kurs

background image

Tępe urazy brzucha u

Tępe urazy brzucha u

dzieci

dzieci

Dr n. med. Ewa Dzienis-

Dr n. med. Ewa Dzienis-

Koronkiewicz

Koronkiewicz

Klinika Chirurgii Dziecięcej

Klinika Chirurgii Dziecięcej

Akademia Medyczna w Białymstoku

Akademia Medyczna w Białymstoku

background image

Urazy brzucha

Urazy brzucha

3 miejsce w częstości (2-8%) po

3 miejsce w częstości (2-8%) po

uszkodzeniach kośćca i OUN

uszkodzeniach kośćca i OUN

urazy tępe (ponad 90%) i przenikające

urazy tępe (ponad 90%) i przenikające

powłoki (10%)

powłoki (10%)

sezonowość (V-VIII)

sezonowość (V-VIII)

trudności diagnostyczne związane z

trudności diagnostyczne związane z

uszkodzeniem innych okolic ciała i narządów,

uszkodzeniem innych okolic ciała i narządów,

wstrząsem urazowym, zmienioną odpowiedzią

wstrząsem urazowym, zmienioną odpowiedzią

na ból (używki, stan nieprzytomności)

na ból (używki, stan nieprzytomności)

background image

Główne mechanizmy

Główne mechanizmy

urazu:

urazu:

Bezpośrednie

Bezpośrednie

uszkodzenie narządu np.

uszkodzenie narządu np.

przygniecenie do kręgosłupa lub ściany klatki

przygniecenie do kręgosłupa lub ściany klatki

piersiowej

piersiowej

Gwałtowne wytracenie energii

Gwałtowne wytracenie energii

np. pasażer w

np. pasażer w

pasach bezpieczeństwa - uraz narządu w miejscu

pasach bezpieczeństwa - uraz narządu w miejscu

umocowania (np.urazy krezki jelita) lub zranienie

umocowania (np.urazy krezki jelita) lub zranienie

narządu miąższowego przez uszkodzenie

narządu miąższowego przez uszkodzenie

więzadeł mocujących

więzadeł mocujących

Uraz przenikający

Uraz przenikający

- jednego lub kilku narządów

- jednego lub kilku narządów

background image

Urazy brzucha

Urazy brzucha

Zgon w ciągu kilku minut -

Zgon w ciągu kilku minut -

zranienie aorty i dużych naczyń

zranienie aorty i dużych naczyń

Zgon w ciągu kilku minut do kilku

Zgon w ciągu kilku minut do kilku

godzin - pęknięcie śledziony, rany

godzin - pęknięcie śledziony, rany

wątroby, złamanie miednicy

wątroby, złamanie miednicy

background image

Wskazania do leczenia operacyjnego

Wskazania do leczenia operacyjnego

w trybie pilnym:

w trybie pilnym:

(

(

bez szczegółówego ustalenia charakteru

bez szczegółówego ustalenia charakteru

uszkodzeń)

uszkodzeń)

Wstrząs lub niestabilność hemodynamiczna z

Wstrząs lub niestabilność hemodynamiczna z

postępującą utratą krwi

postępującą utratą krwi

objawy otrzewnowe

objawy otrzewnowe

obecność ciał obcych

obecność ciał obcych

wytrzewienie

wytrzewienie

rany postrzałowe przezbrzuszne

rany postrzałowe przezbrzuszne

obecność wolnego gazu w jamie brzusznej

obecność wolnego gazu w jamie brzusznej

duża ilość krwi w zgłębniku żołądkowym lub

duża ilość krwi w zgłębniku żołądkowym lub

badaniu przez odbyt

badaniu przez odbyt

background image

Wywiad

Wywiad

siła i mechanizm urazu,

siła i mechanizm urazu,

zdarzenia towarzyszące urazowi,

zdarzenia towarzyszące urazowi,

choroby przewlekłe

choroby przewlekłe

Wypadek komunikacyjny

Wypadek komunikacyjny

- potrącony

- potrącony

czy pasażer, pasy bezpieczeństwa, czy

czy pasażer, pasy bezpieczeństwa, czy

wypadło z auta, rowerzysta

wypadło z auta, rowerzysta

uderzenie

uderzenie

- przez dorosłego czy

- przez dorosłego czy

dziecko

dziecko

kopnięcie

kopnięcie

- przez osobę czy zwierzę

- przez osobę czy zwierzę

upadek

upadek

- wysokośc, podłoże

- wysokośc, podłoże

przemoc, nadużycie seksualne

przemoc, nadużycie seksualne

background image

Podstawowe oględziny i

Podstawowe oględziny i

postępowanie

postępowanie

Określenie czynników zagrażających życiu -

Określenie czynników zagrażających życiu -

standardowe postępowanie resuscytacyjne (płyno- i

standardowe postępowanie resuscytacyjne (płyno- i

tlenoterapia)

tlenoterapia)

