowsze stanowisko lekarzy stowarzyszonych

w ASCO daje możliwość i popiera leczenie

w ASCO daje możliwość i popiera leczenie

choroby

choroby

nawet bez przedłużenia życia jeżeli

nawet bez przedłużenia życia jeżeli

tylko oznacza ono poprawę jego jakości.

tylko oznacza ono poprawę jego jakości.



Pojęcie

Pojęcie

jakości życia

jakości życia

pojawiło się w

pojawiło się w

medycynie pod koniec XX wieku.

medycynie pod koniec XX wieku.

Definicja (wg WHO): „funkcjonalny

Definicja (wg WHO): „funkcjonalny

efekt choroby i jej leczenia odbierany i

efekt choroby i jej leczenia odbierany i

przeżywany przez pacjenta”.

przeżywany przez pacjenta”.

Zależny jest od : stanu fizycznego

Zależny jest od : stanu fizycznego

i sprawności ruchowej, stanu

i sprawności ruchowej, stanu

psychicznego, sytuacji

psychicznego, sytuacji

socjoekonomicznej, strefy duchowej.

socjoekonomicznej, strefy duchowej.

ZESPOŁY

ZESPOŁY

MIELODYSPLASTYCZNE

MIELODYSPLASTYCZNE

MDS

MDS



Dawniej nazywane stanem przedbiałaczkowym

Dawniej nazywane stanem przedbiałaczkowym



Grupa chorób nowotworowych powstających na

Grupa chorób nowotworowych powstających na

skutek mutacji komórki macierzystej.

skutek mutacji komórki macierzystej.



Zaburzone jest powstawanie i dojrzewanie

Zaburzone jest powstawanie i dojrzewanie

komórek potomnych.

komórek potomnych.



Konsekwencje >>> niedobory krwinek

Konsekwencje >>> niedobory krwinek

białych/lub czerwonych i/lub płytkowych we

białych/lub czerwonych i/lub płytkowych we

krwi

krwi



Jednocześnie prawidłowa lub zwiększoną

Jednocześnie prawidłowa lub zwiększoną

komórkowość szpiku

komórkowość szpiku



U 40% chorych zmutowane komórki zyskują

U 40% chorych zmutowane komórki zyskują

autonomię, nadmiernie proliferują >>>

autonomię, nadmiernie proliferują >>>

transformacja do ostrej białaczki.

transformacja do ostrej białaczki.



Choroba ludzi starszych

Choroba ludzi starszych



Zapadalność dla populacji wynosi 1-2/100.000/rok

Zapadalność dla populacji wynosi 1-2/100.000/rok



W populacji osób po 60rż. -

W populacji osób po 60rż. -

30-50/100.000/rok

30-50/100.000/rok

.

.



Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:

niedokrwistość

niedokrwistość

manifestuje się głównie poprzez

manifestuje się głównie poprzez

zaostrzenie objawów współtowarzyszących chorób

zaostrzenie objawów współtowarzyszących chorób

układu sercowo-naczyniowego, neurologicznych

układu sercowo-naczyniowego, neurologicznych

neutropenia

neutropenia

prowadzi do infekcji często będących

prowadzi do infekcji często będących

przyczyną groźnych powikłań narządowych i zgonu

przyczyną groźnych powikłań narządowych i zgonu

trombocytopenia

trombocytopenia

najczęściej ma postać skazy

najczęściej ma postać skazy

skórno-śluzówkowej, rzadko występują poważne

skórno-śluzówkowej, rzadko występują poważne

krwawienia.

krwawienia.

Leczenie u osób starszych

Leczenie u osób starszych



objawowe - KKCz, KKPł, leki p-gorączkowe

objawowe - KKCz, KKPł, leki p-gorączkowe



wspomagające – czynniki stymulując dojrzewanie

wspomagające – czynniki stymulując dojrzewanie

i różnicowanie komórek

i różnicowanie komórek



substytucyjne – KKCz, KKPł

substytucyjne – KKCz, KKPł



leczenie powikłań - leki przeciwbakteryjne,

leczenie powikłań - leki przeciwbakteryjne,

przeciwgrzybiczne

przeciwgrzybiczne

Progresja choroby

Progresja choroby



do leczenia włączamy chemioterapeutyk – osoby po 60 r.ż.

do leczenia włączamy chemioterapeutyk – osoby po 60 r.ż.

niskie dawki.

niskie dawki.



