LEKI STOSOWANE W

LEKI STOSOWANE W

ZAKAŻENIACH

ZAKAŻENIACH

PASOŻYTNICZYCH I

PASOŻYTNICZYCH I

PIERWOTNIAKOWYCH

PIERWOTNIAKOWYCH

KASIOREK JUSTYNA

KASIOREK JUSTYNA

ANALITYKA MED.

ANALITYKA MED.



Zakażenia pasożytami chorobotwórczymi u

Zakażenia pasożytami chorobotwórczymi u

człowieka są niezwykle częste.Przeważają w

człowieka są niezwykle częste.Przeważają w

regionach najbiedniejszych i najbardziej

regionach najbiedniejszych i najbardziej

zaniedbanych cywilizacyjnie.

zaniedbanych cywilizacyjnie.



Istnieją trzy grupy robaków

Istnieją trzy grupy robaków

chorobotwórczych:tasiemce,nicienie i przywry

chorobotwórczych:tasiemce,nicienie i przywry

wnętrzniaki.

wnętrzniaki.



W europie dominują zakażenia owsikiem,glistą

W europie dominują zakażenia owsikiem,glistą

ludzką i tasiemcami.

ludzką i tasiemcami.



Robaki są organizmami wielokomórkowymi i

Robaki są organizmami wielokomórkowymi i

wielotkankowymi z wykształconymi narządami i

wielotkankowymi z wykształconymi narządami i

układem nerwowym.

układem nerwowym.



Działanie leków zwalczających zakażenia

Działanie leków zwalczających zakażenia

pasożytami polega głównie na zaburzaniu ich

pasożytami polega głównie na zaburzaniu ich

przewodnictwa nerwowo-mięśniowego.

przewodnictwa nerwowo-mięśniowego.

Zasady leczenia zakażeń

Zasady leczenia zakażeń

nicieniami

nicieniami



Leki należące do grupy pochodnych benzamidazolu

Leki należące do grupy pochodnych benzamidazolu

mają szeroki zakres działania

mają szeroki zakres działania

przeciwpasożytniczego.Upośledzają one

przeciwpasożytniczego.Upośledzają one

wielostronnie metabolizm komórek pasożytów,a

wielostronnie metabolizm komórek pasożytów,a

najistotniejszym efektem ich działania jest

najistotniejszym efektem ich działania jest

zahamowanie polimeryzacji

zahamowanie polimeryzacji

mikrokanalików(mikrotubul komórkowych) na

mikrokanalików(mikrotubul komórkowych) na

skutek nieodwracalnego połączenia się leków z

skutek nieodwracalnego połączenia się leków z

beta-tubuliną.W konsekwencji następuje porażenie

beta-tubuliną.W konsekwencji następuje porażenie

ruchowe pasożytów spowodowane przerwaniem

ruchowe pasożytów spowodowane przerwaniem

przewodzenia nerwowo-mięśniowego.

przewodzenia nerwowo-mięśniowego.

PIRANTEL

PIRANTEL



Jest lekiem stosowanym głównie w zwalczaniu

Jest lekiem stosowanym głównie w zwalczaniu

owsicy,glistnicy i zakażenia tęgoryjcem dwunastnicy.

owsicy,glistnicy i zakażenia tęgoryjcem dwunastnicy.



Mechanizm działania polega na porażeniu mięśni

Mechanizm działania polega na porażeniu mięśni

pasożyta przez blok depolaryzacyjny płytki

pasożyta przez blok depolaryzacyjny płytki

mięśniowo-nerwowej.

mięśniowo-nerwowej.



Działa na formy dojrzałe i wczesne stadia rozwoju

Działa na formy dojrzałe i wczesne stadia rozwoju

pasożytów,natomiast nie niszczy ich larw w tkankach.

pasożytów,natomiast nie niszczy ich larw w tkankach.



Nie wolno stosować go w niewydolności wątroby,dnie

Nie wolno stosować go w niewydolności wątroby,dnie

moczanowej,porfirii,u kobiet w ciąży oraz podawać

moczanowej,porfirii,u kobiet w ciąży oraz podawać

razem z piperazyną (antagonizm farmakologiczny).

razem z piperazyną (antagonizm farmakologiczny).



Działania niepożądane:u chorych leczonych środkami

Działania niepożądane:u chorych leczonych środkami

przeciwcukrzycowymi należy często badać stężenie

przeciwcukrzycowymi należy często badać stężenie

glukozy gdyż w czasie leczenia pirantelem mogą

glukozy gdyż w czasie leczenia pirantelem mogą

wystąpić gwałtowne jego zmiany.W czasie leczenia

wystąpić gwałtowne jego zmiany.W czasie leczenia

mogą także wystąpić zaburzenia gastryczne,bóle i

mogą także wystąpić zaburzenia gastryczne,bóle i

zawroty głowy,senność i wysypki skórne.

zawroty głowy,senność i wysypki skórne.

MEBENDAZOL

MEBENDAZOL



Pochodna benzoimidazolu

Pochodna benzoimidazolu



Mechanizm działania polega na hamowaniu

Mechanizm działania polega na hamowaniu

wchłaniania glukozy przez pasożyta,co prowadzi

wchłaniania glukozy przez pasożyta,co prowadzi

do szybkiego zużycia jego zapasów glikogenu i

do szybkiego zużycia jego zapasów glikogenu i

porażenia

porażenia



Nie wpływa na poziom glukozy w surowicy

Nie wpływa na poziom glukozy w surowicy

człowieka

człowieka



Jego zaletą w stosunku do poprzedniego leku jest

Jego zaletą w stosunku do poprzedniego leku jest

szeroki zakres działania przeciwpasożytniczego

szeroki zakres działania przeciwpasożytniczego



Działania niepożądane:jest lekiem mało

Działania niepożądane:jest lekiem mało

toksycznym,niekiedy wywołuje zaburzenia

toksycznym,niekiedy wywołuje zaburzenia

gastryczne,gorączkę,objawy

gastryczne,gorączkę,objawy

grypopodobne,reakcje alergiczne skóry

grypopodobne,reakcje alergiczne skóry

oraz,rzadko,kłębuszkowe zapalenie nerek.

oraz,rzadko,kłębuszkowe zapalenie nerek.

TIABENDAZOL

TIABENDAZOL



Jest lekiem o szerokim zakresie działania

Jest lekiem o szerokim zakresie działania

przeciwpasożytniczego w porównaniu z

przeciwpasożytniczego w porównaniu z

mebendazolem.

mebendazolem.



Poraża ruchliwość postaci dojrzałych i larwalnych

Poraża ruchliwość postaci dojrzałych i larwalnych

nicieni.

nicieni.



Stosuje się go w zakażeniach węgorkiem

Stosuje się go w zakażeniach węgorkiem

jelitowym,włośnicy,zespole larwy wędrującej trzewnej

jelitowym,włośnicy,zespole larwy wędrującej trzewnej

lub skórnej.

lub skórnej.



Pomimo że działa w owsicy,zakażeniu tęgoryjcami i w

Pomimo że działa w owsicy,zakażeniu tęgoryjcami i w

glistnicy,jest lekiem drugiego wyboru w

glistnicy,jest lekiem drugiego wyboru w

nieinwazyjnych postaciach wymienionych robaczyc.

nieinwazyjnych postaciach wymienionych robaczyc.