kontrola krwawienia - ocenić wypełnienie włośniczek,

kontrola krwawienia - ocenić wypełnienie włośniczek,

tętno, kolor skóry, ucisk wszystkich krwawiących miejsc

tętno, kolor skóry, ucisk wszystkich krwawiących miejsc

założyć 2 kaniule dożylne i rozpocząć przetaczanie od

założyć 2 kaniule dożylne i rozpocząć przetaczanie od

ogrzanego mleczanu Ringera

ogrzanego mleczanu Ringera

monitor EKG

monitor EKG

cewnik do pęcherza moczowego

cewnik do pęcherza moczowego

zgłębnik nosowo-żołądkowy

zgłębnik nosowo-żołądkowy

background image

Badanie przedmiotowe

Badanie przedmiotowe

wstrząs - wykluczyć krwotok zewnętrzny, odmę prężną,

wstrząs - wykluczyć krwotok zewnętrzny, odmę prężną,

masywne krwawienie do klatki piersiowej i uraz serca z

masywne krwawienie do klatki piersiowej i uraz serca z

tamponadą osierdzia

tamponadą osierdzia

szybko narastające wzdęcie brzucha, szczególnie mimo

szybko narastające wzdęcie brzucha, szczególnie mimo

odbarczenia sondą żołądkową - krwotok do otrzewnej lub

odbarczenia sondą żołądkową - krwotok do otrzewnej lub

perforacja przewodu pokarmowego

perforacja przewodu pokarmowego

obserwacja toru oddechowego (wstrząs, nieprzytomni)

obserwacja toru oddechowego (wstrząs, nieprzytomni)

oględziny zewnętrznych obrażeń powłok - dziecko całkowicie

oględziny zewnętrznych obrażeń powłok - dziecko całkowicie

rozebrane

rozebrane

opukowe, osłuchowe, palpacyjne - bolesność, napięcie powłok,

opukowe, osłuchowe, palpacyjne - bolesność, napięcie powłok,

objawy otrzewnowe, opory patologiczne, per rectum ( w

objawy otrzewnowe, opory patologiczne, per rectum ( w

złamaniach miednicy - obecność krwi, położenie prostaty i

złamaniach miednicy - obecność krwi, położenie prostaty i

odłamów kostnych)

odłamów kostnych)

background image

Anatomia - regiony

Anatomia - regiony

brzucha

brzucha

Obszar przedni

Obszar przedni

- od łuków żebrowych do

- od łuków żebrowych do

więzadeł pachwinowych pomiędzy liniami

więzadeł pachwinowych pomiędzy liniami

pachowymi środkowymi

pachowymi środkowymi

obszar piersiowo-brzuszny

obszar piersiowo-brzuszny

- powyżej

- powyżej

łuków żebrowych, poniżej linii brodawek

łuków żebrowych, poniżej linii brodawek

sutkowych i kątów dolnych łopatek

sutkowych i kątów dolnych łopatek

boki i grzbiet

boki i grzbiet

- do tyłu od linii pachowych

- do tyłu od linii pachowych

środkowych pomiędzy kątami dolnymi

środkowych pomiędzy kątami dolnymi

łopatek a grzebieniami kości biodrowych

łopatek a grzebieniami kości biodrowych

background image

Przestrzeń

Przestrzeń

zaotrzewnowa

zaotrzewnowa

Aorta

Aorta

żyła czcza

żyła czcza

trzustka

trzustka

nerki

nerki

moczowody

moczowody

część dwunastnicy

część dwunastnicy

część okrężnicy

część okrężnicy

background image

Badania laboratoryjne

Badania laboratoryjne

diagnostyka i monitorowanie

diagnostyka i monitorowanie

Grupa krwi, skrzyżowana rezerwa KKCz

Grupa krwi, skrzyżowana rezerwa KKCz

Morfologia krwi (Ht, Hb, płytki)

Morfologia krwi (Ht, Hb, płytki)

Badanie ogólne moczu

Badanie ogólne moczu

Transaminazy (wzrost nawet do 10x w

Transaminazy (wzrost nawet do 10x w

obrażeniach wątroby)

obrażeniach wątroby)

Amylaza w surowicy i moczu (znamienny dla

Amylaza w surowicy i moczu (znamienny dla

trzustki wzrost 3-5x, niewielki - w urazie

trzustki wzrost 3-5x, niewielki - w urazie

ślinianek lub perforacji jelita cienkiego)

ślinianek lub perforacji jelita cienkiego)