U osób starszych wg zaleceń i standardów

U osób starszych wg zaleceń i standardów

towarzystw hematologicznych nie wykonuje się

towarzystw hematologicznych nie wykonuje się

allotransplantacji szpiku i komórek progenitorowych

allotransplantacji szpiku i komórek progenitorowych

Niektóre ośrodki kliniczne kwalifikują chorych po

Niektóre ośrodki kliniczne kwalifikują chorych po

60rż. do auto-PBSCT

60rż. do auto-PBSCT

PRZEWLEKŁA BIAŁACZKA

PRZEWLEKŁA BIAŁACZKA

LIMFOCYTOWA CLL/PBL

LIMFOCYTOWA CLL/PBL



Należy do grupy chłoniaków o niskim stopniu

Należy do grupy chłoniaków o niskim stopniu

złośliwości.

złośliwości.

We krwi , szpiku oraz pozostałych narządach

We krwi , szpiku oraz pozostałych narządach

limfatycznych dochodzi do gromadzenia,

limfatycznych dochodzi do gromadzenia,

narastania małych , długo żyjących limfocytów B.

narastania małych , długo żyjących limfocytów B.



Najczęstszy nowotwór hematologicznym w

Najczęstszy nowotwór hematologicznym w

populacji pacjentów po 65rż.

populacji pacjentów po 65rż.



Stanowi 40% wszystkich nowotworów

Stanowi 40% wszystkich nowotworów

hematologicznych u osób po 65rż. Zachorowania

hematologicznych u osób po 65rż. Zachorowania

przed 30rż. zdarzają się bardzo rzadko.

przed 30rż. zdarzają się bardzo rzadko.



Choroba w początkowym okresie najczęściej

Choroba w początkowym okresie najczęściej

przebiega bezobjawowo - rozpoznawana po

przebiega bezobjawowo - rozpoznawana po

przypadkowym wykonaniu morfologii.

przypadkowym wykonaniu morfologii.



Pacjenci zgłaszają się najczęściej z powodu

Pacjenci zgłaszają się najczęściej z powodu

ogólnego osłabienia, nawracających infekcji.

ogólnego osłabienia, nawracających infekcji.



W miarę postępu choroby narastają

W miarę postępu choroby narastają

dolegliwości oraz objawy. Pojawia się

dolegliwości oraz objawy. Pojawia się

organomegalia, ciężkie infekcje, powikłania

organomegalia, ciężkie infekcje, powikłania

autoimmunizacyjne, objawy nieefektywnej

autoimmunizacyjne, objawy nieefektywnej

hematopoezy.

hematopoezy.



Leczenie – stosowane jest dopiero w zaawansowanych

Leczenie – stosowane jest dopiero w zaawansowanych

stadiach choroby

stadiach choroby

oraz gdy występują/pojawią się objawy ogólne!

oraz gdy występują/pojawią się objawy ogólne!



Choroba stabilna – obserwacja, nadzór, kontakt

Choroba stabilna – obserwacja, nadzór, kontakt



Wczesne rozpoczęcie leczenia nie wpływa na jakość ani

Wczesne rozpoczęcie leczenia nie wpływa na jakość ani

trwanie życia może stanowić przyczynę zwiększonej

trwanie życia może stanowić przyczynę zwiększonej

śmiertelności z powodu powikłań chemioterapii

śmiertelności z powodu powikłań chemioterapii



Leki pierwszego rzutu wśród osób starszych

Leki pierwszego rzutu wśród osób starszych

chlorambucil oraz analogi

chlorambucil oraz analogi

puryn

puryn



Fludarabina , kladrybina dają duży odsetek

Fludarabina , kladrybina dają duży odsetek

odpowiedzi,

odpowiedzi,



U osób po 60r.ż. Konieczność redukcji dawki leku oraz

U osób po 60r.ż. Konieczność redukcji dawki leku oraz

wydłużenie odstęp między kolejnymi cyklami cht

wydłużenie odstęp między kolejnymi cyklami cht

SZPICZAK

SZPICZAK

PLAZMOCYTOWY MM

PLAZMOCYTOWY MM



Choroba nowotworowa , charakteryzująca się

Choroba nowotworowa , charakteryzująca się

monoklonalnym rozrostem komórek

monoklonalnym rozrostem komórek

plazmatycznych wytwarzających

plazmatycznych wytwarzających

immunoglobulinę – białko monoklonalne.

immunoglobulinę – białko monoklonalne.

Ogniska szpiczaka zlokalizowane są

Ogniska szpiczaka zlokalizowane są

najczęściej w kościach płaskich

najczęściej w kościach płaskich



Częstość zachorowań na szpiczaka wśród osób

Częstość zachorowań na szpiczaka wśród osób

po 65r.ż wynosi 36/100.000/rok

po 65r.ż wynosi 36/100.000/rok

dziesięciokrotnie wyższa niż zapadalność dla

dziesięciokrotnie wyższa niż zapadalność dla

całości populacji.

całości populacji.