Nie wolno stosować go w inwazyjnych postaciach tych

Nie wolno stosować go w inwazyjnych postaciach tych

robaczyc,gdyż może to grozić gwałtowną migracją

robaczyc,gdyż może to grozić gwałtowną migracją

robaków przez drogi oddechowe i usta,a w

robaków przez drogi oddechowe i usta,a w

konsekwencji poważnymi powikłaniami.

konsekwencji poważnymi powikłaniami.



Działania niepożądane:zaburzenia

Działania niepożądane:zaburzenia

gastryczne,alergiczne zmiany

gastryczne,alergiczne zmiany

skóry,leukopenia,spadek ciśnienia

skóry,leukopenia,spadek ciśnienia

krwi,bradykardia,zaburzenia widzenia,senność oraz

krwi,bradykardia,zaburzenia widzenia,senność oraz

zaburzenia pamięci i czynności poznawczych.

zaburzenia pamięci i czynności poznawczych.

PIPERAZYNA

PIPERAZYNA



Jest starym i tanim lekiem,działającym równie silnie w

Jest starym i tanim lekiem,działającym równie silnie w

zwalczaniu owsicy i glistnicy jak nowsze leki,opisane

zwalczaniu owsicy i glistnicy jak nowsze leki,opisane

powyżej.Należy ją jednak podawać dłużej i stosować

powyżej.Należy ją jednak podawać dłużej i stosować

dwa cykle leczenia.

dwa cykle leczenia.



Zwiększa wydalanie kwasu moczowego,gdyż po

Zwiększa wydalanie kwasu moczowego,gdyż po

połączeniu się z nim powoduje powstawanie łatwo

połączeniu się z nim powoduje powstawanie łatwo

rozpuszczalnej soli tego kwasu i powoduje alkalizację

rozpuszczalnej soli tego kwasu i powoduje alkalizację

moczu.Dlatego znalazła zastosowanie również w

moczu.Dlatego znalazła zastosowanie również w

leczeniu kamicy nerkowej,moczanowej oraz dny

leczeniu kamicy nerkowej,moczanowej oraz dny

moczanowej razem z lekami zwiększającymi

moczanowej razem z lekami zwiększającymi

wydalanie kwasu moczowego(probenecydem lub

wydalanie kwasu moczowego(probenecydem lub

sulfinpirazonem).

sulfinpirazonem).



Działania niepożądane:jest na ogół lekiem bardzo

Działania niepożądane:jest na ogół lekiem bardzo

dobrze tolerowanym i niesłychanie rzadko wywołuje

dobrze tolerowanym i niesłychanie rzadko wywołuje

ciężkie powikłania,w tym napady drgawek

ciężkie powikłania,w tym napady drgawek

uogólnionych,zaburzenia widzenia,zaburzenia

uogólnionych,zaburzenia widzenia,zaburzenia

koordynacji ruchowej i śpiączkę.

koordynacji ruchowej i śpiączkę.



Lek ten jest przeciwwskazany u chorych na padaczkę

Lek ten jest przeciwwskazany u chorych na padaczkę

oraz osób z niewydolnością nerek lub wątroby.

oraz osób z niewydolnością nerek lub wątroby.



Istnieje kilkanaście soli piperazyny stosowanych w

Istnieje kilkanaście soli piperazyny stosowanych w

leczeniu,najczęściej stosuje się adypinian piperazyny.

leczeniu,najczęściej stosuje się adypinian piperazyny.

LEWAMIZOL

LEWAMIZOL



Syntetyczna pochodna tiazolowa

Syntetyczna pochodna tiazolowa



Jest alternatywnym lekiem stosowanym w leczeniu zakażeń nicieniami.

Jest alternatywnym lekiem stosowanym w leczeniu zakażeń nicieniami.



Szybko lecz krótkotrwale poraża układ nerwowy robaków obłych

Szybko lecz krótkotrwale poraża układ nerwowy robaków obłych



Wywiera również działanie immunostymulujące,którego natura nie jest

Wywiera również działanie immunostymulujące,którego natura nie jest

na razie poznana.

na razie poznana.



Wywołuje dość liczne objawy niepożądane,jak

Wywołuje dość liczne objawy niepożądane,jak

nudności,wymioty,biegunki,wysypki uczuleniowe,a niekiedy nefropatię

nudności,wymioty,biegunki,wysypki uczuleniowe,a niekiedy nefropatię

i leukopenię.

i leukopenię.



Stosuje się go również jako lek wspomagający terapię niektórych

Stosuje się go również jako lek wspomagający terapię niektórych

nowotworów,np.raka jelita grubego,wraz z lekami

nowotworów,np.raka jelita grubego,wraz z lekami

przeciwnowotworowymi specyficznymi dla danego nowotworu.

przeciwnowotworowymi specyficznymi dla danego nowotworu.



Po dłuższym stosowaniu lewamizolu w terapii nowotworów może

Po dłuższym stosowaniu lewamizolu w terapii nowotworów może

wystąpić leukopenia ,a nawet agranulocytoza,zespół rzekomogrypowy

wystąpić leukopenia ,a nawet agranulocytoza,zespół rzekomogrypowy

oraz zaburzenia świadczące o toksycznym wpływie leku na OUN.

oraz zaburzenia świadczące o toksycznym wpływie leku na OUN.

ALBENDAZOL

ALBENDAZOL



Pochodna benzoimidazolu o mechanizmie i zakresie

Pochodna benzoimidazolu o mechanizmie i zakresie

działania podobnym do mebendazolu.W

działania podobnym do mebendazolu.W

przeciwieństwie do niego wchłania się z przewodu

przeciwieństwie do niego wchłania się z przewodu

pokarmowego i może wywoływać częściej objawy

pokarmowego i może wywoływać częściej objawy

niepożądane,jak bóle głowy,nudności,wzdęcia,bóle

niepożądane,jak bóle głowy,nudności,wzdęcia,bóle

brzucha i wymioty.

brzucha i wymioty.

Zasady leczenia zakażeń

Zasady leczenia zakażeń

tasiemcami

tasiemcami



U człowieka najczęściej występują:tasiemiec

U człowieka najczęściej występują:tasiemiec

nieuzbrojony,tasiemiec uzbrojony,bąblowiec i

nieuzbrojony,tasiemiec uzbrojony,bąblowiec i

tasiemiec szeroki.

tasiemiec szeroki.



W leczeniu tasiemczyc stosuje

W leczeniu tasiemczyc stosuje

się:

się:

niklosamid

niklosamid

i

i

prazykwantel

prazykwantel

.

.

NIKLOSAMID

NIKLOSAMID



Pochodna kwasu chlorosalicylowego

Pochodna kwasu chlorosalicylowego



Zaburza metabolizm pasożytów,powodując gwałtowny wzrost

Zaburza metabolizm pasożytów,powodując gwałtowny wzrost

stężenia kwasu mlekowego,co prowadzi do obumarcia pasożyta

stężenia kwasu mlekowego,co prowadzi do obumarcia pasożyta

i wydalenia go w całości z przewodu pokarmowego.

i wydalenia go w całości z przewodu pokarmowego.



W ok.90% przypadków powoduje wyleczenie z zarobaczenia

W ok.90% przypadków powoduje wyleczenie z zarobaczenia

tasiemcami-jest przy tym mało toksyczny dla człowieka.

tasiemcami-jest przy tym mało toksyczny dla człowieka.



Nie wchłania się z przewodu pokarmowego,jest lekiem dobrze

Nie wchłania się z przewodu pokarmowego,jest lekiem dobrze

tolerowanym.

tolerowanym.