Elektrolity w surowicy

Elektrolity w surowicy

Badania układu krzepnięcia

Badania układu krzepnięcia

background image

Badania obrazowe

Badania obrazowe

diagnostyka i monitorowanie

diagnostyka i monitorowanie

USG

USG

- nieinwazyjne, szybkie, przyłóżkowe,

- nieinwazyjne, szybkie, przyłóżkowe,

powtarzalne, wykrywanie wolnego płynu w otrzewnej

powtarzalne, wykrywanie wolnego płynu w otrzewnej

Przeglądowe zdjęcie rtg

Przeglądowe zdjęcie rtg

jamy brzusznej (w

jamy brzusznej (w

pozycji pionowej lub zbliżonej, ew. na leżąco

pozycji pionowej lub zbliżonej, ew. na leżąco

promieniem poziomym), klatki piersiowej i miednicy

promieniem poziomym), klatki piersiowej i miednicy

Rtg kontrastowe

Rtg kontrastowe

z wodnym roztworem środka

z wodnym roztworem środka

cieniującego (uraz zaotrzewnowej części dwunastnicy)

cieniującego (uraz zaotrzewnowej części dwunastnicy)

KT

KT

- dokładność i specyficzność narządowa,

- dokładność i specyficzność narządowa,

z

z

kontrastem

kontrastem

- ocena rozległości (skale), aktywności

- ocena rozległości (skale), aktywności

krwawienia i przepływu narządowego

krwawienia i przepływu narządowego

background image

Badania obrazowe

Badania obrazowe

Badanie scyntyraficzne

Badanie scyntyraficzne

- dokładna

- dokładna

ocena przepływu narządowego, przebieg

ocena przepływu narządowego, przebieg

gojenia narządów miąższowych

gojenia narządów miąższowych

arteriografia

arteriografia

aorty i pnia trzewnego -

aorty i pnia trzewnego -

hemobilia, tętniaki, przetoki t-ż

hemobilia, tętniaki, przetoki t-ż

ERCP

ERCP

- uszkodzenia głównego przewodu

- uszkodzenia głównego przewodu

trzustkowego i PŻW oraz następstw

trzustkowego i PŻW oraz następstw

laparoskopia

laparoskopia

- diagnostyka i leczenie

- diagnostyka i leczenie

background image

Nakłucie diagnostyczne jamy otrzewnej

Nakłucie diagnostyczne jamy otrzewnej

obecność krwi, treści jelitowej lub żółci

obecność krwi, treści jelitowej lub żółci

czułość 95-98%

czułość 95-98%

mała swoistość narządowa

mała swoistość narządowa

inwazyjność

inwazyjność

nadal przydatna w obrażeniach

nadal przydatna w obrażeniach

mnogich - u nieprzytomnych (min. w

mnogich - u nieprzytomnych (min. w

urazach OUN), w zatruciach

urazach OUN), w zatruciach

(min.alkohol, środki odurzające)

(min.alkohol, środki odurzające)

background image

Płukanie diagnostyczne jamy

Płukanie diagnostyczne jamy

otrzewnej

otrzewnej

Po założeniu zgłębnika nosowo-

Po założeniu zgłębnika nosowo-

żołądkowego i cewnika do pęcherza

żołądkowego i cewnika do pęcherza

moczowego

moczowego

podanie przez cewnik 15ml/kg masy

podanie przez cewnik 15ml/kg masy

ciała płynu Ringera lub soli

ciała płynu Ringera lub soli

fizjologicznej

fizjologicznej

wynik (+) jeżeli: erytrocyty>100tys/ml,

wynik (+) jeżeli: erytrocyty>100tys/ml,

leukocyty>500/ml, obecność żółci,

leukocyty>500/ml, obecność żółci,

bakterii, cząstek kału

bakterii, cząstek kału

background image

Wskazania do nakłucia z

Wskazania do nakłucia z

płukaniem otrzewnej

płukaniem otrzewnej

Podejrzenie krwawienia do

Podejrzenie krwawienia do

otrzewnej

otrzewnej

niejednoznaczny wynik badania

niejednoznaczny wynik badania

przedmiotowego

przedmiotowego

utrzymujaca się hipowolemia

utrzymujaca się hipowolemia

pomimo przetaczania płynów

pomimo przetaczania płynów

background image

Leczenie zachowawcze

Leczenie zachowawcze

tępych urazów brzucha u

tępych urazów brzucha u

dzieci

dzieci

Stabilność hemodynamiczna

Stabilność hemodynamiczna

najlepiej - izolowane obrażenia narządów miąższowych

najlepiej - izolowane obrażenia narządów miąższowych

monitorowanie podstawowych funkcji życiowych (OIT)

monitorowanie podstawowych funkcji życiowych (OIT)