Objawy szpiczaka u osób starszych

Objawy szpiczaka u osób starszych



bóle okolicy lędźwiowo-krzyżowej (korzonkowe)

bóle okolicy lędźwiowo-krzyżowej (korzonkowe)



ból kości,

ból kości,



złamania patologiczne, w tym kompresyjne

złamania patologiczne, w tym kompresyjne

kręgosłupa, będące powodem nagłych porażeń

kręgosłupa, będące powodem nagłych porażeń

czy też niedowładów

czy też niedowładów



infekcje

infekcje



pogorszenie dekompensacji krążenia , nasilenie

pogorszenie dekompensacji krążenia , nasilenie

objawów dławicy z powodu anemii

objawów dławicy z powodu anemii



objawy hyperkalcemii- uczucie zmęczenia,

objawy hyperkalcemii- uczucie zmęczenia,

objawy gastryczne, zaburzenia rytmu serca,

objawy gastryczne, zaburzenia rytmu serca,

objawy neurologiczne

objawy neurologiczne

W badaniach laboratoryjnych

W badaniach laboratoryjnych



podwyższony OB,

podwyższony OB,



niedokrwistość,

niedokrwistość,



cechy niewydolności nerek

cechy niewydolności nerek



białkomocz

białkomocz



W kryteriach rozpoznania istotny jest odsetek

W kryteriach rozpoznania istotny jest odsetek

plazmocytów w szpiku, badanie

plazmocytów w szpiku, badanie

histopatologiczne nacieczonego narządu,

histopatologiczne nacieczonego narządu,

poziom białka M w surowicy i w moczu, zmiany

poziom białka M w surowicy i w moczu, zmiany

osteolityczne.

osteolityczne.

Leczenie

Leczenie



walka z chorobą nowotworową z użyciem chemioterapii,

walka z chorobą nowotworową z użyciem chemioterapii,

zazwyczaj stosujemy melfalan w skojarzeniu z prednisonem

zazwyczaj stosujemy melfalan w skojarzeniu z prednisonem

lub deksametason

lub deksametason



leczenie powikłań: niewydolność nerek, hiperkalcemia,

leczenie powikłań: niewydolność nerek, hiperkalcemia,

uszkodzenie układu kostnego, zakażenia

uszkodzenie układu kostnego, zakażenia



Skuteczne leczenie niedokrwistości – Epo, Fe, B12, Acidum

Skuteczne leczenie niedokrwistości – Epo, Fe, B12, Acidum

folicum

folicum



Nowy/stary lek TALIDOMID

Nowy/stary lek TALIDOMID



daje szansę na stabilizację choroby i uzyskanie

daje szansę na stabilizację choroby i uzyskanie

przynajmniej remisji częściowych jest talidomid – inhibitor

przynajmniej remisji częściowych jest talidomid – inhibitor

angiogenezy

angiogenezy



trwają badania oceniające skuteczność talidomidu

trwają badania oceniające skuteczność talidomidu



w postaciach opornych na leczenie konwencjonalne

w postaciach opornych na leczenie konwencjonalne

odpowiedź po leczeniu talidomidem w okresie 3-6 miesięcy

odpowiedź po leczeniu talidomidem w okresie 3-6 miesięcy

uzyskujemy u ok.30% pacjentów.

uzyskujemy u ok.30% pacjentów.