Podczas leczenia nie wolno pić alkoholu,nie należy go również

Podczas leczenia nie wolno pić alkoholu,nie należy go również

podawać kobietom w ciąży oraz w uporczywych

podawać kobietom w ciąży oraz w uporczywych

zaparciach,zaburzeniach wchłaniania i wrzodziejącym zapaleniu

zaparciach,zaburzeniach wchłaniania i wrzodziejącym zapaleniu

jelita grubego.

jelita grubego.



Skuteczny w leczeniu owsicy.

Skuteczny w leczeniu owsicy.

PRAZYKWANTEL

PRAZYKWANTEL



Pochodna chinoliny

Pochodna chinoliny



Uszkadza powłoki płaźińców i zaburza ich

Uszkadza powłoki płaźińców i zaburza ich

przepuszczalność prowadząc do paraliżu

przepuszczalność prowadząc do paraliżu

mięśni pasożyta.

mięśni pasożyta.



Działania niepożądane:lek jest na ogół dobrze

Działania niepożądane:lek jest na ogół dobrze

tolerowany.Rzadko występują powikłania

tolerowany.Rzadko występują powikłania

polekowe w postaci alergicznych zmian

polekowe w postaci alergicznych zmian

skóry,objawów gastrycznych i gorączki.

skóry,objawów gastrycznych i gorączki.



Przeciwwskazaniem względnym do stosowania

Przeciwwskazaniem względnym do stosowania

jest niewydolność nerek.wątroby i serca.

jest niewydolność nerek.wątroby i serca.



W leczeniu zakażeń robakami płaskimi stosuje się

W leczeniu zakażeń robakami płaskimi stosuje się

również takie leki,jak PAROMOMYCYNĘ(antybiotyk

również takie leki,jak PAROMOMYCYNĘ(antybiotyk

aminoglikozydowy nie wchłaniający się z przewodu

aminoglikozydowy nie wchłaniający się z przewodu

pokarmowego),MEPAKRYNĘ(barwnik akrydynowy

pokarmowego),MEPAKRYNĘ(barwnik akrydynowy

działający przeciwpierwotniakowo),BITIONOL,EMETYNĘ

działający przeciwpierwotniakowo),BITIONOL,EMETYNĘ

oraz DICHLOROFEN.Jednak leki te są rzadziej

oraz DICHLOROFEN.Jednak leki te są rzadziej

stosowane od niklosamidu i prazykwantelu,bądź to ze

stosowane od niklosamidu i prazykwantelu,bądź to ze

względu na liczne objawy

względu na liczne objawy

niepożądane(mepakryna,dichlorofen)bądź to ze

niepożądane(mepakryna,dichlorofen)bądź to ze

względu na mniejszą skuteczność(paromomycyna).

względu na mniejszą skuteczność(paromomycyna).

Zasady leczenia zakażeń

Zasady leczenia zakażeń

przywrami

przywrami



Przywry najczęściej powodujące zakażenia u

Przywry najczęściej powodujące zakażenia u

człowieka należą do rodzaju Schistosoma,dlatego

człowieka należą do rodzaju Schistosoma,dlatego

te zakażenia nazywa się schistosomozą.

te zakażenia nazywa się schistosomozą.



Pasożyty dostają się do przewodu pokarmowego

Pasożyty dostają się do przewodu pokarmowego

z wodą,w której żyją zakażone ślimaki.Rozwijają

z wodą,w której żyją zakażone ślimaki.Rozwijają

się one w przewodzie pokarmowym,wątrobie i

się one w przewodzie pokarmowym,wątrobie i

śledzionie.

śledzionie.



Lekiem z wyboru w leczeniu schistosomozy jest

Lekiem z wyboru w leczeniu schistosomozy jest

prazykwantel podawany w jednorazowej dawce

prazykwantel podawany w jednorazowej dawce

40mg/kg mc.

40mg/kg mc.

METRYFONAT

METRYFONAT



Jest alternatywnym i znacznie tańszym lekiem

Jest alternatywnym i znacznie tańszym lekiem

stosowanym w zwalczaniu zakażeń przywrami

stosowanym w zwalczaniu zakażeń przywrami

z rodzaju Schistosoma.

z rodzaju Schistosoma.



Lek jest dobrze tolerowany.

Lek jest dobrze tolerowany.



Ponieważ stwierdzono że metryfonat silnie

Ponieważ stwierdzono że metryfonat silnie

hamuje aktywność acetylocholinesterazy,a w

hamuje aktywność acetylocholinesterazy,a w

konsekwencji zwiększa stężenie acetylocholiny

konsekwencji zwiększa stężenie acetylocholiny

w erytrocytach,podjęto próby wykorzystania

w erytrocytach,podjęto próby wykorzystania

tego leku w chorobie Alzheimera.

tego leku w chorobie Alzheimera.

ZASADY LECZENIA ZAKAŻEŃ

ZASADY LECZENIA ZAKAŻEŃ

PIERWOTNIAKAMI

PIERWOTNIAKAMI



Leki stosowane w zimnicy

Leki stosowane w zimnicy



Zimnica(malaria) jest chorobą zakaźną o przebiegu

Zimnica(malaria) jest chorobą zakaźną o przebiegu

ostrym lub przewlekłym wywołaną przez pierwotniaki

ostrym lub przewlekłym wywołaną przez pierwotniaki

z rodzaju zarodźców(Plasmodium),przenoszonych na

z rodzaju zarodźców(Plasmodium),przenoszonych na

człowieka przez samice komarów

człowieka przez samice komarów

widliszków(Anopheles).

widliszków(Anopheles).



Zimnicę wywołują cztery rodzaje zarodzców:zarodziec

Zimnicę wywołują cztery rodzaje zarodzców:zarodziec

ruchliwy,zarodziec owalny,zarodziec malarii i

ruchliwy,zarodziec owalny,zarodziec malarii i

zarodziec sierpowaty.

zarodziec sierpowaty.

CHININA

CHININA



Jest najstarszym lekiem przeciwzimniczym

Jest najstarszym lekiem przeciwzimniczym



Najsilniej działa na schizontocyty we krwi,a słabo na

Najsilniej działa na schizontocyty we krwi,a słabo na

sporozoity.Niszczy gametocyty P.vivax oraz P.malariae

sporozoity.Niszczy gametocyty P.vivax oraz P.malariae



Sama nie działa na P.falciparum,natomiast stosowana

Sama nie działa na P.falciparum,natomiast stosowana

ze swym stereoizomerem - chinidyną,wywiera silny

ze swym stereoizomerem - chinidyną,wywiera silny

efekt przeciwko szczepom P.faliciparum opornym na

efekt przeciwko szczepom P.faliciparum opornym na

wiele leków przeciwmalarycznych.

wiele leków przeciwmalarycznych.



Chinidyna poraża płytkę mięśni prążkowanych,dlatego

Chinidyna poraża płytkę mięśni prążkowanych,dlatego

może spowodować ciężkie powikłania oddechowe na

może spowodować ciężkie powikłania oddechowe na

skutek porażenia mięśni oddechowych oraz zaburzenia

skutek porażenia mięśni oddechowych oraz zaburzenia

połykania u chorych z nużliwością mięśniową.

połykania u chorych z nużliwością mięśniową.