dobre i stale dostępne rtg, USG, KT oraz doświadczony

dobre i stale dostępne rtg, USG, KT oraz doświadczony

radiolog

radiolog

stała dostępność badań laboratoryjnych oraz krwi i

stała dostępność badań laboratoryjnych oraz krwi i

preparatów krwiozastępczych

preparatów krwiozastępczych

stała gotowość bloku operacyjnego i doświadczony

stała gotowość bloku operacyjnego i doświadczony

zespół chirurgiczny

zespół chirurgiczny

background image

Urazy przepony

Urazy przepony

Nagły ucisk brzucha

Nagły ucisk brzucha

najczęściej w tylno-bocznej części

najczęściej w tylno-bocznej części

lewej kopuły

lewej kopuły

niezdiagnozowane, gdy trudności

niezdiagnozowane, gdy trudności

oddechowe w towarzyszącym

oddechowe w towarzyszącym

urazie klatki piersiowej

urazie klatki piersiowej

background image

Urazy śledziony

Urazy śledziony

Najczęstsze obrażenia w tępych urazach

Najczęstsze obrażenia w tępych urazach

brzucha - do 80% leczone zachowawczo z

brzucha - do 80% leczone zachowawczo z

dobrym wynikiem

dobrym wynikiem

przy złamaniach dolnych lewych żeber

przy złamaniach dolnych lewych żeber

utrata krwi - nudności i wymioty (podrażnienie

utrata krwi - nudności i wymioty (podrażnienie

otrzewnej), wstrząs hipowolemiczny (niepokój,

otrzewnej), wstrząs hipowolemiczny (niepokój,

bladość, pocenie się, oziębienie powłok)

bladość, pocenie się, oziębienie powłok)

ból w lewym górnym kwadrancie brzucha

ból w lewym górnym kwadrancie brzucha

objaw Kehra

objaw Kehra

- ból przeniesiony do lewego barku

- ból przeniesiony do lewego barku

background image

Klasyfikacja obrażeń

Klasyfikacja obrażeń

śledziony

śledziony

Krwiak podtorebkowy, bez uszkodzeń

Krwiak podtorebkowy, bez uszkodzeń

miąższu, miejscowe pękniecie torebki

miąższu, miejscowe pękniecie torebki

Pęknięcie torebki niedochodzące do

Pęknięcie torebki niedochodzące do

wnęki, bez uszkodzeń dużych naczyń, z

wnęki, bez uszkodzeń dużych naczyń, z

lub bez uszkodzenia miąższu

lub bez uszkodzenia miąższu

Pęknięcie dochodzące do wnęki z

Pęknięcie dochodzące do wnęki z

uszkodzeniem dużych naczyń

uszkodzeniem dużych naczyń

Rozkawałkowanie narządu lub

Rozkawałkowanie narządu lub

oderwanie szypuły śledziony

oderwanie szypuły śledziony

background image

Zabiegi operacyjne

Zabiegi operacyjne

oszczędzające śledzionę

oszczędzające śledzionę

Zszycie miąższu lub częściowe

Zszycie miąższu lub częściowe

klinowe jego wycięcie (nóż

klinowe jego wycięcie (nóż

ultradźwiękowy, koagulacja

ultradźwiękowy, koagulacja

argonowa, klej tkankowy)

argonowa, klej tkankowy)

Wchłanialne siatki do zbliżania

Wchłanialne siatki do zbliżania

brzegów uszkodzonego miąższu

brzegów uszkodzonego miąższu

background image

Wskazania do splenektomii

Wskazania do splenektomii

Oderwanie od szypuły naczyniowej

Oderwanie od szypuły naczyniowej

rozkawałkowanie

rozkawałkowanie

zły stan chorego

zły stan chorego

uraz wielonarządowy

uraz wielonarządowy

brak odpowiedniego zapasu krwi

brak odpowiedniego zapasu krwi

background image

Powikłania po

Powikłania po

splenektomii

splenektomii

Brak prawidłowych funkcji

Brak prawidłowych funkcji

odpornościowych - infekcje

odpornościowych - infekcje

Streptococcus pneumoniae, Neisseria

Streptococcus pneumoniae, Neisseria

meningitidis, Haemophilus influenzae

meningitidis, Haemophilus influenzae

największe narażenie do 2 lat po zabiegu

największe narażenie do 2 lat po zabiegu

zespół OPSI - posocznica o gwałtownym

zespół OPSI - posocznica o gwałtownym

przebiegu (0,5-2% dzieci, ale

przebiegu (0,5-2% dzieci, ale

śmiertelność 50-80%)

śmiertelność 50-80%)

background image

Urazy wątroby

Urazy wątroby

Druga przyczyna zgonów po urazach OUN,

Druga przyczyna zgonów po urazach OUN,

najczęściej pieszy potrącony w wypadku

najczęściej pieszy potrącony w wypadku

komunikacyjnym - największy narząd miąższowy,

komunikacyjnym - największy narząd miąższowy,

bogaty układ naczyniowy

bogaty układ naczyniowy

groźne krwotoki z żyły wrotnej lub wątrobowej

groźne krwotoki z żyły wrotnej lub wątrobowej

prawej (śródmiąższowe lub w ujściu do żyły

prawej (śródmiąższowe lub w ujściu do żyły

głównej dolnej)

głównej dolnej)

głębokie zranienia dają martwicę z uszkodzeniem

głębokie zranienia dają martwicę z uszkodzeniem

dróg żółciowych - ropnie, torbiele, hemobilia

dróg żółciowych - ropnie, torbiele, hemobilia

(przetoki tętniczo-żółciowe)

