Bogowie

starożytnej Grecji

Mitologia

To zbiór mitów, czyli opowieści

o starożytnych bogach i herosach

(bohaterach).

Może być:



mitologia grecka



mitologia rzymska



mity skandynawskie i innych kultur

KAŻDY Z BOGÓW MIAŁ SWOJE

ATRYBUTY I SPECJALNOŚĆ

ZEUS

–

ojciec bogów i ludzi, pan nieba i piorunów

POSEJDON

–

władca mórz

HADES – rządził światem podziemnym i zmarłych

HELIOS

–

bóg słońca podróżujący rydwanem

HERA – żona Zeusa, opiekunka małżeństw

HEFAJSTOS

–

bóg ognia, rzemiosł różnych, kowal

HERMES

–

boski posłaniec, opiekun wędrowców

APOLLO

–

bóg światła, sztuki, opiekun 9 muz

AFRODYTA

–

bogini miłości, opiekunka zakochanych

ATENA

–

bogini mądrości, opiekunka wojowników

ARES

– bóg wojny, ojciec Erosa – bożka miłości

YCIE BOGÓW

• GDZIE MIESZKALI BOGOWIE?

Bogowie żyli na Olimpie – greckiej górze. Nie było tam

dzikich zwierząt ani złej pogody. Zawsze panowała wiosna.

Pałac Zeusa był cały ze złota i drogich kamieni. Wejścia do

Olimpu strzegły hory, czyli dziewczęce boginki pór roku

• CO JEDLI I PILI?

Zwyczajnym pokarmem bogów była ambrozja, która dawała

moc ciału i nieśmiertelność duszy. Popijano ją nektarem –

winem

o niewysłowionym zapachu.

• JAKIE WIEDLI ŻYCIE?

Wiedli życie szczęśliwe, bez chorób. Czas spędzali na

zebraniach

i wystawnych ucztach. Ich kłótnie i spory trwały krótko, bo je

Zeus swą powagą rozstrzygał i uciszał. W życiu tym nie brak

było jednak zazdrości i intryg.

• W CZYM BYLI PODOBNI DO LUDZI?

Bogowie w swoich charakterach pełnych wad byli podobni

do ludzi

i żyli podobnie do bogatych ziemian czasów starożytnych.

Jedyną różnicą była nieśmiertelność i beztroska bogów.

DRZEWO GENEALOGICZNE

BOGÓW GRECKICH

URANOS + GAJA

AFRODYTA

z piany morskiej

KRONOS

+ REJA

CYKLOPI

I STURĘCY

OKEANOS

HADES

+ KORA

(

PERSEFONA)

POSEJDON

ZEUS

+ HERA

HESTIA

HEBE

ARES

ATENA

APOLLO

HEFAJSTOS

Helios

To bóg tarczy słonecznej,
wyjeżdżał codziennie na
swoim rydwanie, pędził
po wąskiej drodze
środkiem nieba, aby
wieczorem zanurzyć się w
falach oceanu, gdzie
odpoczywał do świtu.
Jego przejażdżka
symbolizowała wędrówkę
słońca bo niebie.

Hades

To bóg świata
podziemnego, syn
Kronosa i Rei, brat Zeusa
i Posejdona, panował
wraz ze swoją żoną
Persefoną nad duszami
zmarłych, podziemnymi
demonami. Atrybutami
boga były drzewa
cyprysowe i narcyzy,
sadzone na grobach, oraz
róg obfitości.

Zeus

• Był synem Kronosa i Rei, naczelnym

bóstwem nieba i ziemi, bogiem

światłości. Zsyłał deszcze, grzmoty i

pioruny. Stał na straży porządku

świata, sprawiedliwości, był

opiekunem wszystkich plemion

greckich, patronem każdego

gospodarstwa rolnego. Doznawał

wielkiej czci w całej Grecji, lecz

głównymi miejscami kultu były

Nemea i Olimp, gdzie obchodzono

ogólnogreckie uroczystości

poświęcona mu, oraz Dodona, w

której znajdowała się wyrocznia

boga. Atrybutami Zeusa były: berło,

piorun, orzeł i tarcza z frędzlami.

Hera

To największa bogini olimpijska,
siostra i żona Zeusa. Królowa
nieba i ziemi, opiekowała się
przede wszystkim kobietami
zamężnymi i życiem rodzinnym.
Ulubionym ptakiem tej bogini
był paw, roślinami lilia i granat.
Główne ośrodki kultu Hery
znajdowały się w Samos, Argos,
Sparcie i Mykenach.

Atena

To córka Zeusa i Metis
(Rozwagi). Bogini
mądrości, rozwagi i
wojny, opiekowała się
rzemiosłem, życiem
społecznym oraz
pracami kobiecymi,
zwłaszcza tkactwem.
Atrybutami Ateny
były: włócznia, hełm i
egida, ulubioną
rośliną – oliwka,
zwierzęciem – sowa.

Posejdon

Był to syn Kronosa i Rei, brat
Zeusa i Posejdona, bóg mórz,
rzek, wysp i półwyspów, panował
nad wszystkimi istotami żyjącymi
w wodach morskich i lądowych.
Jego władzy podlegali żeglarze
wraz ze swoimi statkami.
Atrybutem jego potęgi był
trójząb, dzięki któremu
wzniecane były burze morskie i
powodowano trzęsienie ziemi.
Głównym centrum kultu
Posejdona była świątynia na
Istmos, poświęcane mu były
konie i delfiny.

Demeter

To bogini ziemi, płodów
rolnych, a zwłaszcza łanów
zboża. Czczono ją w całej
Grecji, specjalnego kultu
doznawała jednak w świątyni
w Eleusis w Attyce.
Przypisywano jej
wynalezienie młyna, ona tez
miała nauczyć ludzi uprawy
jarzyn i bobu. Godłem
Demeter były kłosy zboża,
narcyz, mak, a ulubionym
ptakiem – żuraw.

Apollo

To syn Zeusa i Latony, bóg
piękna i słońca, strzelając
promieniami słonecznymi
leczył choroby a także
nagle zabijał ludzi. W
Delfach, za pośrednictwem
kapłanki Pytii, wieszczył
przyszłość. Czczony był
także jako bóg muzyki,
poezji, sztuki i nauki,
poświęcone mu były
łabędź, jastrząb, kruk, laur,
kołczan i łuk.

Artemida

To siostra-bliźniaczka
Apolla, dziewicza bogini
łowów, mściwa,
niedostępna dla ludzi,
zsyłająca nagłą śmierć na
kobiety w ciąży.
Opiekowała się
amazonkami, czczono ją
w górzystych krajach
Grecji, a zwłaszcza w
Arkadii. Ulubionym
zwierzęciem atrybutem –
półksiężyc.
bogini była łania,

Hermes

To bóg sprytu i
zręczności, boski
posłaniec. Pełnił funkcję
opiekuna dróg, heroldów,
podróżnych, kupców,
rzemieślników i złodziei.
Czczono go na wiele
sposobów, np.
umieszczano na drogach
słupy z jego popiersiem
(tzw. hermy). Atrybutami
Hermesa były: szeroki
kapelusz, kaduceusz
opleciony wężem oraz
ozdobne skrzydełka u nóg
i kapelusza.

Hefajstos

To syn Zeusa i Hery,
bóg ognia i sztuki
kowalskiej, słynął z
brzydoty i ułomności
( okulał, gdy został
dwa razy zrzucony z
Olimpu). Hefajstos
wzniósł boskie
pałace na Olimpie,
stworzył tarczę dla
Zeusa, trójząb dla
Posejdona i zbroję
dla Achillesa.