Alkaloidy chininowe ulegają szybkiemu

Alkaloidy chininowe ulegają szybkiemu

metabolizmowi w wątrobie za pomocą

metabolizmowi w wątrobie za pomocą

cytochromu P-450 CYP3A4.Większość

cytochromu P-450 CYP3A4.Większość

metabolitów wydala się z moczem.Jeden z tych

metabolitów wydala się z moczem.Jeden z tych

metabolitów,3-hydroksychinina,zachowuje

metabolitów,3-hydroksychinina,zachowuje

częściowo działanie przeciwmalaryczne,a

częściowo działanie przeciwmalaryczne,a

ulegając kumulacji,może wywołać działanie

ulegając kumulacji,może wywołać działanie

toksyczne.Pomimo dość dużej toksyczności

toksyczne.Pomimo dość dużej toksyczności

chininę stosuje się do zwalczania schizontocytów

chininę stosuje się do zwalczania schizontocytów

P.falciparum opornych na nowsze leki.

P.falciparum opornych na nowsze leki.



Działania niepożądane:duże dawki wywołują

Działania niepożądane:duże dawki wywołują

zespół tzw.cinchonizmu(dzwonienie w uszach,bóle

zespół tzw.cinchonizmu(dzwonienie w uszach,bóle

głowy,zaburzenia żołądkowo-jelitowe,gwałtowne

głowy,zaburzenia żołądkowo-jelitowe,gwałtowne

spadki ciśnienia krwi),zagrażającą życiu

spadki ciśnienia krwi),zagrażającą życiu

hipoglikemię oraz gwałtowną hipotensję.

hipoglikemię oraz gwałtowną hipotensję.



Przeciwwskazaniem do stosowania chinidyny jest

Przeciwwskazaniem do stosowania chinidyny jest

nadwrażliwość na lek objawiająca się

nadwrażliwość na lek objawiająca się

zaburzeniami skórnymi,obrzękami pochodzenia

zaburzeniami skórnymi,obrzękami pochodzenia

naczyniowego,dużymi zaburzeniami słuchowymi i

naczyniowego,dużymi zaburzeniami słuchowymi i

wzrokowymi oraz hemolizą.

wzrokowymi oraz hemolizą.



Interakcje:chinidyna wchodzi w szkodliwe

Interakcje:chinidyna wchodzi w szkodliwe

interakcje z doustnymi lekami

interakcje z doustnymi lekami

przeciwzakrzepowymi i lekami blokującymi płytkę

przeciwzakrzepowymi i lekami blokującymi płytkę

motoryczną.

motoryczną.



Wszystkie preparaty chinidyny są solami kwasu

Wszystkie preparaty chinidyny są solami kwasu

solnego(chlorowodorkami).

solnego(chlorowodorkami).

CHLOROCHINA

CHLOROCHINA



Wprowadzona w 1943 roku,lek syntetyczny

Wprowadzona w 1943 roku,lek syntetyczny



Jest bardzo skuteczna wobec postaci

Jest bardzo skuteczna wobec postaci

erytrocytarnych wszystkich zarodzców zimnicy i

erytrocytarnych wszystkich zarodzców zimnicy i

szczepówP.falciparum wrażliwych na ten lek.

szczepówP.falciparum wrażliwych na ten lek.



Jest stosowana w innych zespołach

Jest stosowana w innych zespołach

chorobowych,m.in.w amebiozie wątrobowej.

chorobowych,m.in.w amebiozie wątrobowej.



Chlorochina oraz jej analog hydroksychinolina są

Chlorochina oraz jej analog hydroksychinolina są

stosowane także w reumatoidalnym zapaleniu

stosowane także w reumatoidalnym zapaleniu

stawów,toczniu rumieniowatym układowym oraz

stawów,toczniu rumieniowatym układowym oraz

sarkoidozie.

sarkoidozie.



Chlorochina,która gromadzi się w schizontocytach

Chlorochina,która gromadzi się w schizontocytach

zarodzców wrażliwych na lek,zapobiega inaktywacji

zarodzców wrażliwych na lek,zapobiega inaktywacji

hemu,co prowadzi do nasilenia procesów

hemu,co prowadzi do nasilenia procesów

oksydacyjnych i aktywacji proteaz uszkadzających

oksydacyjnych i aktywacji proteaz uszkadzających

błony komórkowe pasożytów.

błony komórkowe pasożytów.



Dobrze i szybko się wchłania z przewodu

Dobrze i szybko się wchłania z przewodu

pokarmowego.Jest najbardziej uniwersalnym lekiem

pokarmowego.Jest najbardziej uniwersalnym lekiem

przeciwzimniczym.Jej największą wada jest szybkie

przeciwzimniczym.Jej największą wada jest szybkie

wytwarzanie oporności u Plasmodium falciparum.

wytwarzanie oporności u Plasmodium falciparum.



Jest lekiem lepszym od chininy gdyż skuteczniej

Jest lekiem lepszym od chininy gdyż skuteczniej

przerywa ostrą fazę malarii wywołaną przez P.vivax i

przerywa ostrą fazę malarii wywołaną przez P.vivax i

P.ovale.Na ogół znosi ostre napady choroby w ciągu

P.ovale.Na ogół znosi ostre napady choroby w ciągu

24-48h.

24-48h.



Działania niepożądane:jest lekiem

Działania niepożądane:jest lekiem

bezpiecznym.Objawy toksyczne występują po zbyt

bezpiecznym.Objawy toksyczne występują po zbyt

szybkim podaniu parenteralnym,są to- zaburzenia

szybkim podaniu parenteralnym,są to- zaburzenia

sercowo-naczyniowe(spadek ciśnienia

sercowo-naczyniowe(spadek ciśnienia

krwi,rozszerzenie naczyń krwionośnych,zaburzenia

krwi,rozszerzenie naczyń krwionośnych,zaburzenia

czynności serca).Inne objawy niepożądane

czynności serca).Inne objawy niepożądane

to:zaburzenia żołądkowo-jelitowe,bóle głowy i

to:zaburzenia żołądkowo-jelitowe,bóle głowy i

pokrzywka,uczula na promienie UV

pokrzywka,uczula na promienie UV



Przeciwwskazania:padaczka,myasthenia gravis

Przeciwwskazania:padaczka,myasthenia gravis



Szkodliwe interakcje:z lekami przeciwpadaczkowymi i

Szkodliwe interakcje:z lekami przeciwpadaczkowymi i

przeciwarytmicznymi.Lek zwiększa toksyczność

przeciwarytmicznymi.Lek zwiększa toksyczność

digoksyny i cyklosporyny A.

digoksyny i cyklosporyny A.

PRYMACHINA

PRYMACHINA



Została odkryta w 1940 roku.

Została odkryta w 1940 roku.



Działa na znajdujące się w wątrobie i tkankach

Działa na znajdujące się w wątrobie i tkankach

postacie P.vivax i P.ovale,a więc jej stosowanie w

postacie P.vivax i P.ovale,a więc jej stosowanie w

przypadku zakażenia zarodzcami na nią wrażliwymi

przypadku zakażenia zarodzcami na nią wrażliwymi

powoduje całkowite wyleczenie chorych.Na skutek

powoduje całkowite wyleczenie chorych.Na skutek

działania prymachiny powstają wolne rodniki, które

działania prymachiny powstają wolne rodniki, które

niszczą zarodzce.

niszczą zarodzce.



Działania niepożądane:najczęściej zaburzenia

Działania niepożądane:najczęściej zaburzenia

żołądkowo-jelitowe,rzadziej niedokrwistość

żołądkowo-jelitowe,rzadziej niedokrwistość

niedobarwliwa,leukocytoza,methemoglobinemia,któ

niedobarwliwa,leukocytoza,methemoglobinemia,któ

rej objawem jest rzucająca się w oczy sinica.

rej objawem jest rzucająca się w oczy sinica.