(przetoki tętniczo-żółciowe)

background image

Urazy wątroby

Urazy wątroby

Rodzaje uszkodzeń:

Rodzaje uszkodzeń:

miąższu

miąższu

żyły głównej dolnj, żyły wrotnej, żył

żyły głównej dolnj, żyły wrotnej, żył

wątrobowych

wątrobowych

dró żółciowych

dró żółciowych

pęcherzyka żółciowego

pęcherzyka żółciowego

PŻW

PŻW

background image

Urazy wątroby

Urazy wątroby

Bóle brzucha promieniujące do prawego

Bóle brzucha promieniujące do prawego

barku

barku

narastanie wzdęcia i nasilanie objawów

narastanie wzdęcia i nasilanie objawów

otrzewnowych

otrzewnowych

rtg

rtg

- złamania żeber, nierówność obrysu

- złamania żeber, nierówność obrysu

przepony, zacienienie prawej opłucnej,

przepony, zacienienie prawej opłucnej,

powietrze w wolnej jamie otrzewnowej

powietrze w wolnej jamie otrzewnowej

USG

USG

- obecność krwiaków, uszkodzenie

- obecność krwiaków, uszkodzenie

ciągłości wątroby, płyn w otrzewnej

ciągłości wątroby, płyn w otrzewnej

background image

Urazy wątroby

Urazy wątroby

Badanie

Badanie

KT

KT

lub

lub

NMR

NMR

- skala

- skala

obrażeń

obrażeń

I - Krwiak podtorebkowy, nie narastający poniżej 10%

I - Krwiak podtorebkowy, nie narastający poniżej 10%

powierzchni, nie krwawiące rozdarcie torebki o

powierzchni, nie krwawiące rozdarcie torebki o

głęgokości poniżej 1cm

głęgokości poniżej 1cm

II - Krwiak podtorebkowy, nie narastający obejmuje

II - Krwiak podtorebkowy, nie narastający obejmuje

10-50% powierzchni lub występuje śródmiąższowo,

10-50% powierzchni lub występuje śródmiąższowo,

krwawiące rozerwanie torebki na 1-3cm wgłąb i

krwawiące rozerwanie torebki na 1-3cm wgłąb i

długości poniżej 10cm

długości poniżej 10cm

III - Krwiak powyżej 50% powierzchni podtorebkowy

III - Krwiak powyżej 50% powierzchni podtorebkowy

lub narastający śródmiąższowo o średnicy ponad

lub narastający śródmiąższowo o średnicy ponad

2cm, rozerwanie o głębokości powyżej 3cm

2cm, rozerwanie o głębokości powyżej 3cm

background image

Urazy wątroby

Urazy wątroby

Badanie

Badanie

KT

KT

lub

lub

NMR

NMR

- skala

- skala

obrażeń

obrażeń

IV - Pęknięty krwiak śródmiąższowy,

IV - Pęknięty krwiak śródmiąższowy,

rozerwanie śródmiąższowe zajmujące

rozerwanie śródmiąższowe zajmujące

25-50% płata

25-50% płata

V - Śródmiąższowe pękniecie powyżej

V - Śródmiąższowe pękniecie powyżej

50% płata, uszkodzenie naczyń

50% płata, uszkodzenie naczyń

żylnych wątroby (żgd, żż wątrobowe)

żylnych wątroby (żgd, żż wątrobowe)

VI - Oderwanie wątroby

VI - Oderwanie wątroby

background image

Leczenie zachowawcze urazów wątroby

Leczenie zachowawcze urazów wątroby

Pacjenci wyrównani krążeniowo

Pacjenci wyrównani krążeniowo

z niewielkim krwiakiem

z niewielkim krwiakiem

podtorebkowym, śródmiąższowym

podtorebkowym, śródmiąższowym

(I,II) lub z pęknięciem jednego

(I,II) lub z pęknięciem jednego

płata

płata

z minimalnym krwawieniem do

z minimalnym krwawieniem do

otrzewnej

otrzewnej

background image

Urazy trzustki

Urazy trzustki

Uraz bezpośredni - uderzenie kierownicą roweru -

Uraz bezpośredni - uderzenie kierownicą roweru -

okolica trzonu do przodu od kręgosłupa

okolica trzonu do przodu od kręgosłupa

trudne do rozpoznania

trudne do rozpoznania

współistnieją z obrażeniami innych narządów

współistnieją z obrażeniami innych narządów

u ok.20%

u ok.20%

ostre pourazowe zapalenie trzustki

ostre pourazowe zapalenie trzustki

-

-

zmniejszenie inhibitorów trypsyny (martwica

zmniejszenie inhibitorów trypsyny (martwica

Balcerowska) - wzrost przepuszczalności naczyń i

Balcerowska) - wzrost przepuszczalności naczyń i

utrata dużej ilości płynów w postaci przesięku, faza

utrata dużej ilości płynów w postaci przesięku, faza

wczesna (toksemiczna, zapalna) i póżna

wczesna (toksemiczna, zapalna) i póżna

(nekrotyczna)

