Mocne i słabe strony myślenia

dziecka w wieku przedszkolnym

jako przejaw inteligencji

przedoperacyjnej

Mocne strony

Wg Piageta pojawienie się inteligencji

reprezentacyjnej stanowi postęp w

rozwoju poznawczym. Reprezentacyjne,

prowadzone w umyśle rozwiązywanie

problemów przewyższa myślenie

sensoryczne-motoryczne - wolniejsze,

mniej efektywne, ograniczone do tego, co

w danym momencie jest w zasięgu

dziecka. Dzięki inteligencji

reprezentacyjnej dziecko może myśleć o

przeszłości i wyobrażać sobie

przyszłość, rozszerza się jego obszar

aktywności poznawczej.

Następuje rozwój społeczny przez

większą wymianę społeczną za

pomocą języka. Dziecko może łatwiej

przekazywać innym swoje myśli,

pragnienia, odbiera też to, co inni mają

mu do zakomunikowania, a czego nie da

się przekazać w sposób inny niż werbalny.

Elementem rozwoju poznawczego jest

rozumienie tożsamości jakościowej

czyli wiedza, że jakościowa czy rodzajowa

natura rzeczy nie jest zmieniona przez zmianę

w wyglądzie też rzeczy. Wiąże się z tym

różnicowanie pozoru- rzeczywistości

– różnicowanie pomiędzy tym, jak obiekty

wyglądają i czym są w rzeczywistości. Dzieci

potrafią rozróżnić w tych kategoriach

przedmioty, ale też wrażenia związane

ze zmysłami: zapachem, smakiem, dźwiękiem.

Słabe strony

Wynikają głównie z tego, że dzieci starają

się działać na nowej płaszczyźnie.

Zniekształcają rzeczywistość.

Egocentryzm- wg Piageta to asymilacyjna

deformacja rzeczywistości względem

samego siebie. Myślenie egocentryczne

włącza poznawaną rzeczywistość do

własnego subiektywnego postrzegania

świata, wyłącza obiektywność. Dziecko

odtwarza wszystko, co przeżyło i czego

doświadczyło, koryguje to wg własnej

idei, więc egocentryzm fałszuje

rzeczywistość. Zbyt małe doświadczenie

uniemożliwia przyjęcia punktu widzenia

innego niż własny. Widać to szczególnie w

mowie: gdy dzieci opowiadają, pomijają

niektóre elementy, tak, jakby słuchacz

wiedział, co mają na myśli, np. używają

zaimków zamiast imion.

Centracja- tendencja małych dzieci

do koncentrowania się tylko na jednym

aspekcie problemu w danym

momencie. Powoduje to jego subiektywne

wyolbrzymienie i prowadzi do deformacji

w myśleniu, spostrzeganiu i ocenie.

Animizm- tendencja, by traktować rzeczy

jako żywe i wyposażone w intencje

(„słońce świeci, bo ma na to ochotę”).

Artyficjalizm- przekonanie, że rzeczy

zostały skonstruowane przez człowieka

lub boską działalność, funkcjonującą na

wzór wytwórczości ludzkiej i dla człowieka

(„noc istnieje po to, byśmy mogli spać”.

Finalizm- przekonanie, że rzeczami kieruje

jakaś przyczynowość i celowość; dziecko

oczekuje, że nic nie jest przypadkowe, kiedy

doświadcza tego, pyta o to („Dlaczego?”)

Pojęcie rzeczywistości odnosi się do

zjawisk psychologicznych, mają one

materialny charakter („marzenia senne

schowane pod łóżkiem”).

Dzieci pamiętają zdarzenia i sytuacje

fragmentarycznie. Spostrzegają je

globalnie, synkretycznie. Luki w wiedzy

uzupełniają same, często zmyślają.

Myślenie transdukcyjne polega

na przechodzeniu od szczegółu do

szczegółu bez uwzględnienia ogólnej

zasady łączącej poszczególne zdarzenia. Na

skutek tego rodzaju myślenia dzieci mają

trudności z określeniem, dlaczego dwa

zdania są powiązane, np. „Nie było drzemki,

a więc teraz nie jest południe”.