SULFADOKSYNA

SULFADOKSYNA



Jest sulfonamidem o bardzo długim okresie działania

Jest sulfonamidem o bardzo długim okresie działania

na wszystkie zarodzce zimnicy u

na wszystkie zarodzce zimnicy u

człowieka,wprowadzonym do lecznictwa w 1971

człowieka,wprowadzonym do lecznictwa w 1971

roku.

roku.



Jest stosowana w leczeniu toksoplazmozy i

Jest stosowana w leczeniu toksoplazmozy i

zapalenia płuc wywołanego przez Pneumocystis

zapalenia płuc wywołanego przez Pneumocystis

carinii.Ze względu na niezbyt wielką efektywność

carinii.Ze względu na niezbyt wielką efektywność

działania jest stosowana razem z pirymetaminą lub

działania jest stosowana razem z pirymetaminą lub

meflochiną.

meflochiną.

MEFLOCHINA

MEFLOCHINA



Pochodna chinolinometanolu

Pochodna chinolinometanolu



Odkryta w 1980r.,działa zabójczo na postacie zarodzców

Odkryta w 1980r.,działa zabójczo na postacie zarodzców

znajdujących się we krwi,głównie na dojrzałe trofozoity i

znajdujących się we krwi,głównie na dojrzałe trofozoity i

schizonty.

schizonty.



Należy stosować ją w zapobieganiu i leczeniu malarii

Należy stosować ją w zapobieganiu i leczeniu malarii

wywołanej przez P.falciparum oporne na inne leki

wywołanej przez P.falciparum oporne na inne leki

przeciwmalaryczne.Lek ten jest bardzo wskazany w

przeciwmalaryczne.Lek ten jest bardzo wskazany w

profilaktyce malarii u osób ze sprawnym układem

profilaktyce malarii u osób ze sprawnym układem

immunologicznym udających się do krajów,w których malaria

immunologicznym udających się do krajów,w których malaria

jest chorobą bardzo rozpowszechnioną (endemiczną).

jest chorobą bardzo rozpowszechnioną (endemiczną).



Działania niepożądane:są zależne od dawki:mniejsze dawki

Działania niepożądane:są zależne od dawki:mniejsze dawki

mogą wywołać:zaburzenia układu pokarmowego

mogą wywołać:zaburzenia układu pokarmowego

(nudności,wymioty,biegunka,ból brzucha),a większe -

(nudności,wymioty,biegunka,ból brzucha),a większe -

zaburzenia ze strony OUN (bóle i zawroty

zaburzenia ze strony OUN (bóle i zawroty

głowy,encefalopatia,drgawki);nie powinna być podawana

głowy,encefalopatia,drgawki);nie powinna być podawana

kobietom w ciąży.

kobietom w ciąży.

HALOFANTRYNA,PROGUANIL

HALOFANTRYNA,PROGUANIL



Halofantryna działa wyłącznie na postacie

Halofantryna działa wyłącznie na postacie

zarodzców znajdujące się we krwi.

zarodzców znajdujące się we krwi.



Jest wskazana głównie w leczeniu malarii

Jest wskazana głównie w leczeniu malarii

wywołanej przez P.falciparum.

wywołanej przez P.falciparum.



Znacznie lepiej tolerowana niż meflochina.

Znacznie lepiej tolerowana niż meflochina.



Proguanil działa przeciwmalarycznie po

Proguanil działa przeciwmalarycznie po

biotransformacji w wątrobie do

biotransformacji w wątrobie do

cykloguanilu,hamując syntezę DNA

cykloguanilu,hamując syntezę DNA

P.falciparum.Stosuje się go również wraz z

P.falciparum.Stosuje się go również wraz z

chlorochiną.

chlorochiną.



Działania niepożądane:głównie zaburzenia

Działania niepożądane:głównie zaburzenia

żołądkowo-jelitowe.

żołądkowo-jelitowe.

ATOWAKWON

ATOWAKWON



Wprowadzony do leczenia w 1991r.

Wprowadzony do leczenia w 1991r.



Hamuje transport elektronów do mitochondriów zarodzców

Hamuje transport elektronów do mitochondriów zarodzców

malarii.Działa skutecznie w zakażeniach P.falciparum

malarii.Działa skutecznie w zakażeniach P.falciparum



Stosuje się go z proguanilem,gdyż ma podobny do niego

Stosuje się go z proguanilem,gdyż ma podobny do niego

mechanizm działania biologicznego.Wchłania się słabo z

mechanizm działania biologicznego.Wchłania się słabo z

przewodu pokarmowego.Jego dostępność biologiczną

przewodu pokarmowego.Jego dostępność biologiczną

zwiększają pokarmy zawierające dużo tłuszczu.Łączy się w

zwiększają pokarmy zawierające dużo tłuszczu.Łączy się w

99% z białkami osocza.Nie przenika do płynu mózgowo-

99% z białkami osocza.Nie przenika do płynu mózgowo-

rdzeniowego.

rdzeniowego.



Działania niepożądane:jest na ogół dobrze

Działania niepożądane:jest na ogół dobrze

tolerowany,rzadko występują nasilone objawy

tolerowany,rzadko występują nasilone objawy

niepożądane,wymagające odstawienia leku,takie

niepożądane,wymagające odstawienia leku,takie

jak:wysypki skórne,gorączka,bóle głowy,nudności i wymioty.

jak:wysypki skórne,gorączka,bóle głowy,nudności i wymioty.



Stosuje się go również w ciężkim zapaleniu płuc wywołanym

Stosuje się go również w ciężkim zapaleniu płuc wywołanym

przez pierwotniaka Pneumocystis carinii,szczególnie u

przez pierwotniaka Pneumocystis carinii,szczególnie u

chorych na AIDS oraz w zakażeniu Toxoplazma gondii.

chorych na AIDS oraz w zakażeniu Toxoplazma gondii.

ARTEMIZYNA

ARTEMIZYNA



Jest to endotlenek laktonu seskwiterpenowego

Jest to endotlenek laktonu seskwiterpenowego

otrzymywany z wyciągów piołunu.Związkiem

otrzymywany z wyciągów piołunu.Związkiem

czynnym tej substancji jest cząsteczka

czynnym tej substancji jest cząsteczka

endonadtlenku,która powoduje uszkodzenie białek

endonadtlenku,która powoduje uszkodzenie białek

swoistychzarodzców.

swoistychzarodzców.



Działa również przeciwko Leishmania major i

Działa również przeciwko Leishmania major i

Toxoplazma gondii.

Toxoplazma gondii.



Stosuje się ją w leczeniu napadów malarycznych

Stosuje się ją w leczeniu napadów malarycznych

wywołanych przez P.vivax oraz

wywołanych przez P.vivax oraz

P.falciparum.Natomiast jest ona nieskuteczna w

P.falciparum.Natomiast jest ona nieskuteczna w

zapobieganiu zakażeniom zarodzcami

zapobieganiu zakażeniom zarodzcami

malarii.Preparaty zawierające atremizynę ulegają

malarii.Preparaty zawierające atremizynę ulegają

biotransformacji w wątrobie do dihydroartemizyny,a

biotransformacji w wątrobie do dihydroartemizyny,a

następnie powstają cztery nieaktywne metabolity

następnie powstają cztery nieaktywne metabolity

związku podstawowego.

związku podstawowego.