ISTOTNE

ISTOTNE

- leczenie powikłań związanych z osteolizą

- leczenie powikłań związanych z osteolizą



Bóle kostne, złamania patologiczne to

Bóle kostne, złamania patologiczne to

źródło dolegliwości i niepełnosprawności,

źródło dolegliwości i niepełnosprawności,

pogarszają jakość życia chorych

pogarszają jakość życia chorych



Konieczne i wysoce skuteczne jest

Konieczne i wysoce skuteczne jest

stosowanie bisfosfonianów oraz leków

stosowanie bisfosfonianów oraz leków

przeciwbólowych oraz leczenie ortopedyczne

przeciwbólowych oraz leczenie ortopedyczne



W przypadku zmian osteolitycznych

W przypadku zmian osteolitycznych

kręgosłupa, kości ramiennej, kości udowej

kręgosłupa, kości ramiennej, kości udowej

często stosuje się radioterapię

często stosuje się radioterapię

ISTOTNE

ISTOTNE

-możliwość leczenia niedokrwistości

-możliwość leczenia niedokrwistości

z zastosowaniem

z zastosowaniem

erytropoetyny

erytropoetyny

KORZYŚCI DLA PACJENTA

KORZYŚCI DLA PACJENTA



- ograniczenie powikłań ze strony układu krążenia

- ograniczenie powikłań ze strony układu krążenia

związanych z niedokrwistością

związanych z niedokrwistością



- ograniczenie ilości transfuzji

- ograniczenie ilości transfuzji



- mechanizm cytoprotekcyjny Epo

- mechanizm cytoprotekcyjny Epo

70% pacjentów starszych odnosi korzyści

70% pacjentów starszych odnosi korzyści

ze stosowania leczenia

ze stosowania leczenia

OTRE BIAŁACZKI

OTRE BIAŁACZKI

SZPIKOWE

SZPIKOWE

AML

AML

ALL

ALL



Niejednorodna grupa schorzeń nowotworowych

Niejednorodna grupa schorzeń nowotworowych



przekształceniu nowotworowemu ulega

przekształceniu nowotworowemu ulega

komórka progenitorowa

komórka progenitorowa



powstają komórki blastyczne naciekające szpik

powstają komórki blastyczne naciekające szpik

oraz inne narządy

oraz inne narządy



cecha charakterystyczna:

cecha charakterystyczna:

1) zahamowanie różnicowania komórek na

1) zahamowanie różnicowania komórek na

wczesnym etapie hematopoezy

wczesnym etapie hematopoezy

2) ekspansja tych komórek do krwi i innych

2) ekspansja tych komórek do krwi i innych

tkanek

tkanek

Ostra białaczka limfoblastycza - 80% zachorowań w

Ostra białaczka limfoblastycza - 80% zachorowań w

wieku młodzieńczym

wieku młodzieńczym

Ostra białaczka szpikowa - dwa szczyty zachorowań –

Ostra białaczka szpikowa - dwa szczyty zachorowań –

w wieku młodzieńczym oraz starszym.

w wieku młodzieńczym oraz starszym.

Przyczyną zgłaszania się do lekarza są objawy

Przyczyną zgłaszania się do lekarza są objawy

wynikające z niewydolności szpiku i naciekania

wynikające z niewydolności szpiku i naciekania

narządów i tkanek komórkami blastycznymi.

narządów i tkanek komórkami blastycznymi.

U osób w wieku podeszłym obserwujemy nawracające

U osób w wieku podeszłym obserwujemy nawracające

pneumonie, zapalenia jamy ustnej , bóle kostno-

pneumonie, zapalenia jamy ustnej , bóle kostno-

stawowe, nasilenie objawów neurologicznych:

stawowe, nasilenie objawów neurologicznych:

zawroty głowy, zaburzenia równowagi , pogłębienie

zawroty głowy, zaburzenia równowagi , pogłębienie

niedowładów, dekompensacja niewydolności

niedowładów, dekompensacja niewydolności

krążenia, nasilenie objawów dławicy piersiowej.

krążenia, nasilenie objawów dławicy piersiowej.

Często krwawienia z układu moczowego, przewodu

Często krwawienia z układu moczowego, przewodu

pokarmowego. Bladość skóry i śluzówek rzadko

pokarmowego. Bladość skóry i śluzówek rzadko

wywołuje niepokój osób w wieku starszym.

wywołuje niepokój osób w wieku starszym.

U osób w wieku podeszłym obserwujemy:

U osób w wieku podeszłym obserwujemy:



nawracające pneumonie,

nawracające pneumonie,



zapalenia jamy ustnej ,

zapalenia jamy ustnej ,



bóle kostno-stawowe,

bóle kostno-stawowe,



nasilenie objawów neurologicznych: zawroty głowy,

nasilenie objawów neurologicznych: zawroty głowy,

zaburzenia równowagi , pogłębienie niedowładów,

zaburzenia równowagi , pogłębienie niedowładów,



dekompensacja niewydolności krążenia, nasilenie

dekompensacja niewydolności krążenia, nasilenie

objawów dławicy piersiowej

objawów dławicy piersiowej



często krwawienia z układu moczowego, przewodu

często krwawienia z układu moczowego, przewodu

pokarmowego

pokarmowego

Bladość skóry i śluzówek rzadko wywołuje niepokój osób

Bladość skóry i śluzówek rzadko wywołuje niepokój osób

w wieku starszym

w wieku starszym

Badania rozstrzygające o rozpoznaniu to

Badania rozstrzygające o rozpoznaniu to

morfologia krwi i z oceną cytologiczną

morfologia krwi i z oceną cytologiczną

komórek oraz badanie cytologiczne szpiku.

komórek oraz badanie cytologiczne szpiku.