(nekrotyczna)

background image

Urazy trzustki -

Urazy trzustki -

podział

podział

obrażeń

obrażeń

I - krwiak lub powierzchowne uszkodzenie miąższu

I - krwiak lub powierzchowne uszkodzenie miąższu

II - rozerwanie miąższu z krwiakiem bez przerwania

II - rozerwanie miąższu z krwiakiem bez przerwania

przewodu trzustkowego lub oderwania części

przewodu trzustkowego lub oderwania części

trzustki

trzustki

III - rozerwanie miąższu z przerwaniem przewodu

III - rozerwanie miąższu z przerwaniem przewodu

trzustkowego lub oderwaniem części trzustki

trzustkowego lub oderwaniem części trzustki

IV - rozerwanie proksymalnej części trzustki lub

IV - rozerwanie proksymalnej części trzustki lub

rozerwanie miąższu w bańce wątrobowo-trzustkowej

rozerwanie miąższu w bańce wątrobowo-trzustkowej

V - rozkawałkowanie głowy lub całej trzustki

V - rozkawałkowanie głowy lub całej trzustki

background image

Urazy trzustki I-II

Urazy trzustki I-II

o

o

objawy początkowo mało

objawy początkowo mało

charakterystyczne, zmienne i słabo

charakterystyczne, zmienne i słabo

nasilone

nasilone

ból w nadbrzuszu z nudnościami,

ból w nadbrzuszu z nudnościami,

wymiotami i czkawką

wymiotami i czkawką

leczenie zachowawcze

leczenie zachowawcze

tylko w

tylko w

izolowanym uszkodzeniu trzustki I i

izolowanym uszkodzeniu trzustki I i

ewntualnie II

ewntualnie II

background image

Urazy trzustki III-V

Urazy trzustki III-V

o

o

ostry brzuch’

ostry brzuch’

bardzo silne bóle brzucha

bardzo silne bóle brzucha

nudności, wymioty i wzdęcia

nudności, wymioty i wzdęcia

objawy niedrożności porażennej

objawy niedrożności porażennej

objawy otrzewnowe

objawy otrzewnowe

objawy wstrząsu hipowolemicznego

objawy wstrząsu hipowolemicznego

konieczne

konieczne

leczenie operacyjne

leczenie operacyjne

, żywienie

, żywienie

pozajelitowe, odżywcza jejunostomia

pozajelitowe, odżywcza jejunostomia

background image

Diagnostyka urazów

Diagnostyka urazów

trzustki

trzustki

Podwyższenie poziomu diastazy w 70% urazów trzustki

Podwyższenie poziomu diastazy w 70% urazów trzustki

rtg - przesunięcie żołądka przez krew lub płyn w torbie

rtg - przesunięcie żołądka przez krew lub płyn w torbie

sieciowej, powietrze w przestrzeni zaotrzewnowej,

sieciowej, powietrze w przestrzeni zaotrzewnowej,

złamanie kregosłupa

złamanie kregosłupa

USG - obecność zbiornika płynu w sąsiedztwie trzustki

USG - obecność zbiornika płynu w sąsiedztwie trzustki

KT - najcenniejsze badanie, także ocena innych narządów

KT - najcenniejsze badanie, także ocena innych narządów

ERCP (jeżeli pozwala stan chorego)- ocena przewodu

ERCP (jeżeli pozwala stan chorego)- ocena przewodu

trzustkowego i przewodów żółciowych

trzustkowego i przewodów żółciowych

płukanie otrzewnej - brunatny płyn, wzrost stężenia

płukanie otrzewnej - brunatny płyn, wzrost stężenia

enzymów

enzymów

background image

Następstwa pourazowego

Następstwa pourazowego

ostrego zapalenia trzustki

ostrego zapalenia trzustki

Pseudotorbiele:

Pseudotorbiele:

niewielkie (do 5cm) - bez

niewielkie (do 5cm) - bez

dolegliwości, często cofają się;

dolegliwości, często cofają się;