Artemizyna jest najszybciej działającym,najbardziej

Artemizyna jest najszybciej działającym,najbardziej

efektywnym i najbezpieczniejszym lekiem

efektywnym i najbezpieczniejszym lekiem

przeciwmalarycznym,działającym nawet na

przeciwmalarycznym,działającym nawet na

P.falciparum oporne na inne leki

P.falciparum oporne na inne leki

przeciwmalaryczne.

przeciwmalaryczne.



Lek jest bardzo dobrze tolerowany.

Lek jest bardzo dobrze tolerowany.



Jak dotąd opisano sporadyczne objawy

Jak dotąd opisano sporadyczne objawy

niepożądane,które nie są w pęłni udokumentowane.

niepożądane,które nie są w pęłni udokumentowane.

LUMEFANTRYNA

LUMEFANTRYNA



Zaburza syntezę kwasów nukleinowych i białek

Zaburza syntezę kwasów nukleinowych i białek

zarodzców,w tym także P.falciparum.

zarodzców,w tym także P.falciparum.



Zapobiega napadom zimnicy.

Zapobiega napadom zimnicy.



Działania niepożądane:bóle i zawroty głowy,ból

Działania niepożądane:bóle i zawroty głowy,ból

brzucha,biegunka,wymioty,arytmie

brzucha,biegunka,wymioty,arytmie

sercowe,zmęczenie.

sercowe,zmęczenie.

LEKI STOSOWANE W

LEKI STOSOWANE W

TRYPANOSOMOZACH

TRYPANOSOMOZACH



Do trypanosomoz zaliczamy śpiączkę afrykańską

Do trypanosomoz zaliczamy śpiączkę afrykańską

wywołaną przez świdrowiec gambijski lub

wywołaną przez świdrowiec gambijski lub

rodezyjski,przenoszone przez muchę tse-tse,oraz

rodezyjski,przenoszone przez muchę tse-tse,oraz

chorobę Chagasa.

chorobę Chagasa.



Śpiączka afrykańska przebiega dwufazowo:w fazie I

Śpiączka afrykańska przebiega dwufazowo:w fazie I

występuje gorączka i duże powiększenie węzłów

występuje gorączka i duże powiększenie węzłów

chłonnych,faza II charakteryzuje się zapaleniem

chłonnych,faza II charakteryzuje się zapaleniem

opon mózgowych i mózgu i stanem śpiączki.

opon mózgowych i mózgu i stanem śpiączki.

Leki stosowane w I fazie śpiączki

Leki stosowane w I fazie śpiączki

afrykańskiej

afrykańskiej



SURAMINA

SURAMINA



Uszkadza błony komórkowe świdrowców i osłabia

Uszkadza błony komórkowe świdrowców i osłabia

aktywność enzymów cytozolu niezbędnych do

aktywność enzymów cytozolu niezbędnych do

prawidłowego metabolizmu pasożytów.

prawidłowego metabolizmu pasożytów.



Nie wchłania się z przewodu pokarmowego,stosuje

Nie wchłania się z przewodu pokarmowego,stosuje

się ją jedynie dożylnie,w powolnych

się ją jedynie dożylnie,w powolnych

wstrzyknięciach.

wstrzyknięciach.



Działania niepożądane:lek wywołuje wiele objawów

Działania niepożądane:lek wywołuje wiele objawów

niepożądanych o różnym nasileniu,które są również

niepożądanych o różnym nasileniu,które są również

związane z działaniem trucizn z rozpadających się

związane z działaniem trucizn z rozpadających się

pasożytów;są to najczęściej:uczucie

pasożytów;są to najczęściej:uczucie

rozbicia,zmęczenie,nudności,wymioty,wysoka

rozbicia,zmęczenie,nudności,wymioty,wysoka

gorączka i wysypki skórne.Dwa ostatnie objawy

gorączka i wysypki skórne.Dwa ostatnie objawy

występują w okresie rozpadu pasożytów.Można im

występują w okresie rozpadu pasożytów.Można im

zapobiec podając glikokortykosteroidy.

zapobiec podając glikokortykosteroidy.



Najpoważniejszym powikłaniem leczenia

Najpoważniejszym powikłaniem leczenia

suraminą jest uszkodzenie nerek,zwykle

suraminą jest uszkodzenie nerek,zwykle

samoistnie ustępujące.

samoistnie ustępujące.



Stosowanie tego leku wymaga wielkiej

Stosowanie tego leku wymaga wielkiej

ostrożności od lekarza prowadzącego leczenie.

ostrożności od lekarza prowadzącego leczenie.

PENTAMIDYNA

PENTAMIDYNA



Toksycznie działa na pasożyty,a mechanizm tych

Toksycznie działa na pasożyty,a mechanizm tych

działań jest wciąż badany.

działań jest wciąż badany.



Działania niepożądane:dotyczą ok. 50%leczonych

Działania niepożądane:dotyczą ok. 50%leczonych

chorych.Często po dożylnym podaniu występują

chorych.Często po dożylnym podaniu występują

niebezpieczne powikłania w postaci

niebezpieczne powikłania w postaci

bezdechu,tachykardii,omdlenia;do mniej

bezdechu,tachykardii,omdlenia;do mniej

niepokojących objawów należą bóle i zawroty

niepokojących objawów należą bóle i zawroty

głowy oraz wymioty.Ciężkie objawy występują na

głowy oraz wymioty.Ciężkie objawy występują na

skutek gwałtownego spadku ciśnienia krwi

skutek gwałtownego spadku ciśnienia krwi

spowodowanego hiperhistaminemią.

spowodowanego hiperhistaminemią.

Leki stosowane w II fazie śpiączki

Leki stosowane w II fazie śpiączki

afrykańskiej

afrykańskiej



MELARSOPROL

MELARSOPROL



Jest lekiem zawierającym trójwartościowy arsen.

Jest lekiem zawierającym trójwartościowy arsen.



Reaguje z wieloma biologicznie czynnymi

Reaguje z wieloma biologicznie czynnymi

cząsteczkami niezbędnymi do prawidłowego

cząsteczkami niezbędnymi do prawidłowego

metabolizmu pasożytów.Dokładny mechanizm

metabolizmu pasożytów.Dokładny mechanizm

jego działania przeciw świdrowcom nie jest

jego działania przeciw świdrowcom nie jest

znany.Jest jedynym skutecznym lekiem

znany.Jest jedynym skutecznym lekiem

stosowanym w zaburzeniach mózgowych w

stosowanym w zaburzeniach mózgowych w

przebiegu trypanosomozy.

przebiegu trypanosomozy.



Działania niepożądane:wysoka gorączka,a

Działania niepożądane:wysoka gorączka,a

przede wszystkim reaktywna encefalopatia

przede wszystkim reaktywna encefalopatia

występująca między cyklami terapeutycznymi,w

występująca między cyklami terapeutycznymi,w

czasie której występują drgawki,ostry obrzęk

czasie której występują drgawki,ostry obrzęk

mózgu,śpiączka i ostre zaburzenia

mózgu,śpiączka i ostre zaburzenia

psychiczne;dotyczą ok. 6%

psychiczne;dotyczą ok. 6%

chorych.Równoczesne stosowanie

chorych.Równoczesne stosowanie

glikokortykosteroidów zapobiega ciężkim

glikokortykosteroidów zapobiega ciężkim

objawom encefalopatii.

objawom encefalopatii.



Lek stosuje się wyłącznie u chorych

Lek stosuje się wyłącznie u chorych

hospitalizowanych.

hospitalizowanych.