Badania uściślające rozpoznanie, istotne dla

Badania uściślające rozpoznanie, istotne dla

leczenia i rokowania to badania

leczenia i rokowania to badania

immunohistochemiczne, cytogenetyczne

immunohistochemiczne, cytogenetyczne

W przypadku osób starszych postępowanie

W przypadku osób starszych postępowanie

lecznicze uzależnione jest nie tylko od wieku

lecznicze uzależnione jest nie tylko od wieku

kalendarzowego ale przede wszystkim od

kalendarzowego ale przede wszystkim od

stanu klinicznego chorego, jego „ wieku

stanu klinicznego chorego, jego „ wieku

biologicznego”.

biologicznego”.



leczenie objawowe

leczenie objawowe



u osób starszych zwykle stosuje się

u osób starszych zwykle stosuje się

chemioterapię paliatywną, rzadko są to

chemioterapię paliatywną, rzadko są to

schematy standardowo stosowane u ludzi

schematy standardowo stosowane u ludzi

przed 60r.ż.

przed 60r.ż.



w przypadku dobrego stanu klinicznego

w przypadku dobrego stanu klinicznego

chorego, przy niewielkich czynnikach

chorego, przy niewielkich czynnikach

obciążających , po uzyskaniu zgody pacjenta

obciążających , po uzyskaniu zgody pacjenta

stosuje się rutynowy schemat leczenia:

stosuje się rutynowy schemat leczenia:

Indukcja remisji+ konsolidacja+ leczenie

Indukcja remisji+ konsolidacja+ leczenie

podtrzymujące remisję.

podtrzymujące remisję.

Niestety starszy wiek jest czynnikiem

Niestety starszy wiek jest czynnikiem

niekorzystnym rokowniczo.

niekorzystnym rokowniczo.

Dotyczy to uzyskania remisji ,jej utrzymania,

Dotyczy to uzyskania remisji ,jej utrzymania,

nasilenia objawów niekorzystnych w trakcie i

nasilenia objawów niekorzystnych w trakcie i

o zakończeniu leczenia.

o zakończeniu leczenia.

Z własnych doświadczeń wiemy jednak iż osoby

Z własnych doświadczeń wiemy jednak iż osoby

starsze mogą być poddane skutecznemu

starsze mogą być poddane skutecznemu

leczeniu, należy jednak obiektywnie dobrać

leczeniu, należy jednak obiektywnie dobrać

schemat leczenia i określać odstępy między

schemat leczenia i określać odstępy między

kolejnymi kursami chemioterapii

kolejnymi kursami chemioterapii



Starzenie się populacji jest globalnym fenomenem

Starzenie się populacji jest globalnym fenomenem



Również problem demograficzny

Również problem demograficzny



Powoduje istotne zmiany występowania

Powoduje istotne zmiany występowania

poszczególnych chorób, także chorób układu

poszczególnych chorób, także chorób układu

krwiotwórczego.

krwiotwórczego.



Aby zapewnić ludziom starszym możliwość

Aby zapewnić ludziom starszym możliwość

aktywnego życia- „aktywnego starzenia się” ,

aktywnego życia- „aktywnego starzenia się” ,

leczenia konieczne są międzynarodowe, narodowe,

leczenia konieczne są międzynarodowe, narodowe,

regionalne i lokalne działania na rzecz poprawy

regionalne i lokalne działania na rzecz poprawy

jakości i skuteczności leczenia schorzeń ludzi

jakości i skuteczności leczenia schorzeń ludzi

starszych.

starszych.

Ludzie starzy są cenną i coraz istotniejszą

Ludzie starzy są cenną i coraz istotniejszą

częścią

częścią

społeczeństw

społeczeństw

Jednym z celów XXI wieku winno być

Jednym z celów XXI wieku winno być

zapewnienie im pełni zdrowia, poczucia

zapewnienie im pełni zdrowia, poczucia

bezpieczeństwa i aktywnego

bezpieczeństwa i aktywnego

uczestnictwa w życiu gospodarczym,

uczestnictwa w życiu gospodarczym,

kulturalnym, społecznym i politycznym.

kulturalnym, społecznym i politycznym.

874,6

1200

174

348

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

L

u

d

n

o

ś

ć

( m

ln

)

Całkowita ludność Europy
Ludność po 65 r.ż.

LICZBA LUDNOŚCI W
EUROPIE

2000
rok

2025
rok

DŁUGOŚĆ ŻYCIA W POLSCE

2000
rok

2015
rok

2030
rok