przy dużych rozmiarach - bóle,

przy dużych rozmiarach - bóle,

wymioty, stany gorączkowe -

wymioty, stany gorączkowe -

drenaż zewnętrzny lub wewnętrzny

drenaż zewnętrzny lub wewnętrzny

background image

Uraz żołądka

Uraz żołądka

Nagły silny bezpośredni uraz na

Nagły silny bezpośredni uraz na

pełny (rozciągnięty) żołądek

pełny (rozciągnięty) żołądek

pierwsza pomoc - założenie zgłębnika

pierwsza pomoc - założenie zgłębnika

do żołądka i odbarczenie jego

do żołądka i odbarczenie jego

zawartości

zawartości

rtg - perforacja, podanie wodnego

rtg - perforacja, podanie wodnego

kontrastu do zgłębnika

kontrastu do zgłębnika

leczenie operacyjne w trybie pilnym

leczenie operacyjne w trybie pilnym

background image

Uraz dwunastnicy

Uraz dwunastnicy

Przy złamaniach kręgów lędźwiowych i

Przy złamaniach kręgów lędźwiowych i

niedostosowanych pasach bezpieczeństwa

niedostosowanych pasach bezpieczeństwa

pęknięcie położonej wewnątrzotrzewnowo

pęknięcie położonej wewnątrzotrzewnowo

opuszki dwunastnicy - objawy wcześnie

opuszki dwunastnicy - objawy wcześnie

pęknięcia w odcinku zaotrzewnowym -

pęknięcia w odcinku zaotrzewnowym -

skapoobjawowe, trudne diagnostycznie,

skapoobjawowe, trudne diagnostycznie,

podrażnienie zapalne treścią jelitową

podrażnienie zapalne treścią jelitową

przestrzeni zaotrzewnowej, powikłania

przestrzeni zaotrzewnowej, powikłania

infekcyjne i septyczne

infekcyjne i septyczne

background image

Krwiak śródścienny

Krwiak śródścienny

dwunastnicy

dwunastnicy

Typowo dziecięce obrażenie

Typowo dziecięce obrażenie

bóle nadbrzusza, okolicy lędźwiowej i pleców, promieniujace

bóle nadbrzusza, okolicy lędźwiowej i pleców, promieniujace

do podbrzusza (szczególnie prawego) i moszny

do podbrzusza (szczególnie prawego) i moszny

rtg - obecność powietrza wokół prawej nerki, odma

rtg - obecność powietrza wokół prawej nerki, odma

zaotrzewnowa, odczynowe skrzywienie kregosłupa w

zaotrzewnowa, odczynowe skrzywienie kregosłupa w

odcinku lęźwiowym

odcinku lęźwiowym

rtg kontrastowe - zatrzymanie lub utrudnione przechodzenie

rtg kontrastowe - zatrzymanie lub utrudnione przechodzenie

kontrastu z żołądka do dwunastnicy lub modelowanie się

kontrastu z żołądka do dwunastnicy lub modelowanie się

kontrastu na fałdach błony śluzowej

kontrastu na fałdach błony śluzowej

odbarczenie żołądka i TPN przez 2-3 tygodnie

odbarczenie żołądka i TPN przez 2-3 tygodnie

kontrolne badanie kontrastowe

kontrolne badanie kontrastowe

background image

Urazy jelita cienkiego

Urazy jelita cienkiego

Stanowią 70% urazów przewodu

Stanowią 70% urazów przewodu

pokarmowego

pokarmowego

najczęściej pierwszy odcinek jelita czczego,

najczęściej pierwszy odcinek jelita czczego,

okolica więzadła Treitza i zastawki Bauchina

okolica więzadła Treitza i zastawki Bauchina

postacie: krwiak krezki, rozerwanie z

postacie: krwiak krezki, rozerwanie z

przerwaniem ciągłości, oderwanie krezki od

przerwaniem ciągłości, oderwanie krezki od

jelita (kopnięcie)

jelita (kopnięcie)

objawy zapalenia otrzewnej, wolny płyn i

objawy zapalenia otrzewnej, wolny płyn i

powietrze w otrzewnej

powietrze w otrzewnej

background image

Uszkodzenia urazowe jelita

Uszkodzenia urazowe jelita

grubego

grubego

Mechanizm i objawy tj. w jelicie cienkim

Mechanizm i objawy tj. w jelicie cienkim

wewnątrz-

wewnątrz-

(do załamka esiczo-odbytniczego) i

(do załamka esiczo-odbytniczego) i

zewnątrzotrzewnowe

zewnątrzotrzewnowe

(odbytnica i odbyt)

(odbytnica i odbyt)

katnica, zstępnica i esica podatne na tępe urazy

katnica, zstępnica i esica podatne na tępe urazy

kompresyjne (mała ruchomość)

kompresyjne (mała ruchomość)

objawy początkowo nieostre, nasilają się, szybko

objawy początkowo nieostre, nasilają się, szybko

zapalenie otrzewnej

zapalenie otrzewnej

ostry ból z uczuciem parcia na stolec

ostry ból z uczuciem parcia na stolec

rtg - bardzo duża ilość wolnego gazu w otrzewnej

rtg - bardzo duża ilość wolnego gazu w otrzewnej

leczenie operacyjne - czasowy odbyt sztuczny

leczenie operacyjne - czasowy odbyt sztuczny

background image

Materiał i metoda

Materiał i metoda

Analizie poddano dokumentację

Analizie poddano dokumentację

medyczną dzieci hospitalizowanych na

medyczną dzieci hospitalizowanych na

Klinice

Klinice

Chirurgii Dziecięcej SP DSK w

Chirurgii Dziecięcej SP DSK w

Białymstoku z okresu 2 lat

Białymstoku z okresu 2 lat

od

od

sierpnia 2000 do lipca 2002

sierpnia 2000 do lipca 2002

:

:

hospitalizowano 3250 dzieci,

hospitalizowano 3250 dzieci,

725 ( 23%)

725 ( 23%)

-

-

pacjenci po urazach.

pacjenci po urazach.