Leki stosowane w chorobie

Leki stosowane w chorobie

Chagasa

Chagasa



Główne objawy tej choroby to przerost serca i

Główne objawy tej choroby to przerost serca i

zaburzenia żołądkowo-jelitowe.Przyczyną choroby jest

zaburzenia żołądkowo-jelitowe.Przyczyną choroby jest

zakażenie Trypanosoma cruzi.

zakażenie Trypanosoma cruzi.



NIFURTIMOKS

NIFURTIMOKS



Niszczy organelle komórkowe pasożyta

Niszczy organelle komórkowe pasożyta



Wchłania się dość dobrze z przewodu pokarmowego i

Wchłania się dość dobrze z przewodu pokarmowego i

jest szybko metabolizowany w wątrobie.

jest szybko metabolizowany w wątrobie.



Wywołuje często działania niepożądane,które są

Wywołuje często działania niepożądane,które są

wyrazem nadwrażliwości,takie jak:zapalenie

wyrazem nadwrażliwości,takie jak:zapalenie

skóry,gorączka,żółtaczka,nacieki skórne i reakcje

skóry,gorączka,żółtaczka,nacieki skórne i reakcje

anafilaktyczne,a ponad to:neuropatię

anafilaktyczne,a ponad to:neuropatię

obwodową,zaburzenia psychiczne,leukopenię i

obwodową,zaburzenia psychiczne,leukopenię i

zmniejszenie wytwarzania plemników.

zmniejszenie wytwarzania plemników.

Leki stosowane w

Leki stosowane w

leiszmaniozie

leiszmaniozie



Choroba ta może wystąpić w postaci wrzodu

Choroba ta może wystąpić w postaci wrzodu

tropikalnego lub choroby kala-azar

tropikalnego lub choroby kala-azar

(leiszmaniozy trzewnej),w której pasożyty

(leiszmaniozy trzewnej),w której pasożyty

atakują otrzewną,wątrobę i śledzionę.

atakują otrzewną,wątrobę i śledzionę.



Stosuje się

Stosuje się

pentamidynę

pentamidynę

i

i

amfotercynę B

amfotercynę B

.

.



Amfotercyna B jest lekiem bardzo

Amfotercyna B jest lekiem bardzo

toksycznym,wywołuje silna

toksycznym,wywołuje silna

gorączkę,uogólnione bóle,uszkodzenie nerek i

gorączkę,uogólnione bóle,uszkodzenie nerek i

ciężkie zaburzenia czynności OUN.

ciężkie zaburzenia czynności OUN.

Leki stosowane

Leki stosowane

w lambliozie

w lambliozie



Przyczyną tej choroby jest zakażenie jelita

Przyczyną tej choroby jest zakażenie jelita

cienkiego pierwotniakiem Giardia lamblia.

cienkiego pierwotniakiem Giardia lamblia.



Występuje w postaci bezobjawowej,w postaci

Występuje w postaci bezobjawowej,w postaci

nagle występującej gwałtownej biegunki lub

nagle występującej gwałtownej biegunki lub

zespołu złego wchłaniania.

zespołu złego wchłaniania.



FURAZOLIDON

FURAZOLIDON



Jest pochodną nitrofuranu.

Jest pochodną nitrofuranu.



Działania

Działania

niepożądane:nudności,wymioty,biegunka,bóle

niepożądane:nudności,wymioty,biegunka,bóle

głowy,senność,zmiany skórne - występują

głowy,senność,zmiany skórne - występują

rzadko.W czasie stosowania leku należy wykluczyć

rzadko.W czasie stosowania leku należy wykluczyć

picie napojów alkoholowych.

picie napojów alkoholowych.



METRONIDAZOL

METRONIDAZOL



Jest pochodną nitroimidazolu,no ogół dobrze tolerowaną

Jest pochodną nitroimidazolu,no ogół dobrze tolerowaną



Działania niepożądane:nudności,anoreksja,zaburzenia

Działania niepożądane:nudności,anoreksja,zaburzenia

smaku - występują rzadko.

smaku - występują rzadko.



TYNIDAZOL

TYNIDAZOL



Jest pochodną nitroimidazolu,lepiej tolerowaną od

Jest pochodną nitroimidazolu,lepiej tolerowaną od

metronidazolu.

metronidazolu.



NIMORAZOL

NIMORAZOL



Pochodna nitroimidazolu,bezpieczniejsza od tynidazolu.

Pochodna nitroimidazolu,bezpieczniejsza od tynidazolu.



ORNIDAZOL

ORNIDAZOL



Jest to jedna z najnowszych pochodnych nitroimidazolu.

Jest to jedna z najnowszych pochodnych nitroimidazolu.



Stosuje się też:

Stosuje się też:

PAROMOMYCYNĘ i AZITROMYCYNĘ.

PAROMOMYCYNĘ i AZITROMYCYNĘ.

Leki stosowane w

Leki stosowane w

rzęsistkowicy

rzęsistkowicy



Chorobę tę wywołuje zakażenie pierwotniakiem Trichomonas

Chorobę tę wywołuje zakażenie pierwotniakiem Trichomonas

vaginalis,przenoszone najczęściej drogą płciową(wówczas

vaginalis,przenoszone najczęściej drogą płciową(wówczas

należy leczyć oboje partnerów).

należy leczyć oboje partnerów).



Choroba przebiega bezobjawowo lub w postaci zapalenia dróg

Choroba przebiega bezobjawowo lub w postaci zapalenia dróg

moczowych i gruczołu krokowego.

moczowych i gruczołu krokowego.



Leczenie jest bardzo trudne i nie zawsze skuteczne

Leczenie jest bardzo trudne i nie zawsze skuteczne



Leki przeciwrzęsistkowe dzielimy na 2 grupy:

Leki przeciwrzęsistkowe dzielimy na 2 grupy:

1.leki działające miejscowo

1.leki działające miejscowo

2.leki działające miejscowo i ogólnie

2.leki działające miejscowo i ogólnie

Leki działające miejscowo stosuje się najczęściej w postaci

Leki działające miejscowo stosuje się najczęściej w postaci

gałek,tabletek i czopków dopochwowych.

gałek,tabletek i czopków dopochwowych.

Leki o działaniu ogolnym stosuje się również dopochwowo w

Leki o działaniu ogolnym stosuje się również dopochwowo w

postaci gałek i tabletek dopochwowych oraz doustnie.

postaci gałek i tabletek dopochwowych oraz doustnie.



W leczeniu stosuje

W leczeniu stosuje

się

się

:FURAZOLIDON,METRONIDAZOL,TYNIDAZOL,

:FURAZOLIDON,METRONIDAZOL,TYNIDAZOL,

NIMORAZOL,ORNIDAZOL.

NIMORAZOL,ORNIDAZOL.



Pochodne

Pochodne

imidazolu(metronidazol,tynidazol,klotrimazol)wywierają silne

imidazolu(metronidazol,tynidazol,klotrimazol)wywierają silne

działanie pierwotniakobójcze,zwłaszcza w stosunku do

działanie pierwotniakobójcze,zwłaszcza w stosunku do

rzęsistka pochwowego i jelitowego,poza tym pełzaka

rzęsistka pochwowego i jelitowego,poza tym pełzaka

czerwonki.Są to związki dość toksyczne,wywołujące wiele

czerwonki.Są to związki dość toksyczne,wywołujące wiele

zaburzeń czynności przewodu pokarmowego,OUN (bóle i

zaburzeń czynności przewodu pokarmowego,OUN (bóle i

zawroty głowy,pobudzenie,bezsenność),szpiku

zawroty głowy,pobudzenie,bezsenność),szpiku

kostnego(leukopenia)W czasie zażywania tych związków nie

kostnego(leukopenia)W czasie zażywania tych związków nie

wolno spożywać alkoholu,który nasila objawy neurologiczne.

wolno spożywać alkoholu,który nasila objawy neurologiczne.



NIFURATEL

NIFURATEL

Pochodna oksazolidynodionu

Pochodna oksazolidynodionu

Stosuje się w rzęsistkowicy,a także w zakażeniach

Stosuje się w rzęsistkowicy,a także w zakażeniach

bakteryjnych i grzybiczych dróg moczowych.

bakteryjnych i grzybiczych dróg moczowych.

Leki stosowane w

Leki stosowane w

toksoplazmozie

toksoplazmozie



Toksoplazmoza jest ciężką chorobą wywoływaną

Toksoplazmoza jest ciężką chorobą wywoływaną

przez pierwotniaka Toxoplasma gondii,który należy do

przez pierwotniaka Toxoplasma gondii,który należy do

zarodnikowców.

zarodnikowców.



Jej objawami są:limfadenopatia,zapalenie

Jej objawami są:limfadenopatia,zapalenie

mózgu,zapalenie mięśnia sercowego i zapalenie płuc.

mózgu,zapalenie mięśnia sercowego i zapalenie płuc.



Podstawowymi lekami stosowanymi w leczeniu

Podstawowymi lekami stosowanymi w leczeniu

zakażenia tym pierwotniakiem są:

zakażenia tym pierwotniakiem są:

sulfonamidy

sulfonamidy

(sulfadiazyna)oraz

(sulfadiazyna)oraz

kotrimoksazol.

kotrimoksazol.

Lekiem z wyboru

Lekiem z wyboru

jest obecnie

jest obecnie

klindamycyna

klindamycyna

.W zmianach ocznych

.W zmianach ocznych

stosuje się ją z reguły łącznie z sulfonamidem,czasem

stosuje się ją z reguły łącznie z sulfonamidem,czasem

w postaci wstrzyknięć do ciała szklistego lub

w postaci wstrzyknięć do ciała szklistego lub

okołogałkowo.W leczeniu toksoplazmozy stosuje się

okołogałkowo.W leczeniu toksoplazmozy stosuje się

też makrolid –

też makrolid –

spiramycynę.

spiramycynę.

PIRYMETAMINA,SULFADIAZYN

PIRYMETAMINA,SULFADIAZYN

A

A



PIRYMETAMINA

PIRYMETAMINA

- hamuje syntezę kwasu

- hamuje syntezę kwasu

foliowego,niezbędnego do powstania kwasów

foliowego,niezbędnego do powstania kwasów

nukleinowych w komórkach pasożyta.

nukleinowych w komórkach pasożyta.



Działania niepożądane:u chorych z niedoborem

Działania niepożądane:u chorych z niedoborem

dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej wywołuje

dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej wywołuje

niedokrwistość hemolityczną.Często powoduje

niedokrwistość hemolityczną.Często powoduje

poważne uszkodzenia szpiku i ośrodkowego układu

poważne uszkodzenia szpiku i ośrodkowego układu

nerwowego.

nerwowego.



SULFADIAZYNA

SULFADIAZYNA

- jest silnie działającym

- jest silnie działającym

sulfonamidem

sulfonamidem



Ponadto w leczeniu toksoplazmozy stosuje

Ponadto w leczeniu toksoplazmozy stosuje

się:kotrymoksazol,klindamycynę,azytromycynę.

się:kotrymoksazol,klindamycynę,azytromycynę.

Leki stosowane w

Leki stosowane w

czerwonce amebowej

czerwonce amebowej



Czerwonka amebowa jest chorobą zakaźną,szerzącą się

Czerwonka amebowa jest chorobą zakaźną,szerzącą się

główniw w krajach tropikalnych,wywołaną przez pierwotniaka

główniw w krajach tropikalnych,wywołaną przez pierwotniaka

czerwonki (Entamoeba hisotolytica).Pierwotniaki te pasożytują

czerwonki (Entamoeba hisotolytica).Pierwotniaki te pasożytują

w jelitach człowieka,wywołując ostre zapalenie jelit z

w jelitach człowieka,wywołując ostre zapalenie jelit z

podśluzówkowymi ropniami i owrzodzeniami.Głównym objawem

podśluzówkowymi ropniami i owrzodzeniami.Głównym objawem

jest gwałtowna biegunka.

jest gwałtowna biegunka.



Działanie przeciwpierwotniakowe wykazują niektóre antybiotyki

Działanie przeciwpierwotniakowe wykazują niektóre antybiotyki

(fumagilina,w mniejszym stopniu tetracykliny,erytromycyna i

(fumagilina,w mniejszym stopniu tetracykliny,erytromycyna i

paromomycyna),niektóre sulfonamidy

paromomycyna),niektóre sulfonamidy

(sulfaguanidyna),pochodne imidazolu (metronidazol),pochodne

(sulfaguanidyna),pochodne imidazolu (metronidazol),pochodne

chinoliny i izochinoliny

chinoliny i izochinoliny

(dehydroemetyna,dijodoksychinolina,klichinol,chlorochina i

(dehydroemetyna,dijodoksychinolina,klichinol,chlorochina i

chiniofon),związki bizmutu (glikobiarsol) oraz diloksanid.

chiniofon),związki bizmutu (glikobiarsol) oraz diloksanid.



Podstawowym lekiem w leczeniu czerwonki pełzakowatej jest

Podstawowym lekiem w leczeniu czerwonki pełzakowatej jest

metronidazol

metronidazol



DILOKSANID

DILOKSANID

Związek syntetyczny o silnym

Związek syntetyczny o silnym

działaniu przeciwpełzakowym

działaniu przeciwpełzakowym



Prawie nie wchłania się z jelit,dlatego jest

Prawie nie wchłania się z jelit,dlatego jest

stosowany u bezobjawowych nosicieli cyst pełzaka

stosowany u bezobjawowych nosicieli cyst pełzaka

czerwonki (nie działa w postaci narządowej)

czerwonki (nie działa w postaci narządowej)



Pochodne

Pochodne

chinoliny

chinoliny

i

i

izochinoliny

izochinoliny



W leczeniu stosuje się także tynidazol,ornidazol

W leczeniu stosuje się także tynidazol,ornidazol

oraz silnie działający na pełzaka czerwonki

oraz silnie działający na pełzaka czerwonki

FANCHINON (związek syntetyczny,pochodny

FANCHINON (związek syntetyczny,pochodny

fenantrolinochinonu).

fenantrolinochinonu).

Leki stosowane w

Leki stosowane w

zapaleniu płuc wywołanym

zapaleniu płuc wywołanym

Pneumocystis carinii

Pneumocystis carinii



Zapalenie płuc wywołane Pneumocystis

Zapalenie płuc wywołane Pneumocystis

carinii,obok AIDS,malarii i wirusowego zapalenia

carinii,obok AIDS,malarii i wirusowego zapalenia

wątroby typu B,jest najczęściej występującą

wątroby typu B,jest najczęściej występującą

chorobą zakaźną na świecie.

chorobą zakaźną na świecie.



W leczeniu stosuje się duże dawki

W leczeniu stosuje się duże dawki

ko-

ko-

trymoksazolu,pentamidynę

trymoksazolu,pentamidynę

i

i

atowakwon

atowakwon

.

.