70 dzieci

70 dzieci

-

-

obraże

obraże

nia

nia

okolicy brzucha

okolicy brzucha

background image

Zależność pomiędzy płcią a ilością

Zależność pomiędzy płcią a ilością

urazów

urazów

29,5

70,5

0

20

40

60

80

100

%

dziewczęta

chłopcy

background image

Zależność liczby urazów

Zależność liczby urazów

od wieku

od wieku

0

2

4

6

8

10

12

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

wiek dziecka

lic

zb

a

ur

az

ów

background image

Udział poszczególnych

Udział poszczególnych

narządów w urazach brzucha

narządów w urazach brzucha

53%

5%

11%

3%

1%

11%

16%

Powierzchowny uraz
rana drążąca powłok
śledziona
trzustka
wątroba
nerka
inne

background image

0

2

4

6

8

10

12

Przyczyny urazów brzucha

Przyczyny urazów brzucha

background image

Przyczyny krwotoków do

Przyczyny krwotoków do

jamy otrzewnej

jamy otrzewnej

2

3

3

1

2

1

Uraz trzustki

Uraz nerki

Urazy krezki

Rana przepony

Uraz śledziony

Rozerwanie więzadła
wątrobowo-
dwunastniczego

background image

Obrazowe badania

Obrazowe badania

diagnostyczne

diagnostyczne

70

16

11

USG

RTG jamy

brzusznej

Tomografia

komputerowa

background image

Leczenie dzieci z

Leczenie dzieci z

uszkodzeniem narządów

uszkodzeniem narządów

jamy brzusznej

jamy brzusznej

6

5

6

37

5

2

1

2

2

4

0

10

20

30

40

leczenie operacyjne
leczenie zachowawcze

background image

Podsumowanie

Podsumowanie

Coraz większe znaczenie badań

Coraz większe znaczenie badań

obrazowych

obrazowych

Wzrost ilości pacjentów leczonych

Wzrost ilości pacjentów leczonych

zachowawczo

zachowawczo

Próby tworzenia standardów i

Próby tworzenia standardów i

schematów postępowań

schematów postępowań

Decydujące znaczenie ma stan

Decydujące znaczenie ma stan

kliniczny pacjenta i doświadczenie

kliniczny pacjenta i doświadczenie

lekarza

lekarza

background image

U r a z b r z u c h a

P O D R A Ż N I E N I E O T R Z E W N E J B R A K P O D R A Ż N I E N I A O T R Z E W N E J

B R A K W S T R Z Ą S U

W S T R Z Ą S

N ie w y r ó w n a n y

W y r ó w n a n y

L E C Z E I E O P E R A C Y J N E

P O D S T A W O W E B A D A N I A
D I A G N O S T Y C Z N E

B A D A N I A L A B O R A T O R Y J N E
* M o r fo lo g ia
* G a z o m e t r ia
* E le k tr o lit y
* E n z y m y ( t r a n s a m in a z y , a m y la z a
w s u r o w ic y , m o c z u )
B A D A N I A O B R A Z O W E
- U S G
D ia g n o s t y c z n e n a k łu c ie o t r z e w n e j

D A L S Z A D I A G N O S T Y K A
K T
R T G ja m y b r z u s z n e j
s c y n t y g r a fi a

L E C Z E N I E
Z A C H O W A W C Z E

O B S E R W A C J A

-

-

C H O R Y P R Z Y T O M N Y

- b ó l b r z u c h a

- b o le s n o ś ć u c is k o w a

C H O R Y N IE P R Z Y T O M N Y / M A Ł E D Z IE C K O

- o b ja w y o s tr e g o b r z u c h a

- w id o c z n e o b r a ż e n ia p o w ło k

B A D A N IE P O D M I O T O W E


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
KURS ETYKI
Choroba hemolityczna p odu na kurs
zapotrzebowanie ustroju na skladniki odzywcze 12 01 2009 kurs dla pielegniarek (2)
wady postawy kurs
ostre białaczki 24 11 2008 (kurs)
AT kurs analityka giełdowego 3
Pielęgniarki kurs wersja 6 V 01
Kurs 03 Dynamika
Kurs anemia2012
Stany zagrożenia życia pielęgniarki kurs[1]
DOKUMENTOWANIE GEOTECHNICZNE kurs
kurs html rozdział II
Kurs usability
Kurs rysunku Manga NR 12
Praktyczny kurs elektroniki cz07
Kurs walutowy rynek

więcej podobnych podstron